Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Are dividends impacted by the timing of macro data releases? Case of WIG, DAX and S&P500

Buła Rafał, Jabłoński Bartłomiej

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2024

|

z. 194

49--72

EN

Purpose: This paper attempts to reveal, on the one hand, whether dividend paid by dividendpaying companies from the WIG, DAX and S&P500 indices for the period 2017-2022 were characterized by positive dynamics of change in real terms, and whether decisions on the level of dividends recommended for payout are more determined by macroeconomic factors from the end of the year, in which the company generated financial results, or from the period, in which dividend decisions were made. Design/methodology/approach: The research objective of this paper is accomplished by means of a thorough literature analysis. In the area of statistical methods, the authors refer to classical methods of correlational analysis, with a focus on non-parametric methods (Spearman’s rho and Kendall’s tau). Findings: The analyses carried out made it possible to indicate that, for companies listed on the FSE and WSE, the only quantity correlated with changes in dividends paid is the PMI index, with a negative correlation for Polish companies and a positive one for German companies. This correlation occurs only if one considers December macroeconomic data readings. On the other hand, for NYSE-listed entities, statistically significant relationships were obtained for the PMI index (negative), the inflation rate (negative) and interest rates (positive). With the exception of interest rates, the correlations apply to both December readings and those from May of the dividend payout year. At the same time, the results indicate different decisions made by the boards of US, German and Polish companies in the face of the SARS-CoV-2 pandemic. Research limitations/implications: The study was conducted on a limited number of analyzed companies and for a limited time range. Therefore, it could be biased, due to the deterministic stock sampling method and the research period. Practical implications: Expanded knowledge of the impact of the timing of publication of macroeconomic parameters on decisions on dividend payouts and their amount. This knowledge is important for both investors and investment funds’ boards. Consequently, one can make better investment decisions. Social implications: Among the paper’s social implications, the most important appears to be a possible change in the investors’ attitude towards dividend-paying companies that not only pay dividends systematically, but also have positive dynamics of change, and the realization that dividend decisions are affected not only by a number of determinants, but also by the timing of their occurrence. Ultimately, investors’ needs could be better addressed. Originality/value: The paper evaluates the impact of macroeconomic determinants on changes in dividend payouts by companies for the period 2017-2022. What is new in the paper is the analysis of whether the timing of the publication of macroeconomic parameters significantly affects the level of dividends paid, thereby filling our knowledge gap.

2

Specyfika modeli zarządzania przedsiębiorstwami branży logistycznej w kontekście inflacji w latach 2020–2023

Idrian Piotr, Ligaj Magda, Przyłuska Zuzanna

Gospodarka Materiałowa i Logistyka

|

2024

|

nr 2

47--56

PL

Sytuacja polityczno-ekonomiczna w Polsce i na arenie międzynarodowej ma wyraźny wpływ na funkcjonowanie poszczególnych sektorów gospodarki krajowej, m.in. w obszarze szeroko pojętej logistyki. Dynamika ograniczeń przypadających na lata 2020–2023, spowodowana m.in. inflacją, wymusiła wprowadzenie zmian w sposobie zarządzania w przedsiębiorstwach z branży logistycznej i nie tylko. Celem niniejszego artykułu jest identyfikacja modeli zarządzania przedsiębiorstwami logistycznymi w kontekście inflacji w latach 2020–2023. W następstwie tak sformułowanego celu problem badawczy zaprezentowano w postaci następującego pytania: jakie modele zarządzania przedsiębiorstwami determinują sprawne funkcjonowanie firm branży logistycznej w warunkach wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych? W artykule wykorzystano następujące metody badawcze: analizę, którą zastosowano w celu przetworzenia materiału z raportów rocznych Narodowego Banku Polskiego, tablic statystycznych Głównego Urzędu Statystycznego oraz raportów branżowych, a także syntezę i wnioskowanie, które pomogły w sformułowaniu konkluzji. Wstęp artykułu przedstawia krótki opis branży logistycznej w Polsce, następne autorzy skupili się na jej analizie z naciskiem na lata 2020–2023, przypadające na panujący w kraju kryzys. Ostatnią częścią artykułu są wnioski. Autorzy zaznaczają, że artykuł stanowi wprowadzenie do dalszych prac w tym obszarze.

EN

The political and economic situation in Poland and internationally has a clear impact on the functioning of individual sectors of the national economy, including in the area of broadly understood logistics. The dynamics of restrictions in the years 2020–2023 caused by, among others, inflation, forced changes in the management method in enterprises from the logistics industry and beyond. The paper reviews the management models of logistics enterprises in the context of inflation. Guided by the purpose formulated in this way, the research problem was presented in the form of the following question: What business management models determine the efficient operation of logistics enterprises in the conditions of rising prices of goods and services and consumer services? The following research methods were used in the article: analysis, which was used to process material from the annual reports of the National Bank of Poland and statistical tables of the Central Statistical Office, as well as synthesis and inference, which made it possible to formulate conclusions. The initial part of the article presents a short description of the logistics industry in Poland, the next authors focused on its analysis with emphasis on the years, corresponding to the general crisis in the country. The last part of the article is the conclusions. The authors emphasize that the article is an introduction to further work in this area.

3

Do bonds indexed to inflation protect against its negative effects? Analysis of rates of return in real terms for treasury bonds issued by Poland

Szczypiński Aleksander

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2023

|

z. 176

675--689

EN

Purpose: The aim of the article is to examine whether inflation-indexed treasury bonds issued by the Polish Minister of Finance protect investors’ capital against the negative consequences of an increase in the price level. Design/methodology/approach: The condition which has to be met in order to achieve a positive net rate of return in real terms has been established. The historical and current rates of return on investment in the inflation-indexed treasury bonds issued by the Polish Minister of Finance were analysed to check whether they meet this condition. Findings: Own research has shown that in general, operation principle of bonds indexed to inflation should allow the investor to gain protection from negative effects of price changes. Yet, the example of Polish treasury bonds shows that systematic reduction of interest premiums for the subsequent series of issued instruments, changes in the operation principles, negative effect of taxation and materialisation of the defined in article time-shift mismatch risk - in the high-inflation environment results in significantly negative values of the current net rates of return in real terms of the latest series of COI and EDO bonds. This means that these bonds have not protected investors from the negative effects of price increases and loss of purchase power of invested capital. Research limitations/implications: The levels of real rates of return calculated in the way presented in the article, i.e. based on official data of the Statistics Poland, are representative for the entire economy, yet do not have to translate into the same value for the individuals - real rates of return calculated appropriately for the individual investor may vary in both ways and therefore be more or less favourable than presented in the article. Originality/value: The demand for these investment products is increasing, which is surprising in the light of the article’s findings. That may, result from investors’ expectations regarding a decrease in inflation in the coming periods, as well as the fact that, despite the negative profitability in real terms, these instruments can more effectively minimize the real-term losses stemming from inflation than other types of investments of a similar risk level (deposits, savings accounts) what can be furtherly reviewed in the next research.

4

Polski handel zagraniczny produktami rolno-spożywczymi w czasie trwania wojny w Ukrainie

Bułkowska Małgorzata

Przemysł Spożywczy

|

2023

|

T. 77, nr 9

2--8

PL

W artykule przedstawiono zmiany w polskim handlu zagranicznym produktami rolno-spożywczymi w 2022 r. oraz I półroczu 2023 r. Omówiono czynniki determinujące polski handel rolno-spożywczy, przedstawiono zmiany poziomu i dynamiki obrotów produktami rolno-spożywczymi, tj. ich eksportu, importu i salda, a także wyniki analizy struktury geograficznej i towarowej. Następnie skoncentrowano się na tendencjach w polskim handlu produktami rolno-spożywczymi z Ukrainą. Pomimo presji zmian zachodzących w otoczeniu zewnętrznym, w 2022 r. wartość polskiego eksportu rolno-spożywczego wzrosła o 27,3%, osiągając 47,9 mld euro, natomiast wartość importu zwiększyła się o 29,2%, do 32,2 mld euro. Tym samym nadwyżka handlowa ukształtowała się na poziomie 15,6 mld euro i była o 23,5% wyższa niż w 2021 r. Rekordowe obroty w polskim handlu rolno-spożywczym były w dużej mierze efektem rosnących cen produktów. W 2023 r. trend ten jest kontynuowany. Dalszy rozwój polskiego eksportu będzie w najbliższych latach determinowany m.in. przebiegiem oraz skutkami konfliktu zbrojnego w Ukrainie, jak również rosnącymi kosztami produkcji, które będą miały bezpośredni wpływ na opłacalność handlu zagranicznego, a tym samym kondycję całego sektora rolno-spożywczego w Polsce.

EN

The article presents changes in Polish foreign trade in agri-food products in 2022 and the first half of 2023. First, the factors determining Polish agri-food trade were discussed, then changes in the level and dynamics of trade in agri-food products were presented, i.e. their exports, imports and balances, as well as the results of the analysis of the geographical and commodity structure. The second part of the article focuses on trends in Polish trade in agri-food products with Ukraine. Despite the pressure of changes in the external environment, in 2022 the value of Polish agri-food exports increased by 27.3%, reaching EUR 47.9 billion, while the value of imports increased by 29.2%, to EUR 32.2 billion. Thus, the trade surplus amounted to EUR 15.6 billion and was 23.5% higher than in 2021. The record-breaking turnover in the Polish agri-food trade was largely the result of rising product prices. In 2023, this trend continues. Further development of Polish exports in the coming years will be determined by the course and effects of the armed conflict in Ukraine, as well as the growing production costs, which will have a direct impact on the profitability of foreign trade, and thus, the condition of the entire agri-food sector in Poland.

5

Zarządzanie inwestycjami tramwajowymi na terenie Wrocławia w dobie nieprzewidywalności cen

Skiba Magdalena

Przegląd Budowlany

|

2023

|

R. 94, nr 11-12

168--170

PL

Od 2020 r. Wrocław jest w trakcie ogromnego procesu inwestycyjnego w obszarze infrastruktury tramwajowej. Ze względu na ogólnoświatowy kryzys surowcowy, wywołany szeregiem zdarzeń bezpośrednio lub pośrednio związanych z pandemią zdolności produkcyjne zakładów oraz dostępność surowców uległy drastycznemu zmniejszeniu. Część dostawców była zmuszona do czasowego lub całkowitego przerwania swojej działalności produkcyjnej. Zredukowana podaż doprowadziła również do drastycznego wzrostu cen, a w niektórych przypadkach do przerwania dostaw. W niniejszym artykule przeanalizowano wpływ zmian gospodarczo-politycznych na branżę transportową oraz inwestycyjną, a w rezultacie na transport publiczny oraz realizację inwestycji tramwajowych we Wrocławiu.

EN

Since 2020 Wroclaw has been undergoing a huge investment process in the area of a tram infrastructure. Due to the global raw material crisis, caused by a number of events directly or indirectly related to the pandemic, the production capacity of the plants and the availability of raw materials have been drastically reduced. Some suppliers were forced to temporarily or completely stop their production activities. The reduced supply has also led to a drastic increase in prices and, in some cases, to interruptions of supplies. This article analyzes the impact of economic and political changes on the transport and investment industry, and, as a result, on public transport and the implementation of tram investments in Wroclaw.

6

Rynek budownictwa w Polsce w obliczu kryzysu wojny w Ukrainie

Przybylski Patryk, Tkaczyk Stanisław, Mijas Bartosz, Grodzicki Bartosz, Zawadzka Aleksandra

Przegląd Budowlany

|

2023

|

R. 94, nr 9-10

42--46

PL

W artykule autorzy przedstawiają problem wzrostu kosztów w budownictwie na przykładzie kluczowych materiałów budowlanych, takich jak cement, kruszywo, transport bądź stal. Zostały przeanalizowane ostatnie lata, w których wykazano duże wzrosty cen na przestrzeni ostatnich lat, oraz oceniono perspektywę budownictwa w następnych latach.

EN

In the article entitled the authors present the problem of increasing costs in construction using the example of key building materials such as cement, aggregate, transport or steel. Recent years were analyzed, which showed significant price increases over recent years, and the prospects for construction in the coming years were assessed.

7

The relationship between the inflation rate and the unemployment rate in Poland and their long-term associations with selected macroeconomic variables

Koterwa Jan, Kycia Hubert, Czapkiewicz Anna

Managerial Economics

|

2023

|

Vol. 23, no. 2

165--185

EN

The purpose of this paper is to examine the relationship between the inflation and unemployment rates in Poland and to analyze their long-term relationships with selected macroeconomic variables: the WIG20 index, consisting of the 20 largest Polish companies noted on Warsaw Stock Exchange, the USD/PLN exchange rate, the Brent crude oil index, and the interest rate on 10- year government bond yields. The main objective of the study is to determine the relationship between inflation and unemployment. In this study, a vector error correction model (VECM) was used to study long-run dependence. The impulse response function and forecast error variance decomposition were also used to examine the interactions between variables. There is one long-run relationship between the factors studied. Both the values of the VECM model parameters and the results of the impulse response function indicate that there is a negative relationship between inflation and unemployment in the short term. In the long term, there is a positive relationship, resulting in the stagflation phenomenon.

8

The impact of markups and wages on changes in the level of inflation in Poland

Kosztowniak Aneta

Managerial Economics

|

2023

|

Vol. 23, no. 2

145-–164

EN

This paper analysis of the impact of markups and wages of enterprises on changes in the level of inflation in Poland in the years 2007–2022. The impact of markups and wages on changes in CPI were assessed using the VECM model, the impulse responses, and the variance decomposition. The results indicate that industrial sector, including the mining and quarrying section, showed the highest dynamics of changes in markups and wages. In the years 2005–2022, the impact of markups on changes in CPI was stronger, although it was losing importance, with a weaker but growing impact of wages. Forecasts of the degree of clarification of the CPI in Poland indicate a greater importance of markups, with the impact of wages weaker by half, but growing over time. The paper extends the state of theoretical and empirical studies on the determinants of the CPI and the inflation expectations. It also considers the context of persistent exogenous and endogenous shocks from the COVID-19 pandemic and the war in Ukraine, and changes in demand and supply impulses. The results of this study may be valuable as a contribution.

9

Analiza rynku paliw płynnych w Polsce od stycznia 2019 r. do września 2022 r.

Złoty Marcin

Gospodarka Materiałowa i Logistyka

|

2023

|

nr 2

50--61

PL

Celem artykułu jest dokonanie analizy rynku wybranych paliw płynnych od stycznia 2019 r. do połowy września 2022 r. Badanymi paliwami były: benzyna silnikowa, olej napędowy oraz skroplony gaz petrochemiczny LPG. Jako metodę badawczą zastosowano analizę raportów i baz danych zawierających dane dotyczące badanych surowców, paliw kopalnych i kursu USD/PLN. Największymi podmiotami paliwowymi działającymi na terenie Polski są: PKN Orlen, BP, Shell oraz grupa prywatnych stacji. Z przeprowadzonej analizy wynika, że na cenę paliw w Polsce w badanym okresie istotny wpływ miały: zmiany ceny ropy naftowej WTI i gazu ziemnego, cykl koniunkturalny (recesja w trakcie pandemii COVID-19), wydarzenia geopolityczne (rozpoczęcie wojny w Ukrainie), kurs walutowy USD/PLN, zmiana wysokości podatku VAT na paliwa, akcyza, opłata paliwowa i emisyjna oraz marże koncernów paliwowych. Na wzrost cen paliw w Polsce pod koniec badanego okresu wpłynęły deprecjacja złotówki i wzrost marży koncernów paliwowych. Ceny paliw w Polsce zdecydowanie szybciej reagują na wzrost cen ropy naftowej i gazu ziemnego niż na spadki cen tych surowców.

EN

The aim of the article is to analyze the market of selected liquid fuels from January 2019 to mid-September 2022. The tested fuels were: motor gasoline, diesel oil and liquefied petrochemical gas. The analysis of reports and databases containing data on the analyzed commodities, fossil fuels and the USD/PLN exchange rate was used as the research method. The largest fuel entities operating in Poland are: PKN Orlen, BP, Shell and a group of private stations. The conclusion of the article is the fact that the price of fuels in Poland in the analyzed period was significantly influenced by: changes in WTI crude oil and natural gas prices, business cycle (recession during the COVID-19 pandemic), geopolitical events (start of war between Russia and Ukraine), USD/PLN exchange rate, change in value-added tax on fuels, excise duty, fuel and emission fee and margins of fuel companies. The appreciation of fuel prices in Poland at the end of the analyzed period was influenced by the depreciation of the Polish zloty and the increase in the margins of fuel companies. Fuel prices in Poland respond much faster to increases in crude oil and natural gas prices than to decreases in the prices of these raw materials.

10

Wzrost zeżarła inflacja

Czekaj Damian

Geodeta : magazyn geoinformacyjny

|

2023

|

nr 2

8--12

11

Praca w OZE

Czarnecki Tomasz

Energia i Recykling : gospodarka obiegu zamkniętego

|

2023

|

nr 7

PL

Inflacja powoduje, że wśród Polaków narasta lęk przed bezrobociem. Czy dotyczy ono również rozwijającej się branży odnawialnych źródeł energii? Postanowiliśmy przeanalizować najpopularniejsze portale internetowe, by sprawdzić, ile branżowych ofert pracy dotyczących OZE można na nich znaleźć.

12

Jak odnieść sukces, stawiając biogazownię?

Smurzyńska-Łukasik Anna

Energia i Recykling : gospodarka obiegu zamkniętego

|

2023

|

nr 4

PL

Problemy gospodarcze, które pojawiły się w Polsce, dotykają społeczeństwo nie tylko, jeśli chodzi o wzrost cen żywności (inflacja najwyższa od 25 lat), ale zwłaszcza jeśli chodzi o wzrost cen za energię cieplną i elektryczną oraz transport. Tego rodzaju kłopoty pojawiły się już podczas szalejącej pandemii COVID-19 w 2020 i 2021 roku, a spotęgowały je z pewnością konflikt zbrojny między Rosją a Ukrainą oraz wymogi, jakie nakłada na Polskę Komisja Europejska m.in. w związku z rozpowszechnieniem produkcji energii odnawialnej.

13

Socio-economic factors associated with house prices. Evidence based on key macroeconomic aggregates globally

Lewandowska Gabriela, Taracha Michal, Maciuk Kamil

Budownictwo i Architektura

|

2023

|

Vol. 22, no 3

45--58

EN

The aim of this paper is to assess the association between macroeconomic factors and house prices in selected OECD countries. In this paper, authors describe selected socioeconomic factors, adapt a transparent methodology based on the OECD database and derive results shedding a light on the main drivers shaping the trends of the real estate prices. Two main economic aggregates, inflation and gross domestic product (GDP) were analysed for the OECD member and non-member countries for which complete data have been made available for the period of 1990-2020. The OECD provides data for 60 countries in total, out of which 38 are members of the organization. Nevertheless, due to missing observations in certain countries, the analysis was carried out in 19 of them. The aim of the study was to determine how GDP and inflation dynamics are correlated with changes in property prices. Among the analysed countries, Japan and South Africa could be distinguished as outliers in terms of inflation, whereas in the case of GDP, Italy, Japan, Ireland and Norway stood out. Additionally, 12 representative countries were described in detail. These countries comprised four groups of three countries divided across two dimensions: the first, based on the highest and the lowest correlation coefficient, and the second, based on the measure used to calculate the correlation coefficient (correlation of the house prices with GDP and correlation of the house price with inflation). On the basis of the analyses, it was shown that the association between GDP and house prices is stronger than that between inflation and house prices – in most cases, prices increased at a similar rate as GDP. A particularly high correlation between GDP and house prices was found for Norway, New Zealand and Sweden, indicating a potentially higher marginal housing consumption responsiveness to changes in housing wealth in these highly developed countries, characterised by particularly low housing transaction costs and efficient mortgage market. It was deduced that such characteristics lead to a higher wealth elasticity of demand for new houses.

14

Polski handel produktami rolno-spożywczymi w obliczu wygasającej pandemii, rosnącej inflacji oraz wojny w Ukrainie

Bułkowska Małgorzata

Przemysł Spożywczy

|

2022

|

T. 76, nr 9

2--7

PL

W.artykule przedstawiono zmiany w polskim handlu zagranicznym produktami rolno-spożywczymi w 2021 r. oraz I.półroczu 2022 r., a także perspektywy jego dalszego rozwoju w warunkach wygasającej pandemii COVID-19, rosnącej inflacji oraz wojny w Ukrainie. Pomimo trudnej sytuacji zewnętrznej, w 2021 r. wartość polskiego eksportu rolno-spożywczego wzrosła o 9,6%, osiągając 37,6 mld euro, natomiast wartość importu zwiększyła się o 10%, do 25 mld euro. Tym samym nadwyżka handlowa ukształtowała się na poziomie 12,6 mld euro i była o 8,9% wyższa niż w 2020 r. Rekordowe obroty w polskim handlu rolno-spożywczym były w dużej mierze efektem rosnących cen produktów. W.2022 r. trend ten jest kontynuowany. Dalszy rozwój polskiego eksportu będzie w najbliższych latach determinowany przebiegiem oraz skutkami konfliktu zbrojnego na Ukrainie, jak również rosnącymi kosztami produkcji, które będą miały bezpośredni wpływ na opłacalność handlu zagranicznego, a tym samym kondycję całego sektora rolno-spożywczego w Polsce.

EN

The article presents the changes in Polish foreign trade in agri-food products in 2021 and the first half of 2022, as well as the prospects for its further development in the conditions of the expiring COVID-19 pandemic, rising inflation and the war in Ukraine. Despite the difficult external situation, in 2021 the value of Polish agri-food exports increased by 9.6%, reaching EUR 37.6 billion, while the value of imports increased by 10% to EUR 25 billion. Thus, the trade surplus amounted to EUR 12.6 billion and was 8.9% higher than in 2020. The record turnover in Polish agri-food trade was largely the result of rising product prices. This trend continues in 2022. The further development of Polish exports in the coming years will be determined by the course and effects of the armed conflict in Ukraine as well as the growing production costs, which will have a direct impact on the profitability of foreign trade, and thus the condition of the entire agri-food sector in Poland.

15

Perspektywy branży na 2022 r. – czego można się spodziewać?

Werner Agnieszka

Przegląd Papierniczy

|

2022

|

R. 78, nr 1

11--12

PL

Kolejny rok zazwyczaj traktuje się jako nowe otwarcie i zawsze niesie to ze sobą mnóstwo pytań, nadziei i wątpliwości. Każda branża, każde przedsiębiorstwo i każdy z nas zastanawia się, podsumowuje miniony rok i zadaje sobie pytanie, czy będzie lepiej. Ostatnie dwa lata były dla przemysłu sporym wyzwaniem, co głównie wynikało z sytuacji epidemiologicznej na całym świecie. Wirus Covid-19 wprowadził sporo zamieszania na światowym rynku i przyczynił się do zachwiania gospodarki. Mimo to, wszystkie gałęzie przemysłu mocno walczyły o przetrwanie tego trudnego okresu. Jednym udało się to z większym sukcesem, a innym już nieco gorzej. Jednak wysiłki ponoszone przez poszczególne branże przyniosły jakiś efekt. Jak podaje Krajowa Izba Gospodarcza (KIG), biorąc pod uwagę wskaźniki makroekonomiczne widać, że mimo trudnej sytuacji rok 2021 okazał się lepszy niż pierwszy rok pandemii, czyli 2020. Dane o produkcji, eksporcie czy sprzedaży za ostatni okres są dość pomyślne, a PKB w 2021 r. – według szacunków KIG – wzrósł o 5,7%. Czy to oznacza sukces i radość przedsiębiorców? Niestety, nie do końca. Owszem, taka informacja jest pozytywna, należy jednak zachować racjonalne myślenie, bo pandemia nadal trwa, a wirus Covid-19 nie powiedział jeszcze ostatniego słowa. Przedsiębiorcy doskonale zdają sobie z tego sprawę.

16

Papier – dlaczego taki drogi?

Werner Agnieszka

Przegląd Papierniczy

|

2022

|

R. 78, nr 5

240--242

PL

Od dłuższego już czasu właściwie wszystkie gałęzie przemysłu, a także konsumenci zmagają się z trudną sytuacją w kraju, wysokimi cenami produktów i usług. Media „zalewają” nas kolejnymi informacjami na temat niespotykanego od 20 lat poziomu inflacji, wysokich cen energii i gazu. W dodatku nic nie wskazuje na to, aby sytuacja miała się szybko ustabilizować. Nie pozostaje to bez wpływu na branżę celulozowo-papierniczą oraz tektury i opakowań. Sytuacja na rynku papierniczym jest bardzo napięta. Branżę boleśnie dotykają coraz wyższe ceny energii, paliw, gazu i podstawowych surowców, takich jak drewno i masa celulozowa, które są niezbędne w procesie produkcji. Przekłada się to następnie na znaczący wzrost cen gotowych produktów, czyli papieru, począwszy od biurowego, przez gazetowy, opakowania i tekturę, a skończywszy na ręcznikach papierowych czy papierze toaletowym. Taki stan rzeczy coraz mocniej odbija się na konsumentach. Oprócz wzrostu cen, w ostatnim czasie zauważają oni w sklepach mocno ograniczoną ilość produktów papierniczych, takich jak np. chusteczki czy papier toaletowy, a niekiedy nawet zupełny ich brak na półkach. Przyczyn tak trudnej sytuacji na rynku jest kilka.

17

Fuel subsidies to curb cost-push inflation: a case study of Pakistan to assess the impact of untargeted subsidies on fiscal space and current accounts

Khalid Talha

Polityka Energetyczna

|

2022

|

T. 25, z. 4

5--26

EN

The rapid surge of global oil prices, on account of the pent-up demand after COVID-19 and the Russian-Ukraine war, has significantly contributed to the cost-push inflation as well as twin deficits, predominantly in developing economies. Motivated by the intention to curb the inflation, governments of several oil-dependent economies have rolled out fiscal measures to provide immediate relief to households through subsidizing the fuel component of the consumption basket. This paper provides a case study of Pakistan, wherein the effectiveness of untargeted gasoline and diesel subsidies has been gauged against alternative direct disbursement mechanisms. The analysis reveals that under the price-control based indirect subsidy disbursement mechanism, only 11% of the total domestic subsidies were directed to the poorest 40% of the households, whereas approximately 55% of the total subsidies were allocated to the 20% of the most liquid household segment. The case study analyzes the performance of alternative direct subsidy disbursement mechanisms which transpires into the potential fiscal savings of PKR 74.63 billion, while providing coverage to 40% of the lowest household segment. The study also evaluates the implication of the pass-through of the true prices on the national consumption of gasoline and diesel in the short-term, which reveals the sharp reduction of petroleum consumption in the total bill from 37% to 23%, thereby providing substantial relief to the current account balance. The finding provides key insights for economies to institutionalize the necessary social protection system and progressively transit to the direct subsidy disbursement mechanism while striving to contain the cost-push-based inflation triggered through the rapid movement of global oil prices.

PL

Gwałtowny wzrost światowych cen ropy naftowej, spowodowany stłumionym popytem po COVID-19 i wojnie rosyjsko-ukraińskiej, znacząco przyczynił się do wzrostu inflacji oraz podwójnych deficytów, głównie w gospodarkach rozwijających się. Kierując się zamiarem ograniczenia inflacji, rządy kilku gospodarek zależnych od ropy naftowej wprowadziły środki fiskalne w celu zapewnienia natychmiastowej pomocy gospodarstwom domowym poprzez subsydiowanie składnika paliwowego koszyka konsumpcyjnego. W niniejszym artykule przedstawiono studium przypadku Pakistanu, w którym skuteczność nieukierunkowanych dotacji na benzynę i olej napędowy została porównana z alternatywnymi mechanizmami wypłat bezpośrednich. Z analizy wynika, że w ramach mechanizmu wydatkowania dopłat pośrednich opartych na kontroli cen tylko 11% ogółu dopłat krajowych kierowano do 40% najuboższych gospodarstw domowych, podczas gdy około 55% ogółu dopłat kierowano do 20% segmentu dobrze uposażonych gospodarstw domowych. Następnie w studium przypadku przeanalizowano działanie alternatywnego mechanizmu wypłaty dotacji bezpośrednich, co przekłada się na potencjalne oszczędności fiskalne w wysokości 74,63 mld PKR, przy zapewnieniu pokrycia 40% najniższego segmentu gospodarstw domowych. W tym badaniu oceniono również wpływ przeniesienia rzeczywistych cen na krajową konsumpcję benzyny i oleju napędowego w krótkim okresie, co uwidacznia się w znaczącym zmniejszeniu zużycia ropy naftowej w całkowitym rachunku z 37% do 23%, zapewniając w ten sposób duże odciążenie salda rachunku bieżącego. Ten wynik daje kluczowe wskazówki dla gospodarek, że w celu zinstytucjonalizowania niezbędnego systemu ochrony socjalnej trzeba stopniowo przejść do mechanizmu wypłat dotacji bezpośrednich, przy jednoczesnym dążeniu do powstrzymania inflacji wywołanej przez gwałtowne zmiany światowych cen ropy, poprzez powstrzymywanie wzrostu kosztów.

18

Optimization of an EPQ model in an imprecise environment with defuzzification by the centroid method under inflation

Arora Ritu, Chauhan Anand, Sharma Renu, Singh Anubhav Pratap

Operations Research and Decisions

|

2022

|

Vol. 32, No. 3

32--48

EN

The awareness of making decisions in an imprecise environment has resulted in considering the inventory system under a fuzzy approach. The effects of uncertain demand have been finding increased application in many inventory systems. Uncertainty creates complicated situations for the manufacturer in making decisions. Markets have become more competitive as a result of technological advancements. The effect of inflation on the overall cost of the inventory system is useful in providing a tool for the analysis of inventory decisions. This study intended to estimate the effect of different fuzzy numbers on a manufacturer's annual joint expected total cost. The comparative study of this proposed model has been considered for two different fuzzy numbers with the defuzzification technique as the centroid method. The optimization technique has been used to minimize the producer’s joint expected total cost under the condition mentioned earlier, and the model is validated numerically.

19

Analysis of the CPI inflation index of selected world economies in the aspect of safety

Kozicki Bartosz, Jaśkiewicz Paweł, Tomaszewski Jarosław, Miziura Grzegorz

Systemy Logistyczne Wojsk

|

2020

|

Vol. 53, no. 2

21--31

EN

The article deals with the problem of analyzing and assessing the CPI inflation index of selected world economies and attempts to forecast the CPI inflation index - (Consumer Price Index) in China in terms of security. The other two indices, i.e. the GDP Deflator and PPI- (Production Price Index) will not be analyzed.The study began with the analysis and assessment of CPI inflation indices in selected global economies. Then, an analysis and assessment of the time series of the CPI inflation index in China were carried out. For research purposes, the series has been shortened by the last nine periods. The obtained results were used to select and apply various methods to forecast CPI inflation in China based on a shorter series called the learning one in the literature. The obtained forecasts were compared, and then subjected to analysis and assessment. The best forecasting method for 15 periods was chosen based on the CPI inflation time series in China in retrospective terms. The obtained research results are presented in the summary.

20

A principal component analysis of multivariate data on inflation for Nigeria

Omoregie David E., Ekhosuehi Virtue U.

Mathematica Applicanda

|

2020

|

Vol. 48, no. 2

115--132

EN

For quite some time now, the Central Bank of Nigeria (CBN) analyses multivariate data on inflation so as to account for diverse sources of inflationary pressures at the current period and to monitor the inflation pattern in the economy. When the data are subjected to the classical multiple regression analysis using the Ordinary Least Squares (OLS) method, some of the variables may be highly correlated causing statistical insignificance. This may lead to exclusion of some variables from the fitted model. When this happens, the cost of data collection for such variables is a waste. Regardless of the outcome from a variable selection technique, this study is designed to familiarise monetary policy makers with the possibility of integrating Principal Component Analysis (PCA) with the regression analysis so that a few variable components are utilised without excluding any explanatory variable. The paper models the multivariate data at the CBN database on inflation, and extracts important artificial orthogonal variables from the linear combinations of the observed explanatory variables, although with a penalty cost of excluding components with observations that are minimally separated. The PC-based model explains 95.91% of variations in the headline inflation with a mean difference (between the actual and the predicted inflation) that is statistically not different from zero. The study is a significant addition to the existing methodologies for inflation forecasting in the literature as it is one of a few works that apply PCA-based technique to predict headline inflation.

PL

Centralny Bank Nigerii (CBN) od dłuższego czasu analizuje wielowymiarowe dane o inflacji, aby uwzględnić różne źródła presji inflacyjnej w bieżącym okresie i monitorować kształtowanie się inflacji w gospodarce. Gdy dane są poddawane klasycznej analizie regresji wielorakiej przy użyciu zwykłej metody najmniejszych kwadratów (OLS), to niektóre zmienne mogą być silnie skorelowane, co powoduje brak nieistotność statystycznej modelu. Może to prowadzić do wykluczenia niektórych zmiennych z dopasowanego modelu. W takim przypadku koszt gromadzenia danych dla takich zmiennych jest stratą. Niezależnie od wyniku techniki selekcji zmiennych, niniejsze badanie ma na celu zaznajomienie decydentów polityki pieniężnej z możliwością zintegrowania analizy składowych głównych (PCA) z analizą regresji, tak aby można było wykorzystać kilka zmiennych składowych bez wykluczania żadnej zmiennej wyjaśniającej. Artykuł modeluje dane wielowymiarowe w bazie danych CBN na temat inflacji i wyodrębnia ważne sztuczne zmienne ortogonalne z liniowych kombinacji obserwowanych zmiennych objaśniających, chociaż z karą za wykluczenie komponentów z obserwacjami, które są minimalnie oddzielone. Model numeryczny wyjaśnia 95,91 % zmienność zasadniczej inflacji przy średniej różnicy (między rzeczywistą i przewidywaną inflacją), która nie jest statystycznie różna od zera. Badanie jest istotnym uzupełnieniem istniejących w literaturze metodologii prognozowania inflacji, ponieważ jest jedną z nielicznych prac, które wykorzystują technikę PCA do przewidywania inflacji zasadniczej.