Dieta DASH - najlepsza dieta w nadciśnieniu

• Autorzy: Cichocka A.

Identyfikatory

DOI

10.15199/65.2018.11.8

Warianty tytułu

EN

DASH diet - the best diet in hypertension

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Polskie Towarzystwo Nadciśnienia Tętniczego (PTNT) podkreśla, że „postępowanie niefarmakologiczne jest nieodzownym elementem terapii nadciśnienia tętniczego i powinno zostać wdrożone na pierwszej wizycie lekarskiej u wszystkich chorych z podejrzeniem nadciśnienia tętniczego, w tym również u osób z wysokim prawidłowym ciśnieniem”. Za najbardziej skuteczną dietę w przypadku choroby nadciśnienia tętniczego świat nauki uznał dietę DASH. Od siedmiu lat jest ona uznawana za dietę najzdrowszą i znalazła się na pierwszym miejscu w rankingu przygotowanym przez wybitnych ekspertów z całego świata z dziedziny medycyny i dietetyki, a opublikowanym na platformie internetowej U.S. News & World Report. Dieta DASH zawiera dużo warzyw i owoców, niskotłuszczowych produktów mlecznych, preferuje się w niej pełnoziarniste produkty zbożowe, tłuszcze roślinne, uwzględnia ryby, drób, orzechy, natomiast ogranicza sól, czerwone mięso, słodycze i napoje zawierające cukier.

EN

The Polish Society for Arterial Hypertension (PTNT) stresses that „non-pharmacological treatment is an indispensable element in the treatment of hypertension and should be implemented on the first medical visit in all patients with suspected hypertension, including those with high normal pressure”. The scientific world has recognized the DASH diet as the most effective diet for hypertension. For 7 years it has been ranked first as the healthiest diet in a ranking prepared by eminent experts from around the world in the field of medicine and dietetics, as published on U.S. News & World Report’s online platform. The DASH diet contains a lot of vegetables, fruits, and low-fat dairy products; stresses wholegrain cereal products and vegetable fats; and includes fish, poultry, and nuts, while limiting salt, red meat, sweets, and drinks containing sugar.

Słowa kluczowe

PL

dieta DASH; dieta w nadciśnieniu; Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej; ranking najlepszych diet

EN

DASH diet; diet in hypertension; National Centre of Nutritional Education; best diet rankings

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przemysł Spożywczy
• Rocznik: 2018
• Tom: T. 72, nr 11
• Strony: 34--37
• Opis fizyczny: Bibliogr. 31 poz.

Twórcy

autor

Cichocka A.

• Zakład Profilaktyki Chorób Żywieniowozależnych z Poradnią Chorób Metabolicznych, Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa

Bibliografia

• [1] Appel L.J., T.J. Moore, E. Obarzanek, W.M. Vollmer, L.P. Svetkey, F.M. Sacks, G.A. Bray, T.M. Vogt, J.A. Cutler, M.M. Windhauser, P.H. Lin, N. Karanja. 1997. „A Clinical Trial of the Effects of Dietary Patterns on Blood Pressure”. New England Journal of Medicine 336 : 1117-24.
• [2] Blumenthal J.A., M.A. Babyak, A. Hinderliter, L.L. Watkins, L. Craighead, P.H. Lin, C. Caccia, J. Johnson, R. Waugh, A. Sherwood. 2010. „Effects of the DASH diet alone and in combination with exercise and weight loss on blood pressure and cardiovascular biomarkers in men and women with high blood pressure: the ENCORE study”. Arch Intern Med. 170 : 126-135.
• [3] Brodziak A., J. Krol. 2017. „Ekożywność – zdrowa żywność w XXI wieku?”. Przemysł Spożywczy 71 (11) : 35-38.
• [4] Chyłek E. 2017. „Deklaracja GV4+3 – oczekiwane efekty w sektorze rolno-spożywczym”. Przemysł Spożywczy 71 (8) : 16-23.
• [5] Ciborska J., J. Kłobukowski, F. Kłobukowski. 2017. „Lipidy w żywności, żywieniu i zdrowiu człowieka. Cz. II. Aspekty żywieniowe i zdrowotne”. Przemysł Spożywczy 71 (9) : 44-53.
• [6] Cichocka A. 2017. „Dieta DASH w teorii i zastosowaniu”. Warszawa: Wydawnictwo Medyk Sp. z o.o.
• [7] Cichocka A. 2017. „Dieta DASH, korzyści zdrowotne wynikające z jej stosowania”. Gabinet Prywatny 24 (4) : 55-63.
• [8] Cichocka A. 2017. „Nadciśnienie tętnicze krwi – problem społeczny XXI wieku”. Przemysł Spożywczy 71 (11) : 39-42.
• [9] Cichocka A. 2016. Praktyczny poradnik żywieniowy w odchudzaniu oraz profilaktyce i leczeniu cukrzycy typu 2 i chorob sercowo-naczyniowych. III wydanie. Warszawa: Wydawnictwo Medyk Sp. z o.o.
• [10] Drygas W., A. Niklas, A. Piwońska, G. Broda, J. Piwoński, A. Waśkiewicz, D. Gaździk. 2016. „Wieloośrodkowe Ogólnopolskie Badanie Stanu Zdrowia Ludności (Badanie WOBASZ II): założenia, metody i realizacja”. Kardiologia Polska 74: 681–690.
• [11] http://www.iżż.waw.pl
• [12] http://www.ncez.pl
• [13] Jarosz M. 2018. „Piramida Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej dla osób w wieku starszym”. W III Narodowy Kongres Żywieniowy. Żywność, Żywienie w prewencji i leczeniu – postępy 2017. Żywność i aktywność fizyczna osób w wieku starszym w zdrowiu i chorobie. Warszawa, 26-27 stycznia 2018, Materiały kongresowe: s. 11-12, Warszawa: IŻŻ.
• [14] Jarosz M. 2017. „Zdrowe żywienie – wyzwanie dla producentów, konsumentów, zdrowia publicznego i edukacji”. W Sól, cukry i tłuszcze a zdrowie. Materiały edukacyjne dla przedstawicieli przemysłu spożywczego. 4-5. Red. naukowy M. Jarosz, Warszawa: IŻŻ. Publikacja finansowana ze środkow Narodowego Programu Zdrowia na lata 2016-2020.
• [15] Jarosz M. 2012. „Normy żywienia dla populacji polskiej – nowelizacja (The Polish dietary standards – amendments)”. Wydawnictwo IŻŻ, Warszawa.
• [16] Karanja N.M., E. Obarzanek, P.W. Lin, M.L. McCullough, K.M. Phillips, J.F. Swain, C.M. Champagne, K.P. Hoben. 1999. „Descriptive characteristics of the dietary patterns used in the Dietary Approaches to Stop Hypertension trial”. Journal of the American Dietetic Association 99 (suppl) : S19-S27.
• [17] Kłys W. 2017. „Reformulacja produktow spożywczych w świetle prac High Level Group – HLG UE”. W Sól, cukry i tłuszcze a zdrowie. Materiały edukacyjne dla przedstawicieli przemysłu spożywczego. 37-38. Red. naukowy M. Jarosz, Warszawa: IŻŻ. Publikacja finansowana ze środkow Narodowego Programu Zdrowia na lata 2016-2020.
• [18] Makała H. „Żywność funkcjonalna i jej znaczenie na wspołczesnym rynku”. 2018. Przemysł Spożywczy 72 (1) : 18-22.
• [19] Mancia G., R. Fagard, K. Narkiewicz, J. Redon, A. Zanchetti, M. Bohm, T. Christiaens, R. Cifkova, G. De Backer, A. Dominiczak, M. Galderisi, D.E. Grobbee, T. Jaarsma, P. Kirchhof, S.E. Kjeldsen, S. Laurent, A.J. Manolis, P.M. Nilsson, L.M. Ruilope, R.E. Schmieder, P.A. Sirnes, P. Sleight, M. Viigimaa, B. Waeber, F. Zannad. 2013. „Wytyczne ESH/ESC dotyczące postępowania w nadciśnieniu tętniczym w 2013 roku”. Grupa Robocza Europejskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego (ESH) i Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (ESC) do spraw postępowania w nadciśnieniu tętniczym. Nadciśnienie Tętnicze 17 (2) : 1-168.
• [20] Report of a Joint WHO/FAO Expert Consultation. 2003. „Diet, nutrition and the prevention of chronic diseases”. WHO Technical Report Series 916. WHO, Geneva.
• [21] Rychlik E. 2018. „Częstość występowania i przyczyny niedoborów mikro- i makroelementów”. W III Narodowy Kongres Żywieniowy. Żywność, Żywienie w prewencji i leczeniu – postępy 2017. Żywność i aktywność fizyczna osób w wieku starszym w zdrowiu i chorobie. Warszawa, 26-27 stycznia 2018, Materiały kongresowe, 16-18, Warszawa: IŻŻ.
• [22] Sacks F.M., L.P. Svetkey, W.M. Vollmer, L.J. Appel, G.A. Bray, D. Harsha, E. Obarzanek, P.R. Conlin, E.R. Miller 3rd, D.G. Simons-Morton, N. Karanja, P.H. Lin. 2001. „Effects on blood pressure of reduced dietary sodium and the Dietary Approaches to Stop Hypertension (DASH) Diet. DASH Collaborative Research Group”. New England Journal of Medicine 344 : 3-10.
• [23] Stan zdrowia populacji polskiej w wieku 20-74 lata w okresie 2003-2005. „Podstawowe wyniki badania przekrojowego. Próba ogólnopolska”. Instytut Kardiologii, Warszawa 2005.
• [24] Tykarski A., K. Narkiewicz, Z. Gaciong, A. Januszewicz, M. Litwin, K. Kostka-Jeziorny. 2015. „Zasady postępowania w nadciśnieniu tętniczym – 2015 rok. Wytyczne Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego”. Nadciśnienie tętnicze w praktyce 1 (1) : 1-70.
• [25] U.S. News & World Report 2018 Best Diets. https://health.usnews.com/best-diet (dostęp 19.02.2018)
• [26] Waśkiewicz A., D. Szcześniewska, D. Szostak-Węgierek, M. Kwaśniewska, A. Pajak, U. Stepaniak, K. Kozakiewicz, A. Tykarski, T. Zdrojewski, M.E. Zujko, W. Drygas. 2016. „Czy sposób żywienia polskiej populacji jest zgodny z rekomendacjami dotyczącymi profilaktyki chorób sercowo-naczyniowych? Badanie WOBASZ II”. Kardiologia Polska 74 (9) : 969-977.
• [27] Weber M.A., E.L. Schiffrin, W.B. White, S. Mann, L.H. Lindholm, J.G. Kenerson, J.M. Flack, B.L. Carter, B.J. Materson, C.V.S. Ram, D.L. Cohen, J.-C. Cadet, R.R. Jean- Charles, S. Taler, D. Kountz, R.R. Townsend, J. Chalmers, A.J. Ramirez, G.L. Bakris, J. Wang, A.E. Schutte, J.D. Bisognano, R.M. Touyz, D. Sica, S.B. Harrap. 2017. „Clinical Practice Guidelines for the Management of Hypertension in the Community. A Statement by the American Society of Hypertension and the International Society of Hypertension. ASH/ISH Hypertension Guidelines”. The Journal of Clinical Hypertension 16 (1) : 14-26.
• [28] Whelton P.K., R.M. Carey, W.S. Aronow, D.E. Casey Jr, K.J. Collins, D.C. Himmelfarb, S.M. DePalma, S. Gidding, K.A. Jamerson, D.W. Jones, E.J. MacLaughlin, P. Muntner, B. Ovbiagele, S.C. Smith Jr, C.C. Spencer, R.S. Stafford, S.J. Taler, R.J. Thomas, K.A. Williams Sr., J.D. Williamson, J.T. Wright Jr. 2017 „ACC/AHA/AAPA/ABC/ACPM/AGS/APhA/ASH/ASPC/ /NMA/PCNA Guideline for the Prevention, Detection, Evaluation, and Management of High Blood Pressure in Adults. A Report of the American College of Cardiology/American Heart Association Task Force on Clinical Practice Guidelines.” Journal of the American College of Cardiology 71(19) : 127-248.
• [29] Wojtasik A., K. Stoś. 2017. „Potrzeba ograniczenia spożycia soli”. W Sól, cukry i tłuszcze a zdrowie. Materiały edukacyjne dla przedstawicieli administracji publicznej. 7-8. Red. naukowy M. Jarosz, Warszawa: IŻŻ. Publikacja finansowana ze środków Narodowego Programu Zdrowia na lata 2016-2020.
• [30] Wojtasik A., M. Jarosz, K. Stoś. 2017. „Składniki mineralne”. W Normy żywienia dla populacji Polski. 203-237. Red. naukowy M. Jarosz, Warszawa: IŻŻ. Zadanie sfinansowano ze środków Narodowego Programu Zdrowia na lata 2016-2020.
• [31] „Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę, 2017. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego”. Diabetologia Kliniczna 3 (supl. A) : A1-A81.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).