Budowa i badania elementów wykonawczych kierunkowych źródeł dźwięku

• Autorzy: Makarewicz Grzegorz , Morzyński Leszek , Podleśna Marlena

Identyfikatory

DOI

10.54215/BP.2025.8.16.Makarewicz

Warianty tytułu

EN

Construction and testing of actuators of directional sound sources

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Kierunkowość jest ważną cechą źródeł dźwięku i należy ją uwzględniać np. podczas projektowania systemów nagłaśniających. Sterowanie kierunkowością źródeł dźwięku można realizować albo przez dobór liczby przetworników, czyli elementów przetwarzających sygnały elektryczne na akustyczne, wbudowanych w kierunkowe źródło dźwięku, albo odpowiednie sterowanie parametrami sygnałów podawanych na wejścia tych przetworników. W każdym przypadku należy uwzględnić parametry samych przetworników. W artykule opisano trzy modele kierunkowych źródeł dźwięku zrealizowanych za pomocą najpopularniejszych i najczęściej wykorzystywanych przetworników, czyli głośników dynamicznych. Pierwszym modelem jest źródło liniowe, a pozostałe dwa to tzw. matryce głośnikowe. Przedstawiono szczegóły konstrukcyjne źródeł oraz wyniki pomiarów wpływu liczby pobudzanych sygnałem testowym przetworników wbudowanych w źródła na kształt ich charakterystyk kierunkowych.

EN

Directivity is an important feature of sound sources and should be taken into account, for example, when designing sound systems. Control of the directivity of sound sources can be achieved by selecting the number of transducers, i.e. elements that convert electrical signals into acoustic signals built into the directional sound source and/or appropriate control of the parameters of signals fed to the inputs of these transducers. In each case, the parameters of the transducers themselves should be taken into account. The article describes three models of directional sound sources implemented using the most popular and most frequently used transducers, which are dynamic loudspeakers. The first model is a linear source, and the other two models are so-called loudspeaker matrices. The construction details of the sources and the results of measurements of the effect of the number of transducers built into the sources, stimulated by a test signal, on the shape of their directional characteristics are presented.

Słowa kluczowe

PL

kierunkowość; źródło liniowe; matryca głośnikow

EN

directivity; line source; loudspeaker matrix

• Wydawca: Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka
• Rocznik: 2025
• Tom: nr 8
• Strony: 22--28
• Opis fizyczny: Bibliogr. 6 poz., rys.

Twórcy

autor

Makarewicz Grzegorz

• Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy, ul. Czerniakowska 16, 00-701 Warszawa, Polska

• https://orcid.org/0000-0003-1405-8847

autor

Morzyński Leszek

• Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy, ul. Czerniakowska 16, 00-701 Warszawa, Polska

• https://orcid.org/0000-0003-3534-3284

autor

Podleśna Marlena

• Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy, ul. Czerniakowska 16, 00-701 Warszawa, Polska

• https://orcid.org/0000-0002-8401-8106

Bibliografia

• [1] Coleman P., Loudspeaker array processing for personal sound zone reproduction, Doctoral Thesis, University of Surrey, 2014.
• [2] Makarewicz G., Morzyński L., Pleban D., Akustyczne przetworniki o regulowanej kierunkowości w kontekście zmniejszenia narażenia na hałas, XVII Międzynarodowa Konferencja Noise Control 2022.
• [3] Sladeczek Ch. i in., High-directional beam forming with a miniature loudspeaker array, DAGA Anchen, 2016, s. 1147–1150.
• [4] Dobrucki A., Przetworniki elektroakustyczne, Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 2007.
• [5] Makarewicz G., Kierunkowe źródła dźwięku i mikrofony w środowisku pracy, „Promotor”, 2023, 3: 48–53.
• [6] Kim J.Y. i in., Design of high-efficiency power amplifier system for high-directional speaker, IEEE 8th International Power Electronics and Motion Control Conference (IPEMC-ECCE Asia), 2016.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr POPUL/SP/0154/2024/02 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki II" - moduł: Popularyzacja nauki (2025).