Prawne aspekty restytucji dóbr kultury po I wojnie światowej. Krótka lekcja z przeszłości

Mazur, Anna

doi:10.17425/WK59WWI

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Prawne aspekty restytucji dóbr kultury po I wojnie światowej. Krótka lekcja z przeszłości

Autorzy

Mazur Anna

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

Pobierz

Identyfikatory

DOI

10.17425/WK59WWI

Warianty tytułu

Law aspects of restitution of cultural goods after WWI. The short lesson from the past

Języki publikacji

PL EN

Abstrakty

W 1918 roku Polska po 123 latach zaborów odzyskała niepodległość i dzięki temu mogła rozpocząć rozmowy dotyczące restytucji dóbr kultury, które zostały zagrabione przez zaborców oraz w trakcie działań wojennych. W artykule przedstawiono sposób organizacji restytucji z Niemiec i Rosji. Wskazano również na ogromną rolę prof. Mariana Morelowskiego, historyka sztuki, w czasie walki o powrót polskich dóbr kultury do Ojczyzny.

In 1918, after 123 years of partitioning Poland regained its independence and thanks to that it could start talks about the restitution of cultural property, which was plundered by the invaders and during the WWI. The article presents the organization of restitution from Germany and Russia. The role of Marian Morelowski, an art historian, during the fight for the return of Polish cultural goods to his homeland is underlined.

Słowa kluczowe

restytucja niepodległość dobra kultury traktat wersalski traktat ryski

restitution independence cultural goods Treaty of Versailles Treaty of Riga

Wydawca

Zarząd Główny Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków

Czasopismo

Wiadomości Konserwatorskie

Rocznik

2019

Tom

Nr 59

Strony

145--152

Opis fizyczny

Bibliogr. 18 poz.

Twórcy

autor

Mazur Anna

Katedra Prawa Administracyjnego, Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego

Bibliografia

[1] Bolszewicka perfi dya. „Postęp”, Poznań, wydanie z dnia 6 lipca 1924 r.
[2] Morelowski M. O rozgrabieniu zbiorów muzealnych i naukowych polskich przez dawny rząd carski rosyjski /szkic do przetłumaczenia na język rosyjski i dlatego w stylu nieobrobiony. „Papiery Mariana Morelowskiego”, sygn. 4, AGAD.
[3] Morelowski M. Prawne i historyczne umotywowanie zasad rewindykacji zbiorów historycznych i naukowo-artystycznych skonfiskowanych i przewiezionych do Rosji w XVIII, XIX i XX w. „Biuro Prac Kongresowych przy MSZ”, „Biuro Prac Kongresowych przy MSZ”, syg. 173, AAN.
[4] Chwalba A. Samobójstwo Europy. Wielka wojna 1914–1918. Kraków, 2014.
[5] MacMillan M. Paryż 1919. Sześć miesięcy, które zmieniły świat: konferencja pokojowa w Paryżu w 1919 roku i próba zakończenia wojny. Oświęcim, 2018.
[6] Traktat pokoju między Mocarstwami Sprzymierzonemi i Skojarzonemi i Niemcami, podpisany w Wersalu dnia 23 czerwca 1919 r., (Dz. U. z 1920 r. nr 35 poz. 200).
[7] Traktat pokoju między Mocarstawami Sprzymierzonemi i Stowarzeszonemi i Austrją, podpisany w Saint-Germain-en-Laye 10 września 1919 r., (Dz. U. z 1925 r. nr 17, załącznik).
[8] Morelowski M. Komentarze uzasadniające i objaśniające do projektu artykułów traktatowych dotyczących rewindykacji zbiorów naukowo-artystycznych od 3 państw rozbiorczych zatwierdzonego przez Konferencję przedstawicieli ministerstw oraz instytucji naukowych i artystycznych, znawców prawa międzynarodowego itd. w Biurze Prac Kongresowych w Warszawie. 1919 r., „Papiery Mariana Morelowskiego”, sygn. 5, AGAD.
[9] Traktat pokoju między Polską a Rosją i Ukrainą podpisany w Rydze dnia 18 marca 1921 r., (Dz. U. z 1921 r., nr 49, poz. 300).
[10] M.P. z 1920 r., nr 282–283.
[11] Dz. U. z 1927 r., nr 5, poz. 27.
[12] Komisja Rewindykacyjna przy Głównym Urzędzie Likwidacyjnym: Centrala w Warszawie. Rewindykacja maszyn, koni, ekspedycja transportów 1915–1926, sygn. 35, AAN.
[13] Protokół posiedzenia Rady Ministrów RP z 8 IV 1921 r.
[14] Sprawozdanie z przebiegu prac Delegacji Polskiej w Rydze.
[15] Sprawozdanie działu muzealnego Delegacji Polskiej w Komisji Specjalnej za czas od 17 maja 1924 r. do 27 października 1925 r., „Papiery Mariana Morelowskiego”, sygn. 2., AGAD.
[16] Protokół 17-ego posiedzenia Mieszanej Polsko-Rosyjsko-Ukraińskiej Komisji Specjalnej z dn. 31 lipca 1923 r., „Papiery Mariana Morelowskiego”, sygn. 2., AGAD.
[17] Pismo Towarzystwa „Dante Alghieri” w Krakowie do Departamentu Muzealnego Polskiej Delegacji w Moskwie z dnia 24 lutego 1925 r., „Papiery Mariana Morelowskiego”, sygn. 4.
[18] Dzieje organizacji. Polskie Towarzystwo Opieki nad Zabytkami Przeszłości i Kultury w Moskwie, sygn. 446, AAN.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-0316ad6e-c88a-4f15-8a54-8e296b2f64a7