Po pierwsze, chciałabym podkreślić, że zmienną objaśnianą w moim badaniu jest saldo rachunku obrotów bieżących w relacji do PKB. Saldo rachunku obrotów bieżących można analizować z dwóch perspektyw: a) statystyki bilansu płatniczego, tj. traktując saldo rachunku obrotów bieżących jako sumę salda obrotów towarowych, salda usług, salda dochodów pierwotnych oraz salda dochodów wtórnych, b) z perspektywy tożsamości makroekonomicznej, zgodnie z którą saldo to jest różnicą oszczędności i inwestycji. Większość rozważanych przeze mnie zmiennych objaśniających wpływa na relację salda rachunku obrotów bieżących do PKB poprzez wpływ na stopę oszczędności i stopę inwestycji. Ponadto, w świetle otrzymanych przeze mnie wyników, nie jest prawdziwe stwierdzenie, że "zbliżanie się polskiego PKB per capita do niemieckiego powodowało pogarszanie salda rachunku bieżącego". Przypomnę, że zgodnie z uzyskanymi przeze mnie wynikami, w reakcji na wzrost relacji realnego PKB per capita w Polsce do realnego PKB per capita w Niemczech saldo rachunku obrotów bieżących w relacji do PKB w Polsce wzrastało. Wniosek ten jest zgodny z wynikami badań empirycznych innych autorów (np. Brissimis i in. 2010). (fragment tekstu)
Celem artykułu jest prezentacja analizy przepływu kapitału sześciu wybranych państw, które przyczyniają się do narastania globalnej nierównowagi. Zestawienie elementów bilansu płatniczego USA, Japonii oraz krajów wschodzących BRIC w okresie lat 1999-2008 dało obraz, w jakim tempie i skali kraje te zwiększają swoją potęgę gospodarczą. Publikacja składa się z czterech części. Scharakteryzowano strukturę bilansu płatniczego, który daje obraz całokształtu transakcji gospodarczych danego kraju. Przedstawiono wpływ ruchu kapitału na równowagę bilansu płatniczego. W następnej kolejności scharakteryzowano przyczyny oraz skalę narastania nierównowagi globalnej. Na podstawie danych Balance of Payments Statistics, publikowanym przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy, zestawiono wybrane części bilansu płatniczego.(abstrakt oryginalny)
EN
The purpose of this publication is a capital flow analysis of six selected countries thatcause a growth of world-wide imbalance. The comparison of the balance of paymentsbetween 1999 and 2008 in the USA, Japan and the BRIC countries gives information aboutthe scale and the rate of the economic growth.The publication consists of four parts. Initially, the structure of the balance of paymentswas characterized, giving a general view on all economic transactions in each countryand the influence of the capital traffic on it. Subsequently, reasons and the scale of thegrowth of the world-wide imbalance were characterized. Finally, selected components ofthe balance of payments were discussed on the basis of data publicized by the InternationalMonetary Fund. (original abstract)
Deficyt w rachunku obrotów bieżących bilansu płatniczego wzrósł w 1999 r. bardzo poważnie. Wyniósł on, jak wynika z wstępnych danych NBP, 11,7 mld USA, co odpowiada po przeliczeniu według przeciętnego w roku kursu USD 7,6 procent nominalnego PKB.
Artykuł jest próbą odpowiedzi na pytanie: dlaczego długookresowe przekroczenie bezpiecznej wielkości deficytu obrotów bieżących może być groźne dla gospodarki.
6
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule przedstawiamy rodzaje i cel tworzenia rezerw dewizowych na szczeblu krajowym. Badamy zależność poziomu rezerw od zmian wielkości i struktury przepływów kapitałowych rejestrowanych na rachunkach bilansu płatniczego oraz korelację pomiędzy rezerwami i komponentami międzynarodowej pozycji inwestycyjnej. Analizujemy stopnień zdywersyfikowania w gospodarkach UE poziomu rezerw, ich zależności od zmian w przepływach kapitałowych i wpływu na strukturę krajowej absorpcji. Zabezpieczenie gospodarki przed skutkami szokowych zmian poziomu i struktury przepływu kapitałów wpływających na poziom absorpcji wewnętrznej kosztuje. W artykule szacujemy bieżące koszty utrzymywania rezerw dewizowych oraz ich wpływ na stopę inwestycji krajowych. Wyniki analiz przedstawiamy dla krajów Unii Europejskiej, wykorzystując dane z ostatnich dwudziestu latach. (abstrakt oryginalny)
EN
In his article, the author presents the types and the objective of creation of foreign exchange reserves at the national level. He examines the dependence of the level of reserves on changes in the volume and structure of capital flows registered on accounts of the balance of payments as well as the correlation between the reserves and the components of the international investment position. He also analyses the degree of diversification in the EU economies of the level of reserves, their dependence on the changes in capital flows and the impact on the structure of national absorption. Protection of the economy against the consequences of chock changes on the level and structure of capital flows affecting the level of internal absorption incurs costs. In his article, the author estimates the current costs of maintaining foreign exchange reserves and their impact on the rate of domestic investment. The analyses findings are presented for the European Union countries making use of the data for the recent twenty years. (original abstract)
Celem artykułu jest ustalenie stopnia, kierunku i siły oddziaływania badanych zmiennych tj. salda budżetu państwa i salda rachunku bieżącego w ramach bilansu płatniczego Polski w latach 2009-2018 na tle wybranych państw Unii Europejskiej (UE). Główne pytania badawcze koncentrują się na ustaleniu rodzaju relacji łączących badane deficyty w świetle dotychczasowych badań dedykowanych hipotezie występowania deficytów bliźniaczych. Zastosowana metodologia opiera się na zintegrowanej analizie korelacji, regresji liniowej oraz analizie współczynnika zmienności. W wyniku przeprowadzonego badania stwierdzono występowanie silnej korelacji pomiędzy skumulowanymi wartościami badanych deficytów, co potwierdza występowanie w Polsce w badanym okresie hipotezy deficytów bliźniaczych i oznacza, że deficyt budżetowy wpływa na saldo rachunku bieżącego bilansu płatniczego. Zmiana skumulowanego salda budżetu o 1% prowadzi do zmiany skumulowanego salda rachunku bieżącego bilansu płatniczego o 0,89%. Można domniemywać, że problem deficytów budżetowych i związany z nimi kryzys zadłużeniowy oraz sald bilansów płatniczych w ramach dychotomii "nadwyżkowej północy" i "deficytowego południa" w najbliższej dekadzie będzie jednym z najbardziej konfliktogennych i dezintegracyjnych dla UE. Tym samym poszukiwanie drogi do równowagi budżetowej (wewnętrznej) oraz równowagi bilansu płatniczego (zewnętrznej) stanowi jedno z kluczowych wyzwań dla utrzymania spójności i zachowania zrównoważonego rozwoju zarówno w Polsce, jak i całej UE.(abstrakt oryginalny)
EN
The aim of the article is to determine the degree, direction and strength of impact of the studied variables, i.e. the state budget balance and the current account balance as part of Poland's balance of payments in the years 2009-2018 against the background of selected European Union (EU) countries. The main research questions focus on determining the type of relationships connecting the studied deficits in the light of previous studies dedicated to the twin deficits hypothesis. The methodology used is based on integrated correlation analysis, linear regression and an analysis of the coefficient of variation. As a result of the study, a strong correlation was found between the cumulative values of the studied deficits, which confirms the existence of the twin deficits hypothesis in Poland in the examined period and means that the budget deficit affects the current account balance. A change in the cumulative balance of the budget by 1% leads to a change in the cumulative balance of the current account of the balance of payments by 0.89%. It can be presumed that the problem of budget deficits and the related debt crisis as well as balance of payments balances under the dichotomy of "surplus north" and "deficit south" in the next decade will be one of the most conflicting and disintegrative for the EU. Thus, the search for a path to budget (internal) balance and balance of payments (external) is one of the key challenges for maintaining cohesion and maintaining sustainable development both in Poland and the entire EU.(original abstract)
Celem artykułu jest próba empirycznej identyfikacji determinant salda rachunku obrotów bieżących w relacji do PKB w Polsce. Na podstawie przedstawionego badania można sformułować następujące wnioski. Do wzrostu relacji salda rachunku obrotów bieżących do PKB przyczyniały się: proces realnej konwergencji oraz wzrost salda sektora instytucji rządowych i samorządowych w relacji do PKB w Polsce. Z kolei czynnikami wpływającymi na spadek salda rachunku obrotów bieżących w relacji do PKB były: aprecjacja realnego efektywnego kursu złotego, wzrost napływu do Polski zagranicznych inwestycji bezpośrednich w relacji do PKB, wzrost udziału sumy eksportu i importu towarów w PKB (aproksymanta otwartości handlu) oraz wzrost indeksu CBOE VIX. Paradoksalnie, wzrost niepewności (aproksymowanej przez indeks VIX) prawdopodobnie nie skłaniał do zwiększenia oszczędności przezornościowych. (abstrakt oryginalny)
EN
This paper tries to identify empirically the main determinants of the current account balance (CAB) to GDP ratio in Poland. It shows that an increase of the CAB to GDP ratio was supported by the process of real economic convergence and a rise in the general government balance to GDP ratio. In turn, an appreciation of the real effective exchange rate of the Polish zloty, an increase in the foreign direct investment inflow to Poland as a ratio to GDP, a rise in the share of sum of goods exports and imports in GDP (a proxy for trade openness) and an increase of the CBOE VIX index led to lower CAB to GDP ratio. Paradoxically, an increase of uncertainty (approximated by the VIX index) probably was not conducive to higher precautionary savings. (original abstract)
Wyniki badania wpływu wybranych czynników makroekonomicznych na saldo obrotów bieżących w grupie krajów OECD zastosowane zostały do wyciągnięcia wniosków dotyczących kształtowania się bilansu obrotów bieżących w Polsce. Analiza wykazała, że poziom rozwoju gospodarczego mierzony poziomem PKB na mieszkańca jest ważną długookresową determinantą badanej zmiennej. Silny okazał się również dodatni związek pomiędzy saldem obrotów bieżących a poziomem aktywów zagranicznych netto. W oparciu o wyniki badania dla krajów rozwiniętych podjęto próbę wyznaczania poziomu salda obrotów bieżących w Polsce, który byłby pozbawiony efektów transformacji oraz wpływu czynników losowych.
EN
The author studies the influence of the selected macroeconomic factors on the current account balances of OECD countries. The analysis reveals that the stage of economic development, as measured by per capita GDP, constitutes an important long term determinant of the said balance. There is also a strong positive relationship between the level of net foreign assets and the dependant variable, it suggests a strong inertia of balance's deficit/surplus. It has been found that the level of central bank's real interest rates influences, in the short run, the balance. Quite surprisingly it appears that fiscal deficits or the current rate of economic growth do not exert a statistically meaningful influence. The results of the study were used to calculate the structural level of current account balance of Poland, given the actual values of determinants taken into consideration. The simulations indicate that the exceptionally high current account deficit, as recorded during 1999-2000, had been incidental and was not related to structural or cyclical changes, nor to changes in economic policy.
W numerze 4 "Ekonomisty" z 2018 r. (Kuziemska-Pawlak 2018) podjęto próbę rozwiązania ważnego problemu, jakim jest określenie czynników determinujących saldo rachunku bieżącego. (...) Niniejszy komentarz zawiera: a) prosty model ekonomiczny, będący przykładem usytuowania salda bilansu handlowego w gospodarce krajowej i w gospodarce reszty świata oraz przykładową ścieżką prowadzącą do rozwiązania problemu. Jest to przy tym jedyne rozwiązanie możliwe do realizacji, jeśli podjęte "środki" ograniczają się do zagregowanych danych makroekonomicznych; b) inny sposób postępowania, dający rozwiązanie problemu od strony podażowej. Jako przykład zbadano determinanty salda handlowego Korei Płd., Finlandii i Polski. Na tej podstawie w kolejnej części przedstawiono: c) uwagi krytyczne wobec powyższego równania regresji oraz wyprowadzonych z niego interpretacji i wniosków. Ostatnia część zawiera podsumowanie. (fragment tekstu)
Perturbacje finansowe na świecie i rozchwianie budżetów państwowych w ostatnich latach tworzą zarzewie znacznych zmian kursów walutowych. Kurs złotego wobec dolara podlega w ostatnich latach silnym wahaniom. Dotyczy to także kursu złotego wobec euro, brytyjskiego funta szterlinga, franka szwajcarskiego oraz innych walut. Notowania kursu walutowego są istotnym elementem rachunku ekonomicznego. Prowadzi je NBP, ale też kurs wyznacza rynek. Notowania antycypacyjne, choć są podawane przez niektóre firmy eksperckie, okrywa tajemnica sposobu ich wyliczenia. Tymczasem statystyka państwowa dysponuje informacjami, które mogą wskazać, poprzez odpowiednie wyliczenia, jakie składniki rachunku makroekonomicznego wpływają najbardziej na kurs walutowy oraz jakie jest ryzyko dla tych składników. (fragment tekstu)
EN
Based on the Polish balance of payments, the euro zone, Great Britain, Switzerland and the United States we can determine what factors most influence on changes in the exchange rate. One can also attach to them influence of the rate of growth of national income, inflation and changes in the budget balance. In the case of Poland important are data on the activities of foreign companies. Exports of foreign companies operating in Poland has become the engine of our country's foreign trade. It aims to gradually balance the Polish trade balance. Moreover, the Polish financial situation stabilizes, although, the imbalance of the state budget balance distorts it slightly. The calculations omit the factor of profiteering activity. The article demonstrates that the zloty exchange rate, during the financial crisis affects the balance of payments most countries with strong currencies, not the balance of the Polish economy. (original abstract)
Cele realizowane w ciągu ostatnich 40 lat przez banki centralne przeszły ewolucję. Początkowo główną słabością polityki monetarnej była wielość celów. W przypadku Banków Rezerwy Federalnej ilustruje ją np. dyrektywa z marca 1970 r. Jako główne cele banku określała ona pożądane zmiany zagregowanych wydatków w relacji do potencjalnego produktu, wpływ pieniądza i zagregowanego popytu na zatrudnienie i ceny, skutki tych polityk dla poszczególnych sektorów i międzynarodowych rezerw walutowych, dystrybucję dochodów, gospodarkę mieszkaniową, centralne i lokalne finanse publiczne i inne obszary pod wpływem zmian w ilości pieniądza i kredycie1. Na początku XXI wieku dominuje pogląd o podstawowym znaczeniu polityki pieniężnej jako stabilizatora wartości waluty narodowej. (fragment tekstu)
13
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Celem artykułu jest empiryczna identyfikacja mechanizmów determinujących saldo rachunku obrotów bieżących względem produktu krajowego brutto (PKB) oraz kwantyfikacja parametrów mierzących skalę oddziaływania na tą relację zmiennych makroekonomicznych w okresie od 1 kwartału 2000 r. do 4 kwartału 2011 r. w Polsce. Odpowiedź na to pytanie może być punktem wyjścia do podjęcia działań sanacyjnych, mających na celu redukcję nierównowagi rachunku obrotów bieżących. Polityka gospodarcza, której celem jest przywrócenie równowagi bilansu płatniczego jest określana w literaturze (fragment tekstu)
EN
The article attempts to provide an empirical investigation of the medium-term determinants of current account to GDP ratio for Poland between 2000 and 2011, utilizing an approach that emphasizes the macroeconomic determinants of saving and investment balances. It is find that current account to GDP ratio is positively correlated with relative (in reference to Germany and EU27) real GDP per capita, relative (in reference to EU27) general government balance to GDP and spread between long term government bond yields in Poland and Germany. Net foreign direct investment to GDP, relative (in reference to EU27) employment rate and nominal effective exchange rate are negatively correlated with current account balance to GDP ratio. (original abstract)
14
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Celem artykułu było określenie wpływu transakcji bilansu płatniczego oraz innych przepływów na kształtowanie się MPI krajów UE w latach 2000-2012. Rolę wymienionych czynników oceniono na podstawie relacji zmian wywołanych każdym z nich do zmian MPI netto ogółem oraz wskaźników korelacji. Z przeprowadzonej analizy wynika, że w okresie 2000-2012 zwiększyło się znaczenie innych przepływów w kształtowaniu się zmian MPI netto krajów UE ogółem kosztem roli odgrywanej przez transakcje rejestrowane w bilansie płatniczym. Inne przepływy miały największy wpływ na zmiany MPI netto krajów o bardzo dużej otwartości finansowej, należących do najlepiej rozwiniętych rynków finansowych UE, natomiast transakcje były głównym czynnikiem zmian salda zagranicznych aktywów i pasywów w krajach o relatywnie niskim stopniu międzynarodowej integracji finansowej i słabiej rozwiniętych sektorach finansowych. (abstrakt oryginalny)
EN
The objective of the paper was to determine the influence of balance of payments transactions and other flows on the international investment position (IIP) of the EU member states in the period 2000-2012. The evaluation of presented factors' significance was based on the relationship between alterations imposed by them separately and total net IIP changes, and correlation indices. Research conclusions show that in the period 2000-2012 other flows' importance to the total net IIP changes of the EU members increased, at the expense of the role of balance of payments transactions. Other flows influenced at most the net IIP changes of EU member countries distinguished by great financial openness and the most developed financial markets. On the other hand, transactions played a key role in foreign assets and liabilities balance changes of the countries with relatively low degree of international financial integration and less developed financial sectors. (original abstract)
Celem opracowania jest identyfikacja najważniejszych zmian w statystyce bilansu płatniczego spowodowanych wprowadzeniem w 2009 roku nowego podręcznika bilansu płatniczego BPM6, który zastąpił obowiązujący od 1993 roku BPM5. Jako problem badawczy przyjęto próbę odpowiedzi na pytanie, jakie są różnice w wartości poszczególnych pozycji bilansu płatniczego zestawionych według nowego i starego podręcznika. Opracowanie składa się z dwóch części. W pierwszej scharakteryzowano zmiany wprowadzone w BPM6 w statystyce bilansu płatniczego, w drugiej ich wpływ na poszczególne pozycje bilansu płatniczego Polski w 2013 roku. Wyniki badań wskazują, że po zmianie metodologii największe różnice w bilansie płatniczym Polski odnotowano na rachunku finansowym oraz w saldzie błędów i opuszczeń.(abstrakt oryginalny)
EN
The aim of the study is to identify the most important changes in balance of payments statistics resulting from the introduction of the new Balance of Payments Manual (BPM6) in 2009, which replaced the previous BPM5 issued in 1993. The study attempts to answer the following research question: what are the differences between the value of various components and categories (entries) of the Polish balance of payments calculated according to the old and new manual. The paper consists of two parts. The first part presents changes to balance of payments statistics introduced by the new manual; the second section examines the impact of the new standards on different components of the Polish balance of payments in 2013. The results show that after the change of methodology the largest differences in the Polish balance of payments were observed in the financial account and in net errors and omissions.(original abstract)
Artykuł zawiera próbę odpowiedzi na pytanie: czy deficyt budżetowy powodował powstanie luki na rachunkach obrotów bieżących bilansu płatniczego? W tym celu autorka skonstruowała model ekonometryczny opisujący zależności między deficytami w państwach Europy Środkowej : Czechy, Polska, Słowacja, Węgry. (fragment tekstu)
EN
Deficits in a current turnover account in the balance of payments occurring simultaneously along with budget deficits are the common phenomenon in contemporary economies. In spite of the fact that much research on the phenomenon has been conducted, the following question needs to be answered: is a budget deficit responsible for a gap in the current turnover account in the balance of payments? In the article there has been made an attempt at answering the question with reference to four countries in Central Europe: the Czech Republic, Poland, Slovakia and Hungary. In order to achieve this, an econometric model has been constructed, the estimation of which has confirmed that in the Czech Republic and in Poland current turnover account in the balance of payments depends on how high a budget deficit is. In the case of Hungary, the factor mostly influencing the balance amount in a current turnover account in the balance of payments is that country's GDP. As far as Slovakia is concerned, variable statistically significant has not been found, which makes it impossible to draw a conclusion. (original abstract)
W pierwszej części artykułu zaprezentowano formuły teoretyczne pozytywnego i negatywnego wpływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych (BIZ) na bilans płatniczy w oparciu o pracę amerykańskiego ekonomisty F. R. Root`a "handel międzynarodowy i inwestycje". W dalszej części omówiono analizę wpływu BIZ na bilans płatniczy, w Polsce w latach 1991 do 2001.
EN
This article discusses the impact of foreign direct investment (FDI) on the host country's balance of payments with particular consideration to Poland. The first section of the article presents a theoretical formula of the positive and negative impact of FDI on the host country's balance of payments based on the work of the American economist F.R. Root, entitled International Trade and Investment. Next, the author analyses the impact of direct investment on Poland's balance of payments from 1991 to 2000. The analysis shows that since the beginning of the transformation process, FDI has held a significant position in financing the current account balance of payments deficit. On the other hand, the author also notes the negative impact of companies with foreign capital on the current account balance due to their high import intensity. (original abstract)
Uzyskanie przez Polskę członkostwa w Unii Europejskiej oznacza pełną konfrontację rynkową polskich przedsiębiorstw z przedsiębiorstwami unijnymi. Artykuł jest opracowaniem na temat stanu polskiego eksportu oraz warunków rynkowych na jakich muszą działać eksporterzy z Polski i z Unii Europejskiej.
Artykuł omawia ekonomiczne uwarunkowania liberalizacji przepływów walutowych, zabezpieczenia przeciw naruszeniom równowagi bilansu płatniczego, zagrożenia dla bilansu płatniczego i stabilności gospodarki związane z liberalizacją transakcji kapitałowych.(abstrakt oryginalny)
Połowa dekady lat 90. przyniosła wysoce charakterystyczną zmianę w strukturze bilansu płatniczego Polski. Po silnym skoku eksportowym z lat 1994-1995 i odnotowanej w obu tych latach relatywnie niewielkiej nadwyżce bilansu obrotów bieżących tempo wzrostu eksportu uległo w latach następnych wyraźnemu zwolnieniu, podczas gdy import nadal rósł prędko. W rezultacie w kolejnych dwu latach (1996-1997) w rachunku obrotów bieżących pojawił się deficyt. Niedobór ten szybko się pogłębiał i, chociaż nie spełniły się prognozy skrajnie pesymistyczne, to jednak w roku 1997 deficyt bieżący sięgnął - według wstępnych informacji - skali 3,2 procent PKB.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.