Skuteczność zabezpieczenia przeciwpożarowego zbiorników stalowych na paliwa płynne

Lasota, W.

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Skuteczność zabezpieczenia przeciwpożarowego zbiorników stalowych na paliwa płynne

Autorzy

Lasota W.

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

Pobierz

Identyfikatory

Warianty tytułu

Języki publikacji

Abstrakty

Pożary zbiorników z ropą naftową lub z produktami naftowymi z całą odpowiedzialnością można określić jako kataklizm w skali lokalnej. Z opisów pożarów, które maiły miejsce w Polsce i za granicą wiadomo, że są to zdarzenia powodujące ofiary w ludziach, ogromne straty materialne, zanieczyszczenia środowiska oraz przeważnie całkowite lub znaczne uszkodzenie zbiorników objętych pożarem i zbiorników sąsiednich. Bardzo ważnym spostrzeżeniem decydującym o bezpieczeństwie pożarowym zbiorników jest fakt, że instalacje przeciwpożarowe montowane do górnej krawędzi zbiornika ulegają zniszczeniu w początkowej fazie pożaru w wyniku deformacji płaszcza. W zdecydowanej większości przypadków instalacje te nie spełniają, więc roli ani funkcji, do jakiej zostały zaprojektowane i przeznaczone. W artykule przedstawiono dobór optymalnych rozwiązań konstrukcyjnych oraz dobór trwałych i skutecznych zabezpieczeń przeciwpożarowych, zapewniających maksymalnie długie utrzymanie nieuszkodzonej instalacji gaśniczej zbiornika w czasie pożaru.

Tanks’ fire with crude oil or oil products with full responsibility can be described as a local disaster. Looking at the description that had been in Poland and abroad it’s known that these are events cause victims in human being, huge material loses, environmental pollution and mostly total or huge damages of tanks’ in fire and tanks in neighborhood. It’s very important remark deciding about tanks fire security it’s a fact that fire – extinguishing installation fitted to the upper edge of tank are destroyed in the very beginning part of fire due to deformation of a tank shell. In the most majority of events these installations don’t do neither a function and play a part that they were designed and planned. In the article there were shown a selection of a constant and an effective fire – extinguishing protection, giving an assurance that the tank’s fire installation will be maximal not to damage during the fire.

Słowa kluczowe

zbiornik paliwo płynne ropa naftowa gaszenie pożaru piana gaśnicza instalacje gaśnicze

reservoir liquid fuel petroleum fire fighting foam extinguishing system

Wydawca

Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego - Państwowy Instytut Badawczy

Czasopismo

Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza

Rocznik

2008

Tom

Nr 3

Strony

11--32

Opis fizyczny

Bibliogr. 80 poz., il.

Twórcy

autor

Lasota W.

Zakładowa Straż Pożarna Odcinka Wschodniego Przedsiębiorstwo Eksploatacji Rurociągów Naftowych „Przyjaźń” S.A.

Bibliografia

1. Abramowicz M., Adamski R.: Bezpieczeństwo pożarowe budynków: część 1, Szkoła Główna Służby Pożarniczej, Warszawa 2002.
2. Abramowicz M., Adamski R.: Produkty z wełny mineralnej jako izolacja ogniochronne elementów konstrukcji stalowych, II Międzynarodowa Konferencja Bezpieczeństwo Pożarowe Budowli, 22 – 24 października 1997, SGSP Warszawa 1997.
3. Banasinsky V.: Vedouci zamĕstnanec a požárni ochrona, RoVS, Rožnov pod Radhoštĕm 2001.
4. Baum H. R.: Large eddy simulations of fires – from concepts to computations, National Institute of Standards and Technology, Gaithersburg, Maryland, USA 2000.
5. Baum H. R., McGrattan K. B.: Simulation of oil tank fires, National Institute of Standards and Technology, Gaithersburg, Maryland, USA 1999.
6. Bednarek Z.: Charakter i mechanizm niszczenia metali w warunkach podwyższonych i wysokich temperatur, Zeszyty naukowe SGSP 7/1990.
7. Bednarek Z., Dec L., Szlubowska E.: Badania popożarowe własności wytrzymałościowych elementów stalowych, Biuletyn Nauka i Technika Pożarnicza nr 4/1988.
8. Bednarek Z.: O wyznaczaniu odkształceń i naprężeń termicznych w warunkach pożaru, Inżynieria i Budownictwo 10/1994.
9. Bednarek Z.: Określenie parametrów wytrzymałościowych materiałów konstrukcyjnych w nieustalonym polu temperatury, Konferencja, Badanie pożarów, Warszawa 26 kwiecień 1989.
10. Bednarek Z.: Zmiany wytrzymałościowe i strukturalne stali budowlanych spowodowane oddziaływaniem temperatur pożarowych, SGSP Warszawa 1988-1989.
11. Bednarski T.: Mechanika plastycznego płynięcia w zarysie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995.
12. Bogucki W.: Budownictwo Stalowe, część 1, wydanie czwarte znowelizowane, Arkady, Warszawa 1976.
13. Бордовский А. М., Медник Б. М., Фомик В. И., Цвигун А. А.: Предупреждение аварий на объектах магистрального транспорта нефти, Киев 2000.
14. Borysiewicz M., Furtek A., Potempski S.: Poradnik metod oceny ryzyka związanego z niebezpiecznymi instalacjami procesowymi, Instytut Energii Atomowej Otwock-Świerk 2000.
15. Borysiewicz M., Potempski S.: Metody oceny ryzyka przy sporządzaniu raportu bezpieczeństwa, I Krajowa Konferencja Naukowo-Techniczna, Główne Procedury Zapobiegania Poważnym Awariom Przemysłowym i Ograniczania Ich Skutków, Warszawa 13 marca 2001.
16. Borysiewicz M., Potempski S.: Obliczanie transportu w atmosferze i środowisku wodnym substancji niebezpiecznych uwolnionych w wyniku awarii, I Krajowa Konferencja Naukowo-Techniczna, Główne Procedury Zapobiegania Poważnym Awariom Przemysłowym i Ograniczania ich Skutków, Warszawa 13 marca 2001.
17. Borysiewicz M., Potempski S.: Szacowanie efektów oddziaływania na człowieka i środowisko niebezpiecznych substancji i energii, uwolnionych w wyniku awarii, I Krajowa Konferencja Naukowo-Techniczna, Główne Procedury Zapobiegania Poważnym Awariom Przemysłowym i Ograniczania Ich Skutków, Warszawa 13 marca 2001.
18. Centrala Produktów Naftowych „CPN” Warunki techniczne eksploatacji układów oddechowych zbiorników magazynowych, Biuro Wydawnictw „Libra” Warszawa 1975.
19. Центральный Научно-Исследовательский Иротивопожарной Обороны ЦНИИПО. Новые способы и средства тушения пламени нефтепродуктов сборник статей. гостоптехиздат. Москва. 1960.
20. Cote A. E., Linville J. L.: Industrial Fire Hazards Handbook, National Fire Protection Association, Quincy, Massachusetts.
21. Dutta P., Sivathanu Y. R., Gore J. P.: An investigation of oil and gas well fires and flares, School of Mechanical Engineering Purdue University West Lafayette, USA 1994.
22. Floating roof tank risks, Fire Prevention 305, December 1997.
23. Герасимов П. Н.: Тушение резервуаров подслойным методом, международная практическая конференция, Проектирование, строительство и ремонт резерваров для нефти и нефтепродуктов, Алматы,3-4 октября 2001.
24. Ginda G., Skowroński W.: Odkształcalność stali w podwyższonej temperaturze, XLII Konferencja Naukowa Komitetu Inżynierii Lądowej i Wodnej PAN i Komitetu Nauki PZITB, Krynica 1996.
25. GOST R 51858-2002, Ropa naftowa. Ogólne warunki techniczne.
26. Grantt H.: The Dark Side of Growth and Industrial Disasters Since the Second World War, Journal of Applied Fire Science, New York 1998.
27. Grosset R., Majka A., Zalewski B., Kubicki W.: Wymagania dotyczące planów operacyjno-ratowniczych z punktu widzenia Państwowej Straży Pożarnej, I Krajowa Konferencja Naukowo-Techniczna, Główne procedury zapobiegania poważnym awariom przemysłowym i ograniczania ich skutków, Warszawa 13 marca 2001.
28. Hildebrand M., Noll G.: Storage tank emergencies. Guidelines and procedures, Red Hat Publishing, Annapolis, Maryland 1997.
29. Janiak I.: Przydatność dotychczas stosowanych stali na rurociągi technologiczne i zbiorniki ciśnieniowe podlegające dyrektywie 97/23/WE, VII Konferencja Naukowo-Techniczna, Problemy Eksploatacyjne Baz Magazynowych Produktów Naftowych, Poznań 10-11 maja 2005.
30. Jędrzejczak B.: Statyka powłok obrotowych od wpływu temperatury, Praca doktorska, Politechnika Opolska, Opole 1997.
31. Kay R. T., Kirby B. R., Preston R. R.: Calculation of the Heating Rate of an Unprotected Steel Member in a Standard Fire Resistance Test, British Steel plc, UK 1996.
32. Kidde Fire Fighting, Storage Thank Protection, Product Catalog.
33. Kielawa J.: Urządzenia oddechowe niskociśnieniowych zbiorników na produkty naftowe, Konferencja, Problemy Eksploatacyjne Baz Magazynowych Produktów Naftowych, Poznań 11-12 maja 1999.
34. Komenda Główna Straży Pożarnych, Pożar Rafinerii Nafty w Czechowicach-Dziedzicach pow. Bielski-Biała, woj. katowickie, Warszawa, grudzień 1971.
35. Komenda Wojewódzka Państwowej Straży Pożarnej w Krakowie, Przebieg akcji ratowniczo-gaśniczej. Pożar zbiornika nr T 46 z ropą naftową w Rafinerii Trzebinia S.A. w dniu 5 maja 2002 r., Kraków 2002.
36. Kosiorek M.: Charakterystyki mechaniczne stali budowlanych w podwyższonych temperaturach, Prace ITB nr 2/50, Warszawa 1984.
37. Kosiorek M., Pogorzelski J. A., Laskowska Z., Pilich K.: Odporność ogniowa konstrukcji budowlanych, Arkady, Warszawa 1988.
38. Kosiorek M.: Wytyczne projektowania konstrukcji stalowych z uwagi na odporność ogniową, Ministerstwo Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa, Instrukcja 291, Instytut Techniki Budowlanej, Warszawa 1990.
39. Kret J.: Warunki zagospodarowania terenu bazy paliw. Problemy przy projektowaniu wynikające z wymogów przepisów, Zarząd Główny oraz Zarząd Oddziału w Częstochowie Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Pożarnictwa, Konferencja – Bezpieczeństwo Pożarowe Baz i Stacji Paliw, Częstochowa 22-23 październik 1998.
40. Król-Bogucki J.: Ropa naftowa – skład, wydobycie, przeróbka i znaczenie, Technologia chemiczna, Interaktywny Podręcznik Internetowy.
41. Куприн Г. Н.: Новое в технике пожаротушения, международная практическая конференция, Проектирование, строительство и ремонт резервуаров для нефти и нефтепродуктов, Алматы, 3-4 октября 2001.
42. Lasota W.: Urządzenia gaśnicze zbiorników w bazach paliw płynnych, Przegląd Pożarniczy Nr 6/1998
43. Lasota W.: Zabezpieczenie przeciwpożarowe baz paliw płynnych, Przegląd Pożarniczy Nr 2/1998.
44. Lasota W.: Zabezpieczenie przeciwpożarowe baz magazynowych produktów naftowych, Konferencja Naukowo-Techniczna, Problemy Eksploatacyjne Baz Magazynowych Produktów Naftowych, Poznań 11 – 12 maja 1999.
45. Lutze-Birk A.: Bezpieczeństwo w bazach paliw ropopochodnych, Konferencja Naukowo-Techniczna, Problemy Eksploatacyjne Baz Magazynowych Produktów Naftowych, Poznań 15-16 maja 2002.
46. Лузин С. В.: Защита резервуарных парков мобильной быстро развертывемой техникой пожаротушения, Международная практическая конференция, Проектирование, строительство и ремонт резеруаров для нефти и нефтепродуктов, Алматы, 3-4 октября 2001.
47. Maślak M., Siudut J.: Zagrożenie pożarem stalowych podziemnych zbiorników paliwowych o osi poziomej, VII Konferencja Naukowo-Techniczna, Problemy Eksploatacyjne Baz Magazynowych Produktów Naftowych, Poznań 10-11 maja 2005.
48. McGratton K. B., Baum H. R., Rehm R. G., Hamins A., Forney G. P.: Fire Dynamics Simulator – Technical Reference Guide, National Institute of Standards and Technology, Gaithersburg, Maryland, USA 2000.
49. Меркулов И. А.: Економическая целесообразность применения фторсинетических пленкообразующих пенообразователей, Международная практическая конференция, Пректирование, строительство и ремонт резервуаров для нфти и нефтепродуктов, Алматы, 3-4 октбря 2001.
50. Michalik J. S.: Procedury przeciwdziałania poważnym awariom przemysłowym – regulacje Unii Europejskiej i nowe przepisy krajowe, I Krajowa Konferencja Naukowo-Techniczna, Główne Procedury Zapobiegania Poważnym Awariom Przemysłowym i Ograniczania Ich Skutków, Warszawa 13 marca 2001.
51. Międzynarodowe Stowarzyszenie Konstrukcji Powłokowych I Przestrzennych. Grupa Robocza Nr 1: Rurociągi i zbiorniki, Materiały pokonferencyjne, Przeglądy techniczne i remonty zbiorników magazynowych, Gdańsk 1994.
52. Milczarek A., Borysiewicz M.: Zasady sporządzania oraz wzorce planów operacyjno-ratowniczych przygotowywanych przez zakłady przemysłowe, I Krajowa Konferencja Naukowo-Techniczna, Główne Procedury Zapobiegania Poważnym Awariom Przemysłowym i Ograniczania Ich Skutków, Warszawa 13 marca 2001.
53. Mojzesowicz G., Ziółko J., Supernak E.: Skuteczność różnych typów uszczelnień dachów pływających zbiorników na ropę naftową, Konferencja, Problemy Eksploatacyjne Baz Magazynowych Produktów Naftowych, Poznań 11-12 maja 1999.
54. MSC Nastran for Windows, version 2002, MSC Software Corporation, Los Angeles US.
55. Norma API 650 Departament Rafinacji, Stalowe zbiorniki spawane na paliwa płynne, Wydanie ósme listopad 1988, Zatwierdzone przez American National Standards Institute.
56. Person H., Lönnermark.: Tank Fires, Review of fire incidents 1951 – 2003, SP Swedish National Testing and Research Institute, 2004.
57. Pietrow I. I.: Metodyka badania procesów palenia się paliw płynnych w zbiornikach oraz sposoby ich gaszenia, Inform. Sbornik 1966.
58. Planas-Cuchi E., Casal J.: Flame temperature distribution in a pool-fire, Department of Chemical Engineering, Universitat Politechnica de Catalunya – Institut, Barcelona Spain 1998.
59. PN-80/B-03200 Konstrukcje stalowe. Obliczenia statyczne i projektowanie.
60. PN-B-03210 Konstrukcje stalowe, Zbiorniki walcowe pionowe na ciecze, Projektowanie i wykonanie, PKN październik 1997.
61. Podgórski M.: Bezpieczeństwo pożarowe istniejących baz ropy naftowej i produktów naftowych i stacji paliw płynnych, Zarząd Główny oraz Zarząd Oddziału w Częstochowie Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Pożarnictwa, Konferencja – Bezpieczeństwo Pożarowe Baz i Stacji Paliw, Częstochowa 22-23 październik 1998.
62. Podgórski M.: Bezpieczeństwo pożarowe zbiorników ze stalowymi ścianami osłonowymi – Próba odpowiedzi, Zarząd Główny oraz Zarząd Oddziału w Częstochowie Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Pożarnictwa, Konferencja – Bezpieczeństwo Pożarowe Baz i Stacji Paliw, Częstochowa 22-23 październik 1998.
63. Refining Safety Procedures, Fire Prevention 305, December 1997.
64. Ris J., Indason H.: Flame Heat Transfer in Storage Geometries, Fire Safety Journal – Edynburg 1998.
65. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 listopada 2005 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać bazy i stacje paliw płynnych, rurociągi przesyłowe dalekosiężne służące do transportu ropy naftowej i produktów naftowych i ich usytuowanie. Dziennik Ustaw z 2005 r. Nr 243 poz. 2063.
66. Seeger P. G.: On the combustion and heat transfer in fires of liquid fuels in tanks, Research Conducted at the Research Institute for Fire Prevention Techniques at the University of Karlsruhe.
67. Skaźnik M.: Zagrożenie wybuchem urządzeń i instalacji baz produktów naftowych, oraz stacji paliw płynnych, Zarząd Główny oraz Zarząd Oddziału w Częstochowie Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Pożarnictwa, Konferencja – Bezpieczeństwo Pożarowe Baz i Stacji Paliw, Częstochowa 22-23 październik 1998.
68. Skibiński A.: Urządzenia elektryczne w stacjach i bazach paliw płynnych, Zarząd Główny oraz Zarząd Oddziału w Częstochowie Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Pożarnictwa, Konferencja – Bezpieczeństwo Pożarowe Baz i Stacji Paliw, Częstochowa 22-23 październik 1998.
69. Szkoła Główna Służby Pożarniczej, Badania zagrożenia i zabezpieczenia pól zbiorników z ropą naftową w PERN „Przyjaźń” S.A. i na podstawie wyników badan opracowanie instrukcji postępowania przy gaszeniu zbiorników z dachami pływającymi o pojemności od 12 000 m3 do 50 000 m3 przeznaczonych do magazynowania ropy naftowej w PERN „Przyjaźń” S.A. Warszawa 2000.
70. Świetnicki J.: Urządzenia gaśnicze dla baz paliw płynnych oraz nowe zasady certyfikacji w ochronie przeciwpożarowej, Zarząd Główny oraz Zarząd Oddziału w Częstochowie Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Pożarnictwa, Konferencja – Bezpieczeństwo Pożarowe Baz i Stacji Paliw, Częstochowa 22-23 październik 1998.
71. TRbF Technische Regelen für brennbare Flüssigkeiten, Taschenbuch-Ausgabe, 1996, Carl Heymanns Verlag KG, Köln, 1996.
72. Williams Fire & Hazard Control. INC, Storage Thank Protection, Product Catalog.
73. Woronko A.: Analiza czterech wariantów konstrukcji zbiornika magazynowego V = 50 000 m3, VII Konferencja Naukowo-Techniczna, Problemy Eksploatacyjne Baz Magazynowych Produktów Naftowych, Poznań 10-11 maja 2005.
74. Wytyczne projektowania zabezpieczeń ogniochronnych konstrukcji stalowych. Centralny Ośrodek Badawczo-Projektowy Konstrukcji Metalowych „Mostostal” Warszawa 1978.
75. Ziółko J.: Imperfekcje stalowych zbiorników walcowych, przyczyny ich powstawania, metody ograniczania, Inżynieria i Budownictwo nr 11/1999.
76. Ziółko J., Supernak E., Mikulski T.: Analiza stateczności wewnętrznej powłoki walcowego pionowego zbiornika dwupłaszczowego w warunkach próby wodnej, Konferencja Naukowo-Techniczna, Problemy Eksploatacyjne Baz Magazynowych Produktów Naftowych, Poznań 15-16 maja 2002.
77. Ziółko J., Supernak E.: Zbiorniki dwupłaszczowe na media gorące, VII Konferencja Naukowo-Techniczna, Problemy Eksploatacyjne Baz Magazynowych Produktów Naftowych, Poznań 10-11 maja 2005.
78. Ziółko J.: Utrzymanie i modernizacja konstrukcji stalowych, Arkady, Warszawa 1991.
79. Ziółko J.: Zbiorniki metalowe na ciecze i gazy, Arkady, Warszawa 1986.
80. Żurek J., Borysiewicz M.: Zintegrowane oceny ryzyka i zarzadzania bezpieczeństwem w obszarach przemysłowych, I Krajowa Konferencja Naukowo-Techniczna, Główne Procedury Zapobiegania Poważnym Awariom Przemysłowym i Ograniczania Ich Skutków, Warszawa 13 marca 2001.

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-03292949-06ef-4221-b024-ad2a6b02dd5d