Wpływ obciążenia psychicznego na sprawność działania i obciążenie mięśniowo-szkieletowe operatora

• Autorzy: Grabarek I. , Roman-Liu D. , Choromański W. , Bartuzi P.

Warianty tytułu

EN

The influence of mental workload on operator’s efficiency and musculoskeletal fatigue

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem eksperymentu opisanego w artykule była analiza wpływu różnego rodzaju obciążenia psychicznego na sprawność oraz obciążenie mięśniowo-szkieletowe operatora. Stwierdzono różną fizyczną reakcję i sprawność działania operatora w zależności od rodzaju wykonywanych przez niego zadań. Badania eksperymentalne przeprowadzono na grupie 15 mężczyzn. Podczas 32 - minutowego badania rejestrowano sygnał EMG z czterech mięśni kończyny górnej prawej oraz następujące parametry fizjologiczne: krzywą oddychania, amplitudę oddychania, częstość oddechu, amplitudę tętna, częstość skurczów serca. Pomiary wymienionych parametrów wykonywano w trzech różnych sytuacjach obciążenia: obciążenie pozycją ciała i wykonywaniem testu ciągłości uwagi (DAUF), obciążenie pozycją ciała i wykonywaniem testu czujności (VIGIL), obciążenie tylko pozycją ciała (KONTROL). Podczas wykonywania testów psychologicznych rejestrowano takie parametry jak: średni czas reakcji poprawnych odpowiedzi, liczba poprawnych i błędnych odpowiedzi. Przeprowadzono także badania testowe, mające na celu uzyskanie oceny charakterystyki osobowości osób biorących udział w badaniach eksperymentalnych. Dla zarejestrowanych sygnałów EMG oraz wybranych parametrów fizjologicznych określono miary, wyrażające ilościowo wskaźniki fizjologiczne i napięcie mięśni, które analizowano w dziedzinie czasu i w dziedzinie częstotliwości.

EN

The purpose of the experiment summarized in this article was to analyse the influence of various kinds of mental workload on operator’s efficiency and musculoskeletal fatigue of the operator. It has been assumed that the operator’s physical reactions can vary, depending on psychological tension caused by the performed task. The experimental tests have been carried out within a group of 15 males. During the experiment the measurements of electromyography (EMG) from four muscles of right upper limb have been collected as well as the following physiological parameters: breathing curve, breath amplitude, breath frequency, pulse amplitude and pulse frequency. The abovementioned parameters have been collected for three different stress modes: muscular-skeletal pressure and performing of the continuity-of-focus test (DAUF), muscular-skeletal pressure and performing of the continuity-of-alertness test (VIGIL), muscular-skeletal pressure only (KONTROL). During the experiment in all three stress modes the examined individuals remained in the same sitting position. The initial heuristic model (based on artificial neural networks) synthesizing the experiment results will be presented in the article.

Słowa kluczowe

PL

obciążenie psychiczne; sprawność operatora; obciążenie mięśniowo-szkieletowe

EN

mental workload; operator’s efficiency; musculoskeletal fatigue

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej
• Czasopismo: Prace Naukowe Politechniki Warszawskiej. Transport
• Rocznik: 2011
• Tom: z. 78
• Strony: 37--51
• Opis fizyczny: Bibliogr. 6 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Grabarek I.

• Wydział Transportu Politechniki Warszawskiej

autor

Roman-Liu D.

• Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy

autor

Choromański W.

• Wydział Transportu Politechniki Warszawskiej

autor

Bartuzi P.

• Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy

Bibliografia

• 1. Arvidsson I, Arvidsson M, Axmon A, Hansson G.A., Johnsson C.R., Skerfiving S, Musculoskeletal disorders among female and male air traffic controllers performing identical and demending computer work. Ergonomics 2006, 49(11):1052-67.
• 2. Grabarek I. „Diagnozowanie ergonomiczne układu operator – pojazd szynowy – otoczenie”, rozprawa habilitacyjna, Prace Naukowe Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej, zeszyt 51, Warszawa 2003, s. 189.
• 3. Littauer F., 2007, Osobowość plus., Oficyna Wydawnicza Logos
• 4. Rissén D, Melin B, Sandsjö L, Dohns I, Lundberg U, (2000) Surface EMG and psychophysiological stress reactions in women during repetitive work. Eur. J Appl. Physiol. 83(2-3):215-22
• 5. Roman-Liu D, Tokarski T, Wójcik K, (2004) Quantita-tive assessment of upper limb muscle fatigue depending on the conditions of repetitive task load. Journal of Electromyography and Kinesiology. 14, 671-682
• 6. Van Galen G. P, Müller M.L, Meulenbroek R.G.,Van Gemmert A.W, (2002) Forearm EMG response activity during motor performance in individuals prone to in-creased stress reactivity. Am J Ind.Med.;41(5);406-19