Kryterium ryzyka w organizacji „zwinnej”

• Autorzy: Wereda W. , Woźniak J.

Identyfikatory

DOI

0.37055/nsz/129352

Warianty tytułu

EN

Risk criterion in the “agile” organization

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Organizacja „zwinna” traktowana jest jako jeden ze współczesnych podstawowych modeli kształtowania i doskonalenia organizacji. Fundamentem budowania „zwinnego” zarządzania w organizacji jest proces kreowania i dyfuzji wiedzy. Wiedza stanowi bowiem swoistą „dźwignię” rozwoju organizacji i źródło jej szeroko rozumianego potencjału. „Zwinność” organizacji wyrasta z procesów zarządzania wiedzą i przejawia się m.in. w adaptacyjności tej organizacji do endo i egzogenicznych zmian. Model „zwinnej” organizacji wymaga również uwzględniania kryterium ryzyka. W organizacjach „zwinnych” ryzyko traktuje się przede wszystkim jako źródło szans dla organizacji, a nie zagrożeń. Artykuł ma charakter teoretyczno-empiryczny, a jego celem jest umiejscowienie kryterium ryzyka w modelu organizacji „zwinnej”, jak również określenie roli i znaczenia tego kryterium w kształtowaniu jej rozwoju. Przykładem organizacji „zwinnej”, w rozwoju której kryterium ryzyka odgrywa znaczącą rolę, jest firma McDonald’s. Działając w skali globalnej i stosując strategię dywersyfikacji poziomej, odnotowuje ona szereg zróżnicowanych czynników, jakie determinują jej funkcjonowanie. Można przyjąć nawet, że McDonald’s działa w swoistej „sieci” czynników ryzyka (tj. czynników szans/korzyści i czynników zagrożeń/strat). Firma ta wykorzystuje kryterium ryzyka do kreowania swojego potencjału, stosując m.in. zintegrowane podejście do zarządzania ryzykiem (bazujące na podejściu systemowym) oraz strategię ekspansji międzynarodowej, tj. uwzględniając zróżnicowanie poszczególnych rynków (a więc i czynników ryzyka) i dostosowując się do ich potrzeb, wymagań i możliwości - co z kolei jest przejawem elastyczności i adaptacyjności.

EN

An “agile” organization is considered as one of the contemporary and basic models to shape and improve an organization. The basic foundation of building an “agile” management in an organization is the knowledge creation and the diffusion process. Knowledge is, in fact, a kind of “lever” of an organization’s development and a source of its widely understood potential. An organization’s “agility” grows from the knowledge management processes and can be identified e.g. in an adaptability of this organization to endo- and exogenous changes. The model of an “agile” organization also requires taking into account the risk criterion. In “agile” organizations the risk is treated there primarily as a source of opportunities, not threats. This is a theoretical and empirical article and its objective is to place the risk criterion in the “agile” organization model, as well as specify the role and importance of this criterion in shaping the development of an “agile” organization. An example of an “agile” organization, of which development is determined by the risk criterion, is McDonald’s Corporation. The company, operating on a global scale and implementing a horizontal diversification strategy, identifies a range of diversified factors that determine its operation. It can also be assumed that McDonald’s operates in a kind of “network” of the risk factors (i.e. the opportunities/benefits and threats/losses factors). The company uses the risk criterion for creating its potential, using e.g. an integrated approach to risk management, i.e. Enterprise Risk Management (based on a systemic approach), as well as an international expansion strategy, i.e. having regard to the diversity of different markets (as well of the risk factors), and thereby adapting to their needs, requirements and capabilities - which, in turn, is a manifestation of flexibility and adaptability.

Słowa kluczowe

PL

organizacja ucząca się; organizacja zwinna; organizacja inteligentna; ryzyko; interesariusze; makdonaldyzacja; McDonald’s

EN

learning organization; agile organization; intelligent organization; risk; stakeholders; McDonald’s

• Wydawca: Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego
• Czasopismo: Nowoczesne Systemy Zarządzania
• Rocznik: 2015
• Tom: T. 10, nr 1
• Strony: 61--87
• Opis fizyczny: Bibliogr. 48 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Wereda W.

• Wojskowa Akademia Techniczna, Wydział Cybernetyki

autor

Woźniak J.

• Wojskowa Akademia Techniczna, Wydział Cybernetyki

Bibliografia

• [1] BRYCZ B., DUDYCZ T., 2010, Case study jako popularna metoda w naukach o zarządzaniu, „Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie”, nr 3 (16).
• [2] CHAMPY J., 2003, X-engineering przedsiębiorstwa. Przemyśl swój biznes w erze cyfrowej, Agencja Wydawnicza PLACET, Warszawa.
• [3] CHEESE P., SILVERSTONE Y., SMITH D.Y., 2009, Creating an agile organization, “Outlook”, October.
• [4] CHRISTOPHER M., 2000, The Agile Supply Chain: Competing in Volatile Markets, “Industrial Marketing Management”, nr 29.
• [5] DEISER R., 2009, Designing the Smart Organization, Jossey-Bass, San Francisco.
• [6] FLYVBJERG B., 2004, Five misunderstandings about case-study research, [w:] C. Seale, G. Gobo, J.F. Gubrium, D. Silverman (eds.), Qualitative Research Practice, Sage, London and Thousand Oaks, CA.
• [7] GRUDZEWSKI W.M., HEJDUK I.K., SANKOWSKA A., WAŃTUCHOWICZ M., 2010, Sustainability w biznesie, czyli przedsiębiorstwo przyszłości: zmiany paradygmatów i koncepcji zarządzania, Poltext, Warszawa.
• [8] HOPKIN P., 2010, Fundamentals of Risk Management: Understanding, evaluating and implementing effective risk management, Kogan Page Limited, London – Philadelphia – New Delhi.
• [9] HORMOZI A.M., 2009, Agile manufacturing: the next logical step, “Benchmarking: An International Journal”, vol. 8, nr 2.
• [10] JUHARY A., CHEW T.G., TANG T.C., 2004, Knowledge Management in Agile Organizations, “Sunway College Journal”, nr 1.
• [11] KACZMAREK B., 2013, Tworzenie organizacji inteligentnej jako nowej wartości firmy, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego: Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia”, nr 64/1.
• [12] KARAŚ M., 2014, Studium przypadku jako narzędzie badawcze, [w:] K. Kuciński (red.), Naukowe badanie zjawisk gospodarczych. Perspektywa metodologiczna, Wolters Kluwer, Warszawa.
• [13] KASIEWICZ S. (red.), 2011, Zarządzanie zintegrowanym ryzykiem przedsiębiorstwa w Polsce, Wolters Kluwer, Warszawa.
• [14] KASIEWICZ S., ROGOWSKI W., 2006, Ryzyko a wzrost wartości przedsiębiorstwa, „Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie”, Nr 1.
• [15] LUNGU C., 2012, Dimensions of Smart Organisations, “Romanian Military Thinking”, nr 4.
• [16] MATHESON D., MATHESON J., 1998, The Smart Organization: Creating Value Through Strategic R&D, Harvard Business School Press, Boston, Massachusetts.
• [17] MATHESON D., MATHESON J., 2001, Smart Organizations Perform Better, “Research Technology Management”, July – August.
• [18] MIKUŁA B., 2008, Kultura organizacji inteligentnej, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie”, nr 765.
• [19] QUINN J.B., 1992, Intelligent Enterprise, The Free Press, New York.
• [20] RAMESH G., DEVADASAN S.R., 2007, Literature review on the agile manufacturing criteria, “Journal of Manufacturing Technology Management”, vol. 18, nr 2.
• [21] RITZER G., 2005, Makdonaldyzacja społeczeństwa, Wydawnictwo MUZA, Warszawa.
• [22] SAJDAK M., 2013a, Innowacyjność jako niezbędna cecha zwinnego przedsiębiorstwa, „Nauki o Zarządzaniu”, nr 1 (14).
• [23] SAJDAK M., 2013b, Przywództwo strategiczne w zwinnym przedsiębiorstwie, „Zeszyty Naukowe Politechniki Łódzkiej: Organizacja i Zarządzanie”, nr 49.
• [24] SAJDAK M., 2013c, Zwinność jako źródło przewagi konkurencyjnej i sukcesu przedsiębiorstwa, „Zarządzanie i Finanse”, vol. 4, nr 1.
• [25] SENGE P.M., 2012, Piąta dyscyplina: teoria i praktyka organizacji uczących się, Wolters Kluwer, Warszawa.
• [26] SHARIFI H., ZHANG Z., 1999, A methodology for achieving agility in manufacturing organisations: An introduction, “International Journal of Production Economics”, vol. 62.
• [27] STAUTH G., TURNER B.S., 1998, Nostalgia. Postmodernism and the critique of mass culture, „Theory, Culture and Society”, nr 5.
• [28] SYDANMAANLAKKA P., 2002, An Intelligent Organization. Integrating Performance, Competence and Knowledge Management, Capstone Publishing Limited, Oxford.
• [29] WALCZAK M., 2010, Systemy zwinne w organizacji produkcji, „Acta Universitatis Lodziensis: Folia Oeconomica”, nr 234.
• [30] WASSERMANN O., 2001, The Intelligent Organization: Winning the Global Competition with the Supply Chain Idea, Springer, Berlin – Heidelberg.
• [31] WEREDA W., 2005, Metoda studium przypadku w dydaktyce nauk o zarządzaniu, [w:] T. Gołębiowski, M. Dąbrowski, B. Mierzejewska (red.), Uczelnia oparta na wiedzy, Fundacja Promocji i Akredytacji Kierunków Ekonomicznych, Warszawa.
• [32] WEREDA W., GRZYBOWSKA M., 2014, Badanie „Tajemniczy klient” jako element zarządzania relacjami z klientami w organizacji, [w:] K. Pieniak-Lendzion, T. Nowogródzka (red.), Współczesny marketing i logistyka – globalne wyzwania, Wydawnictwo UPH w Siedlcach, Siedlce.
• [33] YUSUF Y.Y., SARHADI M., GUNASEKARAN A., 1999, Agile manufacturing: The drivers, concepts and attributes, „International Journal of Production Economics”, nr 62.
• [34] ZASKÓRSKI P., 2012a, Asymetria informacyjna w zarządzaniu procesami, Wojskowa Akademia Techniczna, Warszawa.
• [35] ZASKÓRSKI P., 2012b, Wirtualizacja organizacji w „chmurze” obliczeniowej, „Ekonomika i Organizacja Przedsiębiorstwa”, nr 3.
• [36] ZASKÓRSKI P., WOŹNIAK J., SZWARC K., TOMASZEWSKI Ł., 2015, Zarządzanie projektami w ujęciu systemowym (wydanie drugie poprawione), Wojskowa Akademia Techniczna, Warszawa.
• [37] ARELL R., COLDEWEY J., GATT I., HESSELBERG J., 2012, Characteristics of Agile Organizations, http://www.agilealliance.org/files/3713/4213/5176/Characteristics%20of%20Agile%20Organizations.pdf (11.02.2014).
• [38] BAIN Z., 2014, McDonald’s Listed „Trend Toward Higher Wages” as a Company Risk Factor for 2014, http://www.delish.com/food/news/a39543/mcdonalds-risk-factor-higher-wages/ (10.10.2015).
• [39] DELIC K.A., DAYAL U., 2002, The Rise of the intelligent enterprise, “Ubiquity”, December, http://deli ery.acm.org/10.1145/770000/764009/k_delic_4.pdf?ip=193.105.35.129&id=764009&acc=OPEN&key=6AF5E6E07E3D4A13.C8CCBDFBA1366FDD.4D4702B0C3E38B35.6D218144511F3437&CFID=722097361&CFTOKEN=75637921&_acm_=1445013328_e8d8020b101a3bb663317507daa479ac (16.10.2015).
• [40] FILOS E., 2005, Smart Organizations In The Digital Age, http://www.filos-europe.com/erastos/documents/EN/EF-SmartOrgs.pdf (z dn. 24.03.2014).
• [41] JONES A., 2014, Must-know: McDonalds’ risks, http://marketrealist.com/2014/07/must-know-mcdonalds-risks/ (10.09.2015).
• [42] McDonald’s, 2008, Zbiór Zasad Etyki Zawodowej. Obietnica „Złotych Łuków”, http://www.mcdonalds.com/content/dam/AboutMcDonalds/Investors/9497_SBC_International_POL.pdf (20.10.2015).
• [43] McDonald’s, 2014, McDonald’s 2014 Annual Report, http://www.aboutmcdonalds.com/content/dam/AboutMcDonalds/Investors/McDonald's%202014%20Annual%20Report.PDF (20.10.2015).
• [44] McDonald’s, 2015, http://mcdonalds.pl/o-mcdonalds/kim-jestesmy/ (15.10.2015).
• [45] ROSENBERG M., 2015, Number of McDonald’s Restaurants Worldwide, http://geography.about.com/od/lists/qt/mcdonalds.htm (17.04.2015).
• [46] SyncForce, 2015, Rankings per brand: McDonald’s, http://www.rankingthebrands.com/Brand-detail.aspx?brandID=7 (10.10.2015).
• [47] UKEssays, 2013, A Scrutiny Of Mcdonalds Risk And Risk Management Finance Essay, http://www.ukessays.com/essays/finance/a-scrutiny-of-mcdonalds-risk-and-risk-management-finance-essay.php?cref=1 (15.10.2015).
• [48] Wikipedia, 2015, https://en.wikipedia.org/wiki/McDonald’s www.wikipedia.org (17.10.2015).

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2021).