Renowacja hełmu wieży kościoła św. Trójcy w Żórawinie

• Autorzy: Szymków Mateusz , Gorzelańczyk Tomasz

Identyfikatory

DOI

10.15199/33.2022.11.28

Warianty tytułu

EN

Renovation of the helmet of the tower of the Holy Trinity Church in Zorawina

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono opis stanu technicznego oraz zakres renowacji hełmu z ośmioboczną latarnią XVII-wiecznego manierystycznego kościoła św. Trójcy w Żórawinie. Świątynia nazywana Perłą Manieryzmu stanowi zabytek klasy europejskiej aspirujący do wpisu na listę Pomników Historii. W artykule opisano stan techniczny konstrukcji wraz z pokryciem oraz omówiono proces przeprowadzonej renowacji. Wskutek wielusetletnich procesów destrukcyjnych, zniszczeń wojennych, jak również korozji biologicznej elementy konstrukcji wraz z połączeniami ciesielskimi hełmu zostały poważnie uszkodzone. W połączeniu z silną perforacją miedzianego pokrycia zaistniało zagrożenie zniszczeniem całej konstrukcji hełmu. Po szczegółowym rozpoznaniu stanu obiektu przeanalizowano możliwości remontu hełmu z uwzględnieniem zaleceń konserwatorskich.

EN

The article presents the technical condition and the scope of renovation of the helmet with an octagonal lantern from the 17th century mannerist church of the Holy Trinity Church in Zorawina. The temple, called the Pearl of Mannerism, is a monument of the European class that aspires to be entered on the list of Historical Monuments. The study describes the technical condition of the structure with its covering, and a broad discussion of the renovation process. As a result of centuries-old destructive processes, war damage as well as biological corrosion, the elements of the structure and the helmet's carpentry joints were seriously damaged. In conjunction with the strong perforation of the copper cladding, there was a risk of destroying the entire structure of the helmet. After a detailed examination of the condition of the building, the possibilities of repairing the helmet were analyzed, taking into account the conservation recommendations.

Słowa kluczowe

PL

budynek zabytkowy; kościół; Żórawina; hełm wieżowy; manieryzm; renowacja; korozja biologiczna

EN

historic building; church; Żórawina; tower helmet; mannerism; renovation; biological corrosion

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Materiały Budowlane
• Rocznik: 2022
• Tom: nr 11
• Strony: 102--105
• Opis fizyczny: Bibliogr. 11 poz., il.

Twórcy

autor

Szymków Mateusz

• Politechnika Wrocławska, Wydział Budownictwa Lądowego i Wodnego

• https://orcid.org/0000-0003-1530-3955

autor

Gorzelańczyk Tomasz

• Politechnika Wrocławska, Wydział Budownictwa Lądowego i Wodnego

• https://orcid.org/0000-0002-4251-4769

Bibliografia

• [1] Oszczanowski P. Casus Żórawiny. Kościół Trójcy Świętej w Żórawinie około 1600 roku. 2007. Wrocław.
• [2] Oszczanowski P. Kościół Trójcy Świętej w Żórawinie. Przewodnik. 2012. Wrocław.
• [3] https://www.perlamanieryzmu.pl
• [4] Ważny J., Karyś J. i inni. Ochrona budynków przed korozją biologiczną. 2001. Arkady, Warszawa.
• [5] Dominik J., Starzyk J. Atlas owadów uszkadzających drewno. Tom 1. 2010. Warszawa.
• [6] Dominik J., Starzyk J. Atlas owadów uszkadzających drewno. Tom 2. 2010. Warszawa.
• [7] Kasprowicz W. Remont wieży Kościoła Matki Boskiej Bolesnej. 2020. SIMP-POZNAŃ.
• [8] https://bialystok.naszemiasto.pl/suprasl-montaz-helmu-na-wiezy-kosciola-podwezwaniem/ar/c1-7691611.
• [9] Jasieńko J. Połączenia klejowe i inżynierskie w naprawie konserwacji i wzmacnianiu zabytkowych konstrukcji drewnianych. 2013. DWE.
• [10] Drobiec Ł. Renowacje konstrukcji obiektów zabytkowych. Systematyka - uszkodzenia - naprawy. Cz. 1. Archmedia. 2018.
• [11] Nagrodzka M., Małozięć D. Impregnacja drewna środkami ogniochronnymi. Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza. 2011; 3.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023).