Wpływ wybranych parametrów ziaren na jakość wytłoczonego oleju

• Autorzy: Szczurko Katarzyna , Kołodziej Marta , Konieczny Ryszard , Golimowski Wojciech

Identyfikatory

DOI

10.15199/62.2019.1.11

Warianty tytułu

EN

Effect of selected grain parameters on the quality of the extruded oil

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Jakość oleju zależy od rodzaju surowca, klasy, sposobu jego uprawy, właściwości fizycznochemicznych ziarna oraz metody tłoczenia. Na podstawie danych literaturowych zestawiono parametry jakościowe ziarna rzepaku, słonecznika, lnianki, dyni, kukurydzy i sezamu w odniesieniu do wilgotności, włókna surowego, zanieczyszczenia, zawartości białka i tłuszczu oraz popiołu. Zaprezentowano parametry wyróżniające jakość oleju. Badania objęły zawartość fosforu, steroli i tokoferoli, liczbę nadtlenkową, kwasową i jodową oraz stabilność oksydacyjną w 110°C i wydajność tłoczenia na zimno i na gorąco. Wyznaczono współczynniki korelacji liniowej Pearsona między trafnością doboru ziaren a jakością oleju.

EN

Literature data from 2000-2017 (60 refs.) concerning the quality of oilseeds (content of moisture, crude fiber, protein, fat and ash) and chem. properties of the oils produced from them (peroxide no., acid no., iodine no., oxidative stability) as well as pressing method and the content of P, sterols and tocopherols were used to derive the Pearson correlation matrix, which combined selected parameters of seeds and oils. The content of sterols and tocopherols in oils was strongly correlated with the content of moisture, protein and fat in the seeds. Similarly, the content of P in oil was correlated with ash content in seeds.

Słowa kluczowe

PL

parametry jakościowe; ziarna; tłoczenie oleju; jakość oleju

EN

quality parameters; seeds; oil pressing; oil quality

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przemysł Chemiczny
• Rocznik: 2019
• Tom: T. 98, nr 1
• Strony: 82--85
• Opis fizyczny: Bibliogr. 60 poz., tab.

Twórcy

autor

Szczurko Katarzyna

• Katedra Agroinżynierii i Analizy Jakości, Instytut Chemii i Technologii Żywności, Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu, ul. Komandorska 118/120, 53-345 Wrocław

autor

Kołodziej Marta

• Uniwersytet Ekonomiczny, Wrocław

autor

Konieczny Ryszard

• Lviv National Agrarian University, Ukraina

autor

Golimowski Wojciech

• Uniwersytet Ekonomiczny, Wrocław

Bibliografia

• [1] I. El Mannoubi, S. Barrek, T. Skanji, H. Casabianca, H. Zarrouk, Chem. Natural Compounds 2009, 45, nr 5, 616.
• [2] B.E. Berganza, A.W. Moran, G.M. Rodríguez, N.M. Coto, M. Santamaría, R. Bressani, Plant Foods Hum. Nutr. 2003, 58, 1.
• [3] B. Matthäus, L. Brühl, Mol. Nutr. Food Res. 2003, 47, nr 6, 413.
• [4] B. Matthäus, L. Brühl, Eur. J. Lipid Sci. Technol. 2008, 110, nr 7, 611.
• [5] L. Brühl, B. Matthäus, Eur. J. Lipid Sci. Technol. 2008, 110, nr 7, 608.
• [6] D.M. Luzia, N. Jorge, Ind. Crop. Prod. 2013, 42, 231.
• [7] K. Dreszer, Michałek, A. Roszkowski, Energia odnawialna. Możliwości jej pozyskiwania i wykorzystywania w rolnictwie, PTIR, Kraków 2003, 255.
• [8] S. Bielski, K. Jankowski, W. Budzyński, Przem. Chem. 2014, 93, 2270.
• [9] H.K. Woodfield, J.L. Harwood, Encyclopedia of Applied Plant Sciences 2017, 3, 34.
• [10] A. Rutkowski, K. Krygier, Technologia i analiza tłuszczów jadalnych, Wyd. SGGW AR, Warszawa 1979.
• [11] F. Shahidi, Bailey’s industrial oil and fat products, edible oils and fat products: chemistry, properties, and health effects, John Wiley & Sons, 2005.
• [12] S.D. Neđeral, D. Škevin K. Kraljić, M. Obranović, S. Papeša, A. Bataljaku, J. Am. Oil Chem. Soc. 2012, 89, nr 9, 1763.
• [13] M.F. Ramadan, Ind. Crop. Prod. 2013, 43, 65.
• [14] M.F. Ramadan, M.M.S. Asker, M. Tadros, Eur. Food Res. Technol. 2012, 234, nr 5, 833.
• [15] A. Pérez, Á. Casas, C.M. Fernández, M.J. Ramos, L. Rodríguez, Bioresour. Technol. 2010, 101, nr 19, 7375.
• [16] M. Nogala-Kalucka, J. Korczak, I. Elmadfa, K.H. Wagner, Eur. Food Res. Technol. 2005, 221, nr 3-4, 291.
• [17] M. Kachel-Jakubowska, A. Kraszkiewicz, E. Lorencowicz, M. Koszel, Agriculture Agricultural Sci. Procedia 2015, 7, 255.
• [18] M. Wroniak, A. Anders, A. Szterk, R. Szymczak, Żywność Nauka Technol. Jakość 2013, 20, nr 5 (90), 90.
• [19] C.V. Nikiforidis, V. Kiosseoglou, E. Scholten, Food Res. Intern. 2013, 52, nr 1, 136.
• [20] A. Antoniewska, A. Adamska, J. Rutkowska, M. Zielińska, Probl. Hig. Epidemiol. 2017, 98, nr 1, 17.
• [21] M. Kołaczyńska-Janicka, Kukurydza 2005, 2, 13.
• [22] S. Gharby, H. Harhar, Z. Bouzoubaa, A. Asdadi, A. El Yadini, Z. Charrouf, J. Saudi Soc. Agricult. Sci. 2017, 16, nr 2, 105.
• [23] M. Elleuch, S. Besbes, O. Roiseux, C. Blecker, H. Attia, Food Chem. 2007, 103, nr 2, 641.
• [24] K. Janda, A. Markowska-Szczupak, Folia Pomer. Univ. Technol. Stetin., Agric., Aliment., Pisc., Zootech. 2014, 309, nr 29, 59.
• [25] K. Minkowski, K. Zawada, S. Ptasznik, A. Kalinowski, Żywność Nauka Technol. Jakość 2013, nr 4 (89), 118.
• [26] J. Niewczas, M. Mitek, Żywność Nauka Technol. Jakość 2010, nr 5 (72), 77.
• [27] W. Spychała, P. Frąckowiak, F. Adamczyk, J. Res. Appl. Agric. Eng. 2011, 56, nr 4, 110.
• [28] A. Masłowski, D. Andrejko, B. Ślaska-Grzywna, A. Sagan, M. Szmigielski, J. Mazur, P. Sobczak, Inż. Roln. 2013, 17, nr 1 (141), 115.
• [29] M. Wroniak, M. Kwiatkowska, K. Krygier, Żywność Nauka Technol. Jakość 2006, 13, nr 2 (47), 46.
• [30] M. Wroniak, D. Łukasik, M. Maszewska, Żywność Nauka Technol. Jakość 2006, 13, nr 1 (46), 214.
• [31] A. Obiedzińska, B. Waszkiewicz-Robak, Żywność Nauka Technol. Jakość 2012, nr 1 (80), 27.
• [32] M. Wroniak, D. Lukasik, Rośliny Oleiste-Oilseed Crops 2007, 28, nr 2, 303.
• [33] A. Jasinska-Stepniak, L. Karwanska, Rośliny Oleiste-Oilseed Crops 2009, 30, nr 2, 265.
• [34] M Rudzinska, T. Kazus, E. Wasowicz, Rośliny Oleiste-Oilseed Crops 2001, 22, nr 2, 477.
• [35] A. Myczko, R. Golimowska, J. Res. Appl. Agric. Eng. 2011, 56, nr 2, 111.
• [36] J. Mosio-Mosiewski, T. Łuczkiewicz, M. Warzała, J. Nawracała, H. Nosala, Przem. Chem. 2015, 94, nr 3, 369.
• [37] M. Ziółkowska, Nafta-Gaz 2017, 73, nr 1, 43.
• [38] S. Marszałkiewicz, A. Siger, E.R. Kubzdela, K. Ratusz, M. Rudzińska, Nauka Przyroda Technol. 2017, 11, nr 3 (22), 235.
• [39] L.C. Dickey, D.B. Johnston, M.J. Kurantz, A. McAloon, R.A. Moreau, Ind. Crop. Prod. 2011, 34, nr 1, 845.
• [40] A. Saydut, M.Z. Duz, C. Kaya, A.B. Kafadar, C. Hamamci, Bioresour. Technol. 2008, 99, nr 14, 6656.
• [41] B. Hernández-Santos, J. Rodríguez-Miranda, E. Herman-Lara, J.G. Torruco-Uco, R. Carmona-García, J.M. Juárez-Barrientos, C.E. Martínez-Sánchez, Ultrasonics Sonochem. 2016, 31, 429.
• [42] P. Mitra, H.S. Ramaswamy, K.S. Chang, J. Food. Eng. 2009, 95, nr 1, 208.
• [43] M. Tańska, S. Czaplicki, J. Bojarska, D. Ogrodowska, Przewodnik do zajęć laboratoryjnych, UWM, Olsztyn 2010, 24.
• [44] J. Tys, A. Sujak, R. Rybacki, Rośliny Oleiste-Oilseed Crops 2002, 23, nr 1, 95.
• [45] J. Tys, W. Piekarski, I. Jackowska, A. Kaczor, G. Zając, P. Starobrat, Acta Agroph. 2003, nr 99, 1.
• [46] A. Stępniewski, B. Szot, S. Sosnowski, Acta Agroph. 2003, 2, nr 1 (95), 195.
• [47] G. Karlovits, E. Kozakiewicz, S. Jankowska, P. Teresinski, Adv. Res. Technol. Rapeseed Oil 2011, 3, 123.
• [48] M. Wroniak, A. Ptaszek, K. Ratusz, Post. Tech. Przetw. Spoż. 2015, 2, 27.
• [49] I. Bartkowiak-Broda, T. Walkowski, M. Ogrodowczyk, Przyrodnicze i agrotechniczne możliwości kształtowania jakości nasion rzepaku. Pamiętnik Puławski, 2005, 139.
• [50] H. Schwartz, V. Ollilainen, V. Piironen, A.M. Lampi, J. Food Compos. Anal. 2008, 21, nr 2, 152.
• [51] D. Pimentel, T.W. Patzek, Nat. Resour. Res. 2005, 14, nr 1, 65.
• [52] M. Elleuch, S. Besbes, O. Roiseux, C. Blecker, H. Attia, Food Chem. 2007, 103, nr 2, 641.
• [53] D. Rotkiewicz, I. Konopka, Rośliny Oleiste-Oilseed Crops 2000, 21, nr 1, 215.
• [54] PN-A-86908:2000, Oleje i tłuszcze roślinne oraz zwierzęce. Rafinowane oleje roślinne.
• [55] ZN-94/SGO-01, Tłuszcze roślinne jadalne. Oleje tłoczone na zimno.
• [56] Codex Alimentarius. Join FAO/WHO food standards programme. Codex Alimentarius Commission 24th Session, Geneva (Report of the 17th Session of the Codex Committee on fats & oils), London 2001.
• [57] M. Wroniak, K. Krygier, M. Kaczmarczyk, Pol. J. Food. Nutr. Sci. 2008, 58, nr 1, 85.
• [58] M. Skwarek, Z.J. Dolatowski, Nauka Przyroda Technol. 2013, 7, nr 3, 37.
• [59] Rozporządzenie Rady (WE) nr 509/2006. Olej rydzowy, nr WE: PL-STG-007-0049-28.12.2006, Dz. Urz. UE 2008/C, poz. 244/10.
• [60] A. Górecka, M. Wroniak, K. Krygier, Rośliny Oleiste-Oilseed Crops 2003, 24, nr 2, 567.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).