PL
 |
EN
Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Preferencje help
Polish version English version Język
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 17

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  teoria względności
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
1
Content available remote Teoria względności trzyma się mocno [Listy do redakcji]
100%
Sokołowski L. M.
Postępy Fizyki
|
2005
|
tom T. 56, z. 6
281-283
2
Content available remote Annus mirabilis 1905: wtedy i dziś
67%
Turski Ł. A.
Postępy Fizyki
|
2005
|
tom T. 56, z. 6
269-275
EN
The year 1905 was an eventful year. Russian armada sent around the world to liberate Port Arthur was whipped off by the Japanese fleet in the Battle of Tsushima. Russian imperium was shaken by workers' rebellion, notably in occupied Poland. These were the front-page political items in journals around the world. On science pages events like the lectures by Svante Arrhenius or the decision to give the Nobel Prize to Philipp Lenard were discussed. In Poland, the Nobel Prize in Literature awarded to Henryk Sienkiewicz was the great event. From today's perspective all these events are dwarfed by the publication of four, not too long papers by a clerk from Swiss Federal Patent Office Albert Einstein. Each of these publications had shaken physics and resulted in changes of our civilization on a scale incomparable with any previous scientific breakthroughs. How could that happen, how were these events interwoven into the intellectual fabric of the dawn of 20th century?
3
Content available Masy ciał i ich trajektorie w ośrodku z centralno-symetrycznym polem ciążenia
67%
Kamusiński A.
Zeszyty Naukowe Akademii Marynarki Wojennej
|
2005
|
tom R. 46 nr 4 (163)
87-94
PL
Przyjmując, że masa ciał jest funkcją ich prędkości w ośrodku (układzie) z centralno-symetrycznym polem ciążenia oraz potencjału tego pola wykazano, że opis zjawisk związanych z powszechnym ciążeniem można wykonać w oparciu o tok rozumowania stosowany w fizyce klasycznej. Wprowadzone zależności mają postać zbliżoną do zależności wg ogólnej teorii względności i zgodne są z wynikami doświadczeń.
4
Content available remote Czy względność leży u źródeł kwantowej egzotyki?
67%
Chrostowski J.
Postępy Fizyki
|
2020
|
tom T. 71, z. 2
7--8
PL
Od swych początków mechanika kwantowa nie przestaje zadziwiać trudną do zrozumienia niezwykłością. Dlaczego jedna cząstka wydaje się przechodzić przez dwie szczeliny jednocześnie? Dlaczego zamiast konkretnych przewidywań możemy mówić tylko o ewolucji prawdopodobieństw? Zdaniem fizyków teoretyków z uniwersytetów w Warszawie i Oksfordzie, najważniejsze cechy świata kwantów mogą wynikać ze szczególnej teorii względności, która do tej pory z mechaniką kwantową wydawała się nie mieć wiele wspólnego.
5
Content available remote Lwowska polemika wokół teorii względności w latach 1920-1921
67%
Polak P.
Postępy Fizyki
|
2010
|
tom T. 61, z. 6
243-247
PL
W pracy przypomniano filozoficzną polemikę wokół teorii względności, która toczyła się we Lwowie od jesieni 1920 do początków roku 1921. Polemika ta rozgrywała się w kontekście filozoficznych rozważań nad podstawami mechaniki. Wydarzenia te są godne przypomnienia ze względu na ich znaczenie dla rozwoju filozofii przyrody (philosophy In science) w Polsce. Jednym z owoców tej polemiki było zainteresowanie rozwojem pojęć naukowych, które znalazło swój najdoskonalszy wyraz w pracy Zygmunta Zawirskiego L'evolution de la notion du temps (l936) nagrodzonej wówczas nagrodą (Prix E. Rigano) czasopisma Scientia. Opisywana polemika stanowiła ważny etap w recepcji nowoczesnych poglądów naukowych i metodologicznych w Polsce. Natomiast z dzisiejszej perspektywy wydarzenia te są dobrym punktem wyjścia rozważań nad związkami fizyki i filozofii.
EN
This paper reminds a philosophical debate around the theory of relativity, which was taking place in Lwow from autumn of 1920 until beginnings of 1921. This controversy was in the context of researches on foundations of mechanics. These events are worth to be remembered because of their importance to philosophy in science in Poland. One of the results of this controversy was an interest in evolution of scientific notions. It inspired Zygmunt Zawirski's book devolution de la notion du temps (An evolution of the notion of time), which was awarded Prix E. Rigano by prestigious journal Scientia. This controversy was an important stage in reception of modern scientific and methodological concepts in Poland. It is also a good starting point for consideration of relations between physics and philosophy.
6
Content available remote Problem upływającego czasu
67%
Pabjan T.
Postępy Fizyki
|
2010
|
tom T. 61, z. 2
77-79
PL
Doświadczenie upływającego czasu jest jednym z najbardziej fundamentalnych aspektów ludzkiego postrzegania świata, które decyduje o podziale czasu na trzy rozłączne kategorie, określane mianem przeszłości, teraźniejszości i przyszłości, i które odpowiada za to, że jedynie teraźniejszym zdarzeniom przyznajemy fizyczną realność, traktując zdarzenia przeszłe jako te, których już nie ma, a przyszłe - jako te, które jeszcze nie nastąpiły. Poprawności takiego rozumienia czasu nie potwierdza szczególna teoria względności, która dostarcza przekonujących argumentów za słusznością tak zwanej blokowej teorii czasu. Z koncepcji tej wynika, że czas w rzeczywistości nie upływa, i że przeszłość i przyszłość istnieją tak samo realnie jak teraźniejszość. Czy można ze sobą pogodzić te dwie, krańcowo różne, interpretacje czasu?
EN
The experience of the flowing time is one of the most fundamental aspects of human perception, which decides about the division of time on three separable classes - the past, the present and the future - and which is responsible for the fact that we are convinced that only the present events are real and we treat both the past and future events as nonexistent. The Special Theory of Relativity does not confirm the correctness of such understanding of time. This theory provides some strong arguments for the so called block theory of time, according to which time does not flow, and both the past and the future exist as really as the present. Is it possible to reconcile with each other these two utterly different interpretations of time?
7
Content available remote "Gauge Theories of Gravitation"
59%
Kopczyński W.
Postępy Fizyki
|
1998
|
tom T. 49, z. 3
169-169
PL
W dniach 4-10 września 1997 r. w ośrodku wypoczynkowym Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w Jadwisinie pod Warszawą odbyło się międzynarodowe spotkanie robocze (workshop) pn. "Gauge Theories of Gravitation", zorganizowane przez Zakład Teorii Względności i Grawitacji Instytutu Fizyki Teoretycznej Uniwersytetu Warszawskiego. Spotkanie było współfinansowane przez Komitet Badań Naukowych, Fundację Współpracy Polsko-Niemieckiej, Fundację Batorego, Niemieckie Towarzystwo Fizyczne - Fundację Heraeusów i Międzynarodowe Centrum Fizyki Teoretycznej w Trieście. Wzięło w nim udział 53 fizyków, w tym 30 z zagranicy. Na 9 sesjach wygłoszono 27 referatów. Główne referaty wygłosili zagraniczni członkowie Komitetu Naukowego spotkania: Yuval Ne'eman (Tel Aviv), Joshua Goldberg (Syracuse), Paolo Budinich (Triest) i Friedrich Hehl (Kolonia). Szczególnie uroczysty charakter miała sesja w dniu 7 września, poświęcona obchodom 64. rocznicy urodzin prof. Andrzeja Trautmana; na sesji tej usłyszeliśmy referaty: Jurgena Ehlersa (Poczdam), Iwo Białynickiego-Biruli (Warszawa) i Petera Aichelburga (Wiedeń). Przewodniczył jej Marek Demiański. Spotkanie należy uznać za bardzo udane.
8
Content available remote Niedokończona rewolucja Einsteina [rec.]
59%
Woszczyna A.
Postępy Fizyki
|
2003
|
tom T. 54, z. 3
134-134
PL
Recenzja książki: Paul Davies - Czas. Niedokończona rewolucja Einsteina, przekład z jęz. angielskiego Leszek Kallas; Prószyński i S-ka, Warszawa 2002, s. 336.
9
Content available Protofizyka a istota teorii względności
59%
Czerniawski J.
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
|
2012
|
nr 3
187-199
EN
W swojej ortodoksyjnej geometrycznej interpretacji teoria względności ma rewolucyjne konsekwencje dla naukowego obrazu świata. Dynamiczna interpretacja Lorentza pozwala uniknąć niektórych z nich i zachować absolutne pojęcia czasu i geometrii przestrzeni. Pojęcia te jednak są niefizyczne, jako pozbawione jednoznacznego sensu operacyjnego. Protofizyka Lorenzena pozwala zobaczyć, że nie są one też metafizyczne, gdyż mają pewien sens, który można określić jako quasi-operacyjny, bądź warunkowy sens operacyjny. Tym samym sprzyja ona poważnemu potraktowaniu interpretacji dynamicznej i oddzieleniu niezależnej od interpretacji istoty teorii względności od treści specyficznych dla różnych interpretacji.
10
Content available remote Ludwik Silberstein and the operator calculus
51%
Flin P. , Bajan K. , Godłowski W.
Czasopismo Techniczne. Nauki Podstawowe
|
2015
|
tom Y. 112, iss. 2-NP
165--171
EN
In the article we outline the life of Ludwik Silberstein (1872‒1948). We present his approach to the matrix calculus and its application to the operator form of relativity. We also give the list of books on the subject written by him as well as translated by him.
PL
W artykule przedstawiamy zarys życiorysu Ludwika Silbersteina (1872‒1948). Omawiamy podejście do rachunku macierzowego i jego zastosowanie do podania operatorowej postaci teorii względności. Prezentujemy również listę książek i tłumaczeń z różnych języków dotyczących tej tematyki.
11
Content available remote Rola refleksji filozoficznych Stanisława Zaremby w kontekście sporu o podstawy teorii względności
51%
Polak P.
Kwartalnik Historii Nauki i Techniki
|
2014
|
tom R. 59, nr 4
55--73
EN
The role of philosophical reflections of Stanislaw Zaremba in the context of a dispute on the foundations of the theory of relativity The aim of this paper,is to present the philosophical background of Stanislaw Zaremba's critique of Einstein's theory of relativity. In the 1920s, Zaremba was the most prominent Polish opponent of this theory. His papers influenced some discussions related to Einstein's theory, especially in France and in Poland. This paper takes also into account the development of Zaremba's critique. The analysis of his papers shows that he never became a follower of the Einstein's theory of relativity. Such a statement compels us to confront it with the previous interpretations of Zaremba's thought.
12
Content available Indukcja jednobiegunowa w świetle teorii klasycznej i teorii względności
51%
Kamusiński A.
Zeszyty Naukowe Akademii Marynarki Wojennej
|
2005
|
tom R. 46 nr 4 (163)
75-86
PL
W pracy dokonano porównania sposobów interpretacji zjawiska indukcji jednobiegunowej według teorii klasycznej i teorii względności. na przykładzie opisu zjawiska indukcji jednobiegunowej wykazano, że stosując klasyczny tok rozumowania można wprowadzić równania transformacyjne dla pola elektromagnetycznego.
13
Content available remote Niedocenione odkrycia - mało znane epizody z historii teorii względności
51%
Krasiński A.
Postępy Fizyki
|
2007
|
tom T. 58, z. 3
104-110
EN
The article presents a few important discoveries in the relativity theory, done between the 1920s and 1950s, whose meaning had not been properly recognized, and in some cases remains unrecognized until today. The discoveries presented are a selection from the ,,Golden Oldies" series of reprints that is being published by the General Relativity and Gravitation journal.
14
Content available remote Jak powstawała teoria względności
51%
Krasiński A.
Postępy Fizyki
|
2003
|
tom T. 54, z. 3
95-106
EN
The paper describes the chain of events that had led to the creation ofthe relativity theories, first the special, then the general one. It is emphasized that Einstein did not overturn the older physics but built a new structure upon it, which includes Newton's mechanics as a limit and contains Maxwell's theory of electromagnetism verbatim. A few popular misconceptions about relativity vs. Newtonian mechanics are corrected.
15
Content available remote O fizyce matematycznej i niektórych korzyściach płynących z jej uprawiania
51%
Kijowski J.
Postępy Fizyki
|
2004
|
tom T. 55, z. 6
244-250
EN
The role of mathematical physics in the process of discovering fundamental laws of physics is analyzed. Affine formulation of general relativity theory is briefly sketched as an example of a mathematically motivated discovery in theoretical physics.
16
Czy Einstein sobie zakpił, a Bohr się pomylił?
42%
Palka S.
Nowa Elektrotechnika
|
2005
|
tom nr 5 (9)
10
17
Content available remote Polish physicists and the progress in physics (1870‒1920)
34%
Wróblewski A. K.
Czasopismo Techniczne. Nauki Podstawowe
|
2014
|
tom R. 111, z. 1-NP
255--273
EN
The Polish-Lithuanian Commonwealth lost independence in 1795 and was partitioned among her three powerful neighbours: Austria, Prussia and Russia. The two old Polish universities in Cracow and Lvov enjoyed relatively liberals laws in the Austrian partition. It was there that Polish physicists (Karol Olszewski, Zygmunt Wróblewski, Marian Smoluchowski, Władysław Natanson, Wojciech Rubinowicz, Czesław Białobrzeski, and others) made most important discoveries and original contributions. There was no possibility of career for Poles living in the oppressive Russian and Prussian partitions where even the use of Polish language was forbidden in schools. Thus many bright Polish students such as e.g. Kazimierz Fajans, Stefan Pieńkowski, Maria Skłodowska, and Mieczysław Wolfke, went abroad to study in foreign universities. In spite of unfavourable conditions under which they had to live and act in the period 1870‒1920, Polish scholars were not only passive recipients of new ideas in physics, but made essential contributions to several fields such as e.g. cryogenics, electromagnetism, statistical physics, relativity, radioactivity, quantum physics, and astrophysics.
PL
Rzeczpospolita Obojga Narodów straciła niepodległość w 1795 r. i została podzielona między trzech potężnych sąsiadów: Austrię, Prusy i Rosję. Dwa stare polskie uniwersytety w Krakowie i Lwowie mogły działać w stosunkowo liberalnych stosunkach w zaborze austriackim. Właśnie tam fizycy polscy (Karol Olszewski, Zygmunt Wróblewski, Marian Smoluchowski, Władysław Natanson, Wojciech Rubinowicz, Czesław Białobrzeski i inni) dokonali największych i najbardziej oryginalnych odkryć. W represyjnych zaborach pruskim i rosyjskim, w których język polski był nawet zabroniony w szkołach, nie było możliwości kariery naukowej dla Polaków. Z tego powodu wielu zdolnych polskich studentów, jak Kazimierz Fajans, Stefan Pieńkowski, Maria Skłodowska czy Mieczysław Wolfke emigrowało, by studiować zagranicą. Mimo niesprzyjających warunków, w jakich przyszło im żyć i działać w okresie 1870‒1920, uczeni polscy nie byli tylko biernymi odbiorcami nowych idei w fizyce, ale wnieśli znaczący wkład do wielu dziedzin, jak np. kriogenika, elektromagnetyzm, fizyka statystyczna, teoria względności, promieniotwórczość, fizyka kwantowa i astrofizyka.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.