Krajobraz warowny Twierdzy Zamość w kontekście idei tożsamości miejsca i jej składników

• Autorzy: Myczkowski Z.

Warianty tytułu

EN

Strategic landscape of Zamość Fortress in context of idea of identity of place and its parameters

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Myślą przewodnią rozważania nad kompozycyjnymi i architektonicznymi wyznacznikami tożsamości miejsc w krajobrazie (w konsekwencji - tożsamości krajobrazów) jest w znacznej mierze geneza ich powstania i ocena ich przemian w czasie. Można zatem mówić o idei „dawnej” i „nowej” tożsamości miejsca (krajobrazu będącego jego zewnętrznym wyrazem). Zwłaszcza w przypadku, gdy wykazujemy „dobrą” postawę wobec tego, co określa „kulturę miejsca” wynikającą z jego „umiłowania” i chęci współuczestniczenia w zaczętym wobec niego dziele stworzenia. Humanitarna postawa w omawianym tu duchu troski o zastane dziedzictwo kulturowe i wyrażający je krajobraz każdorazowo może być identyfikowane z tożsamością miejsca lub jej składowymi (tradycja, kulturą, kanonem). Jest bowiem oczywiste, że w duchu kontynuacji dobrej postawy (trwającej miłości do tych obszarów) często w miejscu „dawnej” (dobrej) tożsamości - chcemy i wręcz musimy zaproponować „nową” (dobrą) tożsamość - zgodnie z celami i zakresami ochrony poszczególnych obszarów, w tym ich kompozycyjnej czy architektonicznej wartości. Autor podjął próbę przedstawienia tych idei na przykładzie bezprecedensowej w skali kraju, a nawet Europy rewitalizacji krajobrazu warownego Twierdzy Zamość.

EN

Applying the commonly accepted definitions of identity to landscape as our field of research, in particular landscape in protected areas, we assume that identity is the deepest relationship with the landscape (surroundings) perceived by man, with its historical layers of content (the culture and tradition of a place) and form (the canon of a place). An evaluation of change in time should be the keynote of deliberations on place identity. Basing on the current status of research, a review of specialist literature and the author’s experience to date, the above definitions and terms may be referenced to talk about “former” and “new” place identity, especially if we acquiesce to what is termed “the culture of a place” that originates in love for it and willingness to participate in the act of creation that has been launched upon the site. Author tries to explain this phenomenon on example of revitalization, on scale of country or even the Europe - the cultural - strategic landscape of Zamość Fortress.

Słowa kluczowe

PL

tożsamość miejsca; krajobraz kulturowy; składnik; kompozycja; Twierdza Zamość

EN

identity of place; cultural landscape; component; composition; Zamość Fortress

• Wydawca: Polska Akademia Nauk, Oddział w Krakowie ; Politechnika Krakowska, Wydział Architektury
• Czasopismo: Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie
• Rocznik: 2015
• Tom: T. 43
• Strony: 113--125
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz.

Twórcy

autor

Myczkowski Z.

• Politechnika Krakowska, Instytut Architektury Krajobrazu

Bibliografia

• Bogdanowski J., Wprowadzenie do regionalizmu architektoniczno-krajobrazowego, Wiadomości Ekologiczne, t. XXIX, 1983, s. 183-197.
• Myczkowski Z., Park kulturowy jako forma obszarowej ochrony zabytków, Ochrona Zabytków nr 2, 2007 (wyd. 2008), s. 105-116.
• Myczkowski Z. Korzeń J., Parki kulturowe - zasady tworzenia i zarządzania (1), Urbanista 2 (38), 2006, s. 28-30.
• Myczkowski Z. Korzeń J., Parki kulturowe - zasady tworzenia i zarządzania (2) Urbanista 3 (39), s. 29-31, 2006.
• Myczkowski Z. Forczek-Brataniec U., Wizualne aspekty tożsamości miejsca - konflikty, Międzynarodowy Kongres Polskich Architektów Krajobrazu, Czasopismo Techniczne Politechnika Krakowska Zeszyt 10/2007 (rok 104), s. 150-153.
• Myczkowski Z. Wielgus K., Krajobrazy zaniechane, Międzynarodowy Kongres Polskich Architektów Krajobrazu, Czasopismo Techniczne Politechnika Krakowska Zeszyt 10/2007 (rok 104), s. 179-181.
• Myczkowski Z., Wielgus K., Forczek-Brataniec U., Chajdys K., Latusek K., Nosalska P., Rymsza-Mazur W., Zapolska O., Plan ochrony Parku Kulturowego Stare Miasto w Krakowie, Politechnika Krakowska, Kraków 2011-2012.
• Projekt planu ochrony Wilanowskiego Parku Kulturowego, prace przygotowawcze, diagnoza analizy i studia stanu istniejącego, prognoza scenariusze zmian oraz zasady rozwoju, projekt planu ochrony, ustalenia i wytyczne, aneksy; autorzy: arch. Janusz Korzeń i prof. dr hab. arch. Zbigniew Myczkowski (koordynatorzy), dr inż. arch. krajobrazu Małgorzata Kaczyńska, mgr hist. sztuki Krzysztof Korzeń, mgr inż. arch. krajobrazu Marta Wielochowska, Fundacja Karkonoska Jelenia Góra-Warszawa, marzec 2009 - wrzesień 2011, mpis.
• Uchwała nr CXV/1547/10 Rady Miasta Krakowa z dnia 3 listopada 2010 r. w sprawie utworzenia parku kulturowego pod nazwą Park Kulturowy Stare Miasto.
• Uchwała XII/131/11 Rady Miasta Krakowa z dnia 13 kwietnia 2011 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obszaru "Stare Miasto".
• Zasady tworzenia parku kulturowego, zarządzania nim oraz sporządzania planu jego ochrony. Materiały instruktażowe dla gminnych samorządów terytorialnych autorów planów ochrony, wojewódzkich i samorządowych konserwatorów zabytków, kier. tem./koord.: Z. Myczkowski, kons. nauk.: A. Böhm, M. Łuczyńska-Bruzda, współaut.: J. Środulska-Wielgus, K. Wielgus, K. Stokłosa, U. Forczek-Brataniec, A. Skrzyńska i inni, IAK, KOBiDZ, Kraków-Warszawa 2005.
• Zwierzyniecki Park Kulturowy w Krakowie. Plan ochrony - projekt, Z. Myczkowski gł. proj., A. Siwek, S. Kołodziejski, A. Laskowski, O. Dyba, R. Marcinek. ROBiDZ kons.: J. Środulska-Wielgus, K. Wielgus. A. Skrzyńska, IAK PK, Kraków 2006.
• Plan ochrony Parku Kulturowego Stare Miasto w Krakowie, Z. Myczkowski., K. Wielgus, U. Forczek-Brataniec, P. Nosalska, W. Rymsza-Mazur, K. Chajdys, K. Latusek, O. Zapolska, Politechnika Krakowska, 2012, Nagroda Miasta Krakowa w dziedzinie Nauki i Techniki A.D. 2013.
• Studium kształtowania terenów fortecznych ze szczególnym uwzględnieniem zieleni Twierdzy Zamość, kierownictwo naukowe: Z. Myczkowski, J. Janczykowski, J. Środulska-Wielgus, K. Wielgus (koordynacja prac), U. Forczek-Brataniec, W. Rymsza-Mazur, S. Kawiorski, D. Kiciński, Politechnika Krakowska, 2006.
• Koncepcja zagospodarowania i udostępnienia turystycznego Twierdzy Zamość, 2008, kierownictwo naukowe: Z. Myczkowski, J. Janczykowski, J. Środulska-Wielgus, K. Wielgus (koordynacja prac), U. Foczek-Brataniec, J. Piekło, W. Rymsza-Mazur, M. Chrząszczyk, A. Fecko, A. Kruszec, S. Kawiorski, P. Osmęda, K. Fecko, E. Furlepa, K. Jakubowski, J. Kocieniewski, K. Martyna, J. Sulikowska, A. Skoczylas, O. Zapolska; Politechnika Krakowska, 2008.