Śledzenie produktów (z ang. traceability) w całym łańcuchu dostaw, wynikające między innymi z troski o zdrowie i życie konsumentów, jest teraz obowiązkowe dla branży żywnościowej, kosmetycznej i farmaceutycznej. Wkrótce obowiązek ten będzie również dotyczył branży tytoniowej.
Na podstawie wyników przeprowadzonych badań można stwierdzić, że elektroniczne nosy mogą być narzędziem użytecznym do klasyfikacji wyrobów tytoniowych.
Główną cechą polskiego przemysłu spożywczego jest względna jego stabilizacja i umiarkowane tempo wzrostu. Powrót ożywienia gospodarczego stwarza możliwości odwrócenia spadkowej tendencji popytu na żywność, ale nie można tego oczekiwać na rynku używek. Równocześnie maleje tempo wzrostu eksportu i pojawia się zagrożenie deflacją. W takich uwarunkowaniach rynkowych tempo wzrostu produkcji przemysłu spożywczego będzie umiarkowane, a także utrzyma się stabilizacja stanu finansowego sektora przy malejącym branżowym zróżnicowaniu wyników przedsiębiorstw.
Konsekwencją spowolnienia rozwoju gospodarczego kraju jest obniżenie tempa wzrostu przemysłu spożywczego z ok. 10% rocznie w latach 1994-1998 do 1,5% w ostatnich trzech latach. W ślad za tym obniżyła się rentowność i stopa inwestowania. W najbliższych kilku latach nie nastąpi radykalna poprawa aktywności gospodarczej producentów żywności. Możliwości szybszego niż obecnie rozwoju przemysłu spożywczego zależą głównie od przebiegu procesów uprzemysławiania przetwórstwa (głównie ubojów zwierząt i przerobu mleka) oraz od zdolności rozwijania przez przemysł oferty towarowej nowych wyrobów wysoko przetworzonych, wygodnych w użytkowaniu i spełniających wymogi bezpieczeństwa zdrowotnego żywności.
EN
The slowing down of the country economic development has resulted in reduction of the food industry growth rate from 10 % per year in the period 1994-1998 to 1.5 % in three last years. As a consequence, the level of profitability and investment outlays ratio of the industry has gone down. Improvement of economic activity of food producers is not expected to take place in next few years. The opportunities for accelerating the food industry development depend mainly on the advancement in industrialization of processing (especially in animal slaughtering and milk processing) as well as on the industry invention to develop new, high-processed, easy to use and healthy products.
W artykule przedstawiono ocenę zaangażowania zagranicznych inwestorów bezpośrednich w przemyśle spożywczym w Polsce oraz działalność polskich przedsiębiorstw z tego sektora za granicą w latach 2004-2016. Przemysł spożywczy, obejmujący produkcję artykułów spożywczych, napojów i wyrobów tytoniowych, jest jednym z działów przetwórstwa przemysłowego, który przyciągnął najwięcej bezpośrednich inwestycji zagranicznych. Spośród branż tego przemysłu najbardziej umiędzynarodowione okazały się branże: tytoniowa, piwowarska, spirytusowa, cukiernicza, olejarska i cukrownicza. Od przystąpienia do UE również polskie przedsiębiorstwa przemysłu spożywczego zaczęły na szerszą skalę inwestować za granicą, tworząc spółki dystrybucyjno-logistyczne oraz przejmując zakłady przetwórstwa. Kierunki ekspansji inwestycyjnej były jednak ograniczone głównie do krajów Europy Środkowej i Wschodniej.
EN
The purpose of the article is to assess an activity of foreign direct investors in the food industry in Poland and an activity of Polish food enterprises abroad in the period of 2004-2016. The food industry, defined as a manufacture of food products, beverages and tobacco products, is one of the largest recipients of the foreign direct investments among manufacturing divisions. The most internationalized were tobacco, brewing, spirit, confectionery, fats and sugar industries. Since the accession to the EU also Polish enterprises from the food industry have begun to invest abroad. They set up distribution and logistics companies as well as acquired processing plants. The investment expansion was mainly concentrated on the markets of the Central and Eastern Europe countries.
Szara strefa jest nielegalnym obrotem legalnymi towarami i usługami. Polska jest znaczącym producentem tytoniu i wyrobów tytoniowych. Eksport wyrobów tytoniowych pełni istotną rolę w bilansie handlu zagranicznego. Branża tytoniowa ma kluczowe znaczenie dla budżetu państwa ze względu na duży udział podatków od wyrobów tytoniowych w ogólnych wpływach budżetowych. W strukturze dochodów z akcyzy dochody z wyrobów tytoniowych wynoszą około 28%. Ze względu na niską cenę bazową wyrobów tytoniowych i duży udział podatków w cenie (około 80%) nielegalna produkcja i przemyt wyrobów tytoniowych stanowią jedną z najbardziej dochodowych działalności grup przestępczych. Celem artykułu jest przedstawienie problemu szarej strefy w branży tytoniowej oraz zmian prawnych zmierzających do jej zmniejszenia.
EN
The shadow area is an illegal trade in legal goods and services. Poland is a significant producer of tobacco and tobacco products. The export of tobacco plays an important role in the balance of foreign trade. The tobacco industry is essential for the state budget due to a high share of indirect taxes on tobacco products in total budget revenues. In the structure of excise tax revenues, tobacco income amounts to around 28%. Due to the low base price of tobacco products and a large share of taxes in the price (around 80%), illegal production and smuggling of tobacco products is one of the most profitable activities of criminal groups. The aim of the article is to present the problem of the shadow economy in the tobacco industry and legal changes aimed at reducing it.
W przetwórstwie spożywczym w 1994 r. i I półroczu br. nastąpiła niewielka poprawa efektywności gospodarowania. Wskaźników tych nie możemy uznać za zadowalające i wystarczające dla zapewnienia na odpowiednim poziomie procesu odtworzenia i modernizacji środków produkcji, występuje nadal proces dekapitalizacji majątku produkcyjnego. Poprawa efektywności gospodarowania w przetwórstwie spożywczym jest m.in. wynikiem niewielkiego wzrostu poziomu produkcji oraz obniżki obciążeń przychodów kosztami finansowymi. Występuje jednak duże zróżnicowanie w kondycji finansowej poszczególnych branż spożywczych. Obok branż dobrze prosperujących z zakresu produkcji używek, koncentratów spożywczych, oleju, wyrobów cukierniczych i tytoniowych oraz cukru (w tym roku), funkcjonują branże nieefektywnie gospodarujące, tj. przetwórstwo owoców i warzyw, zbóż, ziemniaków i produkcja win oraz branże będące w pośredniej sytuacji finansowej, tj. mięsna, drobiowa, rybna i mleczna.
EN
Inconsiderable improvement of management efficiency of food processing in 1944 and in the first half-year of 1995 was observed. These indicators can not be recognized as satisfactory and sufficient to guarante of adequate level of reproduction and modernization of means of production. There still are processes of decapitalization of production property. Improvement of management efficiency of food processing is a result of a little increase of production level and also of charge decrease of yield by financial costs. But financial status of individual food branches is greatly differetiated. The branches which produce stimulants, food concentrates, oils, confectionery, tobacco products and sugar ( this year) prosper well. Apart from these there function branches which manage ineffectively ( i.e. processing of fruit and vegetables, cereals, potatoes and wine production) and also ones being on an intermediate financial position (i.e. meat, poultry, fishing and dairy industries).
More than 100 countries in the world produce tobacco. The major producers are China, India, Brazil, the United States, Turkey, Malawi and Zimbabwe. They together produce over 80% of the world’s tobacco. In fact China alone accounts for over 35% of world production. FAO has forecasted that world tobacco production would be over 7.1 million tons in 2010. The numbers of smokers will increase mainly due to the growth of world’s population. By 2030 there will be at least another 2 billion people in the world. Cigarettes account for the largest share in manufactured tobacco products, 96% of sales total value. Asia, Australia and the Far East are by far the largest consumers (2,715 billion cigarettes), next are the Americas (745 billion), then Eastern Europe and former Soviet Union (631 billion) and Western Europe (606 billion).
PL
Produkcja tytoniu na świecie ma miejsce w ponad 100 krajach. Głównymi producentami surowca nieprzetworzonego są Chiny, Indie, Brazylia, USA, Turcja, Malawi oraz Zimbabwe. Łącznie wszystkie te kraje wytwarzają ponad 80% globalnej produkcji liści tytoniu, zaś same Chiny 35%. Według ekspertów FAO światowa produkcja tytoniu w 2010 r. przeznaczona na wyrób artykułów tytoniowych wyniesie ponad 7,1 mln ton. Niewątpliwie ten stan rzeczy jest podyktowany zmianami ekonomicznymi czy demograficznymi na świecie, zwłaszcza w krajach rozwijających się, będących głównymi plantatorami surowca i konsumentami, przede wszystkim papierosów.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.