Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Analiza cen węgla kamiennego energetycznego

Rybarz Mateusz

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2023

|

nr 111

43--51

PL

Rynek węgla energetycznego na świecie jest obecnie w bardzo ciekawym okresie. Pandemia COVID-19, wojna w Ukrainie oraz postępujący zwrot w kierunku zielonej energetyki w Europie skutkują dużymi zmianami na tym rynku. Ceny węgla energetycznego na świecie aktualnie notują swoje rekordy, co odbija się na cenach energii elektrycznej. Celem opracowania jest identyfikacja głównych czynników wpływających na ceny węgla kamiennego energetycznego na rynkach światowych i rynku krajowym oraz oszacowanie ryzyka występującego na rynku globalnym oraz krajowym. Poprzez obszerny przegląd literatury krajowej oraz zagranicznej udało się autorowi wskazać na najważniejsze determinanty cen na rynku takie jak związek cen węgla kamiennego z zapotrzebowaniem na energię elektryczną, cenami gazu ziemnego czy też zmianami i decyzjami politycznymi. Ponadto udało się wykazać większą stabilność cen na polskim rynku węgla kamiennego niż na rynku światowym.

EN

The global hard coal market is currently in a very interesting time. The COVID-19 pandemic, the war in Ukraine and the progressive shift towards green energy in Europe are resulting in major changes in this market. Global hard coal prices are currently at their record highs, which is reflected in electricity prices. The purpose of the study is to identify the main factors influencing hard coal prices in global and local markets, and to estimate the risks in the global and local markets. Through an extensive review of domestic and international literature, the author managed to identify the most important determinants of prices in the market such as the relationship of hard coal prices to electricity demand, natural gas prices or political changes and decisions. In addition, he managed to demonstrate greater price stability in the Polish hard coal market than in the world market.

2

Obowiązki i potrzeby wynikające z nowej dyrektywy wodnej

Goderska Helena

Wodociągi - Kanalizacja

|

2023

|

nr 1

14--17

3

Risk management as a determining factor for the safety of a sapper patrol

Zakrzewski Waldemar

Scientific Journal of the Military University of Land Forces

|

2023

|

Vol. 55, No. 2(208)

128--141

EN

Risk identification and risk assessment is a constant aspect of the decision-making process by sappers of the sapper patrol in their daily operations related to the collection and neutralization of unexploded munitions, misfires, explosives and other dangerous objects of military origin. This is a very difficult task, resulting from the lack of complete and reliable information about the dangerous object found. However, the sapper patrol must manage the risks in their operations properly in order to safely and effectively carry out their tasks. The article is a survey in the field of risk assessment and decision making by the sapper patrol commander during the implementation of tasks related to the taking and neutralization of explosive and dangerous objects. The report presents the issue of threats generated by pollution of the country’s territory by unexploded munitions, misfires and other dangerous materials of military origin. Definitions of explosive and dangerous objects were also presented. The procedures for taking and neutralizing explosive and dangerous objects and the decision-making process of the sapper patrol commander during the activities related to taking these objects are described. Various factors that influence the decisions of the patrol commander when taking and neutralizing explosive and dangerous objects were indicated.

PL

Identyfikacja oraz ocena ryzyka to stały aspekt procesu podejmowania decyzji przez saperów patrolu saperskiego w swej codziennej działalności związanej z podejmowaniem i neutralizacją niewybuchów, niewypałów, materiałów wybuchowych i innych przedmiotów niebezpiecznych pochodzenia wojskowego. Jest to zadanie bardzo trudne, wynikające z braku kompletnych i pewnych informacji o znalezionym przedmiocie niebezpiecznym. Jednak w swych działaniach saperzy muszą odpowiednio zarządzać ryzykiem, aby bezpiecznie i skutecznie realizować swoje zadania. Artykuł jest przeglądem wiedzy z zakresu oceny ryzyka i podejmowania decyzji przez dowódcę patrolu saperskiego podczas realizacji zadań związanych z podejmowaniem i neutralizacją przedmiotów wybuchowych i niebezpiecznych. W materiale przedstawiona została problematyka zagrożeń generowanych zanieczyszczeniem terytorium kraju niewybuchami, niewypałami i innymi materiałami niebezpiecznymi pochodzenia wojskowego. Zaprezentowano także definicje przedmiotów wybuchowych i niebezpiecznych. Opisano procedury podejmowania i neutralizacji przedmiotów wybuchowych i niebezpiecznych oraz proces decyzyjny dowódcy patrolu saperskiego w trakcie działań związanych z podejmowaniem tych przedmiotów. Wskazane zostały różnorodne czynniki, które oddziałują na decyzje dowódcy patrolu podczas podejmowania i neutralizacji przedmiotów wybuchowych i niebezpiecznych.

4

Zarządzanie ryzykiem w przedsięwzięciach budowlanych na gruncie prawnym i naukowym

Skorupka Dariusz, Dudziak-Gajowiak Dominika, Duchaczek Artur, Bekisz Agnieszka, Kowacka Magdalena

Przegląd Budowlany

|

2023

|

R. 94, nr 1-2

24--29

PL

W artykule poruszono problematykę zmienności warunków realizacji przedsięwzięcia budowlanego. W związku z tym, że zmiana warunków jest czymś naturalnym i permanentnym, warto zastanowić się nad jej prognozą. Przy czym interesuje nas nie tyle sama prognoza, co negatywne skutki występowania zmian. Aby im zapobiec, należy próbować je przewidywać i być przygotowanym do ich minimalizacji, a nawet całkowitej neutralizacji. Temu właśnie służą procedury i metody przedstawione przez autorów artykułu. Autorzy w swoich analizach opierali się na gruncie prawnym, przedstawionym w normie i ustawie oraz na badaniach własnych, których efektem było opracowanie autorskiej metody analizy ryzyka.

EN

The article raises the variability of the conditions for the implementation of the construction project. Due to the fact that changing the conditions is something natural and permanent, it is worth considering its forecast. At the same time, we are interested not so much by the forecast itself but the negative effects of changes. To prevent them, they should be predicted and be prepared to minimize them and even complete neutralization. And this is what the procedures methods presented by the authors of the article is for. In their analyses, the authors based their analyzes on the legal grounds presented in the standard and the Act, as well as on their own research, which resulted in the development of a proprietary risk analysis method.

5

Engineering and technical structures of the Zhinvali hydroengineering complex and assessment of the state of their management

Gavardashvili Givi, Vartanov Martin

Production Engineering Archives

|

2023

|

Vol. 29, Iss.1

37--43

EN

Based on theoretical and long-term field researche, the article provides assessment of the management of engineering and technical structures of the Zhinvali hydroengeneering complex. The methodology and quantitative assessment of the risk of loss resulting from accidents at hydraulic structures are de-scribed. The implementation of the recommendations of scientific researche related to the protection of the waters of the Zhinvali reservoir will allow to extend its service life for at least another twenty years, which, subject to one-time-only investments in protection measures in the amount of 35 million GEL (1 USA Dollar - 2,90 GEL), will provide an opportunity to bring the amount of direct and indirect loss prevented to 25 million GEL per year. The calculation showed that rational management of the reservoir will allow, with an internal rate of return (IRR) of 42%, to accumulate net present value (NPV) in the amount of 87.6 million GEL over twenty additional years of operation, which in turn indicates a high efficiency of investments in the protection of reservoir waters.

6

Analiza ryzyka w ocenie jakości betonu towarowego, z wykorzystaniem logiki rozmytej

Skrzypczak Izabela, Zięba Joanna

Cement Wapno Beton

|

2023

|

R. 28, nr 1

26--39

PL

Decyzja o zaliczeniu rozpatrywanej partii betonu do projektowanej klasy, zależy od spełnienia warunków dotyczących wytrzymałości - każdego wyniku i wartości średniej. Kryteria zgodności betonu zostały opisane w normie PN-EN 206+A1:2016. Rozpatrując ryzyko w ocenie jakości betonu można przyjąć, że w tej ocenie występują trzy poziomy wyniku: mały, średni i duży. Wykorzystując operacje logiczne na zbiorach rozmytych, można ustalać reguły wnioskowania, w celu ustalenia zależności między różnymi zmiennymi. W pracy przedstawiono analizę ryzyka produkowanego betonu, przeprowadzoną dla dwóch parametrów wejściowych, dotyczących średniej wytrzymałości betonu na ściskanie oraz usterek, uzyskanych podczas sprawdzania zgodności ocenianych właściwości, z prawdopodobieństwem ich wystąpienia. Trzecim czynnikiem, jako konsekwencji wystąpienia tych właściwości, będzie sprawdzenie wytrzymałości na ściskanie, produkowanego betonu. W przypadku oceny wytrzymałości betonu na ściskanie, w oparciu o trzy wyniki n = 3, uzyskanej średniej 28 MPa przed i po kontroli, zgodności określonej na poziomie średnich właściwości, ryzyko dotyczące prawidłowej oceny jakości produkowanego betonu, jest średnie.

EN

The decision to include the considered batch of concrete in the designed class depends on the satisfaction of the conditions imposed on the strength of each individual result and the average value. The concrete conformity criteria are formulated in EN 206+A1:2016. When considering risk in concrete quality assessment, it can be assumed that there are three levels of result: low, medium, and high risk in quality assessment. Using logical operations on fuzzy sets, inference rules can be constructed to establish relationships between different variables. The paper presents an analysis of the risk of produced concrete carried out for two input parameters. Parameters on the average compressive strength of concrete and online defects obtained during compliance checks. Defects are identified by the probability of their occurrence. The third parameter introduced relates to the consequences of the occurrence of events identified with the obtained defectiveness after the compliance check of the compressive strength of the concrete produced. When verifying the compressive strength of concrete based on a sample size of n = 3, with the result obtained of a mean value of 28 MPa and a defect before and after conformity control defined at the medium defectiveness, the risk regarding the correct assessment of the quality of the produced concrete is medium.

7

Analiza wybranego wypadku paralotniowego z uwzględnieniem driverów istotnych i towarzyszących

Chmielewska Agnieszka

Aviation and Security Issues

|

2023

|

No. 1

1--11

PL

Celem artykułu było przeprowadzenie analizy wybranego wypadku lotniczego i przedstawienie podstawowych pojęć: driver istotny i driver towarzyszący, które według autorki stanowią wprowadzenie do ustalania przyczyn stymulujących charakter oraz dynamikę przebiegu każdego wypadku lotniczego. Autorka zastosowała analizę piśmiennictwa oraz wtórną analizę dokumentów. Zwrócono uwagę, iż przed biegłymi sądowymi stoją zupełnie nowe wyzwania w zakresie metod badania wypadków. W głównej części artykułu autorka zwróciła uwagę na bardzo długi okres czasowy (ok.10 lat) prowadzenia postępowania przez krajowe organy bezpieczeństwa w tym konkretnym wypadku paralotniowym. Podsumowując, wskazano na istotną rolę, jaką pełnią drivery istotne i towarzyszące w rekonstrukcji wypadku lotniczego i ich wpływ na zarządzanie bezpieczeństwem.

EN

The aim of the article was to analyze a selected an aviation accident and present the basic definitions: relevant and accompanying driver, which, according to the author, are an introduc-tion to determining the causes stimulate the character and dynamics of the course of each air accident. The author used literature analysis and secondary analysis of documents. It was po-inted out that forensic experts face completely new challenges in the field of accident investigation methods. In the main part of the article, the author drew attention to the very long period of time (i.e. about 10 years) of conducting proceedings by national security authorities in this particular paragliding accident. To sum up, the important role of relevant and accompanying drivers in the reconstruction of an aviation accident and their impact on safety management was pointed out.

8

Assessment of groundwater vulnerability to pollution in an Arid environment

Slimani Rabia, Charikh Messaouda, Aljaradin Mohammad

Archives of Environmental Protection

|

2023

|

Vol. 49, no. 2

50--58

EN

This study focuses on mapping the groundwater’s vulnerability to pollution in the region of Ouargla, located in the North-East of the northern Sahara, exposed to potential risks of alteration. By applying the methods (GOD, DRASTIC, and SINTACS), coupled with a Geographic Information System (GIS), we were able to identify a medium to high vulnerability trend. In light of the results recorded, the DRASTIC and SINTACS methods prove to be more suitable for our study region. This makes it possible to highlight the recharge zones and land use as being the most vulnerable in the territory studied. The GOD method presents a strong vulnerability trend over 77.02% of the study area. Such a result is directly related to the depth of the water table. It can therefore be argued that this method is far from being representative of the reality on the ground because of these very heterogeneous characteristics.

9

Planning of construction projects taking into account the design risk

Kostrzewa-Demczuk Paulina, Rogalska Magdalena

Archives of Civil Engineering

|

2023

|

Vol. 69, nr 1

613--626

EN

Complex construction projects require appropriate planning that allows for time and cost optimization, maximization of the use of available resources and appropriate investment control. Scheduling is a complicated process, due to the uncertainties and risks associated with construction works, the paper describes the development of the scheduling method traditionally used in Poland, based on data from KNR catalogs, by using the RiskyProject Professional program. In the RiskyProject Professional program, the risk and uncertainty with reference to a specific construction project were modeled, and the calculation results were compared with the real time of the project implementation. The conclusions from the work carried out confirm that the SRA (Schedule Risk Analysis) analysis of the base schedule allows for a more faithful representation of the actual conditions of a construction project. The probability of investment realization generated on the basis of the SRA analysis may be assumed at the level of 75÷90%.

PL

Złożone przedsięwzięcia budowlane wymagają odpowiedniego planowania, które umożliwia optymalizację czasowo-kosztową, maksymalizację wykorzystania dostępnych zasobów i odpowiednią kontrolę inwestycji. W pracy opisano rozwinięcie tradycyjnie stosowanej w Polsce metody harmonogramowania, opartej na danych pochodzących z katalogów KNR, poprzez wykorzystanie programu RiskyProject Professional. W programie RiskyProject Professional zamodelowano ryzyko i niepewność w nawiązaniu do konkretnego projektu budowlanego, a wyniki obliczeń porównano z czasem rzeczywistym realizacji przedsięwzięcia. Wnioski z przeprowadzonych prac potwierdzają, że analiza SRA bazowego harmonogramu umożliwia wierniejsze odwzorowanie warunków rzeczywistych przedsięwzięcia budowlanego. Prawdopodobieństwo realizacji inwestycji wygenerowane na podstawie analizy SRA, może być przyjmowane na poziomie 75÷90%.

10

Analyzing landslide susceptibility, health vulnerability and risk using multi criteria decision-making analysis in Arunachal Pradesh, India

Rehman Sufa, Azhoni Adani

Acta Geophysica

|

2023

|

Vol. 71, no 1

101--128

EN

Landslides being a widespread disaster are associated with susceptibility, vulnerability and risk. The physical factors inducing landslides are relatively well-known. However, how landslide susceptibility will be exacerbated by climate change, impede the attainment of the sustainable development goals and increase health vulnerability is relatively less explored. We present an integrated assessment of landslide susceptibility, health vulnerability and overall risk to understand these interconnected dimensions using Arunachal Pradesh, India, as a case study, which is susceptible to landslides due to its topography and climate conditions. Landslide susceptibility was examined using twenty landslide conditioning parameters through the fuzzy analytical hierarchy process (FAHP). The susceptibility map was validated using the area under the ROC curve (AUC). National Family Health Survey (NFHS 4) data were used to analyze the health vulnerability, while the overall risk was computed through the integration of susceptibility and vulnerability. Landslide susceptibility analysis indicated that nearly 22% area of the state is characterized by moderate susceptibility followed by high (17%) and very high susceptibility (13%). High elevation, slope, rainfall, SPI, drainage density and complex geology were identified as the causative factors of landslides. In the case of health vulnerability, East Kameng and Lohit districts were found to be very highly vulnerable, while Papum Pare, Changlang and Tirap districts experience high health vulnerability due to high degree of exposure and sensitivity. Overall risk analysis revealed over 16.8% area of the state is under moderate risk followed by high (9.8%) and very high (4.2%) risk. Linking this analysis with the climate change projections and SDG goals attainment revealed that Papum Pare, Upper Subansiri, Tirap and West Kameng require priority for lessening susceptibility, vulnerability and risk for achieving sustainable development. A strong correlation (99%) between HVI and risk further demonstrates the need for lessening health vulnerability and risk in the study area. Furthermore, our study contributes additional insights into landslide susceptibility by considering heal vulnerability and risk which may help in planning sustainable development strategies in a changing climate.

11

Wpływ pandemii COVID-19 na zarządzanie

Wolniak Radosław

Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Zarządzania Ochroną Pracy w Katowicach

|

2022

|

Nr 1(18)

21--32

PL

W publikacji zaprezentowano wybrane aspekty zarządzania w warunkach nie pewności z perspektywy pandemii COVID-19 jaka miała miejsce na świecie w latach 2020-2022. Pandemia była zjawiskiem, które można zaliczyć do tak zwanych czarnych łabędzi, zjawisk na trzecim poziomie niepewności – których wystąpienia nie można w pełni przewidzieć. Pandemia COVID-19 miała bardzo duży wpływ na gospodarkę i warunki prowadzenia biznesu. Wydaje się, że najistotniejszym z nich i mającym najbardziej długookresowe oddziaływanie było przyspieszenie rozwoju metod pracy zdalnej. W innym przypadku takie rozpowszechnienie się metod pracy zdalnej, ja kie wystąpiło na przestrzeni ostatnich dwóch lat, zajęłoby dużo więcej czasu. Wyda je się, że to zmiana trwała i praca zdalna zostanie trwałym elementem komunikacji i zarządzania organizacjami. Niemniej na pewno będzie to wymagało szczegółowych badań po okresie całkowitego zakończenia pandemii, aby sprawdzić jak trwałe są ten dencje, które zarysowały się w czasie pandemii.

EN

The publication presents selected aspects of management under uncertainty from the perspective of the COVID-19 pandemic that took place worldwide between 2020 and 2022. The pandemic was a phenomenon that can be categorised as the so-called black swan, a phenomenon at the third level of uncertainty – the occurrence of which cannot be fully predicted. The COVID-19 pandemic had a very significant impact on the economy and business conditions. The most significant of these, and the one with the most long-term impact, appears to have been the acceleration of the deve lopment of remote working methods. Otherwise, such a proliferation of remote wor king methods as has occurred over the last two years would have taken much longer. It seems that this is a permanent change and that remote working will become a per manent part of the communication and management of organisations. However, it will certainly require detailed research after the pandemic has fully ended to see how sustainable the trends that were outlined during the pandemic are.

12

Resilience assessment in crisis response phase – tentative approach

Wolanin Jerzy, Kępka Paweł, Telak Oksana

Zeszyty Naukowe SGSP / Szkoła Główna Służby Pożarniczej

|

2022

|

Nr 83

103--122

EN

The purpose of this paper is to indicate a possible measure of resilience of a local society. The concepts of resilience versus vulnerability are discussed. Two dimensions of resilience are considered: the first one, related to a security system organized by local authority and defined in the paper as systemic barriers and the second one, connected with a subjective possible reaction of population to a hazardous event defined as supplementary barriers. In the research of features of supplementary barriers their effectiveness was estimated in a questionnaire fulfilled by the crisis management staff in thirty regions in Poland. Employing the probability of success or failure, calculations of effectiveness of systemic and supplementary barriers were summarized giving the measure of strengthened or weakened entire safety system at the local level. A matrix of resilience was constructed.

PL

Celem artykułu jest wskazanie możliwej miary odporności społeczeństwa lokalnego. Omówiono koncepcje odporności oraz podatności na zagrożenia. Rozważane są dwa wymiary odporności: pierwszy – związany z organizowanym przez władze lokalne systemem bezpieczeństwa i określany w pracy jako bariery systemowe oraz drugi – związany z subiektywną możliwą reakcją ludności na zdarzenie niebezpieczne, określany jako bariery dodatkowe. W badaniach cech barier dodatkowych ich skuteczność oceniono w kwestionariuszu wypełnionym przez sztaby zarządzania kryzysowego w trzydziestu regionach w Polsce. Stosując prawdopodobieństwo sukcesu lub porażki, podsumowano obliczenia skuteczności barier systemowych i uzupełniających, dając miarę wzmocnionego lub osłabionego całego systemu bezpieczeństwa na poziomie lokalnym. Skonstruowano macierz odporności.

13

Concept for improving the security of religious sites

Wiśniewski Kacper, Zwęgliński Tomasz

Zeszyty Naukowe SGSP / Szkoła Główna Służby Pożarniczej

|

2022

|

Nr 84

131--148

EN

This article presents a concept for improving security at places of worship based on research carried out as part of the ProSPeReS project, along with a review of the topical literature. It presents the current state of security at such places and selected threats which such ‘soft’ targets may be exposed to. Places of worship are considered particularly vulnerable to attacks due to their accessibility and the fact that limited security measures are usually in place. The research was aimed at enhancing protection of places of worship by proposing potential opportunities for organisational changes in preventing, detecting and responding to terrorist attempts. To this end, a bow-tie analysis of a reference scenario at a hypothetical place of worship was applied, adapting the Vulnerability Assessment Tool methodology for this purpose. The background knowledge to the research constituted the results of a literature review, study visits to places of worship and knowledge of public security experts. The results of research in the form of the proposed method of threat analysis and vulnerability of religious sites and religious gatherings, as well as potential solutions to enhance the protection of these places in the context of the considered reference scenario, which translate into increased readiness for a potential terrorist event.

PL

Artykuł przedstawia koncepcję poprawy bezpieczeństwa w miejscach kultu religijnego na podstawie przeprowadzonych badań w ramach projektu ProSPeReS oraz przeglądu literatury przedmiotu. Autorzy odnieśli się do aktualnego stanu zabezpieczeń w takich miejscach oraz wskazali na wybrane zagrożenia, na jakie narażone mogą być tego typu ,,miękkie” cele. Miejsca kultu religijnego uważane są za szczególnie podatne na ataki noszące znamiona zdarzeń o charakterze terrorystycznym ze względu na ich dostępność i fakt, że zazwyczaj stosowane są w nich ograniczone środki bezpieczeństwa. Badania miały na celu zwiększenie ochrony miejsc kultu poprzez zaproponowanie potencjalnych możliwości wprowadzenia zmian organizacyjnych w zakresie zapobiegania, wykrywania i reagowania na potencjalne próby zamachów terrorystycznych. W tym celu zastosowano analizę drzew połączonych dla referencyjnego scenariusza w hipotetycznym miejscu kultu religijnego, adaptując na te potrzeby metodykę Vulnarable Assessment Tool. Wkład informacyjny do badań stanowiły wyniki przeglądu literatury, wizyt studyjnych w miejscach kultu oraz wiedza ekspertów do spraw bezpieczeństwa publicznego. Wyniki badań w postaci proponowanej metody analizy zagrożeń oraz podatności obiektów sakralnych i zgromadzeń religijnych, a także zaproponowane rozwiązania służące zwiększeniu ochrony tych miejsc w kontekście rozważanego scenariusza przekładają się na zwiększenie gotowości na potencjalne zdarzenia o charakterze terrorystycznym.

14

An original concept of measuring community risk by building social resilience

Woźniak Aleksandra

Zeszyty Naukowe SGSP / Szkoła Główna Służby Pożarniczej

|

2022

|

Nr 84

117--130

EN

An element that can influence the actual value of risk is social resilience, however, the value of the impact of the main components of social resilience on risk is not known. The motivation for addressing the topic was the desire to develop a tool to measure social resilience in the community. The aim of the study was to determine the outflow of social resilience to community risk. Through an analysis of the literature, the main components of social resilience were classified, and then, using cause-and-effect relationships, individual activities affecting social resilience were extracted. The author of the paper anticipated that this concept could serve as a starting point for a more complex form of calculation and criteria. It should be noted that social resilience is a factor that affects both the probability of events and the consequences. The author’s concept of community risk assessment taking into account social resilience is an open concept for editing. This concept requires classifying elements that build social resilience and providing them with standards, in which they should occur.

PL

Elementem, który może wpływać na rzeczywistą wartość ryzyka, jest odporność społeczna, jednak wartość wpływu głównych składowych odporności społecznej na ryzyko nie jest znana. Motywacją do podjęcia tematu była chęć opracowania narzędzia do pomiaru odporności społecznej w społeczności. Celem badania było określenie wypływu odporności społecznej na ryzyko społeczności. Poprzez analizę literatury sklasyfikowano główne komponenty odporności społecznej, a następnie, wykorzystując związki przyczynowo-skutkowe, wyodrębniono poszczególne działania wpływające na odporność społeczną. Autor artykułu przewidział, że koncepcja ta może być punktem wyjścia do bardziej złożonej formy obliczeń i kryteriów. Należy zauważyć, że odporność społeczna jest czynnikiem wpływającym zarówno na prawdopodobieństwo wystąpienia zdarzeń, jak i na konsekwencje. Autorska koncepcja oceny ryzyka społeczności lokalnej uwzględniająca odporność społeczną jest koncepcją otwartą do edycji. Koncepcja wymaga sklasyfikowania elementów budujących odporność społeczną i nadania im norm, w których powinny występować.

15

The Pay-Out Phase of the Bulgarian Universal Pension Funds – Initial Challenges and Short-Term Perspectives

Milev Jeko N.

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Organizacja i Zarządzanie

|

2022

|

Nr 86

123--138

EN

The universal pension funds in Bulgaria stepped into the distribution phase in September 2021. After months of hot discussions between the pension fund industry and the Regulator (Financial Supervisory Commission – FSC), new legislation regarding the pay-out phase appeared on the surface just weeks before the initial disbursement of pension benefits. The first insured individuals entitled to receive supplementary pension benefits were women born in 1960. A few of them applied for the envisaged additional payment in the very first days after acquiring the right. The current research encompasses three basic elements: the initial challenges that arose during the period of elaborating the normative rules concerning the distribution phase, the way these challenges were addressed and the short-term perspectives for the universal pension funds in Bulgaria. The paper is divided into two parts: the first one is dedicated to the analysis of the legislation concerning the pay-out phase; the second one is focused on the initial start of the payment of the benefits and the choices made by the insured individuals. The research is trying to shed some light on the near future of the Bulgarian pension funds, taking into consideration the initial preferences of the new pensioners towards the offered pension products and the arising new challenges for the universal pension funds. The paper concludes with some recommendations concerning additional reforms that could strengthen the second pillar of the pension system in the country.

PL

Faza wypłaty świadczeń z bułgarskich powszechnych funduszy emerytalnych – początkowe wyzwania i perspektywy krótkoterminowe Powszechne fundusze emerytalne w Bułgarii weszły w fazę dystrybucji we wrześniu 2021 r. Po miesiącach gorących dyskusji między sektorem funduszy emerytalnych a regulatorem (Komisją Nadzoru Finansowego – FSC), nowe przepisy dotyczące świadczeń zostały opublikowane zaledwie kilka tygodni przed ich pierwszą wypłatą. Pierwszymi ubezpieczonymi uprawnionymi do otrzymania dodatkowych świadczeń emerytalnych były kobiety urodzone w 1960 r. Niewiele z nich złożyło wniosek o przewidywaną dodatkową wypłatę już w pierwszych dniach po nabyciu omawianego prawa. Przeprowadzone badania skupiają się na trzech podstawowych elementach: początkowych wyzwaniach, które pojawiły się w okresie opracowywania normatywnych zasad dotyczących fazy dystrybucji świadczeń, sposobie, za pomocą którego wyzwania te zostały rozwiązane, oraz na krótkoterminowych perspektywach dla powszechnych funduszy emerytalnych w Bułgarii. Artykuł podzielony jest na dwie części: pierwsza poświęcona jest analizie przepisów dotyczących fazy wypłaty świadczeń; druga skupia się na początkowym rozpoczęciu wypłaty świadczeń i wyborach dokonywanych przez ubezpieczonych. Badania rzucają światło na najbliższą przyszłość bułgarskich funduszy emerytalnych, uwzględniają analizę początkowych preferencji nowych emerytów wobec oferowanych produktów emerytalnych oraz wyzwań w zakresie powszechnych funduszy emerytalnych. Opracowanie kończy się propozycjami dodatkowych reform, które mogłyby wzmocnić drugi filar systemu emerytalnego w tym kraju.

16

The risk of disruptions in supply chains affecting the strategic security of the organization (state)

Krupnik Dorota

Wiedza Obronna

|

2022

|

nr 3

107--123

EN

The article is devoted to the problem of safe supplies in crisis situations in selected organizations of the health care sector. An attempt was made to answer the question to what extent, for example, the implementation of the ISO 28000-based model can assist organizations in managing the security of the supply chain, especially in crisis situations. What actions should be taken to maintain the supply chain security management system or what solutions can be introduced to the identified processes affecting the functioning of the supply chain? The essence is to emphasize the role of the supply chain management system, based on specific requirements, in maintaining an appropriate level of security, especially during a crisis. To what extent can requirements focusing on the flow of process control activities ensure supply chain security?

17

Identification and assessment of risk components of enterprise cooperation in the supply chains

Staniewska Ewa

Systemy Logistyczne Wojsk

|

2022

|

Vol. 56, no. 1

113--126

EN

In the changing conditions of functioning of economic entities, an important role is played, on the one hand, by identifying resources and areas with the potential to increase competitiveness, and on the other hand, by ensuring the stability as well as safety of processes and reducing uncertainty and risk. Building links between business partners is essential in this respect. The basis for such partnerships in supply chains is cooperation based on trust and risk-sharing. At the same time, it should be emphasized that creating such relationships is not only a challenge, but also an additional source of risk. The purpose of this paper is to identify and assess risk elements occurring in the connections of enterprises in supply chains. Knowledge of risk and potential threats is the basis for creating relationships with partners and building security of enterprises and supply chains. The paper presents the results of research on key elements of risk in the relations of metal industry enterprises operating in supply chains. The research was conducted using a proprietary questionnaire and covered businesses operating in in the metal industry in Poland. The issues examined included such elements as: assessment of the perceived role of monitoring and reducing risk in enterprises, identification of competences in the area of risk analysis and assessment as well as preparation for irregularities and disruptions in supply chains characterized by the studied enterprises, identification of the impact of risk elements in relations with suppliers and recipients on the company’s operations, the used risk mitigation methods and factors influencing the implementation of risk management in supply chains. The obtained results allowed to identify the role of the risk of cooperation of enterprises in supply chains and significant factors impacting its reduction. The role of managing relations with business partners as an important element influencing the security of supply chains was also emphasized.

PL

W zmieniających się warunkach funkcjonowania podmiotów gospodarczych istotną rolę odgrywa z jednej strony identyfikacja zasobów oraz obszarów o potencjale pozwalającym na wzrost konkurencyjności, a z drugiej zapewnienie stabilności i bezpieczeństwa procesów oraz ograniczenie niepewności i ryzyka. Szczególne znaczenie w tym zakresie ma budowanie więzi między partnerami gospodarczymi. Podstawą takich partnerskich relacji w łańcuchach dostaw jest współpraca polegająca na zaufaniu i podziale ryzyka. Należy jednocześnie podkreślić, że tworzenie takich relacji stanowi nie tylko wyzwanie, ale także dodatkowe źródło ryzyka. Celem pracy jest identyfikacja i ocena elementów ryzyka występujących w powiązaniach przedsiębiorstw w łańcuchach dostaw. Wiedza z zakresu ryzyka i potencjalnych zagrożeń stanowi podstawę tworzenia relacji z partnerami oraz budowania bezpieczeństwa przedsiębiorstw oraz łańcuchów dostaw. W pracy przedstawiono wyniki badań dotyczące kluczowych elementów ryzyka w relacjach przedsiębiorstw branży metalowej funkcjonujących w łańcuchach dostaw. Badania zostały przeprowadzone za pomocą autorskiego kwestionariusza ankietowego i obejmowały przedsiębiorstwa branży metalowej prowadzące swoją działalność na terenie Polski. Badane zagadnienia obejmowały takie elementy jak: ocena postrzegana roli monitorowania i ograniczania ryzyka w przedsiębiorstwach, identyfikacja kompetencji w obszarze analizy i oceny ryzyka oraz przygotowania na nieprawidłowości i zakłócenia w łańcuchach dostaw jakimi odznaczają się badane przedsiębiorstwa, identyfikacja wpływu elementów ryzyka w powiązaniach z dostawcami i odbiorcami na działalność przedsiębiorstwa, wykorzystywane metody ograniczania ryzyka oraz czynniki wpływające na wdrożenie zarzadzania ryzykiem w łańcuchach dostaw. Uzyskane wyniki pozwoliły na identyfikację roli ryzyka współpracy przedsiębiorstw w łańcuchach dostaw oraz istotnych czynników wpływających na jego redukcję. Podkreślono również rolę zarządzania relacjami z partnerami gospodarczymi jako istotnego elementu wpływającego na zapewnienie bezpieczeństwa funkcjonowania łańcuchów dostaw.

18

Analiza zagrożeń ekosystemu IoT/IoE szacowania ryzyka bezpieczeństwa informacji

Grubicka Joanna

Rocznik Bezpieczeństwa Morskiego

|

2022

|

XVI

1--18

PL

Dostęp do globalnej sieci internetowej stał się obecnie na tyle powszechny, że zaczyna sterować urządzeniami powszechnego użytku oraz bardzo złożonymi procesami technologicznymi. Obecnie nadano temu zjawisku termin Internet Przedmiotów/Internet Wszechrzeczy. Niewątpliwie możliwość wykorzystania tego nowoczesnego narzędzi daje nieograniczone szanse rozwoju, niemniej jednak stwarza wiele zagrożeń, które mogą doprowadzić do zjawisk katastrofalnych. Artykuł poświęcony jest ocenie ryzyka wystąpienia zagrożeń oraz prezentuje praktyczną do wykorzystania metodologię analizy i szacowania ryzyka. Głównym celem opracowania jest wskazanie wybranych aspektów i zmian, które mają wpływ na zagrożenia dla przesyłanej informacji oraz znaczącą rolę użytkownika w systemie bezpieczeństwa informacji IoT/IoE.

19

Regulacje dotyczące SBSP w aspekcie bezpieczeństwo lotnictwa bezzałogowego

Wyszywacz Wiktor

Przegląd Komunikacyjny

|

2022

|

R. 77, nr 2/3

2--9

PL

Dynamiczny rozwój lotnictwa bezzałogowego wymusił określenie zasad wykonywania operacji lotniczych SBSP. Regulacje dotyczące SBSP ustalają zasady użytkowania statków bezzałogowych i porządkują sposób ich funkcjonowania w integracji z lotnictwem załogowym. Nadrzędnym celem wprowadzanych regulacji i przepisów jest zapewnienie odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa. Regulacje powinny uwzględniać zarówno aktualne potrzeby rozwojowe branży jak i wyraźnie sprecyzowane cele w zakresie bezpieczeństwa. Wszystkim interesariuszom związanym z lotnictwem zależy na tym, aby pomimo współużytkowania części przestrzeni powietrznej przez oba rodzaje lotnictwa, nie pogorszyć społecznego uznania wysokiego poziomu bezpieczeństwa transportu lotniczego. Wprowadzane regulacje rzutowały bezpośrednio na bezpieczeństwo operacji w lotnictwie załogowym jak i bezzałogowym. Przedstawiono w zarysie dotychczasowe doświadczenia oddziaływania regulacji w lotnictwie załogowym oraz omówiono aktualne regulacje w lotnictwie bezzałogowym, zarządzanie bezpieczeństwem i ryzykiem zagrożeń. Omówiono znaczenie poddziału operacji bezzałogowych na VLOS i BVLOS oraz na kategorie otwartą, szczególną i certyfikowaną. W obu rodzajach lotnictwa jednym z najbardziej znaczących czynników mających wpływ na poziom bezpieczeństwa jest czynnik ludzki (HF – human factor). Dlatego uwzględniono udział i znaczenie HF jako istotnego składnika istniejących i wdrażanych regulacji. Odniesiono się do aktualnie wprowadzanych zmian na poziomie krajowym i europejskim. W podsumowaniu przedstawiono wnioski końcowe.

EN

The dynamic development of unmanned aviation forced the definition of the rules for performing UAS flight operations. The UAS regulations set the rules for the use of unmanned aerial vehicles and organize their functioning in integration with manned aviation. The paramount goal of the introduced regulations and provisions is to ensure an appropriate level of safety. Regulations should take into account both the current development needs of the industry and clearly defined safety objectives. It is important to all aviation stakeholders that, despite the shared use of a part of the airspace by both types of aviation, public recognition of the high level of aviation safety has not deteriorated. The introduced regulations had a direct impact on the safety of operations in both manned and unmanned aviation. The current experience of the impact of regulations in manned aviation is outlined and the current regulations in unmanned aviation, as well as safety and risk management, are discussed. The importance of the VLOS and BVLOS unmanned operations as well as the open, special and certified categories were discussed. In both types of aviation, one of the most significant factors influencing the level of safety is the human factor (HF). Therefore, the participation and importance of HF as an important component of the existing and implemented regulations was taken into account. Reference was made to the changes currently introduced at the national and European levels. The final conclusions are presented in the summary.

20

Ryzyko zastosowania materiału zastępczego w procesie rekonstrukcji zabytkowych murów kamiennych na zaprawie glinianej

Terlikowski Wojciech, Sobczyńska Ewa, Gregoriou-Szczepaniak Martyna

Materiały Budowlane

|

2022

|

nr 11

90--95

PL

Proces rekonstrukcji zabytkowych konstrukcji kamiennych jest zagadnieniem złożonym i wymagającym wielu badań i analiz. Jednym z niezwykle ważnych aspektów jest ryzyko zastosowania niewłaściwego rozwiązania naprawczego do istniejącej materii. Ryzyko to w znacznej mierze obejmuje zagadnienia dotyczące analizy fizykochemicznej, ale także kompatybilność środowiskową czy realizacyjną. Chodzi zarówno o parametry zastosowanego materiału, w odniesieniu do materiału kamiennego, takie jak skład chemiczny, mineralogiczny, porowatość, parametry wytrzymałościowe itd., ale także o panujące warunki środowiskowe wpływające na ryzyko przeprowadzenia działań naprawczych, dostępność materiałów i sprzętu czy też o stopień wyszkolenia zespołu lokalnych pracowników. Wszystkie aspekty zostaną przedstawione w odniesieniu do konserwacji zabytkowych murów kamiennych na zaprawie glinianej. Zostaną im przypisane wartości punktowe wraz z opisem oraz zaprezentowany zostanie schemat określania wskaźnika ryzyka zastosowania materiału naprawczego w przypadku zabytkowych konstrukcji kamiennych na stanowisku archeologicznym w Tanais.

EN

The process of conservation of historic stone structures is a complex issue that requires a lot of research and analysis. One of the extremely important aspects is the risk of applying a substitute material to an existing one. This risk largely covers issues in the field of physico-chemical analysis, but also environmental or implementation compatibility. Therefore, we are talking here both about the parameters of the substitute material in relation to the stone one, such as chemical composition, mineralogical composition, porosity, strength parameters, etc., but also about the environmental conditions affecting the risk of carrying out conservation actions, the availability of materials and equipment or the level of training of the team local workers. All aspects will be presented in relation to the conservation of historic stone walls on an earth-based mortar, point values will be assigned to them with a description, and a way of determining the risk indicator for the use of substitute material will be presented. The algorithm will be used to determine the risk index for historic stone structures at the Tanais archaeological site.