Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Fitoremediacja szansą na przyjazne środowisko wokół dróg i ulic

Rymsza B., Gawroński S. W., Gawrońska H.

Transport Miejski i Regionalny

|

2013

|

nr 3

3--7

PL

Fitoremediacja to nowoczesna technologia z pogranicza ochrony środowiska i inżynierii komunikacyjnej, która umożliwia oczyszczania środowiska ze szkodliwych zanieczyszczeń zawartych w powietrzu. Transport drogowy jest głównym źródłem metali ciężkich w terenie zurbanizowanym, dlatego powierzchnie sąsiadujące z jezdniami są znacznie bardziej zanieczyszczone niż stanowiska bardziej oddalone. Podwyższone stężenie metali ciężkich stanowi niebezpieczeństwo dla mieszkańców, którzy przebywają w pobliżu jezdni, gdzie pył z zanieczyszczonej powierzchni może być unoszony przez ruch powietrza. Niekorzystny wpływ zanieczyszczeń powietrza na samopoczucie, zdrowie i życie człowieka został potwierdzony w wielu publikacjach medycznych. Jednym z najbardziej niebezpiecznych zanieczyszczeń wdychanych przez człowieka są mikropyły (ang. particular matters, PM). W wypadku, gdy zanieczyszczenia zostały wyemitowane do atmosfery, jedyną możliwą alternatywą oczyszczenia powietrza jest wykorzystanie biotechnologii środowiskowej – fitoremediacji, czyli uprawy takich roślin, na powierzchni których osadzają się mikropyły. Badania naukowe dotyczące selekcji najbardziej efektywnych gatunków lub odmian do akumulacji PM w terenie zurbanizowanym są jak dotąd rzadko prezentowane w literaturze. Zastosowanie fitoremediacji w przestrzeni miejskiej jest możliwe dzięki wykorzystaniu nowych rozwiązań dotyczących zagospodarowania poboczy i pasów dzielących dróg i ulic, zarówno w miastach, jak i na terenach pozamiejskich. W artykule jest mowa o fitoremediacji w przestrzeni dróg i ulic. Jest duża szansa na to, że wobec rosnącej świadomości na temat znaczenia działań proekologicznych ta nowoczesna propozycja, jaką jest fitoremediacja, zyska aprobatę społeczną.

EN

Phytoremediation is a technology combining the disciplines of environmental protection and communication engineering which allows purifying the environment from harmful contaminants in the air. Road transport is a major source of heavy metals in urban area, thus soil in close vicinity of streets are much more polluted than at more distant sites. Elevated concentrations of heavy metals are dangerous for inhabitants, if heir activity is performed close to the street, where polluted soil dust is easily blown out by wind. The adverse effect of air pollution on the well–being, health and human life has been confirmed in a number of medical publications. One of the most dangerous pollutants inhaled by humans is particular matters – PM. If pollution has been emitted to the atmosphere the only possible alternative to clean up the air is environmental biotechnology – phytoremediation. It is based on cultivation of plants, which works as a biological filter, by accumulating panicles on both leaf and root surfaces. Phytoremediation in the urban space is possible due to the new solutions concerning development of shoulders and median lanes, both in cities and non–urban areas.The article concerns the phytoremediation in the area of roads and streets. It is highly probable that phytoremediation as a modern solution will gain social approval due to the growing global awareness of significance of pro–ecological activities.

2

Możliwości rekultywacji jezior o różnych cechach morfometrycznych za pomocą koagulantów glinowych i żelazowych

Łopata M., Gawrońska H.

Technologia Wody

|

2012

|

Nr 4 (18)

44-45

PL

Michał Łopata 1 Ą fiatach 2001-2012 Katedra Inżynierii Ochrony Środowiska UWM w Olsztynie przygotowała i prze- Helena Gawrońska prowadziła pięć projektów rekultywacji jezior metodą inaktywacji fosforu. Zabiegom poddano jeziora o różnych typach hydrologicznych i zróżnicowanej morfometrii (tab. 1). Jako czynnika wiążącego fosfor we wszystkich przypadkach użyto chlorku poliglinu PAX 18 i w dwóch przypadkach siarczanu żelaza PIX 113. Na całość doświadczeń złożyło się czternaście aplikacji w pełnej skali technicznej.

3

The influence of a long-term artificial aeration on the nitrogen compounds exchange between bottom sediments and water in Lake Długie

Brzozowska R., Gawrońska H.

Oceanological and Hydrobiological Studies

|

2009

|

Vol. 38, No.1

113-119

EN

The study was conducted on a degraded Lake Długie in Olsztyn (surface area 26.8 ha, max depth 17.3 m) restored in 1987 – 2000 with the method of the artificial aeration with destratification. The aim of the study was to determine the influence of the applied method on the exchange of nitrogen compounds between the bottom sediments and overlying water. The results revealed that the applied method caused a decrease of nitrogen release from the bottom sediments and influenced the content of this component in the sediments. The observed changes may have been the effect of the intensification of the coupled nitrification-denitrification processes occurring in the aquatic conditions modified by the restoration.

4

Changes in the phytoplankton community of a lake restored with phosphorus inactivation (Lake Głęboczek, northern Poland)

Jaworska B., Gawrońska H., Łopata M.

Oceanological and Hydrobiological Studies

|

2009

|

Vol. 38, No.1

93-101

EN

The study applied qualitative and quantitative phytoplankton analysis as a tool for determining algal community characteristics and identifying the directions and general trends of changes caused by the restoration of Lake Głęboczek through phosphorous inactivation before and during its application. The method applied in the studied lake aimed at reducing phosphorous availability through the chemical precipitation of its excess mineral forms in the water body and limiting their mobility in the bottom sediments. Restoration efforts led to shifts in the phytoplankton domination structure followed by the inhibition of blue-green algae development. In consequence, a significant decrease was recorded in the growth rate of the phytoplankton community.

5

Trwałość odnowy Jeziora Długiego metodą inaktywacji fosforu ( Pojezierze Mazurskie)

Gawrońska H., Łopata M.

Gaz, Woda i Technika Sanitarna

|

2009

|

Nr 9

21-22

6

Phosphorus immobilization in Lake Głęboczek following treatment with polyaluminum chloride

Łopata M., Gawrońska H.

Oceanological and Hydrobiological Studies

|

2008

|

Vol. 37, No.2

99-105

EN

In 2001-2003, a survey was conducted of the effectiveness of restoration in the heavily eutrophic polymictic Lake Głęboczek, located in Tuchola. The application of the phosphorus inactivation method with polyaluminum chloride PAX 18 resulted in the complete removal of phosphates, and in a considerable (up to 50-60%) reduction of total phosphorus in the lake water. The sorptive capacity of the bottom sediments was enhanced after the restoration, particularly in the top layer (0-5 cm). An increase of the aluminum content and of mineral forms of phosphorus was observed, mainly the aluminum-bound fraction (at its greatest, by over 330%). The amount of mobile phosphorus in the sediments decreased by 40%. The evidence of the durable immobilization of phosphorus in the aquatic ecosystem was the limited phosphorus release from the bottom sediments. This was confirmed by a significant decrease of total phosphorus in the interstitial waters (from 4-6 mg dm-3 to 2-3 mg dm-3), and by a practically complete removal of phosphates from the near-bottom waters.

7

Rekultywacja Jeziora Wolsztyńskiego metodą inaktywacji fosforu

Gawrońska H., Lossow K., Łopata M., Brzozowska R., Jaworska B.

Przegląd Komunalny

|

2007

|

nr 6

75-78

PL

Główną przyczyną degradacji Jeziora Wolsztyńskiego byty wpływające przez wiele lat nieoczyszczone ścieki bytowe oraz zanieczyszczenia obszarowe. Mimo odcięcia ich dopływu i ograniczenia ładunków zanieczyszczeń wprowadzanych do jeziora jakość jego wód nie uległa większym zmianom. Wskazuje to na istotną rolę zasilania wewnętrznego, a to z kolei na potrzebę rekultywacji zbiornika.

8

Strategia badania mechanizmu dezaktywacji metali przez rośliny. Cz. II: Genomika i specjacja bionieorganiczna "za pan brat"

Pawlak K., Ruzik R., Lipiec E., Ciurzyńska M., Gawrońska H.

Analityka : nauka i praktyka

|

2007

|

nr 1

20-23

9

Wpływ zlewni na stan troficzny Jeziora Luteckiego

Gawrońska H., Lossow K., Łopata M.

Inżynieria Ekologiczna

|

2005

|

Nr 13

62-63

10

Influence of a multi-year artificial aeration of a lake using destratification method on the sediment-water phosphorus exchange

Brzozowska R., Gawrońska H.

Archiwum Ochrony Środowiska

|

2005

|

Vol. 31, no. 3

71--88

EN

The research was conducted in a relatively small (26.8 ha) but quite deep (17.3 m) Lake Długie in Olsztyn, Poland. For over 20 years the lake was collecting sewage which eventually caused its complete degradation. In 1987-2000 the lake was restored using the artificial aeration method with destratification of water. The results showed that the artificial aeration effectively limited the internal loading. Application of this restoration method resulted in reduction of phosphorus compounds concentrations in the analyzed water strata. The decrease of TP in bottom sediments (to the level of 3-4 mg P g1 DW) was probably associated with the fact that a new layer of sediments was created, reflecting a change in the aquatic conditions caused by the restoration. The investigations conducted in the reference years showed that the changes were not permanent. A high concentration of phosphorus compounds in bottom sediments, low sorptive capacity and a tendency to oxygen deficiency, indicate that further possibility to decrease the amount of phosphorus compounds in the lake by this restoration method is limited.

PL

Badania prowadzono na małym (26,8 ha), lecz dość głębokim (17,3 m) Jeziorze Długim w Olsztynie. Przez ponad 20 lat jezioro było odbiornikiem ścieków, co doprowadziło do jego całkowitej degradacji. W latach 1987-2000 zbiornik był rekultywowany metodą sztucznego napowietrzania z destratyfikacją. Uzyskane wyniki badań pokazały, że sztuczne napowietrzanie skutecznie ogranicza zasilanie wewnętrzne. Zastosowanie tej metody rekultywaeyjnej poskutkowało obniżeniem stężeń związków fosforu w badanych warstwach wód. Obniżenie zawartości fosforu ogólnego w osadach dennych (do poziomu 3-4 mg P g1 s.m.) było prawdopodobnie związane z odłożeniem się nowej warstwy osadów, odzwierciedlającej zmienione przez rekultywację warunki środowiskowe w jeziorze. Badania przeprowadzone w latach kontrolnych pokazały, że zanotowane zmiany nic miały charakteru trwałego. Wysokie zawartości związków fosforu w osadach, niska pojemność sorpcyjna i tendencje do wyczerpywania tlenu w warstwach przydennych oznaczają, że możliwości dalszego obniżenia ilości związków fosforu w jeziorze za pomocą tej metody są ograniczone.

11

Impact of anthropogenic pressure on aquatic conditions in lake Track in Olsztyn

Grochowska J., Gawrońska H.

Archiwum Ochrony Środowiska

|

2005

|

Vol. 31, no. 2

85--94

EN

The research was carried out on a small (52.8 ha) and shallow (4 m) Lake Track in Olsztyn, exposed to a considerably intense anthropogenic pressure. In the middle 1800s this reservoir was dried out and most of the contiguous land was designated for agricultural purposes. The lake was restored in the mid 1900s. At present, the drainage basin of Lake Track is 216 ha. Urban land comprises the largest portion of this area, i.e. 49.3%, barren land 41.4% and forests 6.1%. The lake receives storm waters but for years it had also received sanitary sewage. The results of this research allowed classifying the lake as nutrient-rich, with fairly advanced eutrophication processes. The waters were characteristic of very high nutrients content, up to 0.75 mg P/dm3 and 3.87 mg N/dm3. The high fertility of Lake Track was additionally confirmed by high BOD5 values, i.e. up to 9.5 mg O,/dm3, high chlorophyll content, usually from 30 to 40 mg/m3 but reaching 123 mg/m3, and low water transparency, oscillating between 0.6 and 0.9 m. The reason for the lake's high trophic level was no doubt the excessive loading from the drainage basin. The actual nutrient runoff from the drainage basin to the lake exceeded the critical loads, as defined by Vollenweider. Low quality of the lake's waters and the parallel high extremal loading indicate that preventive measures should be taken, aimed at reducing the extremal loading.

PL

Badania prowadzono na niewielkim (52,8 ha) i płytkim (4 m) jeziorze Track w Olsztynie, poddanym szczególnie nasilonej antropopresji. W połowie XIX wieku oraz na początku XX wieku jezioro Track próbowano osuszyć a większość terenów okalających zbiornik przekształcić w grunty orne. Po ponownym odtworzeniu, jezioro Track otoczone jest zlewnią o powierzchni 216 ha, w której największy udział mają tereny zurbanizowane (49,3%). Nieużytki zajmują 41,4%, zaś obszary leśne 6,1%. Zbiornik ten jest odbiornikiem ścieków opadowych a przez wiele lat także sanitarnych. Na podstawie uzyskanych wyników badań stwierdzono, że jezioro Track jest zbiornikiem żyznym o znacznym zaawansowaniu procesów eutrofizacyjnych. W wodach jeziora stwierdzono bardzo wysokie ilości biogenów, sięgające: 0,75 mg P/dm3 i 3,87 mg N/dm3. O dużej żyzności jeziora Track świadczą także wysokie wartości BZT5 dochodzące do 9,5 mg O2/dm3, zawartości chlorofilu a (wynoszące najczęściej 30-40 mg/m3, ale sięgające nawet wartości 123 mg/m3), jak również niska przezroczystość wody wahająca się od 0,6 do 0,9 m. Przyczyną wysokiej trofii tego zbiornika jest bez wątpienia nadmierne jego obciążenie ze zlewni. Rzeczywiste ładunki biogenów spływające do jeziora przekraczają ładunki krytyczne wyliczone wg Vollenweidera. Niska jakość wód tego jeziora, przy istniejącym wysokim obciążeniu ładunkiem zanieczyszczeń ze zlewni wskazuje na konieczność zastosowania działań ochronnych, polegających na zmniejszeniu obciążenia zewnętrznego.

12

Pierwsze zastosowanie koagulantu PAX w rekultywacji jezior polskich

Gawrońska H., Lossow K.

Przegląd Komunalny

|

2003

|

nr 2

69-69

PL

Postępujący proces eutrofizacji jezior powoduje nie tylko pogorszenie jakości wód i ograniczenie możliwości ich gospodarczego wykorzystania, ale prowadzi też do przyspieszenia całkowitego ich zaniku. Główną przyczyną tego zjawiska jest nadmierne obciążenie jezior związkami azotu, a zwłaszcza fosforu. Próby cofnięcia procesu eutrofizacji w wyniku zastosowania wyłącznie działań ochronnych rzadko kończą się sukcesem

13

Zbiórka, odzysk i regeneracja olejów przepracowanych w świetle nowych przepisów

Gawrońska H.

Paliwa, Oleje i Smary w Eksploatacji

|

2001

|

R. 10, nr 92

10-12

14

Przegląd metod rekultywacji jezior

Lossow K., Gawrońska H.

Przegląd Komunalny

|

2000

|

nr 9

94-106

PL

Jednym z głównych symptomów postępującej eutrofizacji i degradacji głębokich, uwarstwionych termicznie jezior jest stopniowe odtlenienie wód hypolimnionu, co wywołuje szereg ujemnych następstw w ekosystemie jeziorowym.

15

Ochrona zbiorników wodnych

Lossow K., Gawrońska H.

Przegląd Komunalny

|

2000

|

nr 9

92-93

PL

Rekultywacja (odnowa) jezior ma na celu cofnięcie, zatrzymanie lub choćby tylko zwolnienie procesów eutrofizacji jezior, a czasami wręcz usunięcie jej ujemnych następstw. Ochrona zbiorników wodnych polega natomiast na ograniczeniu dopływu substancji biogennych (pożywkowych) i organicznych ze zlewni. Wszystkie metody rekultywacyjne są stosowane w obrębie misy jeziorowej, a ochronne - na terenach przyległych, w zlewni.

16

Oleje do turbinowych silników lotniczych. Cz. 6

Gawrońska H., Górski W.

Paliwa, Oleje i Smary w Eksploatacji

|

2000

|

R. 9, nr 75

26-31

EN

Contemporary types of aircraft turbine engines: turboprop, turbojet and helicopter engines and lubricating systems have ben presented. Mineral and synthetic lubricants used in aircraft turbine engines, their chemical nature, manufacture, properties, classfications, basic requirements, and test methods have been described. Interchangability problems of Russian oils by western products in Polish Airforce have been signalised.

17

Oleje do turbinowych silników lotniczych. Cz. 5

Gawrońska H., Górski W.

Paliwa, Oleje i Smary w Eksploatacji

|

2000

|

R. 9, nr 74

30-36

EN

Contemporary types of aircraft turbine engines: turboprop, turbojet and helicopter engines and lubricating systems have ben presented. Mineral and synthetic lubricants used in aircraft turbine engines, their chemical nature, manufacture, properties, classfications, basic requirements, and test methods have been described. Interchangability problems of Russian oils by western products in Polish Airforce have been signalised.

18

Oleje do turbinowych silników lotniczych. Cz. 4

Gawrońska H., Górski W.

Paliwa, Oleje i Smary w Eksploatacji

|

2000

|

R. 9, nr 73

25-29

19

Oleje do turbinowych silników lotniczych. Cz. 3

Gawrońska H., Górski W.

Paliwa, Oleje i Smary w Eksploatacji

|

2000

|

R. 9, nr 71

17-20

EN

Contemporary types of aircraft turbine engines: turboprop, turbojet and helicopter engines and lubricating systems have been presented. Mineral and synthetic lubricants used in aircraft turbine engines, their chemical nature, manufacture, properties, classifications, basic requirements, and test methods have been described. Interchangability problems of Russian oils by western products in Polish Airforce have been signalised.

20

Oleje do turbinowych silników lotniczych. Cz. 2

Gawrońska H., Górski W.

Paliwa, Oleje i Smary w Eksploatacji

|

2000

|

R. 9, nr 70

21-23

EN

Contemporary types of aircraft turbine engines: turboprop, turbojet and helicopter engines and lubricating systems have been presented. Mineral and synthetic lubricants used in aircraft turbine engines, their chemical nature, manufacture, properties, classifications, basic requirements, and test methods have been described. Interchangability problems of Russian oils by western products in Polish Airforce have been signalised.