Argentopentlandite from barite vein in Zagórze Śląskie, Lower Silesia; a first occurrence in Poland

• Autorzy: Piestrzyński A. , Kowalik K.

Identyfikatory

DOI

10.1515/mipo-2015-0001

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Argentopentlandite has been found in samples collected on the dump of the Michael mine, an old silver mine in Zagórze Śląskie in the northern part of the Góry Sowie mountains. Though argentopentlandite is not a very common mineral, it is well known from high-temperature hydrothermal veins and from Ni-Cu deposits hosted in ultramafic rocks also containing platinum-group minerals. The argentopentlandite has been recognized in a sulphide nest in association with pyrrhotite and chalcopyrite in massive barite. In comparison to other occurrences (see Table 2), this mineral is characterized by a low Ni content (ave. 16.02wt% - EDS; 16.43wt% - WDS), a lack of cobalt and a relatively high copper content (ave. 2.13wt% - EDS; 1.55wt% - WDS). Based on these data, it can be concluded that the argentopentlandite, and the associated sulphides, were precipitated from hydrothermal fluids shortly after barite, the major vein constituent. As the optical properties of the argentopentlandite in reflected light are rather similar to those of bornite, it can be overlooked during routine observations. Thus, argentopentlandite or associated ore mineralization may also occur in other barite veins in the area.

Słowa kluczowe

EN

argentopentlandite; barite vein; Góry Sowie Gneiss Massif; Zagórze Śląskie

• Wydawca: Mineralogical Society of Poland
• Czasopismo: Mineralogia
• Rocznik: 2014
• Tom: Vol. 45, iss. 1/2
• Strony: 13--25
• Opis fizyczny: Bibliogr. 53 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Piestrzyński A.

• AGH – University of Science and Technology, Faculty of Geology, Geophysics and Environmental Protection, al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków, Poland

autor

Kowalik K.

• AGH – University of Science and Technology, Faculty of Geology, Geophysics and Environmental Protection, al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków, Poland

Bibliografia

• Anthony, J., Biedaux, R., Bladh, K., & Nichols, M. (1990). Handbook of mineralogy. Vol.1 Elements, Sulfides, Sulfosalts. Tuscon, Arizona: Mineral Data Publishing.
• Barkov, A.Y., Laflamme, J.H.G., Cabri, L.J, & Martin, R.F. (2002). Platinum-group minerals from the Wellgreen Ni-Cu-PGE deposit, Yukon, Canada. Canadian Mineralogist, 40, 651-669. DOI: 10.2113/gscanmin.40.2.651.
• Cymerman, Z. (1998). The Góry Sowie Terrane: a key to understanding the Palaeozoic evolution of the Sudetes area and beyond. Geological Quarterly, 42, 379-400.
• Dubińska, E., & Gunia, P., (1997). The Sudetic ophiolite: current view on its geodynamic model. Geological Quarterly, 41(1), 1-20.
• Fedak, J., & Linder, M. (1966). Metalogeneza Sudetów. Warszawa: Wydawnictwa Geologiczne.
• Grocholski, W. (1967). Structure of the Sowie Mts, Geologia Sudetica, 3, 181-249.
• Groves, D.I., & Hall, S.R. (1978). Argentian pentlandite with parkerithe, joseite and the probably Bianalogue of ullmannite from Mount Windarra, Western Australia. Canadian Mineralogist, 16, 1-7.
• Gruszczyk, H. (1984). Nauka o złożach. Warszawa: Wydawnictwa Geologiczne.
• Ilnicki, S., Nejbert, K., Pieczka, A., Szełęg, E., Turniak, K., Szuszkiewicz, A., Łodziński, M., Banach, M., Michałowski, P., & Różniak, R. (2010). Eclogites from the Piława Górna Quarry (Dolnośląskie Surowce Skalne S.A.), Góry Sowie Block, SW Poland: a preliminary report. Mineralogia – Special Papers, 37, 81.
• Ilnicki S., Nejbert K., Pieczka A., Szełeg E., Turniak K., Szuszkiewicz A., & Łodziński M., (2012). Geochemical and petrological features of eclogites from Piława Górna (Góry Sowie Block, SW Poland). Mineralogia – Special Papers, 40, 78-79.
• Kanasiewicz, J. (1992). Perspektywy wykrycia mineralizacji barytowej w świetle wyników zdjęcia geochemicznego i szlichowego. Przegląd Geologiczny, 2, 158-161.
• Kerestedjian, T., & Bonev, I. (2001). Complex argentopentlandite-mackinawite inclusions in chalcopiryte: A solid state exsolution mechanism. Bulgarian Academy of Science. Geochemstry, Mineralogy and Petrology, 38, 23-33.
• Kontny, A., Friedrich, G., & Herzig, P. (1994). Argentian-pentlandite-bearing assemblages in metamorphic rocks of the KTB pilot hole, Oberpfalz, Germany. Canadian Mineralogist, 32, 803-814.
• Kowalik, K. (2011). Sulphide mineralization Zn-Pb-Cu-Ag of barite veins from chosen places in Kaczawskie and Sowie Mountains. Unpublished MS project. Faculty of Geology, Geophysics and Environmental Protection, AGH University of Science and Technology, Kraków, Poland.
• Kowalski, W. (1976). Geochemia, mineralogia i geneza dolnośląskich złóż i wystąpień barytowych. Cz. I. Archiwum Mineralogiczne, 32(2), 5-92.
• Kryza, R. (1981). Migmatization in gneisses of the northern part of the Góry Sowie. Geologia Sudetica, 16, 7-100.
• Kryza, R., & Fanning, C.M. (2007). Devonian deep-crustal processes and uplift in the Variscan orogen: evidence from SHRIMP zircon ages from the HT-HP granulites and migmatites of the Góry Sowie (Polish Sudetes). Geodinamica Acta, 20, 159-175. DOI: 10.3166/ga.20.159-175
• Kryza, R., Mazur, S., & Oberc-Dziedzic, T. (2004). The Sudetic geological mosaic: Insights into the root of the Variscan orogen. Przegląd Geologiczny, 52(8/2), 761-773.
• Kryza, R., & Pin, C. (2002). Mafic rocks in a deep crustal segment of the Variscides (the Góry Sowie, SW Poland): evidence for crustal contamination in an extensional setting. International Journal of Earth Sciences (Geologische Rundschau), 91, 1017-1029.
• Kryza, R., Pin, C., & Vielzeuf, D., (1996). High pressure granulites from the Sudetes (SW Poland): evidence of crustal subduction and collisional thickening in the Variscan Belt. Journal of Metamorphic Geology, 14(4), 531-546.
• Madziarz, M., & Sztuk, H. (2006). Eksploatacja polimetalicznego złoża w DziećmorowicachKozicach. Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej, 117, 203-209.
• Maier, W.D., Barnes, S.J., Chinyepti, G., Barton, J.M, Egligton, B., & Setshedi, I. (2007). The composition of magmatic Ni-Cu-(PGE) sulfide deposits in the Tati and Selebi-Phikwe belts of eastern Botswana. Mineralium Deposita 43, 37-60. DOI: 10.1007/s00126-007-0143-5.
• Mandziuk, Z.L., & Scott, S.D. (1977). Synthesis, stability, and phase relations of argentian pentlandite in the system Ag-Fe-Ni-S. Canadian Mineralogist, 15, 349-364.
• Mazur, S., Aleksandrowski, P., Kryza, R., & Oberc-Dziedzic, T. (2006). The Variscan Orogen in Poland. Geological Quarterly, 50(1), 89-118.
• Mazur, S., Aleksandrowski, P., & Szczepański, J. (2010). Zarys budowy i ewolucji tektonicznej waryscyjskiej struktury Sudetów. Przegląd Geologiczny, 58(2), 133-145.
• Mączka, M., & Stysz, M. (2006). Relikty dawnych robót górniczych w Górach Sowich – wykorzystanie materiałów archiwalnych do lokalizacji i udokumentowania wyrobisk. Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej, 117.
• Mączka, M., & Stysz, M. (2010). Kopalnia Michael. Świadectwo dawnego górnictwa rud srebra i ołowiu w rejonie wsi Schlesierthal. Dzieje górnictwa – element europejskiego dziedzictwa kultury, 3.
• Mikulski, Z. (2007). The Late Variscan gold mineralization in the Kaczawa Mountains, Western Sudetes Polish Geological Institute Special Papers. 22, 1-162.
• Mindat.org (2013). Argentopentlandite, Czech Republic, Jáchymov District. Retrieved May 24, 2013, from http://www.mindat.org/loc-777.html
• Mochnacka, K., Oberc-Dziedzic, T., Mayer, W., Pieczka, A, Góralski, M. (2009). New insights into the mineralization of the Czarnów ore deposit (West Sudetes, Poland). Geologia Sudetica, 41, 43-56.
• Mochnacka, K., Oberc-Dziedzic, T., Mayer, W., & Pieczka, A (2012). Ore mineralization in the Miedzianka area (Karkonosze-Izera Massif, the Sudetes, Poland): new information. Mineralogia, 43(3-4), 155-178. DOI: 10.2478/v10002-012-0005-3.
• Morales-Ruano, S., & Hach-Ali, P.F. (1996). Hydrothermal argentopentlandite at El Charcón, southeastern Spain: mineral chemistry and conditions of formation. Canadian Mineralogist, 34, 939-947.
• Nejbert, K., Ilnicki, S., Anczkiewicz, R., Pieczka, A., Szełeg, E., Szuszkiewicz, A., & Turniak, K., (2013). Geochronological constraints on metamorphism of eclogites from Piława Górna (Góry Sowie Block, Sudetes). Mineralogia – Special Papers,. 41, 66-67.
• Němec, D., & Scharmová, M. (1992). Argentopentlandite in olivine minette near Horni Kožli, southern Bohemia. Časopis pro mineralogii a geologii, 37(4), 325-328.
• Oberc, J. (1991). Systems of main longitudinal strike-slip faults in the vicinity of the G6ry Sowie Block (Sudetes). Geological Quarterly, 35(1), 403-420.
• O’Brien, P.J., Kröner, A., Jaeckel, P., Hegener, E., Źelaźniewicz, A., & Kryza, R. (1997). Petrological and Isotopic Studies on Palaeozoic High-pressure Granulites, Góry Sowie Mts, Polish Sudetes. Journal of Petrology, 38(4), 433-456. DOI: 10.1093/petroj/38.4.433.
• Pacholska, A. (1978). Brekcje tektoniczne południowego krańca bloku gnejsów sowiogórskich. Geologia Sudetica, 13(2), 41-59.
• Pawłowska, J. (1970). Mineralizacja barytowa w północnej części niecki śródsudeckiej. Prace Instytutu Geologicznego, 59, 97-119.
• Piestrzyński, A. (2005). Rudy miedzi i srebra. In Sachanbiński M., Awdankiewicz M., GóreckaNowak, A., Nowak, G., Lorenc, S., Koszela, S., & Kryza, G. i R. (Eds.), Przyroda Dolnego Śląska. Wrocław: Państwowa Akademia Nauk.
• Scott, S.D., & Gasparrini, E. (1973). Argentian pentlandite from Bird River, Manitoba. Canadian Mineralogist, 12, 165-168.
• Stupnicka, E. (1997). Geologia regionalna Polski. Warszwa: Wyd. Uniw. Warszawskiego.
• Szałamacha, M. (1976). O złożowej mineralizacji barytowo-fluorytowej w Jeżowie Sudeckim. Kwartalnik Geologiczny, 20(2), 215-240.
• Szuszkiewicz, A., Szełeg, E., Pieczka, A., Ilnicki, S., Nejbert, K., Turniak, K., Banach, M., Łodziński, M., Różniak, R., & Michałowski, P. (2013). The Julianna pegmatite vein system at the Piława mine, Góry Sowie Block, SW Poland – preliminary data on geology and descriptive mineralogy. Geological Quarterly, 57(3), 467-484. DOI: 10.7306/gq.1097.
• Timmermann, H., Parrish, R.R., Noble, S.R., & Kryza, R. (2000). New U-Pb monazite and zircon data from the Sudetes Mountains in SW Poland: evidence for a single-cycle Variscan orogeny Journal of the Geological Society, 157, 265-268. DOI: 10.1144/jgs.157.2.265.
• Teisseyre, H., & Sawicki, L. (1955). Szczegółowa mapa geologiczna Sudetów 1:25 000, arkusz 78, Zagórze Śląskie. Państwowy Instytut Geologiczny.
• Vavtar, F. (1995). Erzmikroskopische untersuchungen an silberpentlanditen der Cu-Fe-erzparagenese von Axams (Stubaikristallin, Tirol, Österreich). Geologisch-Paläontologische Mitteilungen, 20, 313-334.
• Vuorelainen, Y., & Häkli, T.A. (1972). Argentian pentlandite from some Finnish sulfide deposits. American Mineralogist, 57, 137-145.
• Winchester, J.A., Floyd, P.A., Awdankiewicz, M., Piasecki, M.A.J., Awdankiewicz, H., Gunia, P., & Gliwicz, T, (1998). Geochemistry and tectonic significance of metabasic suites in the Góry Sowie Block, SW Poland. Journal of the Geological Society, 155, 155-164. DOI: 10.1144/gsjgs.155.1.0155
• Zakrzewski, M. (1976). Ullmannite from Nowa Ruda. Mineralogia Polonica,7(1), 57-59.
• Zakrzewski, M.A., Burke, E.A.J., & Nugteren, H.W. (1980). Cobalt minerals in the Hällefors area, Bergslagen, Sweden: new occurrences of costibite, paracostibite, nisbite and cobaltian ullamnnite. Canadian Mineralogist, 18, 165-171.
• Żelaźniewicz, A. (1987). Tektoniczna i metamorficzna ewolucja Gór Sowich. Annales Societatis Geologorum Poloniae, 57, 203-348.
• Żelaźniewicz, A. (1995). Fore-Sudetic part of the Góry Sowie Block, SW Poland. Annales Societatis Geologorum Poloniae, 66, 85-109.
• Żelaźniewicz, A, Aleksandrowski, P., Buła, Z., Karnkowski, P.H., Konon, A., Oszczypko, N., Ślączka, A., Żaba, J., & Żytko, K. (2011). Regionalizacja tektoniczna Polski. Wrocław: Komitet Nauk Geoloigcznych PAN.