Cyjanamid. Dokumentacja proponowanych wartości dopuszczalnych poziomów narażenia zawodowego

• Autorzy: Kupczewska-Dobecka M. , Czerczak S.

Warianty tytułu

EN

Cyanamide

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Cyjanamid jest nielotnym, łatwo palnym ciałem stałym. Jest stosowany w syntezie organicznej jako materiał do produkcji cyjanku wapnia i dicyjanamidu, najczęściej jako 25- lub 50-procentowy roztwór w wodzie lub innych rozpuszczalnikach. W rolnictwie wykorzystuje się cyjanamid jako nawóz sztuczny, środek chwastobójczy : grzybobójczy. Stosowany jest również w weterynarii jako środek przeciwrobaczy. Narażenie zawodowe na cyjanamid występuje w zakładach chemicznych przy produkcji oraz przetwarzaniu cyjanamidu i jego soli wapniowej, a także w rolnictwie podczas rozsiewania nawozów sztucznych, zawierających cyjanamid wapnia. Głównym skutkiem działania cyjanamidu jest działanie drażniące oraz nietolerancja alkoholu (przejściowe zaburzenia naczynioworuchowe). Cyjanamid działa silnie drażniąco na błony śluzowe oczu, dróg oddechowych, przewodu pokarmowego i skórę, a przyjmowany drogą pokarmową wykazuje działanie hepatotoksyczne. Do ustalenia wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia cyjanamidu uwzględniono wyniki badania przeprowadzonego na dwóch pokoleniach szczurów rasy Sprague-Dawley i Wistar, w którym podawano z paszą cyjanamid w dawce dziennej: 2,7 i 25 mg/kg przez 6 miesięcy. Stwierdzono znaczące zmiany u zwierząt karconych paszą, zawierającą cyjanamid w największej dawce (25 mg/kg). Obserwowano zmniejszenie: masy ciała zwierząt, liczby ciałek żółtych, liczby implantacji oraz liczby noworodków w pokoleniu F0. Grupa narażana wykazywała zmniejszoną płodność i zmniejszenie masy narządów płciowych u samców. W pokoleniu FI zmian tych nie obserwowano, natomiast na podstawie wyniku badania histopatologicznego wykazano przypadki obustronnego zaniku jąder u samców w drugim pokoleniu. Przyjmując dawkę 7 mg/kg za wartość NOAEL oraz «spółczynnik niepewności związany ze zmiennością reakcji w populacji ludzkiej (efekt antabusowy) i współczynnik związany z różnicami międzygatunkowymi, a także biorąc pod uwagę wyniki badań ludzi w środowisku pracy długotrwale narażanych na cyjanamid o stężeniach 8,3 mg/mJ i mniejszych, które nie wykazały istotnych zmian w porównaniu z populacją generalną w układzie oddechowym, pokarmowym, nerwowym, krążenia czy skłonności do infekcji, a także możliwość występowania „efektu antabusowego” po spożyciu alkoholu, zaproponowano przyjąć wartość 2,0 mg/m3 za wartość NDS cyjanamidu. Wartość NDSCh przyjęto na poziomie 4 mg/mg , na podstawie działania drażniącego substancji. Nie ma podstaw do ustalenia wartości DSB cyjanamidu. Ze względu na fakt, że skóra stanowi istotną drogę narażenia (wartość medialnej dawki śmiertelnej po podaniu substancji na skórę królika i szczura wynosi DL50s < 1000 mg/kg oraz dermatozy u zatrudnionych przy produkcji cyjanamidu) proponuje się oznaczyć cyjanamid na liście NDS literami Sk.

EN

Cyanamide is a combustible, deiquescent, crystalline solid. However, it is usually found as a 25% liquid solution. Cyanamide is used as a chemical intermediate for dicyandiamide in manufacturing melamine and carbendazime. It is also used in fumigants, metal cleaners, refining of ores, production of synthetic rubber, and in chemical synthesis. Cyanamide is moderately toxic in rats, as determined by oral ingestion. The LD50 is 125 mg/kg. It is very irritating .ad caustic to the skin. Cyanamide was severely irritating when instilled into a rabbit’s eye. The „antabuse” effect of cy anamide was about half as severe as that of antabuse and only one-sixth that of thiram. The NOAEL (no observed adverse effect level) of 7 mg/kg was adopted. On the basis of the NOAEL value and human data the Expert Group of Chemical Agents established an 8-hour TWA value of 2 mg/m3 and a STEL value of 4 mg/m3.

Słowa kluczowe

PL

cyjanamid; narażenie zawodowe; działanie drażniące

EN

cyanamide; occupational exposure; irritation

• Wydawca: Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
• Rocznik: 2003
• Tom: Nr 2 (36)
• Strony: 39--51
• Opis fizyczny: Bibliogr. 37 poz.

Twórcy

autor

Kupczewska-Dobecka M.

• Instytut Medycyny Pracy m. prof. dr. med. Jerzego Nofera 90-950 Łódź ul. św. Teresy 8

autor

Czerczak S.

• Instytut Medycyny Pracy m. prof. dr. med. Jerzego Nofera 90-950 Łódź ul. św. Teresy 8

Bibliografia

• 1. ACGIH (1996) Documentation of threshold limit values. Cyanamide. Ed. 6. Cincinnati.
• 2. Ajima M. i in. (1997) Cyanamide induced granulocytopenia. Intern. Med. 36(9),640-2.
• 3. American Drug Index (1969).
• 4. Benitz K.F., Krąmer A.W., Dambach G. (1965) Comparative studies on effects of calcium carbimide, propylthiouracil, and disulfiram in male rats. Applied Pharmacology 7, 128-162. 1965.
• 5. Bruguera M. t tn. (1986) Hepatic disease associated with ground-glass inclusions in hepatocytes after cyanamide therapy. Arch. Pathol Lab. Med. 110 (10), 906-10.
• 6. Clinical Toxicology of Commercial Products, Acute Poisoning. Gleason M.N, Gosselin R.E Baltimore, 1969.
• 7. Deitrich R.A., Troxell P.A., Worth W.S. (I976) Inhibition of aldehyde dehydrogenase in and liver by cyanamide. Biochem. Pharmacol. 25 (24), 2733 -7 .
• 8. HSDB (L997) data base.
• 9. EINECS, European Inventory of Existing Commercial Chemical Substances (1990). Official Journal of the European Communities, data base.
• 10. EPA US; USEPA Submission summary report: carbamic acid nitrile (sanitized); EPA Doc. No. SEHQ-0490-09525;Fiche No OTSO524054-3 [cyt. zaHSDB 1997].
• 11. Goday-Bujan J.J. (1994) Allergic contact dermatitis from cyanamide: report 3 cases. Contact. Dermatitis. 3 1(5), 33I-2.
• 12. Guillen F.J., Vazquez J.J, (1984) Cyanamide induced liver cell injury. Experimental study the rat. Lab. Invest. 50 (4), 385-93.
• 13. Hald J. i in. (1952) The antabuse effect of some compound. Related to antabuse and cyanamide. Acta Pharmacologica et Toxicologica 8, 329-337.
• 14. ILO (1983) Encyclopedie of occupational health and safety. Ed. 3, Geneva.
• 15. Index Pharmacorum (1968). Stuttgart, Georg Thieme Verlag.
• 16. Izquierdo D.J. (1992) The principal substances used in the work environment that can produce an "Antabuse" effect. Prevencion I20,22-26 [cyt. wg Toxline d-base 1996].
• 17. Kawana S. (1997) Drug eruption induced by cyanamide (carbimide): a clinical thologic study of 7 patients. Dermatology 195(1),30-4.
• 18. Kojima T. t in. (1997) A fatal case of drinking and cyanamide intake. Nippon. Hoigkau. Zasshihi.51(2), 111-5.
• 19. Marchner H., Tottmar O. (L978) A comparative study on the effects of disulfiram, cyanamide and 1-aminocyclopropanol on the acetaldehyde metabolism in rats. Acta. Pharmacol. Toxi Copenh. 43(3),219-32.
• 20. Marconi J. i in. (1960) Quart.J. Stud. Alcohol 21,642.
• 21. Mertschenk B, i in. (1991) Urinary excretion of acetylcyanamide in rat and human after and dermal application of hydrogen cyanamide. Arch. Toxicol. 65(4),268-272.
• 22. Micromedex: Tomes Plus (maj 1996) [komputerowa baza danych].
• 23. Micromedex : Poisindex ( 1 995) [komputero w a baza danych] .
• 24. MorenoA. i in. (19s4) Structural hepatic changes associated with cyanamide treatment: cholangiolar proliferation, fibrosis and cirrhosis. Liver, 4(l), 15_2I.
• 25. Murakami H. (Ig6l)Calcium cyanamide poisoning. Industrial Medicine and Surgery,35-37.
• 26. NIOSH (1994) Pocket guide to chemical hazards. Cincinnati.
• 27. Ostrovskii S. i in. (1990) Free amino acids of the liver and the characteristics of the amino acid metabolism in thr liver and brain after cyanamide administration to rats. Farmakol. Toksikol. 53(4),63-5.
• 28. Patty F. (1981) Industrial hygiene and toxicology. Ed.3., vo1,2c, Toxicology, Interscience, New York, s.482I.
• 29. Patty's Industrial hygiene and toxicology (1994)._Ed. 4., vol, II, Toxicology, Hartung R,: Cyenides and nitriles, Interscience, New York, s,3129,
• 30. RTECS (1997) d. base.
• 31. ShieleR. i in. (1981) Felduntersuchung von Personen mit langjahriger Exposition gegenuber Kalkstickstoff [Field study of workers with longterm exposure to calcium cyanamide], Zbl Bakt. Hyg, I73,13-28.
• 32. TLVs and BEIs (1996) Threshold limit values for chemical substances and physical agents biological exposure indices. Cincinnati OH,
• 33. Tottmar o. i in. (1978) The presence of an aldehyde dehydrogenase inhibitor in animal diets ad its effects on the experimental results in alcohol studies. Br. J. Nutr . 39, 3I7 _325 ,
• 34. Toxline d. base 1996 [komputerowa baza danych].
• 35. Valles,l i in. (1987) A two_generation reproduction feetility study of cyanamide in the rat, Pharmacol. Toxicol. 61(1), 20-5.
• 36. Vazquez J,J. I in. (1983) Cyanamide-induced liver injury. A predictable lesion. Liver 3(4), 225-30.
• 37. VokoyamaA. i in. (1995) Cyanamide associated alkoholic liver disease: a Sequential histological evaluation. Alcohol. Clin. Exp. Res, 19(5), 1307-11.