Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Wybrane problemy ochrony krajobrazu kulturowego

100%

Arlet J.

Przestrzeń i Forma

|

2006

|

tom Nr 3

125-130

2

Regional, organic and ecological architecture

100%

Frysztak A.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

1998

|

tom R. 95, z. 1-A

29-34

PL

Różnice zaczynają się przede wszystkim w sferze formy. Architektura regionalna bądź powiela wzorce lokalne, bądź przetwarza je raczej w mniejszym niż większym stopniu. Architektura organiczna, korzystając z lokalnych materia?ów, wpisując się w krajobraz, niekiedy ukrywając w tymże krajobrazie - buduje formę niezależną. Architektura ekologiczna podejmuje wyzwanie rozwiązywania podobnych problemów w skali globalnej. Poszanowanie natury miejsca - to ich ochrona. Ochrona poprzez racjonalną gospodarkę jej zasobami. W budownictwie przek?ada się to, na energooszczędne projektowanie. Granice pojeć - regionalizmu, architektury organicznej, ekologizmu architektury - niekoniecznie sa ostre. Tworzenie sie stref wzajemnego przenikania jest w sztuce czyms naturalnym. Ta niejednorodno?ć pojęć odróżnia, między innymi, sztukę od nauk, zw?aszcza nauk ?cis?ych.

3

Chaos, bazy danych i wymiar fraktalny architektury regionalnej

80%

Żarnowiecka J.

Zeszyty Naukowe Politechniki Białostockiej. Architektura

|

1999

|

tom Z. 18

211-220

PL

Współczesne badania naukowe nad chaosem zaczęły się w latach sześćdziesiątych od niezwykłego odkrycia tego, że zupełnie prostymi równaniami matematycznymi można modelować układy tak skomplikowane jak wodospady. Obiekty, które opisywały chaos były nieregularne, połamane. W 1975 roku Benoit Mandelbrot nadał im nazwę: fraktale. W publikacji z 1996 roku Carl Bovill wyjaśniał jak można wykorzystać geometrię frak-talną w krytyce architektonicznej i projektowaniu. To właśnie skłoniło mnie do próby wykorzystania elementów geometrii fraktalnej do badania architektury regionalnej.

EN

Modern research on chaos started in the 60's from an incredible finding that simple mathematical equations can model systems as complicated as waterfalls. Objects that described chaos were irregular in shape, ripped. In 1975 Benoit Mandelbrot called them fractals. Carl Bovill (1996) showed how one can use fractal geometry in architecture and designing. This very fact made me try to use fractal geometry to deal with regional architecture.

4

Dziedzictwo kulturowe a rozwój gospodarczy miast

80%

Paszkowski Z.

Przestrzeń i Forma

|

2005

|

tom nr 2

33-42

5

Czy w architekturze Pomorza Zachodniego może zaistnieć nurt tradycyjny?

80%

Arlet J.

Przestrzeń i Forma

|

2005

|

tom nr 2

109-112

6

Inspirations with regional architecture form in the Sudetes landscape

80%

Suchodolski J.

Architectus

|

2010

|

tom Nr 2(28)

67--75

EN

The Sudetes Region is one of many European borderline mountain areas with specific and different culture which has been developed through centuries. This specific culture resulted from the fact that this region belonged to different countries during the previous centuries (Poland, Czechs, Austria and Germany) and the important European trade routes, which connected Lower Silesia with the countries of Western and Eastern Europe, crossed this region. The variety of culture was reflected, among other things, in the whole sphere of folk art, including native and wooden architecture. Native regional culture also appeared in Lower Silesian traditions and legends, which in turn, influenced painting, sculpture and architecture of this region enriching them with new concepts often filled with the spirit of mysticism and symbolism.

PL

Region sudecki jest jednym z wielu europejskich pogranicznych obszarów górskich o ukształtowanej w ciągu minionych stuleci specyfice i odrębności kulturowej. Złożyły się na to: przynależność do różnych organizmów państwowych w poprzednich wiekach (Polski, Czech, Austrii i Niemiec) oraz przebieg ważnych europejskich szlaków handlowych, łączących Dolny Śląsk z krajami Europy Zachodniej i Wschodniej. Wielowątkowość kulturowa uwidoczniła się tu także między innymi w całej sferze ludowej sztuki, w tym w rodzimej formie drewnianej architektury. Rodzima kultura regionalna zaznaczyła się także w podaniach i legendach dolnośląskich, co z kolei wywarło wpływ na malarstwo, rzeźbę i architekturę tego regionu, wzbogacając je o nowe wątki przesycone często duchem mistycyzmu i symboliki. Wspaniały krajobraz Sudetów z najwyższą ich partią Karkonoszami inspirował swym pięknem i grozą ludność zamieszkującą te tereny od pokoleń oraz turystów przybywających tu coraz liczniej od XIX wieku. Magia Karkonoszy wywarła także głęboki wpływ na życie i twórczość coraz chętniej osiedlających się tutaj artystów, którzy z końcem XIX stulecia założyli kolonię skupioną wokół pisarzy Carla i Gerharta Hauptmannów.

7

Nadmorskie kreacje - Konsekwencje architektoniczne zawiązane z funkcją nadmorskiego wypoczynku

80%

Bal W.

Przestrzeń i Forma

|

2008

|

tom nr 10

133-144

PL

Procesy cywilizacyjne następujące wzdłuż linii brzegowej całkowicie przewartościowały zależność człowieka od morza, gdyż w pewnym sensie zostało ono okiełznane i zawłaszczone. Zabudowanie brzegu morskiego wymusiło jednocześnie jego dość kosztowną ochronę. Obserwuje się reorientację rozwoju z funkcji rekreacyjnej w monokulturę zagospodarowania wybrzeża polegającą na dyktacie ekonomicznym funkcji apartamentowej. Dzisiejsze konotacje przestrzeni wypoczynkowej to natura, wdzięk, ruch i zdrowie - afirmacja życia, która odmieniona przez młodość może być rozumiana jako afirmacja a czasem fetysz nowości. Jak pisze belgijski filozof Lieuven de Cauter, wybrzeże i plaża stanowią współcześnie ikonę kulturową, stały się symbolem postindustrialnego wyobrażenia szczęścia. Słowa plaża, wybrzeże, kurort - wypowiedziane przywołują obrazy, za którymi kryje się świat zapamiętany, czasem wyobrażony, tworzący wyrazisty krajobraz kulturowy. Wybrzeże w sposób modelowy reprezentuje sferę marzeń i dążeń, a co za tym idzie podziały na płaszczyznach związanych z fantazją, wolnością, majętnością, klasowością i innymi uwarunkowaniami społecznymi. Wszystkie te aspekty stanowią istotny kontekst dla powstawania oraz zmiany sposobu użytkowania architektury nadmorskiej w czasach, kiedy idea staje się silniejsza niż rzeczywistość, kiedy wszystko jest konsumowane i tymczasowe, zmienne.

8

Wykorzystanie elementów kultury regionalnej w architekturze na przykładzie Zakopanego. Wprowadzenie Parku Kulturowego w przestrzeni ulicy Krupówki

60%

Mantyka M.

Środowisko Mieszkaniowe

|

2018

|

tom nr 23

72--84

PL

Romantyzm i fascynacja górami zapoczątkowała popularność Zakopanego, jako ośrodka turystycznego. Kultura Podhala, jego architektura i sztuka użytkowa stały się rozpoznawalnymi symbolami regionu, stanowiąc o niezwykłej skali zainteresowania Zakopanem i wpływając na jego rozwój urbanistyczny. Wizytówkowa ulica miasta, Krupówki, w przeszłości pełniąca bardziej formę modnego deptaku, po transformacji w latach 90, nabrała komercyjnego charakteru. W ciągu ulicy pojawiły się wielkoformatowe reklamy, punkty handlu z ręki do ręki, szyldy i plakaty oraz elementy małej architektury, często o niskiej wartości estetycznej i zupełnie niezwiązanych z estetyką otoczenia urbanistycznego. Po fali krytyki tego stanu rzeczy, która przetoczyła się przez media, w roku 2016 miasto wprowadziło obszar Parku Kulturowego dla Krupówek i przylegających ulic, którego głównym zadaniem jest ochrona lokalnych wartości regionalnych, a także poprawa jakości przestrzennej głównej ulicy Zakopanego. Celem artykułu jest identyfikacja i analiza typowych elementów architektury regionalnej Krupówek oraz przygotowanie wytycznych dla dalszej ochrony regionalnych wartości architektonicznych. Artykuł prezentuje także rezultaty przekształceń przestrzeni ulicy zgodnie z wytycznymi opracowanymi dla Parku Kulturowego.

EN

Romanticism and fascination with the mountains opened Zakopane to tourism. Its culture, folk art vernacular architecture became symbols of the region, making Zakopane highly popular and impacted its urban development. The most important heritage street – Krupówki, in the past fashionable boardwalk, was until recently the victim of its own popularity – building facades covered with advertisements that disfigured the streetscape. Billboards, posters, information boards, hand-to-hand sales, unlicensed street shows, and street – displayed goods were besieging the space and were in most cases not related to the regional culture. After the critique and nationwide media discussion local authorities in July 2016 initiated Culture Park, mainly to protect regional values and to better the overall image of the street. The aim of this paper is to identify and classify typical forms of regional elements of Krupówki street to formulate and prepare guidelines for the preservation of regional heritage. The paper will also present the transitions of the streetscape caused by Culture Park.

9

Turystyka a wykorzystanie obiektów i cech architektury regionalnej Gór Bystrzyckich i Orlickich - szansa czy zagrożenie?

60%

Chylińska D.

Architectus

|

2007

|

tom Nr 1-2(21-22)

121--126

PL

Współczesność cechuje dynamika procesów społeczno-ekonomicznych kształtujących przestrzeń przede wszystkim na potrzeby utylitarne człowieka. Ukierunkowanie na zysk staje się często przyczyną degradacji środowiska przyrodniczego i kulturowego. Unifikacja przestrzeni kulturowej (również w sferze architektury), będąca skutkiem współczesnych dążeń do standaryzacji oraz ujednolicenia w zakresie produktów ludzkiej wytwórczości, prowadzi do zubożenia relacji między przestrzenią a zamieszkującymi ją społecznościami ludzkimi. Autentyzm oraz nawiązywanie formą do przeszłości jest więc w tym świetle wartością szczególnie cenną i poszukiwaną. Architektura, w tym również regionalna, pełni dziś różnorodne funkcje: [...] wraz z naturalnymi elementami środowiska współtworzy tożsamość miejsc, wzbogaca je o nowe wartości, względnie przekazuje treści z przeszłości [6, s. 126]. Regionalizm we współczesnej architekturze oraz zachowanie i twórcze wykorzystanie istniejącego budownictwa regionalnego w celach turystycznych staje się podstawą atrakcyjnego produktu turystycznego. Przemyślane, racjonalne czerpanie z potencjału obiektów tradycyjnego budownictwa ludowego jest dla wielu regionów szansą na "zdrową" turystykę, z korzyścią dla turystów, lokalnych społeczności oraz unikatowego dziedzictwa kulturowego.

EN

The Bystrzyckie and Orlickie Mountains, the south-western border of the Kłodzko Valley, are a region characterized by a specific, unique, also in the scale of the Sudety Mountains, style of regional architecture. Its fringe location along with depopulation processes have contributed to the "preservation" of rural settlement formations and architectural substance that form them. Socioeconomic transformations along with reduction of agricultural production led to the increase of the unused area of farms. Local regional architecture, due to its authenticity and trendy regionalism has become an attractive element of the region's tourist offer. The specificity of the Bystrzyckie and Orlickie Mountains as a tourism subregion creates three main spheres of interplay between tourism and regional architecture with its features such as: using traditional objects for the development of agricultural tourism, establishing "second homes" for inhabitants of large agglomerations (mostly for the City of Wroclaw) and application of regional architecture features in contemporary objects of tourism infrastructure.

10

Walory kulturowe formy architektonicznej w aspekcie uwarunkowań współczesnych Technologii budowlanych, w tym budownictwa wielkopłytowego

60%

Radziewanowski Z.

Budownictwo i Architektura

|

2014

|

tom Vol. 13, nr 3

325--332

PL

W przedmiotowym artykule przedstawiono problem sprzeczności pomiędzy dążenie do zachowania w projektowanych i realizowanych na obszarach polskiego Podtatrza obiektach o dużych kubaturach uzasadniających zastosowanie aktualnych technologii budowlanych – w tym metod budownictwa wielkopłytowego – a potrzebą kontynuacji charakterystycznych form architektury regionalnej podhalańskiej. Zaprezentowane przykłady uformowania architektonicznego budynków wzniesionych w okresie międzywojnia – wykonane dla potrzeb Międzynarodowych Igrzysk Zimowych FIS wykorzystywały wzorce formy charakterystyczne dla obszaru alpejskiego. Przykład ten stanowi dowód presji kulturowej nowej funkcji, to jest sportu narciarskiego. Presji tej trudno jest przeciwstawić równie konsekwentne w aspekcie logiki wykonawstwa współczesne przykłady w stylu podhalańskim.

EN

The present article concerns the problem of the contradiction between striving to maintain in the designed and implemented buildings of large volume in Polish area around the Tatras, in which it is justified to use current building technologies, including prefabricated buildings construction methods, and the need to continue the characteristic architectural forms of Tatra region. The demonstrated examples of architectural formation of buildings constructed during the interwar period-made for the needs of International Winter Olympics FIS, they used of the typical patterns of farms for the Alpine region. Such on example provides the evidence for the cultural pressure of a new function, i.e. skiing. Such an influence cannot be easily and consistently opposed in terms of logic performance of Tatra style current examples.

11

Kontynuacja regionalnej tradycji w jednorodzinnej architekturze mieszkaniowej jako jeden z warunków ładu przestrzeni

60%

Łodziński P.

Architecturae et Artibus

|

2012

|

tom Vol. 4, no. 1

18-24

PL

Głównym celem artykułu jest zwrócenie uwagi na znaczenie ładu przestrzennego w architekturze tradycyjnych zespołów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i ciągłości tradycji w architekturze. Obecnie coraz więcej realizacji podejmuje dialog z zabudową regionalną i w niej szuka inspiracji. Na podstawie obserwacji architektury zachodnioeuropejskiej i polskiej oraz własnych doświadczeń praktyki zawodowej autor próbuje sformułować kilka wytycznych dotyczących tworzenia rozwiązań projektowych nacechowanych poszanowaniem wartości tradycyjnej architektury mieszkaniowej i dążeniem do pomnażania tych wartości.

EN

The main objective of this article is to present the importance of spatial order in the regional architecture of detached housing complexes and for continuity of tradition in architecture. Currently, more and more construction projects are having a dialogue with regional architecture and searching for inspiration in it. On the basis of observations of West-European and Polish architecture and personal experience in design, the author is trying to formulate a few guidelines associated with design, respecting the values of traditional housing architecture.

12

Jednorodność krajobrazu doliny Malej Panwi

60%

Żebracka-Prus A.

Zeszyty Naukowe. Architektura / Politechnika Śląska

|

2012

|

tom z. 51

251--256

PL

Projekt naukowy dotyczy badania krajobrazu doliny Małej Panwi. Na oś rzeczną nanizane są miejscowości o wspólnej genezie kuźniczej i podobnych losach historycznych. W rezultacie powstał krajobraz o jednolitych cechach antropogenicznych. Główne badania tego krajobrazu polegają na analizie układów przestrzennych i analizie architektury budynków mieszkalnych wszystkich miejscowości, przez które przepływa rzeka. Te dwa aspekty, w głównej mierze, decydują o wrażeniu jednorodności tego krajobrazu. W trakcie S-letnich badań krajobrazu doliny, a w szczególności w ostatnim czasie, zaobserwowano gwałtowne i negatywne przekształcenia, dotyczące przede wszystkim architektury mieszkaniowej. Póki istnieje jeszcze możliwość, należy wydobyć tę szczególną wartość obszarów nad Małą Panwią, jaką jest jednolitość krajobrazu oraz zwrócić uwagę decydentom na niezwykłość tego terenu i stworzyć opracowanie, które mogłoby posłużyć samorządom gminnym i wojewódzkim oraz architektom i urbanistom do działań projektowych na tym terenie.

EN

Scientific project refers to investigation of Mala Panew river valley landscape. On the river axis there are placed localities with the same ironworks genesis and similar history. As a result, there was created homogeneous anthropogenic landscape. The main studies of this landscape are urban structure and housing architecture analysis of each riverside locality. These two aspects, largely, determine the impression of the landscape homogeneity. During 5-year study of the valley landscape, particularly in recent times, I observed rapid and negative transformation, mainly concerning to residential architecture. While it is still possible, I want to bring out to light this special value of areas near Mala Panew river, which is the landscape homogeneity. I would like to draw decision-makers attention to uniqueness of this region and create study, that could help municipal and local governments, architects and urban planners with the designing activities in this area.

13

Zmiany w krajobrazie wsi na przełomie XX i XXI wieku

60%

Borcz Z.

Architektura Krajobrazu

|

2005

|

tom nr 1-2

4--9

EN

For many years or even centuries the traditional rural landscape was idealized by painters, landscape artists, extolled by poets and novelists, as a quiet area, full of green and close to nature. Villages change in respect of buildings, social-economical relations and landscape. Currently villages are multifunctional and only part of their inhabitants deal with agriculture. Particularly submissive to non-agricultural function development are villages situated in the suburban zone, where single-family building is developing dynamically. Taking into consideration the subject of the rural landscape it is necessary to realize the variety of functions which the buildings are to meet and special management of village areas. The agricultural landscape undergoes changes, which are influenced by intensifying mechanization, chemicalization and changes in the structure of farming. Conclusions, defining priorities of actions of local authorities, planners and dwellers in respect to the landscape are preserving the landscape of a village as an entirety, more detailed plans of special management, preservation and revitalization of green areas, preservation and management of surface water, popularizing regulations of regional architecture and landscape preservation among inhabitants of villages, social and educational organizations and local authorities.

14

Inwentaryzacja fotograficzna drewnianego starego domu wiejskiego w Miniewiczach w gminie Zabłudów

51%

Ładny M. , Szewczyk J.

Architecturae et Artibus

|

2019

|

tom Vol. 11, no. 4

23--37

PL

Przedstawiono wybór ujęć fotograficznych około 85-letniego drewnianego domu wiejskiego w Miniewiczach w gminie Zabłudów. Dom wybrano pod kątem jego reliktowości w kategoriach konstrukcji, rozplanowania i wyposażenia. Zaprezentowana dokumentacja, uzupełniona tu opisem krytycznym, stanowi osiągnięcie poznawcze, odzwierciedla bowiem zamiar utrwalenia wiedzy o wiejskich tradycjach budowlano-zdobniczych północno-wschodniej Polski, w szczególności Białostocczyzny. Przedstawiony w opisie i na ilustracjach dom reprezentuje kategorię obiektów architektonicznych szybko ustępujących z miejscowego krajobrazu i niemalże już zanikłych poza regionem, co także uzasadnia jego opis naukowy.

EN

Exemplary photo images of an 85-year old timber house in Miniewicze, Zabłudow Commune, Białystok region (Białystok voivodeship), N-E Poland, are presented with extended commentary, in order to document the construction, layout, furniture and adornment of the house, as relics of indigenous vernacular aesthetics and architecture of the region. Such vernacular „architectural culture”, whilst becoming obsolete in terms of contemporary construction and aesthetics, has also become rarity out of the region and is rapidly vanishing even here, in N-E Poland.

15

Polish architecture during the second world war, as exemplified by The Fish Hatchery Centre in Łopuszna

51%

Białkiewicz A.

Geomatics, Landmanagement and Landscape

|

2014

|

tom no. 3

33--41

EN

On the example of plan and construction of The Fish Hatchery Centre in Łopuszna, near Nowy Targ, constructed during the Second World War, exact analysis was carried out concerning forms and regional stylistic of its buildings. During the occupation Polish architects generally were not able to operate freely. However, many of them used every opportunity to make good and valuable architecture and they succeeded in designing excellent buildings despite severe restrictions imposed by Germans. The Centre in Łopuszna and some other projects were significant constructions free from the influence of German architectural style. Polish architects consciously and consistently tried to design buildings according to the characteristic features of Polish architecture. In that way, on the basis of the appreciation of local culture, the great architecture was made, which certainly is a flagship example in Polish architecture.

16

Integracja architektury z otaczającym krajobrazem poprzez użycie lokalnych materiałów

51%

Podolska A.

Architektura Krajobrazu

|

2013

|

tom nr 1

30--39

PL

Kształtowanie architektury może odbywać się w dwojaki sposób – poprzez dostosowanie się do harmonii krajobrazu lub stworzenie przemyślanego kontrastu wobec niego. Niniejszy artykuł ma na celu ukazanie, jak rodzimy materiał może kształtować harmonię wizualną między krajobrazem a elementami wprowadzonymi przez człowieka. Przedstawione przykłady z Polski czy ze świata ukazują tradycję koloru lokalnego, opartą na dostępnych materiałach oraz koloru nałożonego, który ma związek z tradycjami kulturowymi danego regionu. Uwidaczniają one jak konsekwentne kształtowanie zabudowy, zgodne z występowaniem lokalnej kolorystyki, pozwoliło wielu miejscowościom na zachowanie jeszcze do dzisiaj piękna i odrębności.

EN

Architectural styles can develop in one of two ways: by building in harmony with the landscape or creating a conscious contrast to it. This article aims to show how local raw materials can shape the visual harmony between the landscape and the elements introduced by man. The examples presented from Poland and another part of the world show the traditions of local color, based on the available local materials and color which became associated with the cultural traditions of the region. They demonstrate how consistent forming of building developments, compatible with the presence of local colouring, helped many localities hold on to beauty and individuality to this day.

17

Dom wolnostojący – między luksusem a ekonomią. Specyfika zabudowy dzielnicy Szklarskiej Poręby

51%

Wojtas-Harań A.

Architectus

|

2019

|

tom Nr 2 (58)

59--72

PL

Celem artykułu było wyselekcjonowanie elementów decydujących o jakości i atrakcyjności karkonoskich kurortów, służących jednocześnie zachowaniu wyjątkowości krajobrazu. Przyjęto metodę obserwacji i studium indywidualnych przypadków. Analizie poddano zabudowę znaczących, wybranych obiektów budowlanych, bazując na dokumentach archiwalnych, materiałach fotograficznych, wizji lokalnej. Z przeprowadzonych badań wynika, że stosowane rozwiązania projektowe były konsekwencją nowych idei pojawiających się w sztuce, życiu, architekturze. W konfrontacji ze współczesnością luksus historycznych propozycji polegał m.in. także na pozostawieniu miejsca dla otaczającej przestrzeni gór. Mając na względzie efekt, jaki uzyskano, należałoby przyjąć te historyczne rozwiązania za ponadczasowe i godne naśladowania.

EN

The intention of the article was to highlight the problem of selecting vital elements in order to protect the landscape, which also consists of specific architecture and urban planning. It was also intended to show the advantages of attractive quarters and recognize the premises that decided about this uniqueness. A method of observation and study of individual cases was adopted. The analysis covered the construction of significant, selected buildings, based on archival documents, photographic materials, and site visits. The research shows that the applied design solutions, characteristic of the Karkonosze Mountains resorts, were the consequence of new ideas emerging in art, life and architecture. In confrontation with the present day, the luxury of historical solutions relied, among others also to leave space for the surrounding mountains. Taking into account the effect obtained, this principle should be accepted as timeless.

18

Nurt tradycjonalny w architekturze domu niskoenergochłonnego

51%

Górecka M.

Zeszyty Naukowe Politechniki Rzeszowskiej. Budownictwo i Inżynieria Środowiska

|

2010

|

tom z.57[271], nr 4

189-196

PL

Wyjaśniono pojęcie budynku niskoenergochłonnego. Następnie przedstawiono nurt tradycjonalny charakteryzujący architekturę regionalną uzupełnianą dodatkowo nowymi elementami systemów niskoenergochłonnych. Reprezentowany jest on przede wszystkim przez budynki o racjonalnej charakterystyce termoenergetycznej zachowującej społecznie akceptowalny poziom nakładów finansowych. Analizę architektury nurtu tradycjonalnego przeprowadzono na wybranych przykładach budynków niskoenergochłonych zrealizowanych w Niemczech i w Polsce.

EN

At the beginning, the paper explains the term of low energy-consuming building. Next, the traditional trend is presented, which characterizes the regional architecture additionally complemented by some new elements of low energy-consuming systems. This trend is represented mainly by the buildings with rational thermo-energetic characteristics, which maintain socially accepted level of financial outlays. The analysis of the traditional architecture has been carried out using some chosen examples of low energy-consuming buildings realized in Germany and Poland.

19

Haubarg - Fryzyjski dom w kształcie piramidy

51%

Arlet P.

Przestrzeń i Forma

|

2011

|

tom nr 16

179-186

PL

Fryzja to europejska kraina historyczna, leżąca wzdłuż wybrzeży Morza Północnego w granicach Holandii, Niemiec i Danii. We fryzyjskiej architekturze regionalnej wyodrębniają się trzy typy budynków chłopskich. W pierwszej kolejności należy wymienić domy z Uthlandii i domy typu Gulfhaus. Niewątpliwie najbardziej interesujące są domy typu Haubarg, wznoszone w przeszłości na półwyspie Eiderstedt. Zachowane tu obiekty są prawdopodobnie największymi chatami na świecie.

EN

Friesland is an European historical land, lying along the North Sea coast on the territory of Netherlands, Germany and Denmark. The Friesian vernacular architecture distinguish three types of peasant's buildings. Firstly is to replace houses from Uthland and houses of type Gulfhaus. Undoubtedly the most interesting are the houses of the type Haubarg, erected in the past on the Eiderstedt peninsula. These preserved objects are probably the largest huts all around the world.

20

Niezwykłe strzechy na skandynawskich wyspach

51%

Arlet J. , Arlet P.

Przestrzeń i Forma

|

2012

|

tom nr 17

203--214

PL

W regionie zachodniopomorskim i u naszych najbliższych sąsiadów, strzechy są wykonywane podobnymi metodami, mają wyrównaną formę i wygląd zewnętrzny. Jednak na skandynawskich wyspach można odnaleźć pokrycia dachowe wykonane z nietypowych materiałów. Na duńskiej Læsø, położonej w cieśninie Kattegat, na strzechy wykorzystywano trawę morską – wodorostów rosnących w pobliżu brzegów wyspy. Na szwedzkich Gotlandii i Fårö dachy pokrywano bagienną kłocią wiechowatą. W obu przypadkach użycie nietypowych materiałów nadawało niewielkim obiektom zaskakujący wyraz architektoniczny, a krajobraz kulturowy wysp uzyskał indywidualny charakter.

EN

In the Westpomeranian region, and its closest neighbours, thatches are made in a similar way – they even have similar form and appearance. However, in the Scandinavian islands roof covers are constructed from unusual materials. On the Danish island of Læsø located in the Kattegat Strait, thatches are made from seagrass – seaweed that grows near the island coast. On the Swedish islands Gotland and Fårö, roofs are covered by marsh sawtooth sedge. In both of these cases, using these unusual materials gives small buildings surprising architectural expression and the cultural landscape of the islands develop an individual character.