Mineralogical and geochemical investigation of micas from the Góry Sowie Mts pegmatites

• Autorzy: Dumańska-Słowik Magdalena

Warianty tytułu

PL

Badania mineralogiczne i geochemiczne mik z pegmatytów Gór Sowich

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Micas from pegmatites of the Góry Sowie Mts were characterized using: microscopic observations, X-ray diffractometry, IR-spectroscopy and chemical analyses. The main stress of this study was put on concentration of main and trace elements in these minerals. Micas are very sensitive indicators of petrogenetic processes. A depletion in F, Rb, Cs, Li, Sn and REE as well as an enrichment in Ba show the high-temperature, post-magmatic crystallization of these minerals. The biotites are enriched in Cr what can confirm metamorphic and metasomatic genesis of the pegmatites.

PL

Minerały grupy mik pochodzące z pegmatytów Gór Sowich zostały poddane badaniom mikroskopowym, rentgenowskim, spektroskopowym w podczerwieni i chemicznym. Określono zawartości w nich pierwiastków głównych, pobocznych i śladowych. Miki są bardzo czułymi wskaźnikami procesów petrogenetycznych, dlatego też analiza składu chemicznego tych minerałów pozwala przybliżyć warunki fizykochemiczne środowiska powstania skały macierzystej. Zubożenie mik w pierwiastki takie jak F, Rb, Cs, Li, Sn i REE, a wzbogacenie w Ba przemawia za wczesną, wysokotemperaturową krystalizacją pomagmową. Podwyższona koncentracja Cr w biotytach sowiogórskich może być związana z metamorficznym otoczeniem pegmatytów z Gór Sowich.

Słowa kluczowe

EN

muscovite; biotite; pegmatite; Góry Sowie Mts; high-temperature crystallization

PL

minerały mik; pegmatyt; Góry Sowie

• Wydawca: Mineralogical Society of Poland
• Czasopismo: Mineralogia
• Rocznik: 2004
• Tom: Vol. 35, iss. 2
• Strony: 27--37
• Opis fizyczny: Bibliogr. [14] poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Dumańska-Słowik Magdalena

• AGH, University of Science and Technology, Faculty of Geology, Geophysics and Environmental Protection, al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków, Poland

Bibliografia

• BASTOUL A.M., PIRONON J., MOSBAH M., DUBOIS M., CUNEY M., 1993: In–situ analysis of nitrogen in minerals. Eur. J. Miner. 5, 233–243.
• CERNY P., MEINTZER R.E., ANDERSON A.J., 1985: Extreme fractionation in rare-element granitic pegmatites: selected examples of data and mechanisms. Canad. Miner. 23, 381–421.
• DEER W.A., HOWIE R.A., ZUSSMAN J., 1992: An introduction to the rock forming minerals. Longman.
• KRYZA R., 1977: Pegmatyt z kordierytem w serpentynitach okolic Lubachowa (Góry Sowie) (in Polish, English summary). Rocznik PTG 47, 2, 247–263.
• MONGELLI G., DINELLI E., TETEO F., ACQUAFREDDA P., ROTTURA A., 1996: Weathered biotites from granitoids: the fractionation of REE, Th and transition elements and the role of accessory and secondary phases. Miner. Petrogr. Acta. 39. 77–93.
• NEVES L.J.P.F. 1997: Trace element content and partitioning between biotite and muscovite of granitic rocks: a study in the Viseu region (Central Portugal). Eur. J. Miner. 9, 849–857.
• PIECZKA A., 2000: A rare mineral-bearing pegmatite from the Szklary serpentinite massif, the Fore–Sudetic block, SW Poland. Geol. Sudet. 33, 23–31.
• PUZIEWICZ J., 1987: Geneza muskowitu w granicie dwułyszczykowym z Siedlimowic i jego enklawach (in Polish, English summary). Arch. Miner. 43, 1, 81–85.
• SACHANBIŃSKI M., 1971: Geochemia berylu w skałach krystalicznych Gór Sowich (in Polish). Prace Nauk. Inst. Chemii Nieorganicznej i Metalurgii Pierwiastków Rzadkich Politechniki Wrocławskiej. 3, 177–187.
• SMULIKOWSKI K., 1953: Uwagi o starokrystalicznych formacjach Sudetów (in Polish). Rocznik PTG 21,1.
• TISCHENDORF G., FÖRSTER H-J., GOTTESMANN B., 2001: Minor- and trace-element composition of trioctahedral micas: a review. Miner. Mag. 65, 2, 249– 276.
• VAN BREEMEN O., BOWES D. R., AFTALION M., ŻELAŹNIEWICZ A., 1988: Devonian tectonothermal activity in the Sowie Góry gneissic block, Sudetes, southwestern Poland: evidence from Rb-Sr and U-Pb isotopic studies. Ann. Soc. Geol. Pol. 58, 3–19.
• VEDDER W., 1964: Correlations between infrared spectrum and chemical compositions of micas. Amer. Miner. 49, 736–768.
• ZAWIDZKI P., 1971: Pierwiastki śladowe w łyszczykach gnejsów Gór Sowich. (in Polish, English summary). Arch. Miner. 29, 1–2.