Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Bottom Deposits of Stratified, Seepage, Urban Lake (On the Example of Tyrsko Lake, Poland) as a Factor Potentially Shaping Lake Water Quality

Augustyniak R., Neugebauer M., Kowalska J., Szymański D., Wiśniewski G., Filipkowska Z., Grochowska J., Łopata M., Parszuto K., Tandyrak R.

Journal of Ecological Engineering

|

2017

|

Vol. 18, nr 5

55--62

EN

The object of the study was Tyrsko Lake (area 18.6 ha, max. depth 30.4 m), located in the western part of Olsztyn (Olsztyn Lakeland). This lake is one of the clear water lakes in Olsztyn, but the progressive deterioration of water quality has been observed during recent years. The phosphorus concentration in the water-sediment interface, phosphorus fractions quantity and the amount of components which can bind this element was investigated in the upper (0–5 cm) layer of deposits. The aim of study was to analyze the potential influence of bottom sediment on the lake water quality. The obtained results revealed that the bottom sediment of Tyrsko Lake can be classified as mixed, silica-organic type, with a relatively high content of iron (over 4% Fe in d.w.). The total phosphorus content was ca. 3.5 mg P g,-1 d.w. on average. Phosphorus in the bottom sediment was bound mainly with organic matter (NaOH-nrP fraction), which had over 50% share in TP. Highly mobile fractions (NH4-Cl-P and BD-P) together only included ca. 5% to 7% TP. The obtained results show that the bottom sediment of Tyrsko Lake can bind phosphorus quite effectively. The calculated internal mineral phosphorus loading during summer stagnation period was 10.9 kg and it was lower that the assessed annual external phosphorus load (22.6 kg). The assessed annual phosphorus loading from both sources was still lower than the critical load according to Vollenweider criteria. However, due to the fact that the internal loading phenomenon is occurring in the lake, it should be taken into consideration that the lake water quality can deteriorate gradually during the longer time perspective. These findings should be accounted for in the future if the potential protection and restoration procedures will be developed.

2

Spływ powierzchniowy wapnia, magnezu, żelaza, manganu oraz azotu i fosforu ze zlewni górnej Pasłęki

Grochowska J.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2016

|

T. 16, z. 4

33--42

PL

Celem badań było ustalenie wartości jednostkowych współczynników spływu makropierwiastków z terenów o różnych formach zagospodarowania w zlewni górnej Pasłęki i jej prawobrzeżnego dopływu Giłwy. Stwierdzono, że największe wartości współczynników spływu manganu oraz azotu i fosforu do wód uzyskano z obszarów użytkowanych rolniczo (110,8 kg Ca∙ha-1∙rok-1, 15,6 kg Mg∙ha-1 ∙rok-1, 0,5 kg Mn∙ha-1∙rok-1, 0,6 kg P∙ha-1∙rok-1, 14,3 kg N∙ha-1∙rok -1). Badania wykazały też wpływ terenów użytkowanych rolniczo, zarówno gruntów ornych, jak i użytków zielonych (łąki i pastwiska), na zwiększenie ładunku obszarowego wapnia i magnezu, w odniesieniu do których uzyskano największe współczynniki spływu z tych form użytkowania ziemi. Największą wartość współczynników spływu żelaza uzyskano dla obszarów leśnych (0,6 kg Fe∙ha-1 ∙rok-1).

EN

The aim of study was to determine values of unit coefficients of the surface runoff of macroelements from surfaces with different land management types, which was conducted in the catchment basin of the upper Pasłęka River and its right-bank tributary, the Giłwa River. The highest values of the coefficients describing the runoff of manganese as well as nitrogen and phosphorus to waters were obtained for a subcatchment comprising farmland (110.8 kg Ca∙ha-1·year-1, 15.6 kg Mg·ha-1·year-1, 0.5 kg Mn·ha-1·year-1, 0.6 kg P·ha-1·year-1, 14.3 kg N·ha-1·year-1 ). The study also pointed up the effect of agriculturally used areas, both arable land and grassland (meadows and pastures), consisting in increasing the non-point loads of calcium and magnesium, which scored the highest runoff coefficient values for the mentioned types of land use. The highest value of the iron runoff coefficient was calculated for forested areas (0.6 kg Fe·ha-1·year-1).

3

Influence of restoration methods on the longevity of changes in the thermal and oxygen dynamics of a degraded lake

Grochowska J., Brzozowska R., Łopata M., Dunalska J.

Oceanological and Hydrobiological Studies

|

2015

|

Vol. 44, No. 1

19--27

EN

The study was conducted on Lake Długie, located in the city of Olsztyn, which for 20 years received raw domestic sewage (400 m3 per day). After preliminary conservation operations, the lake was restored by artificial circulation and phosphorus inactivation methods. During artificial circulation, water temperature in the whole lake volume was equalized. The disconnection of the compressor stimulated the return to typical thermal parameters in the lake. Phosphorus inactivation did not affect the thermal regime in the lake. Artificial circulation caused an increase in the oxygen content in the whole lake, lowered the oxygen-depletion rate during stagnation, and shortened the duration of anaerobic conditions in the near-bottom waters. Phosphorus inactivation did not directly affect the content of oxygen. However, after the coagulant was added to the lake, the oxygenation of the water was further improved owing to the depressed photosynthesis caused by drastically reduced availability of phosphate for primary producers.

4

The influence of different recultivation techniques on primary production processes in a degraded urban lake

Grochowska J., Brzozowska R., Parszuto K.

Oceanological and Hydrobiological Studies

|

2014

|

Vol. 43, No. 3

211--218

EN

The study was conducted in Lake Długie located in Olsztyn, the Masurian Lake District. In the 1950s and in the 1960s, Lake Długie was used for 20 years as a collector of raw domestic and storm sewage. This has led to complete degradation of the lake. After preliminary protection measures implemented in the catchment, the lake was restored by artificial aeration and phosphorus inactivation methods. Long-term recultivation of the reservoir resulted in a significant and long-lasting improvement of the water quality. Before restoration, the average concentration of organic phosphorus in the surface water layer amounted to 0.166 mg Porg l-1 and of organic nitrogen − to 3.0 mg Norg l-1. After restoration, these values decreased to 0.058 mg Porg l-1 and 2.0 mg Norg l-1. The results obtained eight years after the recultivation of Lake Długie are extremely interesting. The amounts of chlorophyll a did not exceed 7 μg l-1, water transparency remained at a depth of 2.9 m, and BOD5 did not exceed 2 mg O2 l-1. These observations show that during implementation of recultivation treatments, only chemical parameters of the water significantly changed, while biological elements reacted to the treatments with some delay.

5

Observations of selected chemical components of meromictic Lake Zapadłe waters in 1990-1993, 2000-2001 and 2005-2006

Tandyrak R, Teodorowicz M., Grochowska J.

Archives of Environmental Protection

|

2010

|

Vol. 36, no. 3

75-82

EN

Studied was a small (4.6 ha) meromictic lake situated in a deep land hollow surrounded by a high-inclination slope. The lake was made shallower two times (from 20 to 18 m) by collapsed shores. It is fed by underground waters and has relatively constant outflow. Limited water dynamics reduced the epilimnion thickness (from 4 to 2 m) and influenced the monimolimnion setting below 13 m depth with a characteristic small (0.2°C) temperature increase in the vertical profile and a permanent deoxygenation of the water below 7–11 m depth. The relationship between the organic matter parameters BOD5 and COD-Mn before the shore collapse revealed the dominance of matter produced in the reservoir. In the final period the situation was opposite. In the monimolimnion allochthonous matter accumulated which due to anaerobic decomposition generated large amounts of ammonium. Observed in the same water layer was also a decrease of the conductivity.

PL

Badaniami objęto niewielkie (4,6 ha) jezioro meromiktyczne, położone w silnym zagłębieniu terenu i otoczone skarpą o znacznym nachyleniu. Na skutek zawalenia się brzegów zbiornik ten dwukrotnie uległ spłyceniu (z 20 do 18 m). Jest on zasilany wodami podziemnymi, posiada także stosunkowo stały odpływ. Ograniczona dynamika wód skutkowała spłyceniem warstwy epilimnionu (z 4 do 2 m), wytworzeniem monimolimnionu poniżej 13 m głębokości z charakterystycznym niewielkim (0,2° C) wzrostem temperatury w profilu pionowym oraz stałym odtlenieniem wód poniżej 7–11 m. Stosunek wskaźników materii organicznej (BZT5 i ChZT-Mn) przed zawaleniem brzegów jeziora świadczy przewadze materii produkowanej w zbiorniku, w ostatnim okresie obserwowano sytuację odwrotną. W monimolimnionie nastąpiło nagromadzenie materii allochtonicznej, a jej beztlenowy rozkład powodował powstawanie znacznych ilości amoniaku. Stwierdzono także spadek wartości przewodnictwa elektrolitycznego w tej partii wód.

6

Nitrogen and phosphorus compounds in Lake Pluszne

Grochowska J., Tandyrak R

Archiwum Ochrony Środowiska

|

2007

|

Vol. 33, no. 1

59-66

EN

The studies were carried out in Lake Pluszne which is one of the largest (903.3 ha) and deepest (52 m) lakes in the Olsztyńskie Lakeland. The lake can be found approximately 6 km east of the town of Olsztynek, at 53"35'9"N and 20"24'5"E, in the drainage basin of the Marózka - Łyna - Pregoła Rivers. Total phosphorus content in the waters of Lake Pluszne ranged from 0.014 mg P/dm3 to 0.488 mg P/dm3. Higher concentrations of total phosphorus were noted in the near bottom waters. In the whole study, the dominant form of total phosphorus was organic, which was measured in the range from 0.006 to 0.256 mg P/dm3. Such phenomenon is typical for eutrophic lakes. Total nitrogen in Lake Pluszne waters oscillated between 0.83 mg N/dm3 and 3.73 mg N/dm3. The dominant organic form accounted for 60 to 99% (0.35 mg N/dm3 to 2.79 mg N/dm3) of the total nitrogen. The mineral nitrogen concentrations varied between 0.058 mg N/dm3 and 0.837 mg N/dm3 and for most of the year the highest content revealed the nitrate nitrogen(V). The reason for the ongoing eutrophication is the excessive recreation, annual growth of the number of tourists and swimmers, development of the leisure centers on the lake shores as well as of Pluski and Zielonawo villages. The unique landscape and richness of the natural environment in the lake's vicinity are the reasons for its protection that would prevent the water (quality) from further deterioration.

PL

Badaniami objęto Jezioro Pluszne, jeden z największych (903,3 ha) i najgłębszych (52 m) zbiorników Pojezierza Olsztyńskiego. Jezioro to znajduje się około 6 km na wschód od Olsztynka, na 53°35'9"N i 20°24'5"E w dorzeczu Marózka - Łyna - Pregoła. W wodach Jeziora Plusznego fosfor ogólny zawierał się w przedziale od 0,014 mg P/dm3 do 0,488 mg P/dm!. Wyższe jego wartości notowano w naddennych warstwach wód. W strukturze fosforu ogólnego przez większą część okresu badawczego przeważała forma organiczna (występująca w wodach zbiornika w zakresie od 0,006 do 0,256 mg P/dm3), co jest zjawiskiem typowym dla jezior eutroficznych. Zawartość azotu ogólnego w wodach Jeziora Plusznego wahała się w zakresie od 0,83 mg N/dm3 do 3,73 mg N/dm3. O ogólnej ilości związków azotowych w całej masie wód jeziora decydowała głównie forma organiczna stanowiąca od 60 do 99% jego składu (0,35 mg N/dm3 do 2,79 mg N/dm3). Koncentracje azotu mineralnego w tym akwenie zmieniały się od 0,058 mg N/dm3 do 0,837 mg N/dm3. Spośród mineralnych form azotu przez większą część roku najwyższe wartości osiągał azot azotanowy(V). Powodem postępującej eutrofizacji tego jeziora jest nadmierna rekreacja, coroczny wzrost liczby turystów i kąpiących się w jego wodach, rozwój ośrodków turystycznych na jego obrzeżach, a także wsi Pluski i Zielonawo. Ze względu na niepowtarzalne walory krajobrazowe i bogactwo przyrodnicze powinno ono podlegać ochronie, aby ingerencja człowieka nie wpływała na dalsze pogarszanie się stanu czystości jego wód.

7

Wpływ zagospodarowania terenu na parametry hydrochemiczne wód i osadów dennych małych zbiorników wodnych dzielnicy Kortowo w Olsztynie

Tandyrak R., Grochowska J., Dunalska J.

Inżynieria Ekologiczna

|

2005

|

Nr 13

190-191

8

Wpływ sztucznego napowietrzania z destratyfikacją na zmienność wybranych wskaźników zawartości materii organicznej w wodach Jeziora Długiego

Parszuto K., Grochowska J.

Inżynieria Ekologiczna

|

2005

|

Nr 12

219-220

9

Quantitative and qualitative characteristics of dissolved organic matter in urban small water reservoirs

Dunalska J., Grochowska J., Czasnowski M.

Archiwum Ochrony Środowiska

|

2005

|

Vol. 31, no. 4

59--68

EN

Dissolved organie matter in twenty-one small water reservoirs located in three south-eastern districts (Jaroty, Skanda and Wschód) of the Olsztyn city was characterized. The study revealed the quantitative (measured as DOC) and qualitative (measured as SUVA260 diversity of the dissolved organic matter in seasonal and spatial distribution, but also with regard to the watershed's utilization intensity. Due to their small volume, the reservoirs collect considerably much organic matter, which was confirmed by the high or very high values of DOC (over 40.0 mg Cdm-3determined in two of the examined reservoirs. The organic matter was mainly of allochthonous origin. As shown by the Skanda district example, meadows - if dominant in the watershed - increase the aromatic properties of organic matter. The significant contribution of the organic matter of anthropogenic origin was well illustrated by the example of the most developed Wschód district.

PL

Scharakteryzowano rozpuszczona, materię organiczną w małych zbiornikach wodnych zlokalizowanych w trzech dzielnicach (Jaroty, Skanda i Wschód), poludniowo-wschodniej części miasta Olsztyna. Wyniki badań wykazały ilościowe (mierzona jako DOC) i jakościowe (mierzona jako parametr SUVA260 zróżnicowanie rozpuszczonej materii organicznej w układzie sezonowym, przestrzennym oraz w zależności od intensywności użytkowania zlewni. Zbiorniki akumulują znaczne ilości materii organicznej, co potwierdziły wysokie wartości DOC. Średnic stężenie DOC w całym cyklu badawczym wynosiło 19,1 mg Cdm-3, a maksymalne 42,7 mg Cdm-3. O odmiennym charakterze i źródle pochodzenia materii organicznej świadczą silnie zróżnicowane wartości wskaźnika SUVA260(od 10,9 do 42,6). Głównym źródłem jest materia pochodzenia allochtonicznego. Znaczny udział ekosystemów łąkowych w badanej dzielnicy zwiększa zawartość związków aromatycznych w zbiornikach wodnych, czego przykładem jest dzielnica Skanda. Materia pochodzenia antropogenicznego (niska wartość SUVA260 jest charakterystyczna dla zbiorników najsilniej zagospodarowanej dzielnicy Wschód.

10

Impact of anthropogenic pressure on aquatic conditions in lake Track in Olsztyn

Grochowska J., Gawrońska H.

Archiwum Ochrony Środowiska

|

2005

|

Vol. 31, no. 2

85--94

EN

The research was carried out on a small (52.8 ha) and shallow (4 m) Lake Track in Olsztyn, exposed to a considerably intense anthropogenic pressure. In the middle 1800s this reservoir was dried out and most of the contiguous land was designated for agricultural purposes. The lake was restored in the mid 1900s. At present, the drainage basin of Lake Track is 216 ha. Urban land comprises the largest portion of this area, i.e. 49.3%, barren land 41.4% and forests 6.1%. The lake receives storm waters but for years it had also received sanitary sewage. The results of this research allowed classifying the lake as nutrient-rich, with fairly advanced eutrophication processes. The waters were characteristic of very high nutrients content, up to 0.75 mg P/dm3 and 3.87 mg N/dm3. The high fertility of Lake Track was additionally confirmed by high BOD5 values, i.e. up to 9.5 mg O,/dm3, high chlorophyll content, usually from 30 to 40 mg/m3 but reaching 123 mg/m3, and low water transparency, oscillating between 0.6 and 0.9 m. The reason for the lake's high trophic level was no doubt the excessive loading from the drainage basin. The actual nutrient runoff from the drainage basin to the lake exceeded the critical loads, as defined by Vollenweider. Low quality of the lake's waters and the parallel high extremal loading indicate that preventive measures should be taken, aimed at reducing the extremal loading.

PL

Badania prowadzono na niewielkim (52,8 ha) i płytkim (4 m) jeziorze Track w Olsztynie, poddanym szczególnie nasilonej antropopresji. W połowie XIX wieku oraz na początku XX wieku jezioro Track próbowano osuszyć a większość terenów okalających zbiornik przekształcić w grunty orne. Po ponownym odtworzeniu, jezioro Track otoczone jest zlewnią o powierzchni 216 ha, w której największy udział mają tereny zurbanizowane (49,3%). Nieużytki zajmują 41,4%, zaś obszary leśne 6,1%. Zbiornik ten jest odbiornikiem ścieków opadowych a przez wiele lat także sanitarnych. Na podstawie uzyskanych wyników badań stwierdzono, że jezioro Track jest zbiornikiem żyznym o znacznym zaawansowaniu procesów eutrofizacyjnych. W wodach jeziora stwierdzono bardzo wysokie ilości biogenów, sięgające: 0,75 mg P/dm3 i 3,87 mg N/dm3. O dużej żyzności jeziora Track świadczą także wysokie wartości BZT5 dochodzące do 9,5 mg O2/dm3, zawartości chlorofilu a (wynoszące najczęściej 30-40 mg/m3, ale sięgające nawet wartości 123 mg/m3), jak również niska przezroczystość wody wahająca się od 0,6 do 0,9 m. Przyczyną wysokiej trofii tego zbiornika jest bez wątpienia nadmierne jego obciążenie ze zlewni. Rzeczywiste ładunki biogenów spływające do jeziora przekraczają ładunki krytyczne wyliczone wg Vollenweidera. Niska jakość wód tego jeziora, przy istniejącym wysokim obciążeniu ładunkiem zanieczyszczeń ze zlewni wskazuje na konieczność zastosowania działań ochronnych, polegających na zmniejszeniu obciążenia zewnętrznego.