Zastosowania gazodynamicznych łożysk foliowych jako podpór wysokoobrotowych turbin

• Autorzy: Giemza B. , Nowiński E. , Domański M.

Warianty tytułu

EN

Gas-dynamic foil bearings application in high-speed turbines

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono ogólną charakterystykę gazodynamicznych łożysk foliowych. Zaprezentowano krótką analizę zastosowań i możliwości wykorzystania gazodynamicznych łożysk ślizgowych w urządzeniach turbinowych, szczególnie w aspekcie techniki lotniczej. Wskazano możliwe kierunki rozwoju i wykorzystania gazodynamicznych łożysk foliowych w wysokoobrotowych turbinach, zwłaszcza pracujących w wysokiej temperaturze.

EN

Authors present the general characteristics of the gas-dynamic foil bearings in the paper. The short analysis of the application and possibilities of using gas-dynamic bearings in turbo machinery, especially in the aspect of aviation technology were described. Authors also pointed out possible directions of development and gas-dynamic foil bearings application in high-speed turbines, especially working in high temperature.

Słowa kluczowe

PL

gazodynamiczne łożyska foliowe; urządzenia turbinowe

EN

gas-dynamic foil bearing; turbomachinery

• Wydawca: Wydawnictwo Instytutu Technicznego Wojsk Lotniczych
• Czasopismo: Journal of KONBiN
• Rocznik: 2013
• Tom: No. 3-4 (27-28)
• Strony: 99--108
• Opis fizyczny: Bibliogr. 23 poz., rys.

Twórcy

autor

Giemza B.

• Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych

autor

Nowiński E.

• Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych

autor

Domański M.

• Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych

Bibliografia

• [1] Agrawal G.L.: Foil air/gas bearing technology – an overview, ASME Publication 97-GT-347.
• [2] Bruckner R.J.: A Propulsion System Analysis of Oil Free Turbomachinery for Avation Turbofan Engines, 40th AIAA/ASME/SAE/ASEE Joint Propulsion Conference and Exhibit 11 14 July 2004, Florida, USA.
• [3] NASA Reports 2006-2010: NASA/TM–2006-214115, NASA/TM–2006-214343, NASA/TM–2007-214489, NASA/TM–2008-215062, NASA/TM–2008-215064, NASA/TM–2009-215826, NASA/TM–2010-216094, NASA/TM–2010-216354, NASA/TM–2010-216762, NASA TM –107082.
• [4] DellaCorte Ch., Zaldana A.R., Radil K.C.: A Systems Approach to the Solid Lubrication of Foil Air Bearings for Oil-Free Turbomachinery, Transactions of the ASME, vol. 126, January 2004, str. 200-207.
• [5] DellaCorte Ch.: Oil-Free shaft support system rotordynamics: Past, present and future challenges and opportunities, Mechanical Systems and Signal Processing 29 (2012), str. 67-76.
• [6] Heshmat C.A., Valco M.J., DellaCorte Ch., Heshmat H., Radil K.C.: Foil Bearings Make Oil-Free Turbocharger Possible, Proceedings of WTC2005 World Tribology Congress III, September 12-16, 2005, Washington, D.C., USA.
• [7] Heshmat H., Hryniewicz P., Walton J.F., Willis J.P., Jahanmir S., DellaCorte Ch.: Low-friction wear-resistant coatings for high-temperature foil bearings, Tribology International 38 (2005) 1059–1075.
• [8] MiTi Developments, Vol. 4, 6, 13, 16-19, 21, 23, 25,26 1998-2006.
• [9] NASA Facts FS-2001-07-014-GRC, Creating a Turbomachinery Revolution, Research at Glenn Enables an Oil-Free Turbine Engine.
• [10] Oil-free turbomachinery – foil gas bearings, Lighter Weight Vehicles, Automotive Industry Workshop, www.nasa.gov
• [11] San Andrés L., Chirathadam T.: A Metal Mesh Foil Bearing and a Bump-Type Foil Bearing: Comparison of Performance for Two Similar Size Gas Bearings, ASME Turbo Expo 2012 June 11-15, 2012, Copenhagen, Denmark
• [12] San Andrés L.: Current Developments in Gas Bearings for Microturbomachinery, Foil Gas Bearings for Microturbomachinery, 8th Congreso Iberoamericano de Ingenieria Mecancia October 2007 Cusco-Peru.
• [13] Tae Ho Kim, San Andrés L.: Analysis of advanced gas foil bearings with piecewise linear elastic supports, Tribology International 40 (2007) 1239–1245.
• [14] Dessornes O., Kozanecki Z. et al., Advances in the Development of a Micro-Turbine Engine at ONERA, Procds. of the ASME Turbo Expo 2013, San Antonio, Texas, USA, paper GT2013-94005, June 2013,
• [15] Jóźwik P., Polkowski W., Bojar Z., Thermal stability of Ni3Al-based intermetallic alloys structure upon-lasting annealing, Inżynieria Materiałowa nr 3 (175), 2010, pp. 646.
• 16] Jozwik, Z. Bojar, Influence of heat treatment on structure and mechanical properties of Ni3Al – based alloys, Archives of Metallurgy and Materials, vol. 55, 2010, pp. 237.
• [17] Kozanecki Z., 2010, Systemy wirujące maszyn przepływowych małej i średniej mocy, Biblioteka Problemów Eksploatacji, Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji PIB w Radomiu.
• [18] Kozanecki Z., Dessornes O., et al., 2006, Tilting Pad Gas Bearings for Microturbine, Proc. of 6th International Workshop on Micro Technology for Power Generation and Energy Conversion Applications, 2006, Berkeley,
• [19] Kozanecki Z., Dessornes O., Nicoul F.X., Helin P., Orain M., Guidez J, Poirson N., Josso P., Mercier S., Parlier M., Roux P., Valle R., 2007, Préparation d’un prototype de micro-turbine a gaz, Rapports ONERA RT7/10804/DEFA – Juin 2007,
• [20] Kozanecki Z., Kozanecka D. , Łagodziński J., Tkacz E., 2013, Theoretical and Experimental Investigations of Oil-Free Support System to Predict High-Speed Rotor-Bearing Dynamics, Procds. of the 11th International Conference on Vibration Problem (ICOVP 2013), Lisbon, Sept.2013, AMPTAC, ISBN 978-989-96264-4-7.
• [21] Kozanecki Z., Kozanecka D., Tkacz. E., Miazga K., 2011, Investigations of Oil-Free Support Systems to Improve the Reliability of ORC Hermetic High-Speed Turbomachinery, Mechanics and Mechanical Engineering, Vol.15 No 3(2011), pp. 355-365,
• [22] Kozanecki Z., Miazga K., Tkacz E., Łagodziński J., 2011, Investigations of Coating Materials for Air-Foil Bearings, CMP-Turbomachinery, No 140, pp.149-156,
• [23] Do-Kwan H., Byung-Chul W., Ji-Young L., Dae-Hyun K.: Ultra High Speed Motor Supported by Air Foil Bearings for Air Blower Cooling Fuel Cells, IEEE Transactions on magnetics, Vol. 48, No 2, Ferbuary 2012.