Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Zasada proporcjonalności jako narzędzie wspomagania polityki gospodarczej Unii Europejskiej i Polski w sferze rynków finansowych

100%

Kasiewicz S. , Kurkliński L.

|

nr 3/2015 (55), t.2

56-71

PL

Artykuł ukazuje możliwe kierunki doskonalenia regulacji, które prowadziłyby do wspomagania polityki gospodarczej w obszarze rynków finansowych. W szczególności dotyczy to wzmocnienia pozycji konkurencyjnej narodowych gospodarek krajów Unii Europejskiej, w tym z Polski. W tym celu zidentyfikowano znaczenie i istotę zasady proporcjonalności, przedstawiono podstawowe jej wymiary (elementy składowe) wraz z omówieniem wad i zalet. Zaproponowano autorski model oparty na wykorzystaniu zasady proporcjonalności jako narzędzia do wykorzystania w procesie legislacyjnym oraz prawdopodobne scenariusze, które mogą poważnie rzutować na kształt i wyzwania stojące przed polityką gospodarczą i regulacyjną w najbliższych kilku latach. Głównym wskazaniem artykułu jest konstatacja, że regulacje unijne należy adresować do tych obszarów, które niwelują dysproporcje strukturalne i bariery przedsiębiorczości na poziomie mikro. Ograniczenia legislacyjne, jak i malejący udział inwestycji prywatnych, wymagają bardziej aktywnego wykorzystania regulacji do wspomagania polityki gospodarczej Unii Europejskiej, a w konsekwencji także w Polsce.

EN

The article describes the potential direction of how to improve regulation as a tool to support economic policy in the area of financial markets. This kind of efforts should lead to strengthening the competitive position of national economies of the European Union, including Poland. Given that, the essence of the principle of proportionality is identified and its basic dimensions (components) are presented together with a discussion of the pros and cons. The authors present the model based on the principle of proportionality as a legislative tool for better regulation scenarios for the next few years, challenging the economic and regulatory policy, are also outlined. The main observation says that EU actions (regulations) should be focused on removing structural imbalances and barriers to entrepreneurship at the micro level. The legislative weaknesses and the declining share of private investment require more active use of regulation to support the economic policy of the European Union and, consequently, also Poland.

2

Human Freedom in the Constitution of the Republic of Poland

100%

Chmaj M.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2019

|

nr 5 (51)

187-199

EN

The term “freedom” comes from the Latin language and is derived from the words lib- er – free, independent and libertas – freedom. In general, freedom means no coercion and the ability to act according to your own will, which also means making choices under all available options. Freedom appears both in the preamble and in many pro- visions of the Polish Constitution. Of the greatest significance is Article 31, which in- dicates that “Human freedom is subject to legal protection” (paragraph 1) and that “Everyone is obliged to respect the freedoms and rights of others. No one shall be com- pelled to do what he is not required by law” (paragraph 2). After these guarantees, the principle of proportionality – is included in paragraph 3 – indicating on the basis of which premises and criteria restrictions of freedoms and rights may be introduced. This provision implies three specific, detailed rules regarding the restriction of liber- ty: a) the principle of the exclusivity of the law; b) the principle of proportionality and c) the principle of preserving the essence of freedom and rights. The constitutional leg- islator has formulated in Art. 31 par. 3 also a closed catalog of limitation clauses that allow the restriction of freedom and human rights. These are the following premises: a) the premise regarding state security and public order; b) the premise regarding en-vironmental protection; c) the premise regarding the protection of public health and morals and d) the premise regarding the freedoms and rights of others. The scope of freedom regulated by Art. 31 is universal because it applies to all freedoms and rights that are guaranteed in the Constitution.

PL

Pojęcie „wolność” pochodzi z języka łacińskiego i wywodzi się od słów liber – wolny, nie - zależny oraz libertas – wolność. Generalnie rzecz biorąc wolność oznacza brak przymusu oraz możliwość działania zgodnie z własną wolą, oraz dokonywania wyborów spośród wszystkich dostępnych opcji. Wolność występuje zarówno w preambule, jak i w wielu przepisach Konstytucji RP. Najbardziej istotne znaczenie ma art. 31, w którym wskaza- no, że „Wolność człowieka podlega ochronie prawnej” (ust. 1) oraz, że „Każdy jest obo- wiązany szanować wolności i prawa innych. Nikogo nie wolno zmuszać do czynienia tego, czego prawa mu nie nakazuje” (ust. 2). Po tych gwarancjach, w ust. 3 zawarto zasa- dę proporcjonalności, wskazując na podstawie jakich przesłanek i kryteriów może dojść do wprowadzenia ograniczeń wolności i praw. Z przepisu tego wynikają trzy konkret- ne, szczegółowe zasady dotyczące ograniczenia wolności: a) wyłączności ustawy; b) pro- porcjonalności oraz c) zachowania istoty wolności i praw. Ustrojodawca sformułował w art. 31 ust. 3 także katalog zamknięty klauzul limitacyjnych, które dopuszczają ogra- niczenie wolności i praw człowieka. Są to przesłanki: a) bezpieczeństwa państwa i po-rządku publicznego; b) ochrony środowiska; c) ochrony zdrowia i moralności publicznej oraz d) wolności i praw innych osób. Zakres wolności z art. 31 ma charakter uniwersalny, ponieważ dotyczy wszystkich wolności i praw, które są zagwarantowane w Konstytucji.

3

Fishing expeditions and subsequent electronic searches in the light of the principle of proportionality of inspections in competition law cases in Europe

100%

Michałek M.

|

tom 7(10)

129-157

EN

Inspections carried out in competition law cases are undoubtedly an effective instrument of competition law enforcement since they constitute an efficient means to obtain relevant evidence. Nevertheless, this institution often leads to a serious interference with the sphere of an undertaking’s rights, in particular the right to defence. Several problems can be observed when it comes to the conduct of inspections in the framework of competition law in Europe. These relate, inter alia, to the right to defence, including the privilege against self-incrimination and legal professional privilege, right to privacy, right to an effective remedy and the principle of proportionality. Most of these questions are common to various European states since they emerge at the level of the European Union, in old and new EU Member States (such as Poland) as well as in countries outside the EU (Switzerland). This paper focuses on the questions of fishing expeditions and subsequent electronic searches. They are analysed mostly in the light of the principle of proportionality. The paper presents selected controversies and developments in relation to the powers of inspection granted to competition authorities as well as procedural safeguards available to undertakings.

FR

Les inspections menées dans les affaires du droit de la concurrence sont sans aucun doute un instrument efficace de l'application du droit de la concurrence, car ils constituent un moyen fructueux d'obtenir des preuves pertinents. Néanmoins, cette institution mène souvent à une grave ingérence dans la sphère des droits des entreprises, en particulier le droit de la défense. Plusieurs problèmes peuvent être observés par rapport à la conduite des inspections dans le cadre du droit de la concurrence en Europe. Ceux-ci concernent, inter alia, le droit de la défense, y compris la protection contre l'auto-incrimination et le secret professionnel, le droit à la vie privée, droit à un recours effectif et le principe de proportionnalité. La plupart de ces questions sont communes à plusieurs pays européens, car ils émergent au niveau de l'Union européenne, dans les anciens et les nouveaux États membres de l'UE (comme la Pologne) ainsi que dans les pays extérieurs à l'UE (Suisse). Cet article se concentre sur les questions des “fishing expeditions” et des recherches électroniques ultérieures qui sont analysés à la lumière du principe de proportionnalité. Ce texte présente controverses et les développements sélectionnés concernant les pouvoirs d'inspection conférés aux autorités de la concurrence ainsi que des garanties procédurales offertes aux entreprises.

4

Glosa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 11 grudnia 2019 r., sygn. akt P 13/18

100%

Parchomiuk J.

Przegląd Sejmowy

|

2020

|

nr 5(160)

201-219

EN

The commented judgment concerns the assessment of the compliance with the Polish Constitution of the provisions regulating the effects of removal of the entities entered in the former commercial registers which have not been entered to the new National Court Register. The property of these entities was taken over for the benefit of the State Treasury, and the rights of partners, cooperative members and other persons to a share in the liquidation of assets expired upon the removal of the entity from the register. The Tribunal did not question the mechanism of the arrangement of the ownership relations of the entities removed from the register. Nevertheless, the Tribunal considered that the legislator’s solution to this problem was not entirely correct, as it did not pass the proportionality test in respect of claims against this property of former company partners or cooperative members. The author agrees in principle with the Tribunal’s position, but in his commentary he raises polemical remarks about certain arguments cited in the justification of the judgment. In addition, the author points out that it is worth supplementing the Tribunal’s argumentation with certain threads that were omitted by the Tribunal for formal and legal reasons.

5

Tension between Human Rights Protection and the Necessity to Ensure Public Security in the Context of Polish Anti-terrorism Law

100%

Kolendowska-Matejczuk M. , Szczucki K.

|

2016

|

tom 68

153-180

PL

Recurrent events of a terrorist character, especially those occurring not in arenas of armed conflict or in countries that are not – at least formally – at war with others, make it necessary not only to consider a redefinition of the state security systems, but also to reflect deeply on the human rights-inspired paradigms accepted hitherto. Regardless of one’s convictions and interpretation of current events, it is difficult to avoid repeating questions concerning the efficiency of public authorities and our legal system in the context of European experiences with terrorism. It is necessary to examine whether the commonly recognized constitutional and human rights standards facilitate the development by the state of instruments aimed at the effective prevention of terrorism. In the process of enacting and applying anti-terrorist laws one must pay heed to the mutual relations between goods protected and violated by a given regulation. As noted above, there is no freedom without security, but also there is no security without freedom. This tension makes a proportionality test very troublesome. The legislator should, above all, harmonize the axiological contexts of the provisions constructed thereby, so that they are orientated towards the protection of both security and freedom.

6

Wyrok Federalnego Trybunału Konstytucyjnego RFN w sprawach dotyczących decyzji Europejskiego Banku Centralnego

100%

Jaśkowski M.

|

nr 3(67)

107-111

EN

The FCC took the position that it was bound by the judgments of the CJEU as long as the latter applied certain methods of interpretation and its judgments are not objectively arbitrary. In the case at hand, the FCC found that the CJEU manifestly failed to take into account the meaning and scope of the proportionality principle. Ultimately, the FCC independently assessed the ECB’s decisions in the light of primary EU law, while adjudicating on the consequences of finding them to be defective for the German authorities.

7

Proportionality of human rights limitations imposed by Opportunity Passport in Lithuania

100%

Pranevičienė B. , Vasiliauskienė V.

|

nr 2

113-130

EN

The article analyses the Green Passport established in Lithuania (named Opportunity Passport) and the proportionality of the imposed limitations on human rights. For the analysis, the German proportionality test is employed and its application to this particular instrument of pandemic management. The article explores the suitability of the aim of the Opportunity Passport, trying to clarify what were the aims sought by the Opportunity passport. Further, in analysing the first step of the proportionality test -suitability- the authors explore the theoretic possibility to attain the pandemic management goals by limiting the access to certain services and events only for vaccinated persons or those having proof of their immunity status. Furthermore, the second step – necessity – is analysed, that is whether the measures were necessary in the absence of other, more lenient but equally effective means of achieving the intended objectives. Lastly, the third step of the three-tier test includes the assessment of the proportionality in the strict sense (stricto sensu) of the restricting measure: is the chosen sanction disproportionate to the constraints imposed on it, does the scale of the measure meet its objectives or will the likely (outset) benefits outweigh the potential losses. The Opportunity Passport legal regulation and the limitations imposed by it are weighed against the gravity of human rights limitations. The last chapter discusses the regulation of Opportunity Passport and its aspects in the context of the prohibition of discrimination. Conclusions of the publication are made on the basis of careful examination of theory and facts.

8

Zasada proporcjonalności a podatkowe ograniczenia swobód rynku wewnętrznego Unii Europejskiej

94%

Lipniewicz R.

|

tom 77

|

nr 4

93-103

EN

European integration involves many socio-economic areas, including tax systems of EU Member States. Indirect taxes have been harmonised, while direct taxation remains a domain of the member states. The autonomy in the area of direct taxation does not, however, mean full sovereignty. Member States have to take into account the fundamental freedoms of the EU internal market, the restricting of which should be evaluated in the light of the principle of proportionality.

PL

Integracja europejska obejmuje wiele obszarów społeczno-gospodarczych, a jednym z nich są systemy podatkowe państw członkowskich. Harmonizacji poddano podatki pośrednie, natomiast podatki bezpośrednie pozostają nadal domeną państw członkowskich. Autonomia w dziedzinie opodatkowania bezpośredniego nie oznacza jednak pełnej suwerenności. Państwa członkowskie muszą brać pod uwagę fundamentalne swobody rynku wewnętrznego, których ograniczanie regulacjami podatkowymi oceniane być powinno w świetle zasady proporcjonalności.

9

Znamiona przestępstw w świetle Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej

84%

Knaga D.

|

2024

|

nr 3(79)

139-153

PL

Artykuł omawia rolę zasad konstytucyjnych w procesie konstrukcji i oceny znamion przestępstw w demokratycznym państwie prawnym. W szczególności w tekście omówiono istotę znamion czynu zabronionego, wskazano zakres odpowiedzialności karnej w myśl art. 42 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz opisano wpływ zasady nullum crimen sine lege oraz zasady proporcjonalności na kwestię znamion przestępstw. Wnioski płynące z tej analizy mogą stać się wskazówką dla ustawodawcy w jaki sposób konstruować znamiona czynów zabronionych, aby regulacje te były zgodne z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej. Znamiona te stanowią bowiem podstawę oskarżenia, a także wyznaczają granice działań organów ścigania. Ich rola dla ochrony porządku prawnego jest zatem nieoceniona.

EN

The article discusses the role of constitutional principles in the process of constructing and assessing the characteristics of crimes in a democratic state ruled by law. In particular, the text discusses the essence of the features of a prohibited act and indicates the scope of criminal liability under Art. 42 section 1 of the Constitution of the Republic of Poland and describes the impact of the principle of nullum crimen sine lege and the principle of proportionality on the issue of the characteristics of crimes. The conclusions drawn from this analysis may become an indication for the legislator on how to construct the elements of prohibited acts so that these regulations are consistent with the Constitution of the Republic of Poland. These features constitute the basis for the accusation and also set the limits of the activities of law enforcement agencies. Their role in protecting legal order is therefore invaluable.

10

Ograniczenie prawa własności nieruchomości w specustawach na przykładzie specustawy drogowej

84%

Polanowski J.

|

tom 67

|

nr 1

EN

The jurisprudence of administrative courts maintains that in proceedings regarding the authorization of a road investment, in the light of the provisions of the Act of 10 April 2003 on Special Rules of Preparation and Realization of Investments in Public Roads, administrative bodies can not judge necessity and purposefulness of solutions regarding the location of the road, according to the investor’s application. This is because this procedure is pending at the request of the road administrator and the administrative body is bound by this request. Consequently, the content of the application determines which land will be subject to expropriation. However, this position raises many doubts in the context of the constitutional principles of protection of property and proportionality. It may lead to the imbalance between the need to realize the public goal, which is the building of the public road and the obligation to take into account the legitimate interest of the expropriated property’s owner.

PL

W orzecznictwie sądów administracyjnych utrwalone jest stanowisko, że w postępowaniu w sprawie zezwolenia na realizację danej inwestycji drogowej, w trybie przepisów ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, organy administracji nie mogą oceniać niezbędności i celowości rozwiązań dotyczących lokalizacji drogi, przyjętych we wniosku, gdyż postępowanie to toczy się na wniosek zarządcy drogi, którym to wnioskiem organ administracji jest związany. W konsekwencji to treść wniosku przesądza, jakie grunty podlegać będą wywłaszczeniu. Stanowisko to budzi jednak wiele wątpliwości w kontekście konstytucyjnych zasad ochrony własności i proporcjonalności, gdyż może prowadzić do zachwiania równowagi pomiędzy koniecznością realizacji celu publicznego, jakim jest budowa drogi publicznej, a obowiązkiem uwzględnienia słusznego interesu właściciela nieruchomości wywłaszczanej.

11

Miara prawnokarnej ingerencji w konstytucyjne wolności i prawa jednostki w zakresie działalności gospodarczej na przykładzie odpowiedzialności karnej za niezgłoszenie wniosku oupadłość spółki handlowej (art. 586 k.s.h.)

84%

Pawlik R.

|

2016

|

nr 4

101-125

PL

Jak pisał Gustav Radbruch – prawo karne jest nie tylko źródłem, ale również i barierą karalności. W teorii prawa już stosunkowo dawno pojawił się pogląd, że nie należy posługiwać się represją karną, gdy można w sposób tańszy zapobiec szkodom społecznym. Jednocześnie podkreślić należy, że ustawodawca poprzez właściwe ukształtowanie regulacji wpływa na przyszłe zachowania jednostek, które niejednokrotnie podejmując decyzję odnośnie do naruszenia określonej normy prawnej, dokonują swoistego ważenia korzyści i start wynikających z takiego postępowania. W takim stanie rzeczy warto z pewnością zwrócić uwagę na zagadnienia najzupełniej fundamentalne i zastanowić się nad rozumieniem kary, powodów i racji operowania sankcjami karnymi, a także możliwościami osiągnięcia tych samych efektów przy zastosowaniu odpowiedzialności o charakterze administracyjnym. Ustawodawca ma pewien zakres swobody odnośnie do wyboru rodzaju i regulacji odpowiedzialności prawnej. To przecież przez ustawodawcę podejmowana jest decyzja oobjęciu określonego zachowania danym rodzajem odpowiedzialności prawnej, a także dobierany jest rodzaj i rozmiar sankcji, czego intersującym przykładem może być art. 586 k.s.h.

EN

As demonstrated by Gustav Radbruch, criminal law serves not only as the source, but also as the limit of punishment. Legal theory has long held the view that penal repression should be applied only if social harm cannot be prevented in a less invasive manner. By developing appropriate regulations, lawmakers inﬂ uence the conduct of individuals, who decide whether or not to breach a given legal norm by weighing the beneﬁ ts and losses of each alternative course of action. In this context, it is advisable to look at the most fundamental issues, consider the ways in which punishment is understood, identify the reason and rationale behind penal sanctions, and ask whether the same outcomes could be reached by means of administrative liability. Lawmakers enjoy a certain degree of leeway in choosing the applicable type of legal liability. After all, it is the lawmaker who decides to subsume a given violation (event, act, conduct) under a speciﬁ c rubric; they also select the kind and intensity of relevant sanctions what might be an interesting example is article 586 Code of Commercial Companies.

12

Europejska karta samorządu lokalnego w orzecznictwie sądów administracyjnych

84%

Zakroczymski S.

|

tom 85

|

nr 1

183-199

EN

The aim of the article is to identify strategies behind the application of the provisions of the European Charter of Local Self-Government in jurisprudence. The article comprehensively describes the application of the Charter’s provisions in the judgments of the Polish administrative courts. The study draws on classic dogmatic methods as well as the achievements of Empirical Legal Studies. For the first time, quantitative methods were used to study this issue. The results of the research indicate a qualitatively significant presence of the Charter in the jurisprudence of administrative courts, which is limited in terms of quantity, however. In recent years there has been a certain increase in the number of judgments referring to the provisions of the Charter. Courts more often refer to this act ex officio. On the other hand, the frequency of citizens referring to the Charter in disputes with local authorities is decreasing. Furthermore, the view that the Charter lacks a normative character is less commonly expressed than was the case in the past. However, there are still far-reaching discrepancies in the jurisprudence regarding the scope of application and understanding of individual provisions of the Charter, as exemplified by the cases concerning the obligation to consult local government residents (Article 4 of the Charter) and thestatutory independence of local government (Article 6). Particular attention should be paid to the growing number of cases in which the courts refer to the principle of proportionality of supervision enshrined in Article 8 sec. 3 of the Charter, not expressed explicitly in Polish legislation, and the importance of the principle of judicial protection of local government units expressed in Article 11.

PL

Celem artykułu jest zidentyfikowanie strategii powoływania się na przepisy Europejskiej karty samorządu lokalnego (EKSL) w wyrokach sądowych. Artykuł kompleksowo opisuje stosowanie przepisów EKSL w orzecznictwie sądów administracyjnych. W badaniu odwołano się do klasycznych metod dogmatycznych, jak i dorobku empirical legal studies. Po raz pierwszy przy badaniu tego zagadnienia posłużono się metodami ilościowymi. Wyniki badań wskazują na istotną jakościowo, choć ograniczoną ilościowo obecność EKSL w orzecznictwie sądowoadministracyjnym. Zwraca uwagę, że w ostatnich latach nastąpił pewien wzrost liczby orzeczeń z odwołaniami do jej przepisów. Częściej też sądy powołują się na ten akt ex officio. Rośnie zwłaszcza liczba spraw, w których sądy, odwołując się do EKSL, przyznają rację organom jednostek samorządu terytorialnego (JST) w sporach z organami nadzoru. Maleje z kolei częstotliwość odwoływania się do Karty przez obywateli w sporach z władzami lokalnymi. Nie pojawiają się już również istotne dawniej głosy o braku normatywnego charakteru Karty. Wciąż jednak w orzecznictwie dają się zauważyć daleko idące rozbieżności odnośnie do zakresu zastosowania oraz rozumienia poszczególnych przepisów Karty, czego przykładem są sprawy dotyczące obowiązku konsultowania mieszkańców JST (art. 4 EKSL) oraz samodzielności statutowej samorządu lokalnego (art. 6). Szczególną uwagę zwraca rosnąca liczba spraw, w których sądy odwołują się do zasady proporcjonalności nadzoru statuowanej w art. 8 ust. 3 EKSL, niewyrażonej explicite w polskim ustawodawstwie. Rośnie również znaczenie zasady ochrony sądowej JST wyrażonej w art. 11.

13

Odsetki za zwłokę – kompensata czy sankcja? Krytyka na przykładzie art. 86 ust. 10 i ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług

84%

Gryziak B.

Doradztwo Podatkowe Biuletyn Instytutu Studiów Podatkowych

|

2020

|

tom 8(288)

5-12

EN

sanction. Throughout their evolution the default interests were subordinated to one or the other function. Although the concept of default interests derives from the idea of compensation, nowadays in Poland they are used for punitive reasons – Article 86 (10i) of VAT Act 2004 provides an example. For comparison – in Italy the default interests are treated as a tool for compensation whereas there are other tools (tax penalties properly so-called) applied for punitive purposes. Assigning both these functions to the default interests results in serious interpretative doubts – e.g. questions about the conformity of Article 86 (10i) of VAT Act 2004 with VAT Directive 2006/112. Treating the default interests not only as a mere compensation tool but also as a sanction is a pathology which decreases the trust of taxpayers in the Polish tax system.

PL

W polskiej doktrynie często odsetkom za zwłokę przypisuje się zarówno funkcję kompensacyjną (odszkodowanie), jak i funkcję represyjną (sankcja). W toku rozwoju tej instytucji w Polsce dominowała raz jedna, a raz druga z tych funkcji. Chociaż idea odsetek za zwłokę zakłada funkcję kompensacyjną, obecnie instytucja ta jest traktowana przez ustawodawcę jako narzędzie represji deliktów podatkowych, czego przykładem jest art. 86 ust. 10i ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług [1, dalej „ustawa z dnia 11 marca 2004 r.”]. Dla porównania w doktrynie włoskiej odsetkom za zwłokę przypisuje się funkcję kompensacyjną, represyjną zaś powierza się innym, specjalnie w tym celu wprowadzonym instytucjom – właściwym sankcjom podatkowym. Połączenie obu tych funkcji w jednej instytucji stwarza pole do licznych sporów interpretacyjnych, czego przykładem są spory dotyczące art. 86 ust. 10i ustawy z dnia 11 marca 2004 r. w zakresie jego zgodności z dyrektywą 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej [2, dalej „dyrektywa 2006/112/ WE”]. Traktowanie odsetek za zwłokę jako nie tylko narzędzia pokrycia strat Skarbu Państwa, ale także narzędzia represji stanowi patologię tej instytucji, osłabiającą zaufanie podmiotów regulowanych do polskiego systemu podatkowego.

14

Dodatkowe zobowiązanie podatkowe w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług w świetle zasady proporcjonalności

84%

Wadełek K.

Doradztwo Podatkowe Biuletyn Instytutu Studiów Podatkowych

|

2022

|

tom 5(309)

34-38

EN

The subject of the article is the analysis of the legal provisions concerning the additional tax liability in the value added tax in the light of the principle of proportionality. Therefore, the substance of the principle of proportionality and the institution of the additional tax liability in the value added tax were introduced in order to present the impact of the principle of proportionality while imposing the a dditional tax liability by the tax authority.

PL

Przedmiotem niniejszego artykułu jest analiza przepisów dotyczących dodatkowego zobowiązania podatkowego w podatku od towarów i usług przez pryzmat zasady proporcjonalności. W tym celu przybliżono istotę zasady proporcjonalności oraz instytucji dodatkowego zobowiązania podatkowego w podatku od towarów i usług oraz przedstawiono wpływ zasady proporcjonalności na rekonstrukcję normy prawnej przy ustalaniu przez organ podatkowy dodatkowego zobowiązania podatkowego w podatku od towarów i usług.

15

Article 35 Section 2 of the Act on the Local Referendum in the Light of the Constitutional Principle of Proportionality

84%

Buczkowski Ł.

|

2020

|

nr 5 (57)

61-74

EN

The subject of the article is the analysis of the provisions of the Art. 35 (2) of the Act on Local Referendum against the background of the Art. 31 (3) of the Constitution of the Republic of Poland, creating the conditions for admissibility of formulating restrictions on the use of constitutionally specified provisions the rights and freedoms of the individual. The aim of the study is to determine whether the statutory regulation under review remains compliant with the constitutional principle of proportionality regarding the citizen’s right to a court. The main thesis is that the disposition of the Art. 35 (2) of the Local Referendum Act does not infringe the individual’s rights related to the pursuit of claims related to unreliable referendum campaigns.

PL

Przedmiotem artykułu jest analiza postanowień art. 35 ust. 2 ustawy o referendum lokalnym na tle wynikających z art. 31 ust. 3 Konstytucji RP przesłanek dopuszczalności formułowania ograniczeń w zakresie korzystania z konstytucyjnie określonych praw i wolności jednostki. Celem opracowania uczyniono ustalenie, czy badana regulacja ustawowa pozostaje w zgodzie z konstytucyjną zasadą proporcjonalności w zakresie przysługującego obywatelowi prawa do sądu. Główną tezą prowadzonych rozważań uczyniono stwierdzenie, że dyspozycja art. 35 ust. 2 ustawy o referendum lokalnym nie narusza uprawnień jednostki związanych z dochodzeniem roszczeń odnoszących się do nierzetelnego prowadzenia kampanii referendalnej.

16

K otázkám některých základních lidských práv a svobod v souvislosti s právní ochranou biometrických údajů

84%

Güttler V. , Matejka J.

|

nr 12

1033-1056

EN

Biometric data refers to a specific and highly privileged category of sensitive personal data. Its use is strongly limited by law for a number of reasons.Typical reason is a possible conflict between public or individual interests in processing biometric data on one hand and fundamental rights, especially the right to private life, on the other hand. A possible method for solving the problem is the test of proportionality. Compared to other personal data, biometric data possesses specific risks as it represents the only category of personal data that (with exceptions) cannot be changed during the lifetime of an individual. This data is, thus, vulnerable and exploitable in many ways; moreover, such exploitation can often happen in an irreversible manner. In the domain of public law, the only instrument for limitation of risks is represented by the Act No. 101/2000 of the Collection of Laws, on the protection of personal data. Although there are some ambiguities about legal qualification and the very legal regime of biometric data, it is obvious that a solution can be found – in respect of interpretation – especially on the levels of constitutional law and the law of the European Union. It is necessary to make a better use of the principle of proportionality, to strengthen safeguards against the misuse of biometric data, to develop preventive measures and to further analyze the current issues regarding public law titles for processing this data, as well as related security, technological and legal aspects of the issues involved. The question which remains is whether a time has come to prepare a set of principles and legal rules for processing and protection of biometric data, including the popularization and cataloguing of their potential vulnerability. The basis should refer to the legal framework of the relevant fundamental rights, while the right to human dignity should stand on the first place.

CS

Biometrické údaje představují zvláštní a vysoce privilegovanou kategorii citlivých osobních údajů. Jejich použití je tak silně limitováno zákonem, a to z celé řady důvodů. Typickým důvodem je zde možný konflikt mezi veřejným zájmem (či i zájmem jednotlivců) na práci s biometrickými údaji na straně jedné a základním právem, zejména na ochranu soukromého života, na straně druhé. Zde je možnou metodou řešení test proporcionality. Biometrické údaje mají ve srovnání s jinými osobními údaji svá rizika, představují totiž jedinou kategorii osobních údajů, jež (až na výjimky) nelze po dobu života člověka jakkoliv změnit, jsou tedy zranitelné a v mnoha ohledech zneužitelné, nezřídka pak zcela nevratně; veřejnoprávním instrumentem k omezení rizik je zde však pouze rámcová úprava zákonem č. 101/2000 Sb., o ochraně osobních údajů. Jakkoliv kolem právní kvalifikace a samotného režimu biometrických údajů panují některé pochybnosti, je zřejmé, že řešení lze nalézt – co do interpretace – zejména v rovině ústavněprávní, případně na úrovni práva Evropské unie. Je nutno lépe využívat princip proporcionality, posílit záruky proti zneužití biometrických údajů, rozvíjet opatření preventivní a důsledněji analyzovat aktuální otázky veřejnoprávních titulů k nakládání s těmito údaji, jakož i souvisejících bezpečnostních, technologických a právních aspektů předmětné problematiky. Zůstává tak otázkou, zda nenastal čas na vypracování zásad právních pravidel užívání a ochrany biometrických údajů, včetně popularizace či katalogizace jejich potenciální zranitelnosti. Základem by měl být právní rámec souvisejících základních práv, v němž by mělo stát na prvním místě základní právo na lidskou důstojnost.

17

Wolność budowlana a obowiązki utrzymania obiektów budowlanych

84%

Zwolak S.

|

nr 2

129-147

PL

Przedmiotem opracowania jest zagadnienie wolności budowlanej, ukazanej na tle obowiązków odnoszących się do utrzymania obiektów budowlanych. Źródłem wolności budowlanej jest konstytucyjna zasada ochrony własności, zapewniająca właścicielowi ochronę przed bezprawnym naruszeniem jego prawa i nadmiernym władztwem organów administracji publicznej. Jednakże korzystanie z wolności budowlanej nie oznacza zupełnej swobody w użytkowaniu obiektu budowlanego, bowiem ma ona swoje granice zakreślone w realizacji wartości wskazanych w Konstytucji RP. W opracowaniu została dokonana analiza zgodności obowiązków dotyczących utrzymania obiektów budowlanych z Konstytucją RP.

EN

The subject of the study is the issue of freedom construction, shown against the background of obligations related to the maintenance of buildings. The source of freedom construction is the constitutional principle of ownership, which provides the owner with protection against the unlawful violation of his right and the excessive authority of the public administration. However, the use of the freedom of construction does not mean complete freedom in the use of the building, because it has its boundaries in the realization of the values indicated in the Constitution of the Republic of Poland. An analysis of the conformity of obligations concerning the maintenance of buildings objects with the Constitution of the Republic of Poland was carried out.

18

Administracyjnoprawne ograniczenia realizacji przedsięwzięć wynikające z konieczności uzyskania decyzji środowiskowej

84%

Sadowski P. , Lebowa D.

|

nr 1

EN

The article is a vote on issues currently under Polish administrative law limiting the implementation of projects resulting from the need to obtain an environmental decision. In a democratic state, the protection of individuals against excessive state interference in the sphere of constitutional freedoms and rights is an immanent feature. For this reason, any permissible state interference must fulfill the requirements and be present only in the context of the conflict of good of a particular entity, individual and social good. There is no doubt that nowadays the premise of the introduction and functioning of constraints can be environmental protection, understood as a common good deserving of preserving current and future generations. The environmental protection mechanism is therefore a broadly understood environmental assessment and the administrative decision that is issued as a result of the legal situation of the entity seeking to use the environment in a specific way.

PL

Opracowanie stanowi głos w kwestii obecnie obwiązujących w prawie polskim administracyjnoprawnym ograniczeń realizacji przedsięwzięć wynikających z konieczności uzyskania decyzji środowiskowej. W demokratycznym państwie prawnym ochrona jednostki przed nadmierną ingerencją państwa w sferę konstytucyjnych wolności i praw jest cechą immanentną. Z tego powodu każda dopuszczalna ingerencja państwa musi spełniać odpowiednie wymogi oraz występować jedynie w sytuacji konfliktu dobra określonego podmiotu, jednostki oraz dobra ogólnospołecznego. Nie ulega wątpliwości, iż współcześnie przesłanką wprowadzania i funkcjonowania ograniczeń może być ochrona środowiska, pojmowana jako dobro wspólne zasługujące na zachowanie dla obecnych i przyszłych pokoleń. Mechanizmem wprowadzenia ochrony środowiska jest szeroko rozumiana ocena środowiskowa i wydawana w jej wyniku decyzja administracyjna mogąca kształtować sytuację prawną podmiotu zmierzającego do korzystania w określony sposób ze środowiska.

19

Rodzaje testów judicial review a zasada proporcjonalności

84%

Korycka-Zirk M.

|

2022

|

nr 2(31)

54-69

EN

Judicial review in the jurisprudence of the US Supreme Court can take the form of one of three formulas for examining an act or action of an authority (strict scrutiny test, intermediate scrutiny test, or rational basis test). In the context of the constitutional review each of these tests requires an analysis, of three essential aspects: what kind of individual interest is limited, what form of public interest legitimation is required, and how the means and the purpose so indicated are related. A detailed analysis of these standards of proportion, jurisprudentially developed and evolutionarily tightened, in confrontation with the principle of proportionality used in European constitutions (and documents on international protection of human rights) allows to formulate theses about which standard is stronger, which one creates a barrier providing better protection of individual autonomy, and which is more resistant to ‘steps backwards’ in this respect.

PL

Judical review w orzecznictwie Sądu Najwyższego USA może przyjąć formę jednej z trzech formuł badania aktu lub działania władz (badania rygorystycznego, pośredniego albo opartego na racjonalnej podstawie). Każdy z tych testów wymaga analizy w ramach kontroli konstytucyjności trzech zasadniczych aspektów: jakiego rodzaju interes jednostkowy jest ograniczany, na rzecz jak uzasadnionego interesu publicznego i jakiego rodzaju jest związek między tak wskazanymi środkiem i celem. Szczegółowa analiza tych standardów proporcji, orzeczniczo wypracowanych i ewolucyjnie doostrzanych, w konfrontacji z zasadą proporcjonalności stosowaną w konstytucjach europejskich (i dokumentach międzynarodowej ochrony praw jednostki) pozwala sformułować tezy na temat tego, który standard jest silniejszy, tworzy trudniejszą do przekroczenia barierę autonomii jednostki i który jest bardziej odporny „na kroki do tyłu” w tym zakresie.

20

Używanie przymusu wobec osób z zaburzeniami psychicznymi - kolizja ustaw

84%

Kubiak R. , Berent J. , Smędra A.

|

tom 67

|

nr 2 (403)

8-21

EN

In democratic states of law, personal freedom is legally protected, and in Poland it is guaranteed in the constitution. Limitations on freedom are allowed only in exceptional cases, when it necessary to protect other valuable interests. Limitations can be justified on the basis of the need to protect safety or public order, health or freedom, and the rights of other persons. A collision between freedom and such interests can occur in the case of dangerous behaviours of persons with mental disorders. That is why the Polish legislator has introduced legal norms that allow for interference in such a situation. The issue is discussed in the act on the protection of mental health which in Articles 18–18f regulates the binding procedures and the competence of persons who apply constraints. However, the act on direct coercive measures and firearms is binding for officers of the police and other services, which provides for different coercive measures and sets forth the rules for their application. Therefore a collision occurs between these two acts of law. In their article, the authors present the colliding areas and propose ways to solve the issues stemming from these collisions. The possibility for an officer to refer to the state of necessity has been also discussed.

PL

Kolizja przepisów ustawy o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej oraz ustawy o ochronie zdrowia psychicznego prowadzi do możliwości kwestionowania legalności działań Policji wobec osób z zaburzeniami psychicznymi. Taka sytuacja jest niedopuszczalna i wymaga zmian legislacyjnych. Nie do pomyślenia jest bowiem, aby policjant nie miał wskazanego jasnego sposobu postępowania, a kontrola jego działań została oparta na niejednoznacznych przepisach w tym obszarze.