Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Wschodnie katolickie utożsamienie obrządkowe

100%

Moskałyk J.

Studia Oecumenica

|

2020

|

tom 20

EN

Eastern Catholic Churches, due to their ritual diversity, make a separate contribution to the overall Christian heritage. Each Eastern rite exudes an independent and authentic collection of liturgical and cultic features typical of a particular traditional current. Having your own attributes of sacramental-ritual practice is inherent in the privilege of the particular Church and directly affects its identity. Although the external and ritual elements in the Eastern Church play an auxiliary role, they are necessary and irreplaceable. Their power of influence usually contributes to a more complete integration of the community of the faithful and its prayer union. It brings about a real fusion of these faithful around the idea of one and native rite, which appears to them as a life-giving spiritual force. The article addresses important aspects of the formation of a ritual identity within the Eastern Catholic Churches. At the same time, he points to pastoral conditions, which sometimes force Eastern Catholics to adapt to the type of ritual experiment.

PL

Katolickie Kościoły wschodnie ze względu na swoje zróżnicowanie obrządkowe wnoszą odrębny wkład w całościowe dziedzictwo chrześcijańskie. Każdy obrządek wschodni emanuje samodzielnym i autentycznym zbiorem cech liturgiczno-kultycznych typowych dla określonego nurtu tradycyjnego. Posiadanie własnych przymiotów praktyki sakramentalno-rytualnej jest nieodłącznie związane z przywilejem działania Kościoła partykularnego i wpływa bezpośrednio na kształtowanie jego tożsamości. Jakkolwiek elementy zewnętrzne i obrzędowe w Kościele wschodnim spełniają rolę pomocniczą, lecz są one niezbędne i niezastąpione. Ich moc odziaływania przyczynia się najczęściej do pełniejszej integracji wspólnoty wiernych i jej zjednoczenia modlitewnego. Powoduje prawdziwe zespolenie tychże wiernych wokół idei jednego i rodzimego obrządku, który jawi się dla nich życiodajna siłą duchową. W artykule podjęto ważne aspekty formułowania się tożsamości obrządkowej w obrębie Katolickich Kościołów wschodnich. Wskazując zarazem na uwarunkowania duszpasterskie, które niekiedy wymuszają na wschodnich katolikach dostosowanie się do rodzaju eksperymentu obrządkowego.

2

Nobilis pulchritudo. O pięknie liturgii

80%

Bać T. , Karcz B. , Tyrała R. , Zając A. , Delimat W. , Janicki J. J. , Malik J. , Sterczewska L. , UPJPII i. , Pasek W. , Karcz B. , Malik J. , Sterczewska L. , UPJPII i. , Pasek W.

Pro Musica Sacra

|

2014

|

tom 12

EN

The aim of this article is to exhibit the theological relation between liturgy and beauty in the from the aspect of the liturgical celebration. This relation derives from an attempt to find the answers to two questions. The first: “Could the liturgy ever exist separately from the concept of beauty?” refers to the essence of the theological bond between the liturgy and beauty. The answer to this question is provided by Benedict XVI in his post-Synodal Apostolic Exhortation Sacramentum caritatis of 2007 in which he highlights the fact that beauty is a part of the internal structure of a celebrated mystery as the latter conveys to the man the truth about God’s Love. Therefore each liturgy is beautiful.The second question is centered on the celebration: “Could a real beauty ever exist without the necessity to be celebrated?”. True and authentic beauty expresses itself by rite – ordo and art. Only in this way everyone who participates in the liturgy can be guided to the heart of the celebrated mystery. The authentic beauty always expresses itself in rite – ordo – and in art. Only then may it reach man and make him enter into the depths of a celebrated mystery/ Only in this way everyone who participates in the liturgy can be guided to the heart of the celebrated mystery.

PL

Celem niniejszego artykułu było ukazanie teologicznej relacji między liturgią a pięknem w jej wymiarze celebracyjnym. Relacja ta opiera się na próbie odnalezienia odpowiedzi na dwa pytania. Pierwsze z nich dotyczy istoty teologicznego odniesienia liturgia – piękno i brzmi: „czy może istnieć liturgia, która nie byłaby piękna?”. Na pytanie to odpowiada Benedykt XVI w adhortacji apostolskiej Sacramentum caritatis z 2007 roku, zwracając uwagę, iż piękno należy do wewnętrznej struktury celebrowanego misterium, ponieważ przez nie dociera do człowieka prawda o Bożej Miłości. Dzięki temu każda liturgia jest piękna.Drugie pytanie koncentruje się na celebracji liturgicznej i brzmi: „czy może istnieć takie piękno, które nie domagałoby się celebrowania?”. Autentyczne piękno zawsze wyraża się w rycie – obrzędzie – i sztuce. Tylko wtedy może dotrzeć do człowieka i sprawić, aby wszedł on w głębię celebrowanego misterium.

3

Papieski „ryt Resurrexit” celebrowany w Poranek Wielkanocny

80%

Litawa K.

Roczniki Liturgiczno-Homiletyczne (Liturgical and Homiletic Annals)

|

2012

|

tom 3(59)

49-61

EN

In the spirit of the Second Vatican Council reform, from the treasury of the liturgical tradition the medieval papal rite Resurrexit has been restored; it had been once celebrated in the Sancta Sanctorum private chapel at the Lateran in front of the Acheropìta icon. The rite, with its rich symbols, was introduced again into the papal liturgy in the Jubilee Year 2000 and has been celebrated up till now in the morning of Easter Sunday in St Peter’s Square. In front of the gathered people, the Pope, following the example of St Peter (St John 20, 1-10), by celebrating the rite, in a way becomes again “the first witness” of Christ’s resurrection, and Surrexit Dominus vere et apparuit Simoni. Alleluia, alleluia, alleluia solemnly sung by a deacon as well as reverence shown by incensing the Icon introduces one into the mystery of happily experiencing the Eucharist both in the Middle Ages and today.

4

Obrzędy sakramentu małżeństwa według tradycji Kościoła bizantyńskiego

80%

Paprocki H.

Vox Patrum

|

1985

|

tom 8

345-363

EN

translation

PL

tłumaczenie

5

Liturgia a percepcja i przeżywanie czasu w dobie postmodernizmu

80%

Jeziorski S.

Verbum Vitae

|

2019

|

tom 35

435-457

EN

The relationship between time and liturgy is profoundly rooted in the nature of celebration itself. Liturgy occurs in time but, on the other hand, it is able to interpret time and its perception. In our world – undeniably an age of speed – it is not only liturgy which needs time: Time needs liturgy as well. It is this reciprocal relationship between time and liturgy which is the focus of this article. It presents both the anthropological-phenomenological and theological dimensions of the liturgical celebration, and liturgy's contribution to shaping the whole experience of time.

PL

Relacja liturgii i czasu jest głęboko zakorzeniona w naturze celebracji. Liturgia wydarza się w czasie, ale z drugiej strony ma ona zdolność interpretowania czasu i jego percepcji. W świecie, który bywa nazywany epoką prędkości, nie tylko liturgia potrzebuje czasu, ale także czas potrzebuje liturgii. Ta wzajemna relacja między czasem a liturgią jest treścią niniejszego artykułu, prezentując zarówno wymiar antropologiczno-fenomenologiczny jak i teologiczny clebracji liturgicznej oraz jej wkład w kształtowanie doświadczenia czasu.

6

Rituals: Philosophical Perspectives and Normative Aspects

71%

Giovagnoli R.

Roczniki Kulturoznawcze

|

2021

|

tom 12

|

nr 1

93-107

EN

We use the word “rite” or “ritual” especially in relation to religion and myth to indicate those aspects of it that make religious experience possible in the mystical dimension. Rituals are presented as sets of acts or normatively codified practices that form cultural patterns of a given society and are a representation of the cultural values and standards. They are fundamental for the institutionalization of roles, the formation of social identity and social cohesion. We’ll sketch several philosophical perspectives to show conceptual differences and theoretical views concerning the notion of ritual and its normative aspects.

PL

Rytuały: perspektywy filozoficzne i aspekty normatywne Używamy słów „ryt” lub „rytuał”, zwłaszcza w odniesieniu do religii i mitu, aby wskazać te aspekty, które umożliwiają doświadczenie religijne w wymiarze mistycznym. Rytuały przedstawiane są jako zbiory aktów lub normatywnie skodyfikowanych praktyk, które kształtują wzorce kulturowe danego społeczeństwa i są reprezentacją wartości i standardów kulturowych. Mają fundamentalne znaczenie dla instytucjonalizacji ról, kształtowania społecznej tożsamości i spójności. Szkicujemy kilka perspektyw filozoficznych, aby pokazać różnice koncepcyjne i poglądy teoretyczne dotyczące pojęcia rytuału i jego normatywnych aspektów.

7

Kilka uwag o symbolice masońskiej

60%

Grażyńska I.

Biblioteka

|

2020

|

nr 24 (33)

173-189

EN

Freemason symbolism differs from the traditional symbolism in that it is typically designed and reserved for the initiated. The book Symbolique maçonnique du troisième millénaire by Iréne Mainguy stands out among other works devoted to this subject and is discussed and reviewed in the present article. The book introduces us to a number of particular notions in Freemason imagery, systematise theoretical and empirical knowledge on the richness of the symbolism and its evolution, and brings useful information on all lodge degrees in the history of Ars Regia. Freemason imagery has been evolving and permeates all affairs of life, those related to everyday routine in particular. Some symbols are easily recognisable to all, while some others still remain a mystery.

PL

Symbolika masońska różni się od tradycyjnej symboliki, ponieważ jest zarezerwowana przede wszystkim dla wtajemniczonych. Wśród prac na ten temat wyróżnia się m.in. Symbolika masońska trzeciego tysiąclecia Irène Mainguy, publikacja przedstawiana w niniejszym artykule. Książka pozwala zapoznać się z poszczególnymi pojęciami, usystematyzować wiedzę teoretyczną i empiryczną na temat symboliki i jej ewolucji oraz znaleźć informację o wszystkich stopniach lożowych w historii Ars Regia. Symbolika masońska ewoluuje i przenika dziedziny oraz obszary związane m.in. z życiem codziennym. Niektóre symbole kojarzy każdy z nas, znaczenie innych nadal pozostaje tajemnicą.

8

Graduał rkp 7021 Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu jako przykład recepcji potrydenckiej reformy chorału gregoriańskiego w polskim obrządku liturgicznym.

41%

Sobczak A.

Biblioteka

|

2015

|

nr 19(28)

7-30

EN

The gradual MS 7021 (kept at Poznań University Library) is one of the earliest examples of the reception of post-Trent reform of Gregorian plainchant in the seventeenth century Poland. The volume comes from the scriptorium of Benedictine convent in the Chełmno congregation. The article’s aim is to present the liturgical alterations and changes that occurred in the Polish Republic in the early seventeenth century with the example provided by an analysis of the content of the Benedictine manuscript as well as other available sources. Additionally, the article examines the problem of the reform of the Georgian repertoire introduced by the Apostolic See and the its subsequent reception in Poland. In the liturgy of the Western World, the most significant outcome of the post- Trent reform was the introduction of standarised principal liturgical books, which in consequence led to a unification of liturgy in the whole of the Church’s life. The Polish–Lithuanian Commonwealth adopted the breviary and the Roman Missal, the liturgical book that contains the texts and rubrics for the celebration of the Mass in the Roman Rite of the Catholic Church, as well as the antiphonary and gradual. Local traditions, however, were attempted to be retained in these liturgical books, so that the proper Roman rite could not have been implemented to the full. However, the gradual, MS 7021 BU UAM, from the Toruń scriptorium of the Benedictine convent, is an example of the implementation the Trent reform in the seventeenth century Polish-Lithuanian Commonwealth that has no connections with any local or locallybased monastic tradition. The Benedictine nuns from the Chełmno congregation were undoubtedly prominent in the history of the Trent reform in the Republic of Both Nations. By dissenting from the spirit of St. Benedict’s rule professed by the Tyniec Benedictines, and by creating their own rule based on the resolutions of the Council of Trent, the convent adopted an innovative and attractive stance. The cooperation of the nuns with the Jesuits from the Society of Jesus, who were also promoters of the liturgical reform, was also instrumental. The article shows how important it is to carry on with research studies on Polish music and liturgical sources from the post-Trent period. The article is also an important contribution to the investigation and description of a source that, as yet, has not been satisfactorily addressed.

PL

Graduał rkp 7021 Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu jest jednym z wczesnych przykładów recepcji potrydenckiej reformy chorału gregoriańskiego na terenie XVII-wiecznej Rzeczypospolitej. Księga pochodzi z toruńskiego skryptorium benedyktynek kongregacji chełmińskiej. Celem artykułu jest ukazanie przemian liturgicznych, jakie zaszły w Rzeczypospolitej na początku XVII wieku, na przykładzie analizy zawartości rękopisu benedyktynek i innych dostępnych źródeł, a także nakreślenie problemu reformy repertuaru gregoriańskiego wprowadzonego przez Stolicę Apostolską i jego polskiej recepcji. Dla liturgii Kościoła zachodniego najważniejszym osiągnięciem reformy potrydenckiej było ujednolicenie ksiąg liturgicznych, co prowadziło do unifikacji liturgicznej całego Kościoła. W Rzeczypospolitej przyjęto brewiarz i mszał rzymski oraz mające z nimi ścisły związek – antyfonarz i graduał. W księgach tych starano się jednak zachowywać tradycje lokalne, co nie pozwoliło na całkowite przyjęcie rytu rzymskiego. Graduał rkp 7021 BUAM pochodzący z toruńskiego skryptorium zakonu benedyktynek kongregacji chełmińskiej i będący przykładem wprowadzania przez zakonnice reformy trydenckiej na terenie XVII-wiecznej Rzeczypospolitej nie ma powiązania z tradycją lokalną czy zakonną. W historii recepcji reformy trydenckiej na terenie Rzeczypospolitej benedyktynki kongregacji chełmińskiej mają niewątpliwie wiele zasług. Odcinając się od reguły benedyktynów tynieckich i tworząc własną, opartą na postanowieniach soboru trydenckiego, okazały się zakonem nowatorskim i atrakcyjnym. Nie bez znaczenia jest tu ich współpraca z zakonem jezuickim, który był również propagatorem reformy liturgicznej. Artykuł ukazuje, jak ważne są badania polskich źródeł muzyczno-liturgicznych okresu potrydenckiego. Stanowi też ważny wkład w rozpoznanie i opisanie źródła, które do tej pory nie było powszechnie znane.