Polska technologia wytwarzania Bisfenolu A

• Autorzy: Hreczuch Wiesław , Chruściel Arkadiusz

Warianty tytułu

EN

Polish process for manufacturing Bisphenol A

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W latach 70. XX w. zespół naukowców z Instytutu Ciężkiej Syntezy Organicznej „Blachownia” (ICSO) oraz technologów z Zakładów Chemicznych „Blachownia” (ZChB) w Kędzierzynie-Koźlu opracował oryginalną polską technologię wytwarzania Bisfenolu A (BPA), kluczowego półproduktu dla poliwęglanów i żywic epoksydowych. Zespół ten zrealizował badania w skali laboratoryjnej i pilotowej, opracował założenia technologiczne, projekt procesowy i techniczny, instrukcje technologiczne i stanowiskowe, a także nadzorował rozpoczęte z wyprzedzeniem prace modernizacyjne zatrzymanej wytwórni DMT w ZChB. W wyniku tych prac w ciągu zaledwie 2 lat udało się uruchomić produkcję BPA, a po następnych kilku latach doskonalenia procesu technologia BPA stała się przebojem eksportowym. Do 2004 r. zawarto i zrealizowano 8 kontraktów na sprzedaż licencji za granicę, a sprzedaż samego produktu na eksport przekroczyła znacząco poziom 50 % całej produkcji. Wytwórnia BPA w ZChB była eksploatowana do 2010 r. W ostatnich latach proces udoskonalono i pod nazwą Advance BPA oferowany jest przez Instytut Technologiczny Mexeo w Kędzierzynie-Koźlu. W latach 2014-2022 był on dwukrotnie przedmiotem eksportu technologii w formie licencji i dokumentacji technicznej.

EN

In seventies of XX century, a team of scientists form Blachownia Research Institute and Chemical Company Blachownia at Kędzierzyn-Koźle developed under laboratory and pilot scale the technological assumptions, process design and technical documentation as well supervised the modernization and adaptation of closed DMT plant, intended for the future production of Bisphenol A. Just 2 years later after a process improvement, the Bisphenol A technology became an export hit. Until 2004, 8 contracts for the sale of licenses abroad were concluded and implemented, and the sale of the product itself for export significantly exceeded 50% of its total production. Bisphenol A was produced at Chemical Company “Blachownia” until 2010. In recent years, the improved process called Advance BPA, is offered by the Mexeo Institute of Technology in Kędzierzyn-Koźle. In 2014-2022, the process was exported twice in the form of licenses and technical documentation.

Słowa kluczowe

PL

Bisfenol A; przemysł chemiczny; technologia wytwarzania; Polska

EN

Bisphenol A; chemical industry; manufacturing technology; Poland

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przemysł Chemiczny
• Rocznik: 2023
• Tom: T. 102, nr 6
• Strony: 514--517
• Opis fizyczny: Bibliogr. 37 poz., rys.

Twórcy

autor

Hreczuch Wiesław

• Instytut Technologiczny, Mexeo, ul. Energetyków 9, 47-225 Kędzierzyn-Koźle

autor

Chruściel Arkadiusz

• Instytut Technologiczny, Mexeo, Kędzierzyn-Koźle

Bibliografia

• [1] P. Lowe, Zarządzanie technologią. Możliwości poznawcze i szanse, Wyd. Śląsk, Katowice 1999.
• [2] M. Kiedik, Praca doktorska, Politechnika Warszawska, Warszawa 1978.
• [3] M. Kiedik, Przem. Chem. 1979, 58, nr 10, 513.
• [4] Pat. pol. 107840 (1977).
• [5] Pat. pol. 113641 (1977).
• [6] Pat. pol. 115709 (1977).
• [7] Pat. pol. 124542 (1978).
• [8] Pat. pol. 123971 (1979).
• [9] J. Kołt, M. Kiedik, T. Bek, A. Rzodeczko, E. Zając, Przem. Chem. 1987, nr 4, 66, nr 4, 193.
• [10] Pat. pol. 130206 (1980).
• [11] Pat. pol. 153148 (1987).
• [12] Pat. pol. 153149 (1987).
• [13] Pat. pol. 153396 (1987).
• [14] Pat. pol. 164289 (1990).
• [15] Pat. pol. 168654 (1992).
• [16] Pat. pol. 169996 (1993).
• [17] Pat. pol. 181992 (1995).
• [18] Pat. pol. 182008 (1995).
• [19] Pat. pol. 183597 (1996).
• [20] Zgł. pat.pol.P-323110 (1997).
• [21] Zgł. pat. pol.P-328836 (1998).
• [22] Pat. pol. 189401 (1998).
• [23] Pat. pol. 189400 (1998).
• [24] Pat. pol. 210812 (2007).
• [25] A. Krueger, B. Tkacz, Przem. Chem. 2013,92, nr 2, 148.
• [26] Pat. pol. 217484 (2012).
• [27] M. Kiedik, A. Chruściel, A. Sokołowski, Przem. Chem. 2008, 87, nr 9, 969.
• [28] M. Kiedik, Badania i opracowanie energooszczędnego procesu otrzymywania Bisfenolu A. Projekt badawczy rozwojowy nr R05 007 02, 2007-2009.
• [29] Pat. europ. EP1809589(2005).
• [30] Zgł. pat. PCT/PL2011/000010(2011).
• [31] Pat. pol. 221981 (2013).
• [32] Zgł. pat. PCT/PL 2014/000071 (2014).
• [33] Niepublikowane dane ofertowe.
• [34] M. Kiedik, F. Akhmetov, Przem. Chem. 2015, 94, nr 5, 677.
• [35] M. Kiedik, Chruściel A., Hreczuch W., Przem. Chem. 2016, 95, nr 9, 1781.
• [36] A. Chruściel, M. Kiedik, W. Hreczuch, Chem. Eng. Res. Des. 2019, 141, 187.
• [37] M. Kiedik, A. Chruściel, W. Hreczuch, [w:] Industrial arene chemistry. Markets, technologies, sustainable processes and case studies of aromatic commodities (red. J. Mortier), Wiley-VCH, Weinheim 2023, 1359-1384.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023).