Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Povodně v českých zemích v 16.–18. století ve světle starých tisků

100%

Munzar J. , Ondráček S. , Kysučan L.

Knihy a dějiny (Books and history)

|

2015

|

tom 22

23-39

EN

The catastrophic floods in the Czech lands in July 1997 and August 2002 showed that historical flood memory had been lost. The little used sources to recover it include early printed books. This article brings a selection of everal exceptional flood cases captured by printed documents from the 16th–18th centuries. Extant early printed books and the information that they contain (verified from other sources where possible) suitably complement and extend the potential of historical hydrology and meteorology for the study and documentation of early floods that occurred before the beginning of instrumental observations and measurements.

2

Typological Classification of the Cyrillic Manuscripts and Early Printed Books with the Gospel Texts

88%

Ostapczuk J.

Studia Ceranea

|

2016

|

tom 6

129-141

EN

The paper presents the rules for typological classification of Slavonic manuscripts and early printed books with the Gospel text. It enumerates different types of the books with the Gospel and sometimes also with other parts of the Holy Scripture. Information about the Greek tradition of the Gospel is also included in the article and serves as the basis of comparison.

3

Unikátní tisk špýrského tiskaře Anastasia Nolta v křivoklátské knihovně

88%

Mašek O.

Knihy a dějiny (Books and history)

|

2013

|

tom 20

73-81

EN

A so far unknown book printed by the Speyer printer Anastasius Nolt, the New Testament in the ‘biblia pauperum’ style, has been discovered in the Library of the Křivoklát Castle. It was published by Jakob Beringer, a Speyer cleric, who had had Luther’s translation of the New Testament issued in Strasbourg already in 1527 decorated with these woodcuts.

4

Druki Franciszka Cezarego w bibliotece Klasztoru Braci Mniejszych oo. Reformatów w Bieczu. Stan księgozbioru

63%

Polityło K.

Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej

|

2018

|

tom 68

35-59

PL

W artykule przedstawiono wyniki oceny stanu fizycznego druków należących do księgozbioru Klasztoru Braci Mniejszych OO . Reformatów w Bieczu, wydanych w XVII wieku w krakowskiej oficynie Franciszka Cezarego, obecnie przechowywanych w Bibliotece Jagiellońskiej w Krakowie. Ocenie poddano 101 pozycji bibliograficznych. Przedmiotem badania były oprawy, papier i bloki woluminów. Zidentyfikowano zniszczenia pochodzenia fizycznego (wpływ światła, pyłu i związków chemicznych obecnych w powietrzu oraz skutki temperatury i wilgotności względnej powietrza), biologicznego (działania mikroorganizmów, takich jak grzyby, bakterie, obecność owadów) oraz spowodowane niewłaściwym użytkowaniem i zaczytaniem. Uszkodzenia pogrupowano w obrębie poszczególnych elementów woluminów i zilustrowano fotografiami. Przybliżono także historię klasztoru, w tym prowadzonej przez zakonników biblioteki – jej rozwój, darczyńców oraz zachowane inwentarze. Opisano dzieje Franciszka Cezarego i jego spadkobierców oraz prowadzonej przez nich drukarni.

EN

The article presents the results of examination of physical condition of early printed books belonging to the collection of the monastery of Order of Friars Minor (Reformats) at Biecz, published in the 17th century in the Krakow printing house of Franciszek Cezary, now preserved in the Jagiellonian Library in Krakow. In total, 101 bibliographic units were assessed. The examination involved checking bindings, paper, and blocks of the volumes. The destruction from physical factors (effects of light, dust, chemical substances contained in the air, temperature and relative humidity of the air) and biological ones (microorganisms such as fungi or bacteria, and activity of insects), as well as those caused by improper handling and wearing out have been found. The damaged items are arranged according to their particular element affected and accompanied by photographs. The history of the monastery is also presented, including the library run by the monks – its development, donators, and preserved inventories. The history of Franciszek Cezary along with his descendants and their printing house is also described.

5

Nieznane książki króla Zygmunta Augusta w bibliotece Zgromadzenia Księży Misjonarzy na Stradomiu

63%

Płaszczyńska-Herman K.

Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej

|

2013

|

tom 63

71-81

EN

In the Missionary Priests’ Congregation Library in Stradom in Cracow, two books have been found that used to belong to the famous library of the Polish king, Sigismundus Augustus. The monograph on the King’s collection written by Alodia Kawecka-Gryczowa contains a catalogue of all the books belonging to it so far discovered. This article, however, extends Kawecka-Gryczowa’s catalogue by the addition of two books that have remained unknown until now. After the king’s death, part of his book collection went to the Jesuit college in Vilnius, and part of it remained with Queen Anna Jagiellon, who was her brother’s testator. Both of the newly found volumes are medical prints which Queen Anna gave as gifts to her doctors, Sylwester Roguski and Hieronim of Poznań. Like other volumes belonging to Sigismundus Augustus’ collection, these books are bound in wood boards covered in brown leather, with the King’s superexlibris on the upper cover and the property formula SIGISMUNDI AVGUSTI REGIS POLONIAE MONVMENTVM on the lower cover.

PL

W Bibliotece Księży Misjonarzy na Stradomiu w Krakowie odnaleziono dwie książki należące niegdyś do słynnej biblioteki polskiego króla Zygmunta Augusta. Alodia Kawecka-Gryczowa stworzyła monografię królewskiej książnicy, w której zawarła katalog wszystkich odnalezionych dotąd dzieł, niniejszy artykuł uzupełnia go o dwie nieznane dotąd pozycje. Po śmierci króla jego biblioteka uległa rozproszeniu. Część książek trafiła do kolegium jezuitów w Wilnie, część testatorka, Anna Jagiellonka, zachowała dla siebie. Obywa odnalezione woluminy to druki medyczne, które Anna ofiarowała swoim lekarzom – Sylwestrowi Roguskiemu i Hieronimowi z Poznania. Książki oprawione zostały w sposób charakterystyczny dla biblioteki Zygmunta Augusta w brązową skórę na desce, z wybitym na górnej okładzinie królewskim superekslibrisem i formułą własnościową SIGISMUNDI AVGUSTI REGIS POLONIAE MONVMENTVM na okładzinie dolnej.

6

„Rzeczy chrześciańskie” w księgozbiorze Towarzystwa Historii i Starożytności Pomorza i niemieckiego Archiwum Państwowego w Szczecinie

63%

Kosman J.

Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi

|

2019

|

nr 13

125-144

EN

In 1824, the Society for the History and Antiquity of Pomerania (Gesellschaft für Pommersche Geschichte und Alterthumskunde) was established in Szczecin. It united, among others, scholars who conducted scientific research and published source editions. In the period of its many years of activity, the Society has accumulated rich collections that included monuments of material culture and a collection of books. In 1856, after the conclusion of the contract with the provincial archives in Szczecin (Königliche Provinzial-Archivs zu Stettin), the Society’s library was moved to this archives. The book collections of both institutions have inherited the library of today’s National Archives in Szczecin. We are talking about preserved collections, a significant part of them was dispersed during and after the World War II. This article presents selected examples of religious literature, focusing on editions published in the period from the fifteenth century to the first half of the twentieth century.

7

Dzieło Vesaliusa w oprawie Mistrza Dawida a problem początków księgozbioru króla Zygmunta Augusta

63%

Sidorowicz-Mulak D. , Wagner A.

Roczniki Biblioteczne

|

2015

|

tom 59

3-24

EN

The article focuses on a copy of Andreas Vesalius’ famous work De humani corporis fabrica libri septem (Basel, J. Oporinus, 1543), currently kept in the Wrocław Ossolineum. The authors examine first of all the fate of the book from the 16th century till the present, an analysis facilitated by e.g. Sylwester Roguski’s ownership note placed on the title page in 1586. Next, they analyse the binding made in Master David’s Kraków workshop. The analysis suggests that the book was purchased and then bound for Sigismund Augustus between 1543 and 1547. Consequently, it appears as the only known book from the king’s collection before it began to be systematically expanded in 1547 on a large scale.

8

O zadaniach i metodologii badań proweniencyjnych w bibliologii na przykładzie badań nad kolekcją Baworovianum

63%

Franczyk-Cegła A.

Bibliotheca Nostra. Śląski Kwartalnik Naukowy

|

2018

|

nr 4(54)

69-84

PL

Celem artykułu jest analiza zadań i metodologii badań proweniencyjnych w bibliologii w świetle historycznym na podstawie badań prowadzonych nad kolekcją Baworowskiego. Dokonano analizy opinii Kazimierza Piekarskiego i Rudolfa Kotuli, omówiono historię wybranych pozycji z kolekcji Baworovianum.

EN

The aim of the article is to analyse the objectives and methods used in the bibliological provenance research based on the research conducted on Baworowski collection. The opinions of Kazimierz Piekarski and Rudolf Kotula were analised, history of chosen positions from Baworovianum collection was discussed

9

Skarb ze Srebrnej Góry. Depozyt kamedułów z krakowskich Bielan w Bibliotece Jagiellońskiej

63%

Partyka J.

Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej

|

2013

|

tom 63

131-141

EN

This article is a reworked and extended version of the author’s paper presented at the conference “The book collection of the Camaldolese monastery of Bielany, now in the Jagiellonian Library”, held in Kraków in February 2013. The article provides an overview of the characteristics of the Bielany library, with a brief glimpse into the history of that collection, some references to the previous owners of the books, and basic information about the contents of the library. It also shows how the book collection was catalogued and is now available via the web interface of the library catalogue.

10

Polonika starodruczne w bibliotekach naukowych Nowego Jorku

63%

Czapnik M.

Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi

|

2017

|

tom Polonika w zbiorach obcych, tom specjalny

517-526

EN

The paper discusses the collection of Polonica printed from the 15th to 18th century, held by various New York research libraries. Polish-subject materials are owned by several academic libraries, such as the Columbia University Library, the Union Theological Seminary Library, the General Theological Seminary Library and the New York Academy of Medicine. Small number of titles can be found among the holdings of the Hispanic Society of America, the Brooklyn Public Library and in the New York Historical Society. The New York Public Library is the owner of the largest collections of Polish materials in the New York area. Valuable and rare editions issued in Cracow, among them incunabula and early books from the 16th century, have been collected by the Morgan Library & Museum. A number of books acquired by the Morgan Library came from some outstanding Polish scattered collections. All of these books represent various fields of science, history and Old Polish literature, natural and legal sciences, and theology with a rich collection of reformation and counter-reformation literature. Many of them were written by well-known Polish authors, including Stanisław Hozjusz, Marcin Kromer, Mikołaj Kopernik (Nicolaus Copernicus), Wawrzyniec Goślicki and Jan Heweliusz (Johannes Hevelius).

PL

W artykule omówiono kolekcje poloników wydanych w XV-XVIII w. przechowywane w bibliotekach naukowych Nowego Jorku. Największy ich zespół posiada Biblioteka Publiczna (New York Public Library). Spośród bibliotek uniwersyteckich wartościowy zbiór poloników znajdziemy w księgozbiorach bibliotek Uniwersytetu Columbia (Columbia University Libraries). Znacznie mniejsze kolekcje, liczące od kilku do kilkudziesięciu woluminów, posiadają inne uczelniane książnice: General Theological Seminary Library oraz Biblioteka Akademii Medycznej Nowego Jorku (New York Academy of Medicine). Niewielkie zespoły lub pojedyncze egzemplarze można odnaleźć również w Bibliotece Publicznej Brooklynu (Brooklyn Public Library) i w księgozbiorach towarzystw naukowych lub fundacji, m.in. w Bibliotece Towarzystwa Hiszpańskiego (Hispanic Society of America) oraz w zbiorach Nowojorskiego Towarzystwa Historycznego (New York Historical Society). Wartościowe i rzadkie polonika, w tym kilkanaście inkunabułów i wczesnych druków z XVI w. oficyn krakowskich, zgromadziła Biblioteka Morgana (Morgan Library & Museum, dawniej Pierpont Morgan Library). W jej zbiorach są także egzemplarze należące ongiś do znakomitych polskich kolekcji historycznych. W nowojorskich placówkach znajdziemy publikacje z różnych dziedzin wiedzy: historii i literatury staropolskiej, teologii (z bogatą kolekcją druków reformacyjnych i kontrreformacyjnych), nauk przyrodniczych i prawnych. Wśród autorów spotykamy najczęściej pisarzy takich jak Stanisław Hozjusz, Marcin Kromer, Mikołaj Kopernik, Wawrzyniec Goślicki i Jan Heweliusz.

11

Tisk Pavla Sessia z roku 1623 s kopiemi grafik od Albrechta Dürera

63%

Mach D.

Knihy a dějiny (Books and history)

|

2017

|

tom 24

|

nr 1-2

6-28

EN

The article provides information on the finding of a previously unknown Czech-language printed book from 1623, the work of the Prague typographer Pavel Sessius and an unknown Czech translator, who used the initials M.W.S. The unique printed book was discovered in the collections of the Österreichische Nationalbibliothek in Vienna. Besides the textual part, comprising quotations from the Bible and short prayers, it includes a title border with the motif of Calvary, inspired by earlier domestic sources, and above all sixteen woodcut copies of selected scenes from the graphic cycle The Small Passion by the German painter and graphic artist Albrecht Dürer. The article describes the typography and illustration aspects of the printed book in detail. The author also tries to identify any foreign models for it.

12

Unknown Books of King Sigismund Augustus in the Congregation of the Mission Library in Stradom

63%

Płaszczyńska-Herman K. , Smycz J.

Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej

|

2020

|

tom Special Issue

163-173

EN

In the Congregation of the Mission Library in Stradom, Kraków, two books have been found that used to belong to the famous library of the Polish king, Sigismund Augustus. The monograph on the King’s collection written by Alodia-Kawecka-Gryczowa contains a catalogue of all the books belonging to it that have been discovered so far. This article, however, extends Kawecka-Gryczowa’s catalogue by the addition of two books that have remained unknown until now. After the king’s death, part of his book collection went to the Jesuit college in Vilnius while the rest remained with queen Anna Jagiellon, who was her brother’s will executor. Both of the newly found volumes are medical prints which queen Anna gave as gifts to her doctors, Sylwester Roguski and Hieronim of Poznań. Like other volumes belonging to the Sigisimund Augustus collection, the books are bound in wood boards covered in brown leather, with the king’s supralibros on the upper cover and the ownership formula SIGISMUNDI AVGUSTI REGIS POLONIAE MOVMENTVM on the lower part of the cover.

PL

W Bibliotece Księży Misjonarzy na Stradomiu w Krakowie odnaleziono dwie książki należące niegdyś do słynnej biblioteki polskiego króla Zygmunta Augusta. Alodia Kawecka- Gryczowa stworzyła monografię królewskiej książnicy, w której zawarła katalog wszystkich odnalezionych dotąd dzieł; niniejszy artykuł uzupełnia go o dwie nieznane dotąd pozycje. Po śmierci króla jego biblioteka uległa rozproszeniu. Część książek trafiła do kolegium jezuitów w Wilnie, część testatorka, Anna Jagiellonka, zachowała dla siebie. Obywa odnalezione woluminy to druki medyczne, które Anna ofiarowała swoim lekarzom – Sylwestrowi Roguskiemu i Hieronimowi z Poznania. Książki oprawione zostały w sposób charakterystyczny dla biblioteki Zygmunta Augusta w brązową skórę na desce, z wybitym na górnej okładzinie królewskim superekslibrisem i formułą własnościową SIGISMUNDI AVGUSTI REGIS POLONIAE MONVMENTVM na okładzinie dolnej.

13

Materiały do stanu zbiorów starych druków w Polsce

51%

Szymański K. K.

Roczniki Biblioteczne

|

2019

|

tom 63

141-223

PL

Potrzeba stworzenia informatora o zbiorach starych druków w Polsce. Cele i założenia metodologiczne opracowania. Wykaz instytucji zawierających stare druki z podaniem stanu zbiorów i literatury przedmiotu.

EN

One of the planned tasks of the Provenance Working Group (coordinated by the Ossoliński National Institute) for 2018 was to compile a list of libraries with early printed books in their collections. The main objective was to disseminate information about institutions having books printed in the fifteenth–eighteenth centuries in their collections, which in turn would provide scholars studying early printed books in Poland with an insight into the current situation. Common access to the current and, as far as possible, complete data about these collections remains a proposal of librarians from the previous century that is yet to be implemented. The compilation presented here, based largely on public domain data as well as data from printed publications, is an expanded version of the compilation mentioned above. In its present form the material contains a table featuring information about over 369 institutions with early printed books in their holdings in Poland, located in over 163 towns and cities. They include the biggest collections as well as smaller holdings of academic and public libraries or libraries of church institutions, museums and archives all over the country. For most of these sites it has been possible to find, in addition to their current addresses, more or less basic data about their collections of early printed books. Another objective of the present publication — in addition to presenting information about the location and size of the collections — is to examine the condition and quality of information about them. There is still a lot to be done in this respect. Therefore, it is to be hoped that the material presented here will become an inspiration for a verification of the data collected in it as well as a discussion about a common methodology for creating a comprehensive and as complete as possible guide to early printed books in Poland.

14

Život, dílo a knihovna pražského kazatele Jana Raymunda

51%

Trnka P.

Knihy a dějiny (Books and history)

|

2019

|

tom 26

|

nr 1-2

107-130

EN

Jan Raymund (1737-1808) was a member of the Maltese convent of Our Lady beneath the Chain in Prague. He worked as a preacher and later also a parish priest at the church of Our Lady Victorious in Prague. He is the author of a number of printed books containing mainly sermons. Five volumes with manuscript collections of his sermons and one short historiographical work have been preserved as well. He created a library with more than 1,300 simple shelf marks, of which it has been possible to trace 111 volumes.

15

Mobilność niemobilnego księgozbioru – przypadek Pomorskiej Biblioteki Cyfrowej

51%

Kokot K.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Librorum

|

2018

|

tom 2

|

nr 27

73-85

EN

The article discusses the rise and evolution of digital libraries It also focuses on the structure and function of the Pomeranian Digital Library. The author highlights the role of the Pomeranian Digital Library in popularizing and promoting precious library collections. The description was based on data analysis, Pomeranian Digital Library User Survey and a questionnaire created with the contact form.

PL

Celem artykułu jest zapoznanie czytelnika z zagadnieniem bibliotek cyfrowych oraz przybliżenie struktury i działalności Pomorskiej Biblioteki Cyfrowej [dalej: PBC]. W drugiej części artykułu ukazano rolę PBC w udostępnianiu cennych kolekcji bibliotecznych – w oparciu o dane statystyczne, ankietę przeprowadzoną wśród użytkowników PBC oraz zapytania kierowane poprzez formularz kontaktowy. Artykuł przedstawia także działania promujące cyfrowe dziedzictwo kulturowe podejmowane za pośrednictwem mediów społecznościowych i we współpracy z lokalnymi instytucjami kultury.

16

Xiąszka ta: liczbę Rzymskich maiąca Papieży […], czyli Pontificium doctum […] Georga von Eggsa i jego kolejni właściciele

51%

Partyka J.

Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej

|

2016

|

tom 66

143-154

PL

W artykule zawarto omówienie wierszowanego akrostychu, odnalezionego w należącym do zasobu Biblioteki Jagiellońskiej egzemplarzu starodruku Pontificium doctum […], Coloniae 1718, autorstwa niemieckiego teologa Georga Joachima von Eggsa (1663–1755). Jeden z pierwszych właścicieli druku, ksiądz Kazimierz Maciej Szaniawski, proboszcz z małopolskiej Rzezawy, na karcie ochronnej druku zapisał autobiograficzny akrostych, wierszem trzynastozgłoskowym, w którym ukrył swoje imię i nazwisko a także zawarł cursus honorum, opisując w skrócie dzieje swojego życia do roku 1759, czyli daty objęcia probostwa w Rzezawie. W artykule podjęta została również próba zidentyfikowania poszczególnych właścicieli druku zawierającego akrostych oraz ustalenia ich kolejności.

EN

This article contains the description of a hand-written, rhymed acrostic from the Jagiellonian Library copy of an early printed book – Pontificium doctum by Georg Joachim von Eggs (1663–1755) – which was published in Cologne in 1718. One of the first owners of this print, Rev. Kazimierz Maciej Szaniawski – a parish priest in Rzezawa (in the Małopolska region of Poland) – wrote an autobiographical acrostic on the fly-leaf in 13-syllable verse, in which he hid his name and also included his own cursus honorum, i.e. a short history of his life up to 1759, when he was made a parish priest. The author of the article also tries to identify the owners of the print which contains the acrostic and to establish the sequence of ownership.

17

Informacja o zbiorach dawnego Muzeum Księży Marianów im. ks. Józefa Jarzębowskiego w Fawley Court (Wielka Brytania) – obecnie w Muzeum im. ks. Józefa Jarzębowskiego w Licheniu Starym koło Konina

51%

Wrede M. , Brynda M. , Głowicka Z.

Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi

|

2020

|

tom 14

|

nr 1

63-89

EN

History of the Museum of Marian Fathers, founded at the college for boys in Bielany, the district of Warsaw, reconstituted in the Fawley Court at Henley-on-Thames, Great Britain, and finally moved to the Shrine of Our Lady of Sorrows in Licheń Stary, is the key to understanding the content and organization of this collection. Patriotic, religious and educational aspects of the museums, its role for the Polish diaspora in Great Britain, and its depletion in the results of historical changes. Presentation of the collection content” museum objects – sidearm, sculptures, artistic fabrics, drawings and watercolors, paintings, graphics, commemorative items; book collection – books from the 19th and 20th centuries, journals, music prints, maps, and cityscapes. A more detailed presentation of the collection of early printed books, ephemera, and journals from the 19th century.

18

Nieznana księga pochodząca z biblioteki Zygmunta Augusta w kolekcji oo. karmelitów na Piasku w Krakowie

51%

Tylus Z.

Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej

|

2019-2020

|

tom 69-70

35-43

EN

The subject of the article is a recently discovered printed book from the library of the King Sigismund II Augustus, currently preserved in the monastery of Carmelites of the Ancient Observance in Kraków. The book contains legal texts published in the middle of the 16th century, and was once part of a large collection of legal works belonging to the King, especially books devoted to the revived Roman law. The collection had a comprehensive character, involving multiple languages and wide range of subjects, which proved its Renaissance character as well as its European dimension. After the King’s death in 1572, his library was dispersed. The book in question belonged first to Wojciech Perlicki, who died in 1607, then to the Cathedral Chapter in Lviv, next to the Carmelites of the Ancient Observance in Lviv, and only after the Second World War it found itself in the Carmelites’ monastery in Krakow.

PL

Przedmiotem artykułu jest nowo odkryty druk pochodzący z księgozbioru króla Zygmunta Augusta, obecnie przechowywany w kolekcji oo. karmelitów trzewiczkowych na Piasku w Krakowie. Księga zawiera teksty prawnicze opublikowane w połowie XVI wieku i była niegdyś częścią obszernej królewskiej kolekcji dzieł prawniczych, zwłaszcza ksiąg poświęconych odradzającemu się prawu rzymskiemu. Zbiór cechowała przede wszystkim wszechstronność, wielojęzyczność oraz różnorodność tematyczna, co świadczy o jego renesansowym charakterze i europejskim wymiarze. Po śmierci króla w roku 1572 jego księgozbiór uległ rozproszeniu. Część kolekcji znalazła się u karmelitów trzewiczkowych w Krakowie, choć nie bezpośrednio. Omawiana księga należała najpierw do Wojciecha Perlickiego (zmarł w 1607 roku), potem do kapituły katedralnej we Lwowie, następnie do karmelitów trzewiczkowych we Lwowie, a po II wojnie światowej znalazła się w klasztorze karmelitów trzewiczkowych w Krakowie.

19

"Disiectarum bibliothecarum membra". Pozostałości polskich księgozbiorów kamedulskich z klasztoru w Bieniszewie: droga do Biblioteki Jagiellońskiej

51%

Partyka J.

Hereditas Monasteriorium

|

2014

|

tom 4

197-204

EN

The article contains a brief description of the latest project of the Jagiellonian Library, one of the oldest cultural institutions in Poland, a project that is an expression of concern for cultural heritage. The so-called Bieniszew collection is a collection of about 2,000 (mainly) early printed books, compiled in the Camaldolese Monastery in Bieniszew probably in the 1950s. The Jagiellonian Library, which has long been a repository and safe haven of a large book collection from the Camaldolese Monastery in Bielany, Cracow, has now acquired an exceptional opportunity to secure a collection of early printed books from Bieniszew. During an inspection of the collection, it turned out that the so-called Bieniszew collection had in fact been compiled from the remains of libraries of non-existent Camaldolese monasteries in Warsaw and the Wigry Island. In the article the author describes how the collection was transported, registered and secured in the Jagiellonian Library storeroom.

20

O Janie Żdżarowskim i jego znaku notarialnym użytym w nietypowej funkcji ekslibrisu

51%

Łukaszewski J.

Roczniki Biblioteczne

|

2019

|

tom 63

29-42

PL

Ekslibris przypisywany w literaturze Wojciechowi Strzałkowskiemu, najstarszy tego rodzaju polski księgoznak odbijany za pomocą klocka drzeworytniczego na kartach książkowych, rzeczywiście należał do Jana Żdżarowskiego. Pierwotnie Żdżarowski używał klocka do wykonywania znaku notarialnego — to najstarszy taki przypadek z terenów Polski. Narzędzie wykonano około 1517–1518 roku, na pewno przed 26 stycznia 1519 roku.

EN

The oldest Polish bookplate known today and imprinted directly from a woodcut block on book pages is one attributed to Wojciech Strzałkowski, a notary from Gniezno (dated to 1519–1520). It can be found in an incunabulum from the collection of the Cathedral Library in the Archdiocesan Archives in Gniezno (Formularium instrumentorum ad usum Curiae Romanae [Hagenau: Heinrich Gran, before 17 August 1492], in 4o, no. Inc. 37). In the article the author demonstrates that the sign in fact belonged to Jan Żdżarowski (–1551), a public notary as well as canon of Poznań, Włocławek and Kraków. In his notarial admission (of 26 January 1519) Żdżarowski used a woodcut block to make his notarial sign (at that time notaries usually drew their signs). He used the same block to make a bookplate. An analysis of the state of preservation of both prints demonstrates that the block used to make them originated around 1517–1518, certainly before 26 January 1519, perhaps in Kraków. This is the oldest known case of a block being used to make a notarial sign by a notary from Poland and, at the same time, the first case of the same tool being used also to make a bookplate. The annex features an edition of the text of Jan Żdżarowski’s admission.