Tematem artykułu jest zarys praktyk powiązanych z zarysem teorii projektowania biofilicznego w kontekstach miejskich. O ile koncepcja budownictwa energooszczędnego stopniowo adaptuje elementy biofiliczne, o tyle podobne podejście może odnosić się w przyszłości także do skali miejskiej i stanowić jeden z zasadniczych elementów planowania i projektowania urbanistyczego. Zasób i kompozycja miejskich „terenów zielonych” jest w tym wypadku jedynie punktem wyjścia, a nie celem projektowania biofilicznego. Jego istotą jest raczej świadomie i celowo (by design) kształtowany wpływ na rozwój psychofizyczny mieszkańców miast poprzez stwarzanie okazji do codziennego aktywnego kontaktu z naturą i podtrzymywania lokalnej bioróżnorodności oraz, w konsekwencji, wynikające z tego określone korzyści zdrowotne, ekonomiczne i społeczne.
W artykule przedstawiono kompetencje, zadania i możliwości architekta w procesie wdrażania koncepcji przestrzeni zurbanizowanej przyjaznej osobom niepełnosprawnym i starszym. Uzasadnieniem podjęcia tematu jest paradoksalna sytuacja w kraju. Z jednej strony perfekcyjna i wyczerpująca informacja o zasadach interdyscyplinarnych działań, rozpowszechniana w mediach; z drugiej zaś brak kompleksowych wdrożonych rozwiązań. Zamiarem autora jest dokonanie analizy przyczyn aktualnych niedociągnięć i wskazanie najważniejszych -jego zdaniem - inicjatyw, warunkujących uzyskanie konkretnych rezultatów, podejmowanych w miarę możliwości przy współpracy lub przynajmniej poparciu architektów, zarówno na szczeblu centralnym, jak i lokalnym
EN
The author would like to depict an architect's competency, tasks and possibilities in the process of realization of conceptions concerning the built environment friendly towards the disabled and elderly people. The reason for taking up the subject is paradoxical situation in Poland. On the one hand we have perfect and profound Information concerning the rules of an interdisciplinary action - which is spread through media; on the other hand there is łąck of complex, realized solutions. The author wants to analyze the reasons of topical failures and to point out the most important (in his opinion) initiatives which arę reąuisite to obtain specific results and arę undertaken in cooperation with architects or at least with their sup-port; both on a central and local level.
Aby przeciwdziałać globalnemu ociepleniu i jego negatywnym skutkom, konieczne jest m.in. nadanie rozwojowi miejskiej przyrody takiego kierunku, aby nie tylko pomagała w sposób w pełni zaprogramowany przeciwdziałać skutkom globalnego ocieplenia, lecz również ograniczała sam proces.
Przestrzeń publiczna w miejskim środowisku zamieszkiwania to jednocześnie przestrzeń jednostki i przestrzeń wspólnoty. Wzajemne przenikanie tych dwóch obszarów tworzy zarówno antynomię, jak i jednorodną, spójną rzeczywistość zarówno dnia codziennego, jak i zdarzeń o charakterze odświętnym. Odmienna percepcja indywidualna i zbiorowa oraz odmienne formy użytkowania przestrzeni publicznej zmieniają pozornie obiektywne ramy kompozycji przestrzennej przestrzeni publicznej.
EN
Public space in the housing environment builds simultaneously the space of an individual and the community. The merging of both of these spaces consists of both the antinomy and homogenous, coherent reality of everyday and festive events. Various individual and collective perception and different form of the use of the space change seemingly unbiased frame of urban composition of the public space.
7
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
In the complex systems of urban spaces one can find many places, which, owing to their small scale, are often treated a part of a larger whole. Whereas their borders are often blurred, their character allow for establishing them as a typological identity. Various “microspaces” play a significant role, often hidden or only temporarily arranged within a specific segment of a city space as its supplement, complement, or simply to make it more attractive. Observation of the transformations taking place in the public spaces of Krakow allows not only for the indication of the fact that such places exist and are being created, it also enables us to frame a sketch of their functional and spatial polymorphism. This article elaborates on some chosen examples of Krakow microspaces and their variants.
PL
W złożonych układach przestrzeni miejskiej można odnaleźć wiele miejsc, które ze względu na swoją niewielką skalę bywają traktowane jako składowe większej całości. Tymczasem pomimo nierzadko rozmytych granic ich charakter pozwala na uznanie ich typologicznej odrębności. Rozmaite „mikroprzestrzenie” niekiedy schowane lub tymczasowo aranżowane w obrębie jakiegoś wycinka przestrzeni miejskiej jako jej uzupełnienie, dopełnienie czy dla jej uatrakcyjnienia, odgrywają niebagatelną rolę. Obserwacja przeobrażeń zachodzących w przestrzeniach publicznych Krakowa pozwala nie tylko na wskazanie faktu istnienia i powstawania tego rodzaju miejsc, ale umożliwia także nakreślenie zarysu ich funkcjonalno-przestrzennej wielopostaciowości. W niniejszym artykule omówiono przykłady wybranych krakowskich mikroprzestrzeni oraz ich odmian.
8
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
This article presents some projects implemented in the centres of german metropolises of strategic importance for the process of the urban revitalization and integration of a spatial metropolitan structure. The author analyzes the following examples: HafenCity in Hamburg, the revitalization of the former military and postindustrial waterfront grounds by the Havel River in Potsdam with special emphasis upon the Hans Otto Theatre and the City Park as well as three projects of key importance for the functional and spatial integration of the structure of Berlin after the year 1990: the governmental complex “Spreebogen”, the Central Railway Station and the restoration of the Museum Island. in conclusion, the author presents interdependences between the architecture of a metropolis and the architectonics of a network of public spaces and nodes, i.e. the structure which puts an urban space in order in the functional and spatial regard in the layer of the cultural symbolism and estheticism of an urban landscape. The notions of “a network of public spaces” and “nodes” also have an arranging value with reference to the social and economic aspects in a collection of attributes characterizing the models of a spatial metropolitan structure under research.
PL
Tematem artykułu są projekty śródmieść niemieckich metropolii o znaczeniu strategicznym dla prowadzenia procesu rewitalizacji urbanistycznej oraz integrowania przestrzennej struktury metropolitalnej. Autor analizuje następujące projekty: HafenCity w Hamburgu, rewitalizacji powojskowych i poprzemysłowych terenów nadbrzeżnych Haweli w Poczdamie – ze szczególnym uwzględnieniem teatru Hansa Otto i Parku Miejskiego oraz trzy projekty o kluczowym znaczeniu dla integrowania funkcjonalno-przestrzennej struktury Berlina po roku 1990: kompleks rządowy „Spreebogen”, Dworzec Główny i projekt Odnowy Wyspy Muzeów. W podsumowaniu przedstawiono współzależności między architekturą metropolis i architektoniką sieci przestrzeni publicznych i miejsc węzłowych, czyli strukturą porządkującą przestrzeń urbanistyczną pod względem funkcjonalnoprzestrzennym, w warstwie symboliki kulturowej i estetyki krajobrazu miejskiego. Pojęcia: „sieć przestrzeni publicznych” i „miejsca węzłowe” mają także walor porządkujący w odniesieniu do aspektów społeczno-ekonomicznych w zbiorze atrybutów charakteryzujących badane modele przestrzennej struktury metropolitalnej.
Przedmiotem zajęć prowadzonych w Zespole Projektowania Urbanistycznego Instytutu Architektury Politechniki Łódzkiej jest szeroko rozumiane projektowanie urbanistyczne. Celem prowadzonych wykładów, ćwiczeń projektowych i praktyk inwentaryzacyjnych jest rozbudzenie w studentach wrażliwości na walory przestrzeni zurbanizowanej, zarówno pozytywne, jak i negatywne. Efektem powinna być umiejętność ich oceny oraz świadomość możliwości wzbogacania warsztatu urbanistycznego dzięki czerpaniu inspiracji z historii urbanistyki, a także znajomości najnowszych zasad i tendencji kształtowania założeń przestrzennych. Bardzo ważnym elementem obecnym w działaniach Zespołu jest powiązanie prowadzonych zajęć dydaktycznych z praktyką projektową, co przejawia się zaangażowaniem studentów w działania świadczone różnym podmiotom w Łodzi oraz w miasteczkach podłódzkich. Celem takiego podejścia jest przekazanie studentom aktualnej wiedzy teoretycznej oraz umiejętności jej praktycznego stosowania.
EN
The subject of education realised by the Team of Urban Planning of the Institute of Architecture and Town Planning is broadly understood urban planning and design. The objective of the lectures, project exercises and urban inventory practices is evoking in students the sensibility to the values of the urban space, both positive as negative. The effect should be the ability to evaluate the basic features and the consciousness of possibilities of enriching the urban planner workshop thanks to the inspirations taken from the history of urbanism, and also the knowledge of the newest rules and trends of shaping of urban space. A very important role in the activities of the Team is relating of the educational activities with the planning practice, which is realised as an engagement of students into the activities for different stakeholders in Lodz and in the small towns nearby. The objective of such an approach is to provide students with the current theoretical knowledge and the ability to use it in the planning practice.
11
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
What exactly means the term ‘the sense of the city’? How can we answer this question precisely if we are not sure what a city is? Is it an accident on a map or form of art? Is it a symbol of culture or symbol of power? We could multiply questions but there is no simple answer. But we are professionals and people living around are waiting for our reasoning; therefore, we have to verify visible trends in the 21st century city that apply to all, both new and old, approaches to city planning. Ultimately, we have to try to build the model of the City of Harmonious Development meaning.
PL
Co dokładnie oznacza termin „sens miasta”? Jak odpowiedzieć precyzyjnie na to pytanie, skoro nie jesteśmy w stanie powiedzieć, czym jest miasto? Czy jest przypadkowym znakiem na mapie czy formą sztuki? Czy jest symbolem kultury czy symbolem władzy? Takie pytania można mnożyć, ale nie znajdziemy na nie prostej odpowiedzi. Ale jesteśmy profesjonalistami i ludzie żyjący wokół nas oczekują naszych wypowiedzi. Nie mamy więc wyjścia i musimy weryfikować trendy widoczne w XXI-wiecznym mieście, które biorą się z dawnego i nowego podejścia do planowania miast. W końcu musimy próbować zbudować model Miasta Harmonijnego Rozwoju.
14
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Street art is a particular kind of art, not only because of its spatial context, but also due to its ability to redefine the character of a place. The artistic actions related to street art influence the reception and form and function of a space. This article discusses the image, sculpture and performance as fields of a kind of game between the artist and recipient in the public space.
PL
Street art. Jest specyficznym rodzajem sztuki, nie tylko ze względu na kontekst przestrzenny, ale na dużą moc redefinicji charakteru miejsca. Działania artystyczne w których się mieści w istotny sposób mogą wpływać nie tylko na odbiór, ale również na funkcję i formę danej przestrzeni. Niniejszy artykuł zwraca uwagę na obraz, rzeźbę i performance – jako pola na których odbywa się rodzaj gry artysty z przestrzenią i odbiorcą.
15
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Czy algorytmy i generatywne narzędzia cyfrowe mogą pomóc w projektowaniu miast? To pytanie architekci i urbaniści zadają sobie od dłuższego już czasu. Jednak niewiele jest jeszcze ustalonych i sprawdzonych metod dających jasną odpowiedź. Nowe metody cyfrowe w projektowaniu urbanistycznym wyłaniają się powoli, mimo że od kilku lat dostępne są programy, które potrafią wygenerować trójwymiarowy model miasta (np. CityEngine) do celów animacji lub wizualizacji. Aby zgłębić tajniki mechanizmów sterujących ich formowaniem, na przestrzeni czasu, potrzebne jest radykalnie inne podejście - symulacja algorytmiczna.
EN
Can algorithms help with designing cities? This question has been asked by architects and designers over and over again, but it seems that clear answers are yet to come. There still aren’t too many verified methods, although they're emerging slowly. We've seen computer programs able to generate a three dimensional detailed model of a city (for example CityEngine), but mainly for the purposes of CGI animation or visualisation. However, if we want to go deeper into understanding the processes standing behind the formation of urban tissue, we need a radically new approach - algorithmic simulation.
16
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Rewitalizacja staje się coraz ważniejszym elementem procesów zarządzanie rozwojem lokalnym. Wynika to z rosnącej świadomości takiego kształtowania środowiska przestrzennego człowieka, które szuka rozwiązań polegających na intensyfikacji i przestrzennym zagęszczeniu nowych interwencji urbanistycznych. Kluczowymi elementami stają się zatem reurbanizacja znacznych obszarów miast, wiążąca się z rewitalizacją miejską. Koncentrowanie działań prorozwojowych na obszarach wcześniej zagospodarowanych przynosi wiele korzyści. Należą do nich ograniczanie ingerencji w środowisko naturalne, zwiększenie zwartości miasta, szansa na integrację społeczną i wyrównywanie standardów życia. Powyższe korzyści powinny determinować tworzenie koncepcji projektowych przez poszerzenie warsztatu urbanisty i architekta obejmujące stosowanie nie dość jeszcze upowszechnionych narzędzi. W szczególności, chodzi tu o włączanie mieszkańców w procesy tworzenia wizji rozwojowych oraz o stosowanie odpowiednich zapisów planistycznych.
EN
Urban regeneration becomes a more and more important element of local development management. It is a result of growing common awareness of the necessity to make the human environment more dense. The processes of re-urbanization become the key issues of current urban development reflection. The repeated urbanization of settlements is directly related to urban regeneration. The focus of planners on the earlier developed districts can yield many advantages. Those advantages should determine new concepts demanding alternative, or simply not yet generalized, design instruments. In particular it is about public participation in the creation of new development visions and the application of land use regulations.
Referat przedstawia sposób organizacji i prowadzenia studenckich projektów urbanistycznych na wyższych latach studiów (graduate study) w ramach programu City Design and Development w Szkole Architektury Massachussets Institute of Technology. Zagadnienie omówiono na przykładzie projektu Zaragoza Digital Mile opracowywanego w roku akademickim 2005/2006, w którym autor uczestniczył w ramach stypendium Fulbrighta. Zaproponowano wnioski na temat możliwości wykorzystania tych doświadczeń w projektach prowadzonych na polskich uczelniach. Wnioski te dotyczą m.in. podejmowania aktualnej, realistycznej problematyki w projektach kursowych, sposobu organizacji i prowadzenia prac projektowych oraz sposobu prezentacji i wykorzystania wyników.
EN
The paper discusses organization and process of urban design studio design and research projects at the City Design and Development program of the School of Architecture and Planning of the Massachusetts Institute of Technology. The issue was presented on the example of the Zaragoza Digital mile project, which took place in the fall semester in 2005/2006, based on author's experiences as a Fulbright visiting researcher. Proposed conclusions aimed at using those experiences in the polish context. The conclusions include using current, realistic issues as project themes, the organization role of leadership in the process, as well as the ways of publishing and using the results.
20
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Artykuł stanowi próbę przedstawienia polskim czytelnikom zajmującym się inwestycjami mieszkaniowymi (ale też wszystkim specjalistom związanym z rynkiem nieruchomości) tzw. ruchu Nowej Urbanistyki. Mimo ponad trzydziestoletniej historii oraz polskich korzeni, do tej pory nie było w Polsce szerszego zainteresowania tym zjawiskiem. W artykule przedstawiono krótką historię, idee i zasady ruchu. Ponadto, na przykładzie prowadzonych w USA badań, ukazano istotną rolę jaką w procesie inwestycyjnym odgrywa jakość projektu - tak urbanistycznego, jak i architektonicznego. Ostatnim, choć nie mniej ważnym celem artykułu jest rozpoczęcie szerokiej dyskusji nad teorią i praktyką ruchu Nowej Urbanistyki, zwłaszcza w kontekście planowania przestrzennego oraz zmian na rynku nieruchomości w Polsce.
EN
The article is an attempt to depict to the Polish readers, especially those dealing with housing investment (but also to all specialists related to the property market), a phenomenon of the movement of the New Urbanism. In spite of near thirty-years history and its Polish roots, there have been almost no broader interest in that issue in Poland so far. A short history, ideas and rules of the New Urbanism were presented in the article. Furthermore, relying on examples of US. research, a crucial role of a quality of urban and architectural projects in the investment process is explained. Last but not least, one of goals of this article is to trigger a concern of a broader discussion about theory and practice of the New Urbanism movement, especially in the context of urban planning, land use, and property market in Poland.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.