Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Zasada racjonalnego działania. Eksplikacja i uwagi krytyczne

100%

Balicki W.

Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu

|

1997

|

nr nr 3 (6)

13-22

XX

W pierwszym tomie "Ekonomii politycznej" Oskar Lange zamieścił zasadę racjonalnego działania. Przez ćwierć wieku należała ona do ABC uprawianej w Polsce teorii gospodarowania. Nie ma chyba absolwenta uczelni ekonomicznej z roczników kończących studia w latach 1965- 1990. który by się z nią nie zetknął. W artykule podejmuję próbę odpowiedzi na pytanie, czy zasłużyła ona na tak wielką popularność. Jak mi się wydaje owa popularność wypływa z faktu, iż zasada racjonalnego działania stwarza pozory prostoty i precyzji. Stwarza pozory, gdyż w istocie nie została sformułowana precyzyjnie, czego rezultatem jest fakt, iż w teoriach ekonomicznych pełni rolę niewielką. (fragment tekstu)

2

"Nie wszystko złoto, co się świeci z góry...". Decyzja NBP dotycząca zmiany materiału pieniężnego do produkcji bilonu o niskich nominałach

75%

Ostoj I.

Prace Naukowe / Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

|

2015

|

tom Ekonomia menedżerska : problemy decyzyjne w studiach przypadków

155-159

XX

Jedną z funkcji banku centralnego jest emisja znaków pieniężnych. Jej realizacja dotyczy nie tylko odpowiedzialności za wizerunek i bezpieczeństwo banknotów i monet, ale także za zapewnienie w obiegu odpowiedniej ilości poszczególnych nominałów. Jest to warunek sprawnej realizacji transakcji gotówkowych i uniknięcia problemów z wydawaniem reszty. Problem tylko z pozoru może wydawać się błahy. Pieniądze, zwłaszcza banknoty, ulegają stopniowemu niszczeniu, z kolei ilość bilonu, zwłaszcza o najniższych nominałach, wymaga ciągłego uzupełniania, w obiegu często jest go bowiem zbyt mało. Koszt emisji znaków pieniężnych stanowi około jednej trzeciej kosztów funkcjonowania NBP. Zgodnie z ustawą o Narodowym Banku Polskim 5% rocznego zysku NBP kieruje do funduszu rezerwowego na pokrycie ryzyka zmian kursu złotego do walut obcych NBP. Pozostała część - 95% zysku NBP zasila budżet państwa. Zysk nie jest bezpośrednim celem NBP, jednak powinien on dbać o wynik finansowy, co znajduje odzwierciedlenie w planach działalności NBP. Przykładowo, wynik finansowy NBP za 2013 r, był równy 0, choć w planie finansowym zakładano stratę, w 2012 r. NBP odnotował zysk. (fragment tekstu)

3

Third Ways and Economics

75%

Wilczyński W.

The Poznań University of Economics Review

|

2001

|

tom 1

|

nr nr 1

105-119

4

Czy należy rozszerzyć zasadę racjonalnego gospodarowania - zaproszenie do dyskusji

75%

Juszczyk S.

Acta Scientiarum Polonorum. Oeconomia

|

6 (2007)

|

nr nr 2

37-52

XX

Przedstawiono ważniejsze poglądy na temat racjonalnego gospodarowania. Podstawą rozpoczęcia rozważań było pytanie - dlaczego Profesor Oskar Lange użył właśnie powyższej nazwy, a nie określił na przykład, że są to sposoby poprawy efektywności gospodarowania. Jeśli zatem są to w istocie zasady racjonalnego gospodarowania, również w ujęciu ex ante, i chodziłoby o takie działania, które powiększałyby wynik finansowy danego podmiotu, to wydaje się, że zasada racjonalnego gospodarowania w dotychczasowym brzmieniu nie wyczerpuje złożoności zagadnienia. Autor proponuje rozszerzenie treści tej zasady.

EN

The author proposes modification of rationale managing rule and gives it as follow: Rational managing rule is a general set of economic ways of profitable proceedings in the clear determined aim condition and operation meaning. The improvement of this aim's realization could be achieved in the following way by: • keeping the costs in invariable level with simultaneously increasing of production value (way I), • keeping the production value in invariable level with simultaneously decreasing of production costs (way II), • increased the costs with even simultaneously a bigger increasing of production value (way III), • decrease the production value with simultaneously a bigger decreasing of production costs (way IV), • increase the production value with simultaneously decreasing of production costs (way V, short-lived, possible as a result of reorganization of neglected units). In author's opinion the rational managing rule makes easier, on the one hand, an opinion of existing changes, on the other hand planning the production improvement in short, mid, and long - lived depiction. It allows with economic point of view to concentrate on problems from the past and on these which have short term, operation and strategic meaning. Furthermore, production improvement is for the entity the base giving the chance to exist during the time. In the contemporary macroeconomic condition the economic entity's success is existing on the market and not to worsen the financial condition. With the all point of view, in the entirely calculus, existing of the economy entity is not only financial profitable but has first of all fundamental social meaning. Predictable escalation of liberalisation in the EU agricultural policy will cause necessity the acceleration of production's rationalisation in all the farms. In particular it concerns milk farms because of relatively big capital - intensive this production. The decreasing unit cost could be very difficult process, demanding the farming which is based on knowledge. The author is conscious of importance of this problem, and therefore he invites to further discussion. (original abstract)

5

Nanoeconomics as a Theory of Indiviudal Decisions Buliding Competitiveness : on the Exapmle of Specialized Farm

63%

Juszczyk S.

Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu

|

2008

|

tom 10

|

nr z. 5

59-64

XX

Oprócz istniejących dotychczas pojęć - megaekonomia, makroekonomia, mezoekonomia i mikroekonomia, autor proponuje wprowadzenie nowego pojęcia - nanoekonomia - jako teorii ekonomicznych zamierzeń i rezultatów poszczególnych decyzji w poszczególnych przedsiębiorstwach. Efekty finansowe tych decyzji mogą być pozytywne, neutralne lub negatywne. Ich bilans w danym okresie jest kluczowym czynnikiem wzrostu wyniku finansowego i/lub poprawy konkurencyjności przedsiębiorstwa na rynku. Źródłem tej pozycji może być niższa cena i/lub lepsza jakość towarów albo całkowicie nowy produkt. A zatem "umiejętności grania na wszystkich pięciu instrumentach" zasady racjonalnego gospodarowania, z dominacją najlepszego instrumentu (wariantu) w danym czasie, jest istotą nanoekonomii i może prowadzić do ekonomicznego sukcesu przedsiębiorstwa oraz poprawy jego konkurencyjności na rynku. (abstrakt oryginalny)

EN

The aim of this paper is to propose a discussion about nano economy - as a theory of the smallest part of economy i.e. the range connected with economic purpose and results of individual decisions in individual enterprises. A set of different decisions derived from all ways of rational managing principle, which should improve the competitiveness and/or enlarge the financial outcome of a given economic entity. (original abstract)

6

Koszty działalności przedsiębiorczej

63%

Podczarski S.

Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Zarządzanie

|

2012

|

nr nr 6

99-109

XX

W niniejszym opracowaniu przedstawiono istotę pojęcia koszty i pojęć pokrewnych: wydatki i strata. Stosując różne kryteria, przeprowadzono klasyfikację kosztów. Określono próg rentowności produkcji i racjonalność działalności gospodarczej. Zinterpretowano pojęcie rachunku kosztów, scharakteryzowano rodzaje rachunku kosztów i jego zadania. (abstrakt oryginalny)

EN

The article presents the concept of costs and related concepts. Classification of costs was made and kinds of cost statement were characterized. (original abstract)

7

Podmiotowe i przedmiotowe uwarunkowania procesu przemian strukturalnych w przedsiębiorstwie

63%

Jaremczuk K.

Prace Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Katowicach

|

1992

128

XX

Przyjęta koncepcja pracy wyznacza jej strukturę. Tworzą ją cztery rozdziały. W pierwszym przedstawia się komplementarne, a zarazem konkurencyjne aspekty pojęcia struktury. W ten sposób wyraża się doniosłość dynamicznego ujęcia pojęcia struktury, która wynika przede wszystkim z uznania aspektu przedmiotowego pojęcia struktury za wtórny w procesie przemian strukturalnych wobec aspektu podmiotowego. Należy zauważyć, że na ogól w teorii gospodarowania zakłada się deterministyczny charakter procesu przemian strukturalnych. Założenie to pozostaje we względnej sprzeczności z konstatacjami uznającymi przemiany za czynnik irracjonalny. W drugim rozdziale, rozważając problemy materialnych i pozamaterialnych uwarunkowań egzystencji człowieka, dokonuje się identyfikacji treści relacji podmiotowych i przedmiotowych struktur społeczno-ekonomicznych. Identyfikacja ta jest wyznaczana przede wszystkim przez kategorię przeżywania przez człowieka konkretnych sytuacji. Decyduje w dużym stopniu o procesie internalizacji wartości, w wyniku bowiem pełnej internalizacji wartości, będących celami gospodarowania, następuje nie tylko uzależnienie postawy pracownika od struktury, ale również struktury od postawy pracownika. Dlatego podstawą kreowania struktur społeczno-ekonomicznych staje się wartość podmiotowa, która pozostaje w układach konkurencyjności oraz komplementarności wobec wartości przedmiotowej. W rozdziale trzecim konkretyzuje się treści przenikania i sprzeczności relacji podmiotowych i przedmiotowych. Dla rozwoju struktur społeczno-ekonomicznych pozytywne bowiem znaczenie posiada nie tylko określona ich symetria, ale również asymetria determinowana sprzecznościami oraz konfliktami zarówno w przedsiębiorstwie, jak i w jego otoczeniu. Napięcia te przejawiają się w sferze płac, cen, uwarunkowań pracy, świadczeń socjalnych itp., co wynika z wyboru i preferencji określonych celów gospodarowania. Jednakże, obok tych przyczyn sprzeczności i konfliktów, istotną ich przyczyną są także oczekiwania, których podłożem jest psychiczna motywacja. Te oczekiwania pracowników zwiększają się wraz z rozwojem ekonomicznym przedsiębiorstwa. (fragment tekstu)

8

Metodologiczne dylematy racjonalności gospodarowania

63%

Wiktorowska A.

Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Studia Informatica

|

1999

|

nr nr 13 Informatyka w zarządzaniu

287-292

XX

Artykuł omawia metodologiczne dylematy racjonalności gospodarowania. Autor definiuje pojęcia gospodarowania oraz racjonalności oraz podejmuje próbę odpowiedzi na pytanie "co to znaczy gospodarować racjonalnie?".

9

Między Dworkinem a Zizkiem - paradygmat racjonalności gospodarczej na przykładzie przestępstwa działania na szkodę przedsiębiorstwa poprzez nadużycie zaufania (art. 296 kodeksu karnego) - w ujęciu dyskursu prawnokarnego i dogmatycznoprawnego

63%

Sydor P.

Przedsiębiorczość i Zarządzanie

|

2013

|

nr t. 14, z. 8, cz. 1 Dylematy rozwoju przedsiębiorczości w aspekcie regionalnym

423-436

XX

Przestępstwo nadużycia zaufania jest przestępstwem indywidulanym - może być popełnione jedynie przez osobę uprawnioną do prowadzenia spraw majątkowych lub działalności gospodarczej. Zostaje popełnione gdy osoba ta, w sposób zawiniony, umyślnie lub nieumyślnie, działa na szkodę przedsiębiorstwa. Dla przypisania jej odpowiedzialności koniecznym jest jednak, obok stwierdzenia szkody, w oparciu o urządzenia rachunkowe, przypisanie zamiaru działania na szkodę firmy, lub, w ramach nieumyślności, działania w sposób sprzeczny z przyjętymi standardami. Te ostatnie zaś, jak próbowałem wskazać na przykładzie założeń poszczególnych tradycji doktrynalnych i ujęć politycznoprawnych są zmienne, w zależności od przyjmowanego paradygmatu racjonalności. Nie ulega jednak wątpliwości, iż dla oceny strony podmiotowej przestępstwa, w szczególności w ramach nieumyślności, istotne znaczenie będzie miała ocena czynnika makroekonomicznego, czy społecznego przy ocenie danego zachowania. Widzimy zatem, że, przy pewnym uproszczeniu - działanie przynoszące w wymiarze rachunkowym przedsiębiorstwu stratę, może pozostawać poza zakresem penalizacji z uwagi na cel i okoliczności mu towarzyszące lub podlegać penalizacji w przypadku podjęcia takiego samego działania, w celu wyrządzenia szkody przedsiębiorstwu albo w celu osiągnięcia celów społecznych, nie znajdujących oparcia tak w regułach jak i zasadach prawnych w znaczeniu jak wyżej, obowiązujących w danym społeczeństwie. W szczególności aspekt ten może być bardzo istotny w przypadku prowadzenia działalności w wymiarze regionalnym, w sytuacjach, w których osoby zarządzające przedsiębiorstwami prowadzonymi w formie np. spółek kapitałowych, stanowiących własność tychże przedsiębiorców, mogą przedsiębrać działania zmierzające do utrzymania zatrudnienia czy zapewnienia właściwej osłony socjalnej, kierując się optyką makroekonomiczną. Z ekonomicznego punktu widzenia, jest to niewątpliwie jeden z elementów ryzyka związanego z prowadzeniem działalności gospodarczej, przy czym zauważyć należy, że właśnie uwzględnienie motywacji w ramach oceny strony podmiotowej, niezależnie od strony przedmiotowej, prowadzić może do wniosku o braku sprzeczność tego typu działań z prawem karnym. (fragment tekstu)

EN

Article 296 of the Criminal Code penalizes the crime action against the company by the person liable for the conduct of business or deal with property issues. Action against the nine has followed through breach of trust by that person. The following article is an attempt to present the scope of criminalization and interpretation provided by the above mentioned provision, depending on the macroeconomic assumptions which were adopted. According to the principles of criminal law a concept of damage will be assessed from the point of view of microeconomics and macroeconomics. Political views will have considerable importance for the evaluation of the latter aspect - the rule-oflaw society, or, on a regional basis - community. The article presents the extreme poles of liberalism and communism by reference to the concept of legal principles and rules. The article points out the impact of those ideas on the assessment of Criminal Law. (original abstract)

10

Uwarunkowania racjonalnego gospodarowania przedsiębiorstw transportu morskiego w aspekcie ochrony środowiska naturalnego

63%

Wiktorowska-Jasik A.

Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Problemy Transportu i Logistyki

|

2011

|

nr nr 15 Uwarunkowania realizacji strategii rozwoju polskich portów morskich

109-118

XX

Oddziaływanie gospodarki, procesów produkcyjnych i usługowych, w tym działalność przedsiębiorstw transportu morskiego wywiera wpływ na jakość wód, powietrza, gleb, fauny i flory. Zasoby wód warunkują funkcjonowanie różnorodnej działalności gospodarczej, stanowią one surowiec technologiczny i energetyczny oraz są czynnikiem klimatotwórczym. Z kolei powietrze jest czynnikiem warunkującym wszelkie formy życia, a tym samym wszelkie formy działalności gospodarczej. Każda działalność gospodarcza wywiera wpływ na środowisko, a jej negatywne oddziaływanie w szczególności może prowadzić do naruszeń poszczególnych funkcji określonego ekosystemu. W wyniku takiego uzależniania gospodarki i życia ludzkiego od jakości środowiska naturalnego przedsiębiorstwa muszą uwzględniać zasady racjonalnego gospodarowania środowiskiem przyrodniczym w celu przeciwdziałania powstaniu katastrof ekologicznych.(fragment tekstu)

EN

The article enters the problem of rational management as a factor which determinate all human activities. Detailed considerations are directed to the limitations which stand behind maritime transport enterprises arising from the need of the environment protection. The author discussed two types of instruments that can directly or indirectly help to achieve the desired environmental objectives. In the last part of the article the impact of balanced using of natural resources by shipping companies on the quality of basic components of the environment is referred.(original abstract)

11

O niektórych ograniczeniach parydygmatu racjonalności w procesie informacyjno-decyzyjnym

51%

Unold J.

Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu. Informatyka Ekonomiczna

|

1999

|

tom 2

|

nr nr 822

20-36

XX

Tematem artykułu jest pojęcie racjonalności w aspekcie procesów informacyjno-decyzyjnych. Autor podejmuje się analizy pojęcia racjonalności w modelach makro- i mikroekonomicznych. Szczególną uwagę poświęca zasadzie racjonalnego gospodarowania. Prezentując swoje rozważania autor powołuje się na różne koncepcje i doktryny ekonomiczne.

EN

The article deals with the problem of rationality in decision process. The historical background constitutes the base for further considerations, referring to macro- and microeconomic approaches. Special attention was given to the limitations of opimization operation. It seems that the paradigm of rational choice calls for a substantial change, which could adapt it to real-life decision process. (original abstract)

12

Koszty jako kryterium optymalizacji decyzji gospodarczych

51%

Nowak E.

Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu

|

1992

|

nr nr 636 Statystyka i diagnostyka ekonomiczna

45-54

XX

W artykule przedstawiono problem syntetycznego kryterium selekcji podejmowania optymalnych decyzji gospodarczych.

EN

The paper discusses the problem of criteria selection of economic decision making. The Autor attempts to show the importance of costs parameter in system of optimalisation of economic decision. (original abstract)

13

Dynamika systemu informacyjnego a racjonalność adaptacyjna : teoretyczno-metodologiczne podstawy nowego ujęcia zasady racjonalności

44%

Unold J.

Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu. Seria : Monografie i Opracowania (nr 100)

|

2003

|

nr nr 977

252

XX

Podjęto próbę identyfikacji, analizy i modelowania zjawiska dynamiki systemu informacyjnego w odniesieniu do racjonalności ludzkiego działania. Przedstawiono optymalizacyjne ujęcie działań indywidualnych w tradycyjnej zasadzie racjonalności, dokonano identyfikacji wyznaczników racjonalności w teorii funkcjonowania systemów informacyjnych. Omówiono pojęcie dynamiki systemu i jej podstawowe determinanty: funkcjonowanie tzw. umysłu zbiorowości, określającego specyfikę procesów informacyjno-decyzyjnych zbiorowości oraz będące pochodną tych procesów zachowania zbiorowe. Zaprezentowano teoretyczne podstawy modelu dynamiki systemu informacyjnego, a następnie zaproponowano twórczą adaptację wielokryterialnego modelu zarządzania do postaci wielokryterialnego modelu dynamiki systemu informacyjnego organizacji. Przedstawiono także praktyczną weryfikację koncepcji racjonalności adaptacyjnej, w tym zasady aplikacji spirali logarytmicznej na wykresie indeksu giełdowego.

EN

The main aim of the research is a reassessment of the traditional paradigm of the rationality of human behavior (Rational Choice Theory). Unlike the classic approach, which is based on the concept of a logical individual, the research refers to collective behavior. The nature of crowd dynamics is so different from the behavior of a single person that in most situations the traditional approach to rationality becomes insufficient. (short original abstract)