Przedstawiono przegląd piśmiennictwa dotyczącego trwałych zanieczyszczeń organicznych uwalnianych w wyniku pożarów składowisk odpadów oraz ich negatywnego wpływu na zdrowie ludzi. Uwzględniono także niektóre aspekty edukacyjne.
EN
A review, with 68 ref., of persistent org. pollutants generated landfills fires. Negative impact of exposure to them on human health was discussed. Some educational aspects were also taken into consideration.
2
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Oceniono wpływ źródeł uwalniania polichlorowanych bifenyli (PCB) na ich zawartość w glebach i roślinach na obszarach o zróżnicowanym użytkowaniu oraz oceniono przemieszczanie się PCB w głąb profilu glebowego. Zbadano zależności pomiędzy zawartością PCB w glebie i ich zawartością w roślinach z uwzględnieniem źródła emisji. Akumulacji w glebach i roślinach ulegały przede wszystkim kongenery PCB 28 i PCB 52. Nisko chlorowane PCB przemieszczały się w głąb profilu glebowego na głębokość ok. 40 cm. Stwierdzono istotną statystycznie zależność pomiędzy zawartością PCB w badanych roślinach a ich zawartością w glebach.
EN
Soil samples were collected from 3 areas with diversified use and from layers of different depth (0–200 cm) as well as samples of plants growing in these areas. The content of polychlorinated biphenyls (PCB) in soils and plants was detd. by GC/ECD method. The PCB accumulation in soils and plants was mainly caused by PCB 28 (3 Cl atoms) and PCB 52 (4 Cl atoms) congeners. Low chlorinated PCBs moved deep into the soil profile to the depth of about 40 cm. A statistically significant relationship was found between PCB content in the tested plants and their content in soils.
3
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Zebrano i przedstawiono dane z monitoringu emisji wybranych substancji o charakterze trwałych zanieczyszczeń organicznych do powietrza w Polsce w latach 1995–2012. Oszacowano, z zastosowaniem systemu top-down, poziom uwolnień HCB, PCB, PCDD/F, BaP, BbF, BkF, IdP oraz sumarycznie WWA w 2010 r. Wyniki przedstawiono na mapach z podziałem na regiony (województwa).
EN
Monitoring data on air emissions of selected persistent org. pollutants from largest economy sectors in Poland in 1995–2012 were collected. In particular, the emissions of polycyclic arom. hydrocarbons, polychlorinated benzodioxins, dibenzofuranes, biphenyls and C6Cl6 in 2010 in the country regions (voivodships) were estd. by using the topdown approach and presented on maps.
4
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Trwałe zanieczyszczenia organiczne (TZO) to związki chemiczne pochodzenia antropogenicznego, odporne na degradację w środowisku oraz podlegające kumulacji w łańcuchu pokarmowym. Mogą być przenoszone na duże odległości w atmosferze, powodując (ze względu na swoją toksyczność) zagrożenie dla środowiska i zdrowia człowieka również w regionach, w których nigdy nie były stosowane. Dokonano przeglądu dostępnych danych na temat pięciu TZO (dikofol, endosulfanu, trifluralina, heksabromocyklododekan i pentachlorofenol), które w zakresie kontroli, ograniczenia lub wyeliminowania emisji do atmosfery oraz obniżenia strat wywoływanych w środowisku są obecnie w kręgu zainteresowania międzynarodowych konwencji. Skoncentrowano się przede wszystkim na środowiskowych i zdrowotnych aspektach wybranych związków.
Usuwanie trwałych zanieczyszczeń organicznych (TZO) z różnych komponentów środowiska jest istotnym problemem, któremu aktualnie poświęca się wiele uwagi. Konwencjonalne metody stosowane do ich eliminacji często są nieskuteczne i wymagają dodatkowych rozwiązań. W tym celu prowadzone są badania nad możliwością zastosowania zaawansowanych metod utleniania, do których zalicza się również fale ultradźwiękowe. Praca zawiera ocenę możliwości zastosowania metody sonochemicznej do utleniania ftalanu dibutylu (DBP). Przedstawiono wyniki badań dotyczące skuteczności działania pola ultradźwiękowego o stałej częstotliwości 20 kHz. Badano wpływ pH roztworu, czasu nadźwiękawiania i amplitudy drgań na przebieg procesu rozkładu. Do izolacji analitu wykorzystano ekstrakcję do fazy stałej (SPE). Ocenę stopnia obniżania zawartości DBP dokonano na podstawie oznaczeń ilościowych techniką chromatografii gazowej sprzężonej ze spektrometrią mas (GC-MS). Przeprowadzone badania wstępne udowodniły skuteczność zastosowania ultradźwięków do usuwania ftalanu dibutylu.
EN
Removal of persistent organic pollutants (POPs) from various components of the environment is an important issue, which currently much attention is paid to. Conventional methods used for their elimination are often ineffective and require additional solutions. For this reason, studies are being conducted on the possibility of using advanced methods of oxidation, which also includes ultrasonic waves. The work includes an assessment of the applicability of the sonochemical method to the oxidation of dibutyl phthalate. Presents results of tests on the effectiveness of the ultrasonic field with a fixed frequency of 20 kHz. The effect of pH, sonication time and amplitude on the process of decomposition were investigated. To the isolation of analyte was used solid phase extraction (SPE). The degree of reduction of dibutyl phthalate was determined using gas chromatography coupled with mass spectrometry (GC-MS). Preliminary studies have shown the efficacy of the use of ultrasound to remove of dibutyl phthalate.
8
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Szacuje się, że dorosły człowiek w pomieszczeniach zamkniętych spędza od 75% do 85% czasu, co oczywiście zależy od modelu życia. W tym czasie jest narażony na kontakt ze związkami znajdującymi się w danym pomieszczeniu. Kurz stanowi obfite siedlisko związków chemicznych, w tym Trwałych Zanieczyszczeń Organicznych (TZO). Zagadnienia związane z zanieczyszczeniami w pomieszczeniach zamkniętych wydają się być marginalizowane, co przekłada się na brak odpowiednich badań dotyczących tej problematyki. W artykule zostaną omówione polibromowane etery difenylowe oraz monoterpeny występujące w kurzu oraz zagrożenia jakie ze sobą niosą.
W Centrum Biotechnologii Politechniki Śląskiej realizowany jest projekt badawczy z udziałem uczniów liceum ogólnokształcącego FILOMATA. Finansowanie pozyskano w ramach programu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego „Uniwersytet Młodych Wynalazców”. Badania wykazały stymulujący wpływ nadtlenku wapnia (CaO2) na zmiany parametrów fizykochemicznych i biologicznych gleby zanieczyszczonej przepracowanym olejem silnikowym (POS) oraz levamizolem (LEV) - farmaceutykiem weterynaryjnym. Uzyskano dwukrotnie większy ubytek LEV w próbkach, do których wprowadzono CaO2. W przypadku POS efekt usunięcia był porównywalny, a wprowadzony CaO2 optymalizował odczyn gleby oraz przemiany fizykochemiczne prowadzące do powstawania zwiększonej ilości katecholu w stosunku do fenolu.
EN
The Centre for Biotechnology of the Silesian University of Technology conducts research project FILOMATA with students of the secondary school. The funding was obtained under the programme of the Minister of Science and Higher Education “Universities of Young Inventors”. The studies have shown stimulating effect of calcium peroxide (CaO2) on change of physicochemical and biological parameters of soil contaminated with used engine oil (UEO) and levamisole (LEV), a veterinary drug. In samples with introduced CaO2 two times higher decrease of LEV was observed. For UEO, removal effect was comparable, while introduced CaO2 optimized soil pH and physical and chemical changes leading to production of increased amount of catechol in relation to phenol.
Konwencja Sztokholmska w sprawie trwałych zanieczyszczeń organicznych jest międzynarodową umową mającą na celu ochronę zdrowia ludzkiego i ochronę środowiska przed działaniem tych substancji. W pracy przedstawiono podstawowe informacje dotyczące trwałych zanieczyszczeń organicznych, właściwości oraz regulacji prawnych związanych z ich występowaniem w środowisku.
EN
The Stockholm Convention on Persistent Organic Pollutants is an international agreement designed to protect human health and the environment from exposure to these substances. The paper presents basic information on persistent organic pollutants, characteristics, and regulations associated with their occurrence in the environment.
During last years an interest in the processes of transport and fate of pollutants to the polar regions located distantly from industrial centers, has significantly increased. The current analytical techniques enabling conducting studies prove that the Arctic regions (in the past considered as a pollution free area) have become an area of highly intensive anthropopresion. Svalbard archipelago stands out from the other polar regions due to its specific environmental conditions and geographic location, which results in becoming a reservoir of contamination in this area. Systematic environmental monitoring of arctic regions is extremely important due to an unique opportunity of observing a direct impact of pollution on the ongoing processes in the area of interest. In this way measurement data obtained are a valuable source of information, not only on changes occurring in the Arctic ecosystem, but also on estimated global impact of certain xenobiotics present in the environment. Furthermore, qualitative and quantitative studies on particular chemicals deposited in different regions of the Arctic ecosystem may constitute the basis for undertaking actions aimed at preventing negative effects caused by these pollutants.
PL
Na przestrzeni ostatnich lat znacząco wzrosło zainteresowanie procesami transportu i losem trwałych zanieczyszczeń w miejscach odległych od centrów przemysłowych, takich jak obszary polarne. Nowoczesne techniki analityczne pozwoliły na przeprowadzenie badań, które dowiodły, że również Arktyka, która w przeszłości była uważana za teren pozbawiony zanieczyszczeń, stała się obszarem o dużej intensywności antropopresji. Archipelag Svalbard wyróżnia się na tle innych rejonów polarnych ze względu na specyficzne warunki środowiskowe oraz położenie geograficzne, które czynią ten obszar rezerwuarem zanieczyszczeń. Monitorowanie stanu środowiska rejonów arktycznych jest niezwykle ważne ze względu na unikatową możliwość obserwacji bezpośredniego wpływu zanieczyszczeń na procesy zachodzące w badanym obszarze. Uzyskane w ten sposób dane pomiarowe stanowią cenne źródło informacji nie tylko o zmianach zachodzących w ekosystemie Arktyki, ale również pozwalają na oszacowanie wpływu określonych ksenobiotyków na środowisko w skali globalnej. Ponadto badania rodzaju i ilości substancji chemicznych zdeponowanych w różnych elementach ekosystemu stanowią podstawę do podejmowania działań, które mają na celu zapobieganie negatywnym oddziaływaniom zanieczyszczeń.
The main objective of this work was to assess the environmental impact of disposal sites of obsolete pesticides, called "tombs", and particularly on soils in the aeration and saturation zone and ground water, and defining whether the sites pose a significant risk of contamination of the environment with pesticides. These stockpiles were mainly set up in the 1970s. Observations and testing of soils and ground water in the vicinity of 45 sites scattered across Poland, point to contamination of the environment around all the tested sites located in unfavorable geological conditions, most frequently in sandy deposits with a shallow ground water table. The work shows that the sites are a significant source of environmental contamination, although the reach of pesticide migration in soils may be much greater. The research revealed variations of the pesticide composition in the aeration and saturation zone, caused by other changes of the compounds in question. Different rates in decay of pesticides at the bottom of the sites were also noted in comparison to changes in these compounds in soils.
Celem pracy było określenie zawartości wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych PAHs (WWA) w zależności od intensywności i sposobu użytkowania gleby. Do badań wytypowano trzy gleby: glebę płową typową niecałkowitą wytworzoną z pyłu, czarnoziem niezdegradowany wytworzony z lessu i madę rzeczną właściwą wytworzoną z pyłu. W każdej objętej badaniami glebie wybrano po trzy obiekty użytkowe: pola uprawne, chmielnik oraz sad jabłoniowy. Do badań pobierano próbki z głębokości 0-10 oraz 10-20 cm. W uzyskanym materiale oznaczono zawartość 16 PAHs metodą HPLGUV oraz zawartość węgla organicznego. Zawartość wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych wyraźnie zależała zarówno od typu gleby, jak również od sposobu jej użytkowania. Migracja tych związków w głąb profilu glebowego podobnie jak ich zawartość zależała od typu gleby i sposobu użytkowania.
EN
The aim of the present study was to determine the content of polycyclic aromatic hydrocarbons in relation to the intensity and type of soil management. Three types of soils were selected for the present studies, ie: Haplic Luvisol developed from silt (non-uniform), Haplic Phaeozem developed from loess and Eutric Fluvisol developed from silt. Three objects were chosen in each of the soils included in the present study, ie: apple orchards, hop gardens and arable field. 5amples were collected from the depth of 0-10 and 10-20 cm. In the study material obtained, the content of 16 PAHs was determined by means of the HPLC-UV method and organic carbon content. The content of polycyclic aromatic hydrocarbons clearly depended both on the soil type and soil management method. PAHs migration deeper into the soil profile similarly to their content, depended on the soil type and soil management method. However, in the Eutric Fluvisol increase in naphthalene share was observed with a decrease in depth.
The aim of the work, was the evaluation of the half-life of individual PAHs from the US EPA list as related to the sludge dose applied. The present experiment was carried out in two blocks of experimental plots divided according to the type of plants grown. In the first block, the following field plants were grown in specific sequence, (maize, spring barley, winter rape, potatoes and cereal mixture) while in the other block a perennial, ie wicker, was grown. Both the disappearance rate and the scope of the individual polycyclic aromatic hydrocarbons as determined by their respective half-lives showed that degradation of these compounds depended on the sewage sludge properties (among other things, the pollutant content) as well as the sludge dose and the type of area used.
PL
Celem badań była ocena czasu połowicznego rozkładu poszczególnych wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych z listy US EPA w zależności od zastosowanej dawki osadu ściekowego. Doświadczenie realizowano w dwóch blokach poletek, których wyodrębnienie związane było z rodzajami uprawianych roślin. W bloku pierwszym uprawiano w określonym następstwie rośliny polowe (kukurydza, jęczmień jary, rzepak ozimy, ziemniaki, mieszanka zbożowa), zaś w bloku drugim roślinę wieloletnią - wiklinę. Szybkość i zakres rozkładu poszczególnych wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych określone na podstawie czasu połowicznego rozkładu wskazują, że degradacja tych związków zależy od właściwości osadu ściekowego (m.in. zawartości zanieczyszczeń), jak również od dawki osadu i sposobu użytkowania terenu.
Contamination of soil environment by polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) is mostly related to human activities. However sometimes pollution may be a result of occurrences which are not related to human directly, e.g. flood. The goal of this research was evaluation of related to flood, potential threats, especially polycyclic aromatic hydrocarbons pollution. Changes of PAH content were evaluated directly after the flood, and three months after tlood waters retreated. Possibility of leaching of investigated compounds into deeper soil horizons (20-40 cm) was also investigated. Clear difference of PAH content in 0-20 cm soil horizon, depending on kind of area use was observed. Increase of benzo[b ]fluoranthene was noted in all investigated soil samples, regardless to the area sampled, and of naphthalene and acenaphthalene, in over a half of investigated soil samples. The lowest dynamics of content changes was observed in case of 4-ring PAHs. In most samples from 20-40 cm horizon, decrease of investigated compounds was observed. In case of individual PAH, increase of content was usually observed for anthracene, phenanthrene and acenaphthylene.
PL
Zanieczyszczenie środowiska glebowego przez wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne związane jest przede wszystkim z działalnością człowieka. Jednakże niekiedy do zanieczyszczenia gleb dochodzi w wyniku zjawisk niezależnych bezpośrednio od człowieka. Może to być związane na przykład z powodzią. Celem pracy było określenie potencjalnych zagrożeń związanych z powodzią w zakresie zanieczyszczenia gleb przez wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA). Oceniano zmianę zawartości WW A w glebach bezpośrednio, jak i po trzech miesiącach po ustąpieniu wód powodziowych. Określano również możliwość migracji badanych związków do niższych warstw (20--40 cm) profilu glebowego. Obserwowano wyraźne zróżnicowanie zmian zawartości WWA w warstwie gleby 0-20 cm w zależności od sposobu użytkowania terenu. Bez względu na obszar badań notowano przyrost zawartości benzo[b]fluorantenu, a także w ponad połowie badanych próbek glebowych naftalenu oraz acenaftylenu. Najmniejszą dynamikę zmian zawartości stwierdzono w przypadku 4-pierścieniowych WWA. N a głębokości 20--40 cm w większości badanych próbek stwierdzono obniżenie się zawartości oznaczanych związków. W przypadku indywidualnych WWA najczęściej wzrost ich zawartości w warstwie gleby 20-40 cm obserwowano dla antracenu, fenantrenu, fluorantenu oraz acenaftylenu.
Badania miały na celu określenie biodostępnych form wybranych WWA w glebie lekkiej użyźnionej osadem ściekowym. W celu oceny zawartości biodostępnych WWA glebę ekstrahowano 25% roztworem tetrahydrofuranu w wodzie. Całkowita zawartość WWA określano stosując ekstrakcję dichlorometanem metodą ultradźwiękową. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono wyraźny wpływ dawki osadu na zmiany w zawartości form biodostępnych WWA. Materia organiczna pochodząca z osadu wyraźnie ograniczała biodostępność WWA. Odnotowano również wysoką zależność pomiędzy poziomem form biodostępnych WWA w glebie a współczynnikiem log Kow tych związków.
EN
The objective of this research was to estimate bioavailable forms of choosen PAHs in sewage sludge-amended light soil. To estimate amount of bioavailable forms of PAHs the soil has been extracted with 25% tetrahydrofuran solution in water. Ultrasonic method and dichloromethane have been used to extract total content of PAHs. Influence of sludge dose on bioavailable PAHs content has been evaluated. Bioavailability of PAHs has been related to organic matter content in sewage sludge. High correlation between log Kow and level of bioavailable forms of PAH's in soil has been noticed.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.