Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Pojęcie niezależności banku centralnego i jej typy

100%

Paluszak G.

Zeszyty Naukowe. Seria 1 / Akademia Ekonomiczna w Poznaniu

|

1998

|

nr nr 262

18-34

XX

Autor określa pojęcia niezależności banku centralnego, rozróżniając pojęcie niezależności i jego odpowiedzialności publicznej. Omawia zakres trzech typów niezależności: funkcjonalnej, personalnej i finansowej. Przedstawia powiązania istniejące między naiezależnością banku centralnego a jej typami.

EN

I article discusses the range of three types of independence of a central bank, namely: functional, personal and financial independence. Author presents links between independence of the central bank and its types. (short orig. abstract)

2

Analiza zmian w funkcjonowaniu bankowości centralnej w Polsce po 1924 roku

100%

Pszczółka I.

Optimum : studia ekonomiczne

|

2019

|

nr nr 1(95)

72-82

XX

Cel - Celem artykułu jest porównanie banków centralnych funkcjonujących w Polsce po 1924 r. w zakresie ich kompetencji i poziomu niezależności. Opis - Przeprowadzone porównanie dotyczy funkcjonowania banków centralnych, zarówno w kontekście organizacyjnym, jak i ich niezależności w wymiarze funkcjonalnym, instytucjonalno-personalnym i finansowym. Uwzględniono głównie działalność Banku Polskiego SA oraz Narodowego Banku Polskiego (NBP). Pomimo przerwy w niezależności banku centralnego w Polsce w latach 19451989, po 1989 r. udało się ją odbudować. W przeciwieństwie do Banku Polskiego SA, który działał jako prywatna spółka akcyjna, NBP działa jako instytucja państwowa. Od 1989 r. NBP przejął pełną odpowiedzialność za politykę pieniężną wraz z zakazem finansowania deficytu budżetowego, co zapewniło mu niezależność funkcjonalną i finansową. Obecnie NBP jest najbardziej niezależnym polskim bankiem centralnym od momentu odzyskania niepodległości w 1918 r. Podstawowe metody badawcze wykorzystane w artykule to studia literatury krajowej oraz aktów prawnych regulujących działalność bankowości centralnej w Polsce. (abstrakt oryginalny)

EN

Purpose - The main aim of the article is to compare central banks functioning in Poland after 1924 (Bank Polski SA and NBP) in therms of their competence and level of independence. Description - The conducted comparison concerns the functioning of central banks, both in the organizational context as well as their independence in the functional, institutional and personal as well as financial dimension, with particular emphasis on Bank Polski SA and the National Bank of Poland (NBP). Despite the break in the independence of the central bank in Poland in 1945-1989, after 1989 this independence was rebuilt. In contrast to Bank Polski SA, which acted as a private joint-stock company, the NBP operates as a state institution, but since 1989 it has taken full responsibility for monetary policy together with a ban on financing the budget deficit, which ensured functional and financial independence. Currently, the NBP is the most independent Polish central bank after regaining independence in 1918. The paper is based on the national literature and legal acts regulating the activity of central banking in Poland. (original abstract)

3

Kontrowersje wokół niezależności banku centralnego a przyszły status NBP

100%

Wojtyna A.

Bank i Kredyt

|

1996

|

nr nr 3

4-14

XX

Autor artykułu zastanawia się, czy w obecnej sytuacji gospodarczej Polski powinno dojść do zmian w ustawie o NBP. W artykule przytoczone są argumenty za i przeciw niezależności banku centralnego. Omówienie kierunków badań skłania autora do wniosku, że w literaturze przedmiotu nie ma jednoznacznych recept co do pożądanego kierunku reformowania banku centralnego. Ponadto brak nowej konstytucji i rozpoczęta reforma centrum gospodarczego rządu przemawiają przeciw podejmowaniu zmiany ustawy o NBP.

4

Niezależność banku centralnego i jej dylematy w Polsce

100%

Przybylska-Kapuścińska W.

Zeszyty Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Poznaniu

|

2003

|

nr nr 26

7-27

XX

Przedstawiono istotę i systematykę pojęcia niezależności banku centralnego. Zaprezentowano argumenty przemawiające za niezależnością banku centralnego i argumenty przeciwko niezależności. Zamieszczono ocenę niezależności NBP w świetle ustawodawstwa i dyskusji politycznych z lat 2000-2002.

EN

The article is an attempt to systematize different aspects of independence of the central bank. It also shows by means of schemes mutual relations between different types of independence of the central bank. (short original abstract)

5

Niezależność i wiarygodność banku centralnego w Polsce

75%

Jaworski W. L.

Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów / Szkoła Główna Handlowa

|

1996

|

nr z. 2

41-48

XX

Polityka Narodowego Banku Polskiego jest przedmiotem licznych ocen, zarówno pozytywnych, jak i negatywnych. Na tym tle problemem aktualnym staje się jego nie-zależność, w ustaleniu celu działania i stosownych metod, a także sposób podejmowania decyzji. Nie chodzi o to, czy bank centralny w Polsce ma być niezależny. To jest sprawa bezdyskusyjna. Problem leży w tym, jak ma wyglądać niezależność banku w warunkach gospodarki polskiej. (fragment tekstu)

6

Niezależność banku centralnego a skuteczność polityki pieniężnej

75%

Turek A.

Ekonomia / Uniwersytet Warszawski

|

2003

|

nr nr 11

132-149

XX

Omówienie pojęcia niezależności banku centralnego, istoty, funkcji i instrumentów polityki pieniężnej poprzedzają główną tezę artykułu, że niezależność banku centralnego ułatwia realizację skutecznej polityki pieniężnej. Ilustracją tych wywodów jest przedstawienie sposobów kształtowania i realizacji polityki pieniężnej w następujących centralnych bankach świata: System Rezerwy Federalnej USA, Federalny Bank Niemiec, Bank Japonii

EN

For the leading countries in transformation, an extremely important thing is their accession to the European Union and the cooperation of their central banks with the Bank for International Settlements, first of all in the area of the banking sector supervision and the transparency of regulations. In the EU countries, the cooperation between the central banks and the governments is based rather on the many years. practices of mutual understanding among the country's economic elites than on defined legal regulations. In the circumstances of systemic transformation taking place at present in Poland, where such practices have not yet fully developed, there is need for legislative setting of the forms of such cooperation in order to establish a proper mutual interdependence between the activities of the parliament, the government, and the central bank. The National Bank's of Poland independence from the government and its agencies does not mean lack of cooperation between those institutions. On the contrary, the correctness and effectiveness of the monetary policy, on the one hand, and the government's economic policy, on the other hand, are conditioned by their close cooperation, both at the stage of work on policy documents and in the course of their realization. In addition, as shown by the evidence of many countries, an independent central bank has, in comparison with a bank subordinated to the government, much greater potentialities for gaining general confidence and high credibility among the population, which largely facilitates the creation of a sound and effective monetary policy. (original abstract)

7

Niezależność i odpowiedzialność Europejskiego Banku Centralnego

75%

Małecka E.

Prace i Materiały Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego

|

2010

|

nr nr 4/2

447-457

XX

Zarówno teoria ekonomii jak i zebrane przez ostatnie dziesięciolecia doświadczenia, w tym przeprowadzone liczne badania potwierdziły, iż warunkiem koniecznym do osiągnięcia i utrzymania stabilizacji cenowej jest uwolnienie banków centralnych od wszelkich wpływów politycznych, zapewniając im tym samym pełną niezależność. Uznano bowiem, że politycy z natury w swych działaniach wykazują tendencję krótkowzroczności, kierując się zwykle cyklami wyborczymi. Natomiast polityka pieniężna, biorąc pod uwagę jej charakter wymaga dłuższego horyzontu czasowego. To właśnie niezależność banku centralnego i dbałość o inflację stanowiły fundament stworzenia koncepcji EBC. W Traktacie z Maastricht, jak i w Statucie Europejskiego Systemu Banków Centralnych i Europejskiego Banku Centralnego postanowiono, że zarówno EBC jak i krajowe banki centralne muszą być niezależne. Jednocześnie, zgodnie z podstawową zasadą demokracji, uznano, że niezależność wymaga odpowiedzialności wobec społeczeństwa i demokratycznie wybranych organów. Nałożono zatem na EBC obowiązek wyjaśniania i uzasadniania swoich decyzji w zakresie polityki pieniężnej społeczeństwu i wybranym przez niego przedstawicielom politycznym. Europejski Instytut Walutowy opracował wykaz elementów istotnych w określaniu niezależności EBC i krajowych banków centralnych, wśród których wyszczególnił: niezależność instytucjonalną, niezależność osobistą, niezależność funkcjonalną oraz niezależność finansową. W ramach rozliczania EBC z odpowiedzialności, nałożono na niego obowiązek wyjaśniania instytucjom demokratycznym oraz opinii publicznej sposobu wypełniania swojego mandatu. Skupiono się na czterech zasadniczych kwestiach: kto odpowiada; za co odpowiada; przed kim odpowiada; w jaki sposób odpowiada. (abstrakt oryginalny)

EN

Independence and accountability of the European Central Bank under the provisions of the Maastricht Treaty, as well as in the Status of the European System of Central Banks and European Central Bank, it is stated that both the European Central Bank and domestic central banks have to be fully independent. Simultaneously, in line with the basic rule of democracy, it has been agreed on that the independence requires accountability that can only be achieved through democratically elected bodies. Hence, the European Central Bank is required to explain and legitimize its decisions with regard to the aspects of its monetary policy to the general public and its political leaders. European Currency Institute has indentified key factors in defining independence of the European Central Bank and domestic central banks. Amongst them, the following areas have been classified: institutional independence, personal independence, functional independence and financial independence. Within the framework of accountability, European Central Bank is required to fully explain the way its mandate is fulfilled to the democratic institutions and to the general public. The four key issues have been determined: who is accountable, what is the accountability of, line of accountability, manner of accountability. (original abstract)

8

Niezależność banku centralnego z perspektywy globalnego kryzysu finansowego

75%

Pyka I.

Zeszyty Naukowe / Polskie Towarzystwo Ekonomiczne

|

2011

|

nr nr 11

125-138

XX

W artykule oceniono zdolność banków centralnych do zachowania ich niezależności w okresie globalnego kryzysu finansowego. Światowy kryzys pokazał, że w okresie recesji i w warunkach niestabilności finansowej utrzymanie niezależności banków centralnych jest prawie niemożliwe. W szczególności, funkcjonalna autonomia banku centralnego bywa zagrożona. Przywrócenie tej niezależności będzie uwarunkowane realizacją programów poprawy finansów publicznych. (fragment tekstu)

EN

The article assesses the capacity of central banks to maintain their independence in the period of global financial crisis and in the perspective of "exit strategy". The global crisis has shown that in the period of recession and in the conditions of financial instability the maintenance of central banks' independence is hardly possible. In particular, the central bank's functional autonomy has been jeopardised. The restoration of this independence will be conditioned by the implementation of public finance improvement programmes. (original abstract)

9

Gdzie kończy się niezależność?

75%

Rzońca A.

Bank

|

2006

|

nr nr 4

16-17

XX

Projekt nowelizacji ustawy o NBP, wniesiony przez grupę posłów Samoobrony jest dowodem na brak podstawowej wiedzy ekonomicznej jej autorów. Może też wskazywać na ich pogardę dla konstytucji i zobowiązań międzynarodowych naszego kraju.

10

Kreatywna księgowość rządu

75%

Borkowski T.

Gazeta Bankowa

|

2009

|

nr nr 29

12-14

XX

W artykule zwrócono uwagę na konflikt między Ministerstwem Finansów i Narodowym Bankiem Polskim. Rząd, chcąc uniknąć podwyższenia podatków w 2010 roku, liczy na przekazanie 10 mld zł z prognozowanego zysku NBP za 2009 rok do budżetu państwa. Jest to odczytywane jako zamach na niezależność banku centralnego.

11

Determinanty niezależności banku centralnego w krajach transformacji

75%

Pietrucha J.

Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu

|

2008

|

nr nr 1191 Problemy gospodarki światowej

444-453

XX

Zasadniczym celem artykułu jest powtórzenie analizy determinantów niezależności banku centralnego w krajach transformacji przeprowadzonej przez M. Brzozowskiego [Brzozowski, 2006] na odmiennym zestawie danych. Prezentowana wstępna analiza zmierza do wykazania, że postęp reform transformacyjnych jest zasadniczym czynnikiem determinującym zróżnicowanie w poziomie niezależności banku centralnego w badanych krajach transformacji. (fragment artykułu)

EN

The paper discusses the determinants of central bank independence in transition countries. The first part of this paper reviews the determinants of central bank autonomy. The second part contains some evidence from transition countries. Only progress in transition (mean of EBRD transition indicators) is significant in explaining independence of central bank in transition countries. (original abstract)

12

EMU Enlargement and Central Bank Independence: Which Concept of Convergence to Apply?

75%

Freytag A.

Bank i Kredyt

|

2007

|

nr nr 11-12

17-33

XX

Rozszerzenie Unii Gospodarczej i Walutowej nie zależy jedynie od indywidualnego stanu procesu konwergencji kandydatów przystępujących do UGiW, ale także od ich sytuacji politycznej. Twierdzimy zatem, że konwergencja instytucjonalna, w szczególności wiążąca politykę pieniężną, jest równie (jeśli nie bardziej) istotna dla prowadzenia pomyślnej polityki monetarnej w eurolandzie niż konwergencja nominalna i realna. Zgodnie z konstytucyjnymi ramami ekonomii politycznej, oceniamy za pomocą rożnych miar stopień niezależności banku centralnego (CBI) w krajach środkowej i Wschodniej Europy. Można wykazać, że stopień niezależności banku centralnego w tych krajach jest znaczny. Istnieje jednakże (zmniejszająca się) różnica w stosunku do niezależności EBC, w zakresie zewnętrznych aspektów niezależności. (abstrakt oryginalny)

EN

EMU enlargement not only depends on the individual state of convergence of the accession candidates, but also on their political situation. Therefore, we argue that institutional convergence, in particular monetary policy binding, is equally - if not more - important for successful monetary policy in Euroland than nominal and real convergence. Based on a constitutional political economy framework, we assess the degree of central bank independence (CBI) in CEE using different measures. It can be shown that the degree of central bank independence in CEE countries is considerably high; however, there is a (decreasing) gap to the ECB's independence with respect to external aspects of CBI. (original abstract)

13

Jakościowe aspekty polityki współczesnego banku centralnego

75%

Kowalak M.

Bank i Kredyt

|

2006

|

nr nr 3

35

XX

Celem opracowania jest ukazanie jakościowych aspektów polityki pieniężnej jako rozwiązań instytucjonalnych zwiększających skuteczność działań banku centralnego, których celem jest stabilny poziom cen. Omówiono niezależność banku centralnego, wiarygodność i przejrzystość jego polityki oraz zagadnienie odpowiedzialności demokratycznej banku centralnego.

14

Relacje polityki budżetowej i pieniężnej w Polsce w świetle międzynarodowych standardów przejrzystości finansów publicznych

75%

Misiąg W.

e-Finanse

|

2005

|

nr nr 2

1-4

XX

Niezależność banku centralnego od władzy wykonawczej jest jedną z podstaw ustrojowych demokratycznych państw z rozwiniętą gospodarką rynkową. Jest to zarazem nieodzowny warunek zarówno skuteczności polityki pieniężnej, jak i skuteczności polityki fiskalnej. Jest to też jeden z najważniejszych standardów przejrzystości finansów publicznych, co oznacza, że jest to powinność władzy wobec społeczeństwa. II Rzeczpospolita uznała zasadę niezależności banku centralnego już w pierwszych latach swego istnienia, a obowiązujące regulacje - co w głównej mierze uznać należy za zasługę Władysława Grabskiego-odpowiadały ówczesnym poglądom określającym rolę i ustrojową pozycję banku centralnego. Okres realnego socjalizmu w Polsce i w tej kwestii spowodował regres. W centralnie sterowanej gospodarce dla banku centralnego nie było miejsca. Rozpoczynając w 1989 r. proces zasadniczej przebudowy politycznego i gospodarczego ustroju Polski, ekipa Mazowieckiego i Balcerowicza stanęła wobec konieczności przywrócenia NBP jego właściwej roli. Zadanie to kontynuowały później -z różnym przekonaniem i zaangażowaniem - kolejne ekipy rządowe. Jak można ocenić stan dzisiejszy? Czy mamy w Polsce prawdziwie niezależny bank centralny? Czy spełnione są zasady uznawane dziś za standardy demokratycznej gospodarki rynkowej? Na te pytania spróbuję - w bardzo skrótowej formie - odpowiedzieć w tym artykule. (fragment tekstu)

15

Miary prawnej niezależności banku centralnego

75%

Lasek-Surowiec I.

Roczniki Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Toruniu

|

2009

|

nr nr 8

247-259

XX

W artykule zaprezentowano kluczowe dla dokonania oceny niezależności prawnej (formalnej) banków centralnych miary niezależności. Mimo że obecne wyniki badań dotyczące niezależności prawnej charakteryzują się stosunkowo dużym zróżnicowaniem, przedstawione w artykule wnioski badawcze pozostają w większości aktualne w kontekście pomiaru niezależności prawnej banków centralnych na początku wieku XXI. (abstrakt oryginalny)

EN

The article presents the key to evaluating the legal (formal) independence of central banks. Although the current findings regarding the legal independence are characterized by a relatively large variation, research findings presented in the article are still up-to-date in the context of measuring the central banks independence at the beginning of the 21st century. (original abstract)

16

Fiscal Policies and Monetary Leadership in a Monetary Union with a Deficit-Concerned Central Bank

75%

Chortareas G. , Mavrodimitrakis C.

Central European Journal of Economic Modelling and Econometrics (CEJEME)

|

2011

|

tom 3

|

nr nr 1

1-24

EN

We consider fiscal and monetary policy interactions in a monetary union under monetary leadership, when the common central bank is concerned with the average fiscal stance of the union. We use a static two-country monetary union model to investigate the policy-mix problem under different regimes of noncooperation, cooperation, and enforced cooperation among fiscal authorities. We find that fiscal policy is unambiguously countercyclical, a feature that is more pronounced under fiscal policy cooperation. Monetary policy can be either countercyclical or procyclical. A central bank concerned about the aggregate fiscal stance is effective in stabilizing output and central budget, but at the expense of inflation stabilization. (original abstract)

17

Demokratyczna kontrola nad polityką banku centralnego - kontrowersje teoretyczne i wnioski dla Polski

75%

Wojtyna A.

Ekonomista

|

2002

|

nr nr 5

639-666

XX

Celem artykułu jest przedstawienie debaty teoretycznej dotyczącej związku między niezależnością banku centralnego a demokratycznym nad nim nadzorem. Autor omawia zagadnienie roli accountability w strategii realizacji bezpośredniego celu inflacyjnego. Następnie przedstawia bardziej ogólne wątki dyskusji, które próbują odpowiedzieć, czy niezależny bank centralny oznacza "deficyt demokracji". W kolejnych częściach omówione są krótko narzędzia, które pomagają zwiększyć demokratyczny nadzór nad bankiem centralnym, oraz przedstawione wyniki badań empirycznych. W uwagach końcowych zaproponowano zmiany instytucjonalne, które mogłyby zwiększyć stopień demokratycznego nadzoru nad NBP bez ograniczania stopnia jego niezależności.

18

Pomiar stopnia niezależności banku centralnego

75%

Brzozowski M.

Ekonomista

|

2004

|

nr nr 2

187-207

XX

Wskaźniki niezależności banku centralnego oparte na przepisach prawnych ani nie odzwierciedlają w odpowiednim stopniu ich rzeczywistego stopnia autonomii, ani teoretycznego wymiaru pojęcia niezależności. W gospodarkach krajów rozwijających się wyłania się, przy podmiotowej ocenie statutów banków centralnych, problem rozbieżności pomiędzy warunkami legalnymi i działaniami rządu, a władzami decyzyjnymi w sferze polityki monetarnej. Przedmiotem artykułu jest kwestia prawidłowego pomiaru stopnia NBC. Wykorzystując dane z badania panelowego uszeregowano stopień niezależności banków centralnych w krajach przechodzących przez proces transformacji. Zaprezentowano oszacowane analitycznie indeksy niezależności banków centralnych w wybranych krajach.

EN

The law-based indicators of central bank independence neither satisfactorily reflect the real degree of autonomy nor the theoretical dimension of the concept of independence. In the developing market economies there emerges, alongside the subjective assessment of the statutes of the central bank, a problem of a divergence between the legal stipulations and the practices of government vis-a-vis the decision makers in the realm of monetary policy. Using panel research data and reaction functions we ranked the degree of independence of central banks in the countries undergoing transformation. We present analytically estimated central bank's independence indices of countries in question.(original abstract)

19

Central Bank Independence and Democracy : Does Transparency Matter?

75%

Ezzat A. M. , Fayed M. E.

Contemporary Economics

|

2020

|

tom 14

|

nr nr 2

90-111

EN

Securing central bank independence (CBI) is considered a vital and common practice in a large number of countries, since this independence is often associated with favorable economic performance, and it isolates monetary policy from the distortions of political business cycles, associated with electoral business or partisan cycles. However, one criticism against CBI is the seemed contradiction between independence and democracy, known as the problem of accountability of the monetary authority. Thus, this study empirically examines the potential effects of central bank transparency and independence on democracy. This would, in turn, attribute to reconciling the presumed contradiction between CBI and democracy, besides disentangling the impact of independence and transparency on democracy. To this end, we regress democracy on both CBI and CB transparency, besides some control variables, for a sample of 100 central banks in year 2010. The preliminary results indicate that CBI is conducive to democracy. However, this relationship is dependent on the level of CB transparency, where high levels of transparency could reverse this positive relation and make CBI an obstacle in face of democracy. Furthermore, CB's transparency is always associated with more democracy, but increasing the level of CBI reduces this positive impact. (original abstract)

20

Refleksje nad niezależnością banku centralnego

75%

Dymarkowska J.

Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu

|

2000

|

nr nr 13

7-20

XX

Tematem artykułu jest niezależność banku centralnego. Dwie jego pierwsze części mają charakter inwentaryzacyjny, podsumowujący stan wiedzy o rzeczywistości, trzecia zaś problemowy. Ze względu na zamienne stosowanie w literaturze tematu pojęcia " niezależność " i,, autonomia " w odniesieniu do statusu banku centralnego część pierwsza zawiera przegląd definicji tych pojęć, stanowiąc jednocześnie próbę rozstrzygnięcia, które z nich w przypadku określania statusu banku centralnego jest bardziej właściwe. Część druga zawiera próbę zdefiniowania instytucji banku centralnego poprzez określenie funkcji, zadań i celów jakie realizuje we współczesnej gospodarce rynkowej. Część trzecia obejmuje omówienie istoty niezależności banku centralnego poprzez przedstawienie tradycyjnych argumentów za i przeciw jego niezależności, z uwzględnieniem trzech podstawowych rodzajów niezależności oraz kierunku, w jakim rozwija się obecnie proces nowej instytucjonalizacji banków centralnych w Europie.(abstrakt oryginalny)