Permisywizm a bezdroża anomii społecznej

• Autorzy: Chrzanowska-Gancarz M.

Warianty tytułu

EN

The permissiveness and wilderness of the social anomie

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Intelektualizm etyczny, w Sokratejskiej myśli – w odniesieniu do zagadnień moralnych – utożsamia episteme (knowledge – wiedza) z arete (maximum potetnial – cnota). Wiedza, zdaniem tego herosa moralnego, jest warunkiem cnoty, czyli moralnego i pożytecznego postępowania we wszystkich naszych działaniach. Jeśli zatem ludzie wybierają zło, to przyczyną ich wyboru jest niewiedza w zakresie tego, czym w konkretnej sytuacji jest dobro. Swoją argumentację trafnie egzemplifikuje w twierdzeniu, że jednym i tym samym jest wiedzieć, co jest sprawiedliwe, i być sprawiedliwym. Niestety, kondycja moralna współczesnych społeczeństw zadaje kłam przekonaniom starożytnego piewcy moralności i dość dobitnie wykazuje, że „wiedzieć, co jest sprawiedliwe”, i „być sprawiedliwym”, to diametralnie różne sfery ludzkiej egzystencji. Życie w zgodzie z wartościami moralnymi, będącymi fundamentem przetrwania ludzkości, jest zagrożone, powoli zmierza w kierunku próżni społecznej. Jedną z istotnych przyczyn słabej kondycji moralnej społeczeństw jest permisywizm, czyli powszechna tolerancja wobec postaw nieprzestrzegania, a często wręcz łamania norm moralnych. Zakorzenienie się permisywizmu w społeczeństwie, którego źródłem często bywa zmiana społeczna, może prowadzić do anomii społecznej.

EN

Ethical intellectualism, in the Socratic thought, equates episteme (knowledge) with arete (maximum potential – virtue). According to this moral hero, knowledge, is a precondition for virtue, that is, moral and useful behavior in all our activities. So, if people choose evil, that means that they do not exactly know what in the specific situation is good. His argument aptly exemplifies the following sentence that it is one and the same thing to know what is just and to be just. Unfortunately, the moral condition of modern societies gives the lie to beliefs of the ancient eulogist of morality, and quite clearly shows that "to know what is just" and "be just" is radically different spheres of human existence. Living in harmony with moral values, which are the foundation of the survival of humanity is endangered, is slowly falling into oblivion. One of the important reasons for this alarming moral condition of societies is permissiveness – in other words – a common tolerance on attitudes failure, and often violations of moral norms in modern societies. A deep-rooted permissiveness, which could be the source of social change, can lead to social anomie.

Słowa kluczowe

PL

zmiana społeczna; permisywizm; anomia społeczna; społeczeństwo

EN

social change; permissiveness; social anomie; society

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
• Rocznik: 2015
• Tom: z. 85
• Strony: 63--74
• Opis fizyczny: Bibliogr. 22 poz.

Twórcy

autor

Chrzanowska-Gancarz M.

• Akademia Pomorska w Słupsku, Instytut Pedagogiki i Pracy Socjalnej, Zakład Socjologii

Bibliografia

• 1. Bremond A., Couet J.F., Davie A.: Kompendium wiedzy socjologii. PWN, Warszawa 2007.
• 2. Comte A.: Metoda pozytywna w szesnastu wykładach. PWN, Warszawa 1961.
• 3. Durkheim E.: Zasady metody socjologicznej. PWN, Warszawa 2011.
• 4. Giddens A.: Socjologia. PWN, Warszawa 2004,
• 5. Golka M.: Socjologia kultury. Scholar, Warszawa 2008.
• 6. Kasprzyk L.: Spencer. Wiedza Powszechna, Warszawa 1967.
• 7. Krąpiec M.A.: Dzieła. Człowiek w kulturze. KUL, Lublin 1999.
• 8. Mariański J.: Religia, moralność w społeczeństwie polskim, [w:] Mariański J.: Kondycja moralna społeczeństwa polskiego. WAM, Kraków 2002.
• 9. Marks K., Engels F.: Manifest Partii Komunistycznej. Książka i Wiedza, Warszawa 1983.
• 10. Marks K.: Tezy o Feuerbachu, [w:] Marks K., Engels F.: Dzieła, t. 3. Książka i Wiedza, Warszawa 1961.
• 11. Marody M. (red.): Kulturowe aspekty zmiany społecznej, [w:] Między rynkiem a etatem. Społeczne negocjowanie polskiej rzeczywistości. Scholar, Warszawa 2000.
• 12. Merton R.K.: Paradygmat analizy funkcjonalnej w socjologii, [w:] Jasińska-Kania A., Nijanowski L.M., Szacki J., Ziółkowski M. (red.): Współczesne teorie socjologiczne. Scholar, Warszawa 2006.
• 13. Merton R.K.: Teoria socjologiczna i struktura społeczna. PWN, Warszawa 1982.
• 14. Parsons T., Smelser N.J.: Funkcjonalne zróżnicowanie społeczeństwa, [w:] Jasińska-Kania A., Nijanowski L.M., Szacki J., Ziółkowski M. (red.): Współczesne teorie socjologiczne. Scholar, Warszawa 2006.
• 15. Parsons T.: Szkice z teorii socjologicznej. PWN, Warszawa 1972.
• 16. Ritzer G.: Klasyczna teoria socjologiczna. Zysk i S-ka, Poznań 2004.
• 17. Szafraniec K.: Anomia okresu transformacji a orientacje normatywne młodzieży. Perspektywa międzygeneracyjna, [w:] Mariański J.: Kondycja moralna społeczeństwa polskiego. WAM, Kraków 2002.
• 18. Sztompka P.: Socjologia zmian społecznych. Znak, Kraków 2005.
• 19. Sztompka P.: Socjologia. Analiza społeczeństwa. Znak, Kraków 2006.
• 20. Świda-Ziemba H.: Permisywizm moralny a postawy polskiej młodzieży, [w:] Mariański J.: Kondycja moralna społeczeństwa polskiego. WAM, Kraków 2002.
• 21. Turner J.H.: Struktura teorii socjologicznej. PWN, Warszawa 2004.
• 22. Turner J.: Socjologia. Koncepcje i ich zastosowanie. Zysk i S-ka, Poznań 1998.