Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Powódź w Polsce w dobie zmian klimatu

Suchanek-Gabzdyl Ewa

Polish Journal of Materials and Environmental Engineering

|

2024

|

Vol. 8 (28)

37--43

EN

Heavy rainfall, caused by the Genoese low, led to flooding in September 2024, reminiscent of events more than 25 years ago. The catastrophe did not affect only Poland but throughout the Central European region the situation was dramatic. The reason for such downpours was the Genoese low, named Boris. This is a specific low-pressure system that forms over the Gulf of Genoa, which is part of northern Italy. It is formed when warm, moist air from over the Mediterranean Sea meets much cooler air masses coming from the north, mainly from over the Alps or Central Europe. The main reason for its formation is the marked thermal contrast between the two types of air. Warm, humid air heads northward and as a result of the ascent forced by the Alps, it cools and condenses, which promotes the development of a low. The consequences of this flooding are enormous: destroyed homes, roads and bridges, the evacuation of thousands of people, and great damage to agriculture and industry. With global warming, the threat of heavy downpours is expected to increase in the coming years. One of the basic tools to protect the amount of water drained from the catchment area is to consider the need to perform technical solutions to increase rainwater retention. Good management of water retention, both surface and groundwater, can significantly reduce the risk of flooding, as well as mitigate its effects. Implementation of retention measures is key to ensuring effective protection against flooding, especially in cities and high-density areas.

2

Motivational orientations in the process of recruitment and retention of British Military personnel

Moskal Marta

Kwartalnik Bellona

|

2024

|

Nr 3

153--168

EN

Recruitment, retention and motivation are important political and social challenges for the British Ministry of Defense. Many studies and publications focus on the improvement of the processes, which are to increase the operational and strategic effectiveness of the British military. The article characterizes current difficulties faced by the British Armed Forces in the process of recruiting and retaining soldiers. The analysis is based on a critical review of the literature on the subject. Presented research data allow better understanding of the recruitment phenomenon in the army. As many other armies are facing similar problems, the article and the research results can contribute to the implementation of similar to British organizational decisions in the Polish Armed Forces.

PL

Istotnym polityczno-społecznym wyzwaniem dla brytyjskiego resortu obrony są kwestie rekrutacji, retencji i motywacji żołnierzy. W wielu badaniach i publikacjach zwraca się uwagę na udoskonalanie procesów mających wpłynąć na zwiększenie operacyjnej i strategicznej efektywności brytyjskich sił zbrojnych. W artykule omówiono problemy rekrutacji i retencji w brytyjskiej armii. Analizę oparto na krytycznym przeglądzie literatury przedmiotu. Dane badawcze pozwalają na ogólne ujęcie procesu rekrutacji do wojska. Ponieważ inne armie także mierzą się z podobnymi problemami, przedstawione w artykule wyniki badań mogą stanowić asumpt do rozważenia możliwości zastosowania brytyjskich rozwiązań organizacyjnych w polskich siłach zbrojnych.

3

The potential for sustainable rainwater management through domestic rainwater harvesting based on real rainfall

Burszta-Adamiak Ewa, Przybylska Aleksandra

Journal of Water and Land Development

|

2024

|

no. 62

37--43

EN

Rainwater harvesting systems (RWHs) are identified as an alternative technology that is important for sustainable stormwater management through reuse, conservation, and reduce runoff. In recent years there has been a growth of studies on the effectiveness of RWHs. However, analyses of the system performance based on the site specific conditions are still limited. The aim of the study was to assess of the potential for rainwater reuse (householder’s interest) and reduction of roof runoff by RWHs (an environment’s perspective) assumed in a singlefamily building. Two performance indicators have been calculated i.e. water saving potential (WSE) and overall efficiency (OE). Four realistic scenarios (S1-S4) and three main non-potable water requirements were defined. The results of the study showed that WSE and OE varied depending on the type and size of the tank, the economic purpose, and the amount and irregularity of precipitation. The potential for the use of water stored in above-ground tanks for plant watering ranged from 62 to 82%. Underground reservoirs, with a larger capacity, were able to cover water requirements for this purpose up to 100%. However, the OE of tanks receiving runoff from the entire roof area were at low levels. Values of OE ranged from 3.7 to 6.8%, from 5.5 to 9.2%, and from 42.9 to 71.0%, for above-ground (S1 and S2) and underground (S3) and (S4) tanks, respectively. The results of the study may be useful for planning domestic rainwater harvesting systems and for comparison with practices in other countries.

4

Reduction in Carbon Dioxide Production of Tropical Peatlands Under Nitrogen Fertilizer with Coal Fly Ash Application

Priatmadi Bambang J., Septiana Meldia, Mulyawan Ronny, Ifansyah Hairil, Haris Abdul, Hayati Afiah, Mahbub Muhammad, Saidy Akhmad R.

Journal of Ecological Engineering

|

2024

|

Vol. 25, nr 2

341--350

EN

The utilization of nitrogen (N) fertilizer in peatlands, with the aim of increasing crop growth and production, is also reported to increase carbon dioxide (CO2) emissions. The application of coal fly ash (CFA) to soil may change soil physico-chemical characteristics, thereby influence carbon mineralization, but its effect on CO2 production is not yet clear. Consequently, the purpose of this study was to quantify the CO2 production of tropical peatlands that received N fertilizer and CFA. In the laboratory experiment, CFA equivalent to the application of 150 Mg•ha−1 in the field was added to peatlands with and without N fertilizer. These mixtures were then incubated at 70% waterfilled pore space (WFPS) for 30 days at room temperature. Carbon mineralization was measured on a 5-day basis, while several chemical characteristics of treated peatlands, including pH, hot water-soluble C, exchangeable-Ca, -Mg, -Fe, and -Al were measured at the conclusion of the incubation period. This study identified that N fertilizer application increased the CO2 production of tropical peatlands from 29.25 g•kg−1 to 37.12 g•kg−1. Furthermore, the application of CFA on tropical peatlands reduced CO2 production of tropical peatlands with and without N fertilizer. Decreasing the amount of hot water-soluble carbon from peatlands may account for the reduced CO2 production of peatlands with CFA. The study also showed that exchangeable-Ca, -Mg, -Fe, and -Al increased in peatlands with CFA application, and these multivalent cations were also attributed to a reduction of CO2 production. In conclusion, the negative effects of N fertilizer application on peatlands in increasing CO2 emission may be reduced by the application of CFA.

5

Dobór optymalnej objętości zbiornika retencyjnego przy użyciu cyfrowego kalkulatora wykorzystania wód opadowych in situ

Napieraj Paulina, Burszta-Adamiak Ewa, Czarnocki Piotr, Licznar Paweł

Instal

|

2024

|

nr 4

32--39

PL

Wzrastająca liczba inwestycji w zakresie retencjonowania i wykorzystywania wód opadowych in situ, będąca odpowiedzią na postępujące zmiany klimatu oraz ekstremalne zjawiska pogodowe, w tym przede wszystkim suszę i nawalne opady deszczu, a także znaczącą podaż bezzwrotnych środków finansowych z funduszy zarówno krajowych jak i zagranicznych na tego typu działania wiąże się z potrzebą znajomości metod i narzędzi do wiarygodnego projektowania i doboru optymalnej objętości zbiorników retencyjnych (magazynujących). W Polsce dotychczas brak jest ogólnie przyjętych i uznanych norm i wytycznych dotyczących zagospodarowania wód opadowych in situ. Szacowanie objętości zbiorników metodami uproszczonymi prowadzi najczęściej do dużych rozbieżności w otrzymywanych wynikach. W artykule przedstawiono dobór optymalnej objętości zbiorników retencyjnych z wykorzystaniem nowo powstałego cyfrowego narzędzia jakim jest „Kalkulator wykorzystania wód opadowych in situ” na platformie WaterFolder, uwzględniający w obliczeniach zarówno uwarunkowania lokalizacyjne jak i warunki opadowe dla danego regionu. Obliczenia demonstracyjne przeprowadzono dla 18 studiów przypadku (obejmujących trzy najczęściej praktykowane warianty wykorzystania wody opadowej, trzy lokalizacje oraz trzy wielkości powierzchni spływu). Wyniki badań wykazały, że na dobór optymalnej objętości zbiornika wpływa nie tylko wielkość powierzchni spływu i zapotrzebowania na wodę na przyjęte cele gospodarcze, ale także w znacznym stopniu lokalizacja, tzn. lokalne warunki opadowe w rejonie planowanej inwestycji. Korzystanie z tego typu narzędzi cyfrowych może usprawnić proces projektowania i ułatwić inwestorom podejmowanie decyzji w wyborze optymalnej objętości zbiornika magazynującego wody opadowe w instalacjach do ich wykorzystania in situ.

EN

The increasing number of investments in the retention and use of rainwater in situ, in response to the ongoing climate change and extreme weather events, including primarily drought and heavy rainfall, as well as the significant supply of non-refundable funding from both domestic and foreign funds for such activities, is associated with the need for knowledge of methods and tools for reliable design and selection of the optimal volume of retention tanks. To date, there is a lack of standards and guidelines for in situ rainwater management in Poland. Using simplified methods to estimate tank capacity often results in significant discrepancies. This paper presents the selection of optimal retention tank volumes using a newly developed digital tool, the rainwater harvesting calculator on the WaterFolder platform, which takes into account both site conditions and precipitation conditions for a given region in the calculations. Demonstration calculations were carried out for 18 case studies (covering the three most common rainwater harvesting options, three locations and three runoff area sizes). The results showed that the selection of the optimal tank capacity is influenced not only by the size of the runoff area and the water demand for the chosen economic purposes, but also to a significant extent by the location, i.e., the local rainfall conditions in the area of the planned project. The use of such digital tools can streamline the design process and make it easier for developers to decide on the optimal capacity of a rainwater retention tank for on-site use.

6

Wielokryterialna ocena czynników wpływających na zmniejszanie retencji w zlewni zbiornika Sulejów – wdrożenie autorskiej metodyki

Pieron Łukasz, Absalon Damian, Matysik Magdalena

Gospodarka Wodna

|

2024

|

Nr 5

2--7

PL

Rolą analiz wielokryterialnych jest wybranie i sprawdzenie elementów mających potencjalny wpływ na dane zjawisko i wskazanie spośród nich jednego najistotniejszego lub grupy dominującej. Tego typu rozwiązanie zastosowano również w przypadku oceny czynników wpływających na zmniejszenie retencji na obszarze zlewni zbiornika Sulejów. W artykule uwzględniono następujące komponenty środowiska przyrodniczego i działalności człowieka: sieć rzeczną, zabudowę hydrotechniczną, użytkowanie ziemi oraz spadki terenu. W badaniach wykorzystano autorską metodykę badań wielokryterialnych z użyciem analiz geoprzestrzennych (w narzędziach GIS), opierając się na zastosowanych siatkach pól podstawowych (w formie heksagonów). Dzięki temu zhierarchizowano zlewnie zbiornika Sulejów pod względem obszarów o najlepszych i najgorszych parametrach w kontekście dostawy rumowiska wpływającego na zmniejszenie pojemności retencyjnej, a także wskazano sieć rzeczną i użytkowanie terenu jako kluczowe czynniki w tym aspekcie.

EN

The role of multi-criteria analyses is to select and verify elements that can potentially affect a given phenomenon and indicate the most important or dominant group among them. This solution was also used to assess factors influencing the reduction of retention capacity in the Sulejów reservoir catchment area. The following components of the natural environment and human activity were taken into account in the article: river network, hydraulic development, land use, and terrain slopes. The research used an original multi-criteria methodology using geospatial analyzes (GIS) based on a grid of basic fields (hexagons). This made it possible to rate the Sulejów reservoir catchment basin in terms of areas with the best and worst parameters in the context of the supply of sediment affecting the reduction of storage capacity, with the river network and land use identified as key factors.

7

Koncepcja przywrócenia wartości użytkowych zbiornika wodnego na przykładzie Parku Fosa i Stoki Cytadeli w Warszawie

Kotte Piotr, Kaczmarek Łukasz, Winter Jan

Gospodarka Wodna

|

2024

|

Nr 10

15--24

PL

Postęp społeczno-gospodarczy przy jednoczesnym zachowaniu więzi ze środowiskiem naturalnym stanowi fundament zrównoważonego rozwoju. Przywracanie wartości użytkowych zbiorników wodnych w dużych aglomeracjach jest istotnym elementem korzystania ze środowiska, bez uszczerbku dla przyszłych pokoleń. W niniejszym artykule podjęto temat rewitalizacji rozumianej jako przedsięwzięcie inwestycyjne, z naciskiem na szeroki zakres działań, które mogą przynieść korzyści zarówno lokalnej społeczności, jak i środowisku. Celem pracy jest zaprezentowanie koncepcji rewitalizacji zbiornika wodnego w Parku Fosa i Stoki Cytadeli, zarządzanym przez Zarząd Zieleni m.st. Warszawy. Omówiono podstawy teoretyczno-legislacyjne rewitalizacji, założenia projektowe obiektu, wybrane działania budowlane oraz różne możliwe podejścia, kończąc zaleceniami dotyczącymi modelowej realizacji projektu. Artykuł dowodzi, że przywracanie wartości użytkowych zbiorników wodnych, nawet w trudnych warunkach miejskich, geologicznych i hydrologicznych, jest nie tylko możliwe, ale i pożądane przez lokalną społeczność.

EN

Achieving social and economic progress whilst remaining connected to the natural environment constitutes the foundation of the sustainable development. Restoration of utility values of reservoirs in large cities constitutes an important element of the use of the environment in a way that will preserve it for future generations. This paper focuses on the rehabilitation understood as an investment, emphasis being placed on a wide array of actions that may bring benefits both to the local community and the environment. The goal of this study is to present a concept of rehabilitation of the water reservoir in the Moat and Citadel Slopes Park, administered by the urban greenery areas department of the capital city of Warsaw. The authors discuss the theoretical and legislative basis for rehabilitation, as well as project assumptions, selected construction measures and different possible approaches, concluding with recommendations regarding the model project implementation. The paper proves that restoration of the reservoirs' utility values, even in difficult urban, geological and hydrological conditions, is not only possible but also desired by the local community.

8

Tereny zewnętrzne w przestrzeni biurowej – studium przypadku kompleksu Business Garden Warszawa

Witeczek Aleksandra

Builder

|

2024

|

R.28, nr 4

40--42

PL

Artykuł jest studium przypadku zagospodarowania terenu kompleksu biurowego, stanowiącego serce Business Garden w Warszawie. Metoda badawcza objęła wizję lokalną, wywiady z pracownikami oraz badania literatury naukowej i specjalistycznej. Artykuł opisuje sposób funkcjonowania miejsca pod względem społecznym i przyrodniczym. Rozwiązania technologiczne, wymuszone poprzez mniej korzystne warunki lokalizacyjne, pozwoliły na charakterystyczne ukształtowanie ogrodu pomiędzy budynkami. Jego przestrzeń jest wyłączona z ruchu kołowego, stanowi miejsce rekreacji, pracy na świeżym powietrzu, interakcji międzyludzkich, a także unikalnych dla pracowników biurowych aktywności fizycznych, mając bezpośredni wpływ na poprawę zdrowia, komfortu, jakości i wydajności pracy użytkowników obiektu.

EN

The article is a case study of the development of the office campus, constituting for the heart of the Business Garden in Warsaw. The research method was a site visit, interviews with employees and research in scientific and specialist literature. The article describes how the place functions in terms of social and natural environment. Technological solutions, forced by less favorable site condition, allowed for the characteristic form of the garden located between the buildings. It is a “car-free” zone, which constitutes for a space for recreation, outdoor work, interpersonal interactions, and a place for physical activities unique to the office workers. It has a direct positive impact on the health, comfort, quality and work efficiency of the building occupants.

9

Analiza możliwości zwiększenia powierzchni retencyjnych w mieście na dachach budynków

Piesik Jarosław

Builder

|

2024

|

R.28, nr 11

7--11

PL

Intensywny proces urbanizacji miast powoduje zwiększenie powierzchni utwardzonych kosztem naturalnych terenów retencyjnych. Brak powierzchni zielonych skutkuje przeciążeniem sieci kanalizacyjnych i okresowymi podtopieniami oraz prowadzi do pogorszenia warunków środowiskowych. Szukając nowych terenów zielonych w intensywnej zabudowie miejskiej, coraz częściej zwraca się uwagę na dachy budynków, które mogą być zagospodarowane przez zbiorniki wodne oraz zielone dachy i stanowić część systemu retencyjnego miasta. W artykule została przeprowadzona analiza możliwości instalacji infrastruktury błękitno-zielonej na przykładzie osiedla Wzgórze Hetmańskie w Szczecinie. Analizując istniejące budynki pod względem możliwości instalacji zielonych dachów, skupiono się przede wszystkim na konstrukcji dachu, kącie nachylenia połaci dachowych, stanie technicznym oraz możliwości dostępu. Przeprowadzone badania wykazały, że na analizowanym terenie istnieje wolne miejsce na dachach budynków pod instalację systemu retencyjnego o powierzchni 40 443 m2, co stanowi 11,45% powierzchni całego analizowanego terenu. Badania wykazały także, że spośród wszystkich analizowanych budynków do modernizacji i pod adaptację zbiorników retencyjnych najlepsze warunki spełniają obiekty wykonane w systemie wielkopłytowym.

EN

The intensive urbanization process of cities causes an increase in paved areas at the expense of natural retention areas. The lack of green areas results in overload of sewage networks and periodic flooding, and leads to deterioration of environmental conditions. When looking for new green areas in intensive urban development, attention is increasingly paid to the roofs of buildings that can be developed with water reservoirs and green roofs that can be part of the city's retention system. The article analyzes the possibilities of installing blue-green infrastructure on the example of the „Wzgórze Hetmańskie” housing estate in Szczecin. When analyzing existing buildings in terms of the possibility of installing green roofs, the focus was primarily on the roof structure, the angle of the roof slope, technical condition and access options. The research carried out showed that in the analyzed area there is free space on the roofs of buildings for the installation of a retention system with an area of 40,443 m2, which constitutes 11.45% of the area of the entire analyzed area. The research also showed that of all the analyzed buildings, buildings constructed in the large-panel system are most suitable for the adaptation of retention reservoirs.

10

Retencja w miastach

Mielicki Krzysztof

Zieleń Miejska

|

2023

|

Nr 3

8--10

PL

Polska należy do grupy państw szczególnie zagrożonych deficytem wody. Pod względem jej zasobności (porównywalnej z Egiptem) jesteśmy na przedostatnim miejscu w Europie. Według raportu GUS „Ochrona środowiska” z 2021 r. przeciętne zasoby wód w Polsce wahają się na poziomie 60 mld m3, co plasuje nasz kraj bardzo nisko w skali całego kontynentu.

11

Prawo służące retencji powierzchniowej

Gruszecki Krzysztof

Zieleń Miejska

|

2023

|

Nr 1

49--50

PL

Działania zmierzające do zapewnienia prawidłowej retencji wód powierzchniowych w kraju mają swoje prawne źródła w Konstytucji RP. Ma to związek z zasadą zrównoważonego rozwoju. Zasada ta jest również fundamentem projektowania i utrzymania „zielonych rozwiązań” w miastach, bo jak wiadomo, bez prawidłowej gospodarki zasobami wodnymi nie ma szans na zazielenianie miast.

12

Retention and Water Needs of Natural Grass Turf of Football Fields

Stachowski Piotr

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2023

|

Tom 25

256--264

EN

The paper contains a detailed assessment of three full-size football fields constructed in 2019-2022 to meet the basic conditions for proper operation and maintenance. As a result of field and laboratory tests on permeability and retention capacity of the fields' base and drainage layers, they were found to meet the requirements set out in the standard DIN 18035. It ensures that rainwater and snowmelt are quickly drained from the turf's surface. The grass turfs of the football fields under study meet the conditions for properly performing one of the basic care treatments – irrigation. The base layer can retain an average of 10.3 mm of water in comfortable water availability conditions, depending on the football field. It is the value of a single dose net, which should be used for sprinkler irrigation of grass turf of football fields. However, considering the drainage layer, this dose could be increased to 12.5 mm. Considering the percentage content of generally available water and assuming less comfortable water availability conditions, the appropriate doses net are 12.5 mm on average. In comparison, for both layers together, they are 15.4 mm on average.

13

The impact of the implementation of crm strategy on consumer behaviour

Miguel Margarida Domingues, Crespo Cátia Fernandes

Polish Journal of Management Studies

|

2023

|

Vol. 27, No. 2

240--259

EN

Currently, firms are trying to improve customer relationships by investing in CRMstrategies to gain a competitive advantage and influence consumer behaviour. The currentstudy contributes to attenuate a gap identified in the literature, namely the lack of anintegrated conceptual model that assesses the effect of a combined implementation of thedifferent dimensions that compose a CRM strategy, respectively, customer management,organizational alignment, CRM technology and CRM strategy implementation, on consumerbehaviour, instead of carrying out an isolated analysis of them. Additionally, the presentresearch intends to overcome the lack of studies in the CRM literature focused on thecompany’s perspective since a large part of the previous studies were carried out from theconsumer perspective. An online survey was conducted among Portuguese companies,collecting 128 valid responses. Data were analysed using structural equation modelling withpartial least squares (PLS-SEM). Our findings demonstrate that an integrated implementationof CRM dimensions significantly and positively influences WOM, customer satisfaction, andcustomer retention. In addition, it was possible to confirm that innovation orientation andbrand equity directly impact consumer behaviour. Therefore, the present investigation showsthat the dimensions of CRM, namely, customer management, organizational alignment,CRM technology and CRM strategy implementation, work together to improve the customerexperience.

PL

Obecnie firmy starają się poprawić relacje z klientami, inwestując w strategie CRM, aby uzyskać przewagę konkurencyjną i wpłynąć na zachowania konsumentów. Obecne badanie przyczynia się do złagodzenia luki zidentyfikowanej w literaturze, a mianowicie braku zintegrowanego modelu koncepcyjnego, który ocenia efekt połączonego wdrożenia różnych wymiarów składających się na strategię CRM, odpowiednio, zarządzania klientami, dostosowania organizacyjnego, technologii CRM i Wdrażanie strategii CRM, na zachowania konsumentów, zamiast przeprowadzania ich pojedynczej analizy. Dodatkowo niniejsze badanie ma na celu przezwyciężenie braku badań w literaturze CRM skoncentrowanych na perspektywie firmy, ponieważ duża część dotychczasowych badań była prowadzona z perspektywy konsumenta. Wśród portugalskich firm przeprowadzono ankietę internetową, w której zebrano 128 ważnych odpowiedzi. Dane analizowano przy użyciu modelowania równań strukturalnych z częściowymi najmniejszymi kwadratami (PLS-SEM). Nasze odkrycia pokazują, że zintegrowane wdrożenie wymiarów CRM znacząco i pozytywnie wpływa na WOM, zadowolenie i utrzymanie klientów. Ponadto udało się potwierdzić, że orientacja na innowacje i wartość marki bezpośrednio wpływają na zachowania konsumentów. Dlatego niniejsze badanie pokazuje, że wymiary CRM, a mianowicie zarządzanie klientami, dostosowanie organizacyjne, technologia CRM i wdrażanie strategii CRM, współpracują ze sobą w celu poprawy doświadczenia klienta.

14

GIS and geodata contribution to the cartographic modelling of blue-green infrastructure in urbanised areas

Czyża Szymon, Kowalczyk Anna M.

Journal of Water and Land Development

|

2023

|

no. 59

183--194

EN

The development of cities and peri-urban areas is exerting an increasingly strong impact on the natural environment and, at the same time, on the living conditions and health of people. Problems and challenges that need to be addressed include increasing air pollution in these areas, formation of a surface urban heat island (SUHI), water management disruptions (water scarcity or excess), and the destruction of natural habitats. One of the solutions that contributes to climate change mitigation is the introduction of blue-green infrastructure into the city space and urbanised areas. The research objective was to identify spatial features (geodata) that determine the optimum location of selected blue-green infrastructure (BGI) components, acquire them, and then use the Geographical Information System (GIS) to determine their optimum locations. As the first step, cartographic models were developed which indicated areas that enable the development of selected blue-green infrastructure components in the Olsztyn city area, Warmińsko-Mazurskie Province, Poland. The models were juxtaposed with other two models developed by the authors, i.e. a surface urban heat island model and a demographic model that showed the age structure of the city’s population. Consequently, maps with potential locations for the blue-green infrastructure were developed, while taking into account reference data from the National Land Surveying and Cartographic Resource and Landsat 8 images. Keywords: blue-green infrastructure, drainage system, GIS, Landsat 8 images, map, reference databases, retention, spatial analysis

15

Sewage retention reservoirs as elements of rainwater drainage

Malmur Robert

Instal

|

2023

|

nr 5

30--36

EN

The paper discusses the current state of knowledge on the design of sewage retention reservoirs understood as very effective components of a modern sewage system that improve its hydraulic efficiency in a process of sewage outflow from a basin, particularly in urban areas. A wide range of types of reservoirs has been presented, differing in the design of the chambers, the method of operation, and the electricity demand. A short description characterizing the basic parameters of each reservoir was supplemented with an indication of the related literature providing details of their designs. The paper aims to familiarize the readers with a wide range of technical solutions for sewage retention reservoirs and, consequently, to encourage them to be widely used in practice.

PL

W artykule przedstawiono aktualny stan osiągnięć z dziedziny różnorodnych rozwiązań kanalizacyjnych zbiorników retencyjnych, które jako elementy nowoczesnych sieci kanalizacyjnych skutecznie wpływają na podnoszenie jej sprawności hydraulicznej w procesie regulowania odpływu ścieków ze zlewni, najczęściej zurbanizowanej. Podział zbiorników wynikający z hydraulicznego sposobu ich działania uzupełniony jest schematem ideowym pokazującym konstrukcyjny układ komór każdego z prezentowanego zbiornika. Krótka charakterystyka każdego zbiornika oprócz sposobu jego działania wskazuje na możliwość uzyskania określonych korzystnych efektów eksploatacyjnych jak również informuje o ograniczeniach ich stosowania wynikających z uwarunkowań terenowych względnie ze zużycia energii elektrycznej. Zaprezentowano również energooszczędne ich rozwiązania w wariancie z pompami próżniowymi oraz pompami ssąco-tłoczącymi. Dokonana prezentacja ma na celu zapoznanie czytelników z szeroką ofertą technicznych rozwiązań kanalizacyjnych zbiorników retencyjnych, a w konsekwencji zachęcenie do ich szerokiego stosowania w praktyce.

16

Zagospodarowanie wód opadowych na terenie centrum logistycznego z zastosowaniem nowoczesnych metod obliczeniowych

Falaciński Paweł, Sosnowska Anna

Gospodarka Wodna

|

2023

|

Nr 9

48--51

PL

Budynki wielkopowierzchniowe, których sumaryczna powierzchnia wynosi obecnie w Polsce powyżej 50 mln m2, mają w większości dachy płaskie. Nachylenie połaci to zazwyczaj zaledwie kilka stopni. O ile ekonomia budowy takich budynków jest uzasadniona, tak już ich utrzymanie wymaga wysokiej kultury technicznej. Ulewne deszcze to bardzo poważne zagrożenie dla budynków takich jak hale logistyczne, zakłady produkcyjne, centra handlowe czy obiekty użyteczności publicznej. Bezpieczne zagospodarowanie intensywnie spływających wód opadowych oraz roztopowych z powierzchni przekraczających niekiedy 2 ha stanowi wyzwanie dla projektantów. W artykule przedstawiono sposób zagospodarowania wód opadowych i roztopowych z dachu projektowanego centrum logistycznego, zlokalizowanego w województwie kujawsko-pomorskim. Do analizy natężenia deszczu miarodajnego wykorzystany został kalkulator IMGW (Pmax tp). Dobór systemu retencyjnego wody został oparty na systemowych rozwiązaniach eksponowanych na platformie WaterFolder. Przedstawione w artykule rozwiązania korelują z popularnym obecnie trendem budowania zdrowego, zrównoważonego środowiska, szczególnie na terenach zurbanizowanych.

EN

Large surface buildings, the total surface of which amounts in Poland to over50 million m2, usually have flat roofs. Roof slope inclination does not exceed several degrees. Although the economic aspect of such constructions is justified, their maintenance requires high technical culture. Heavy rains constitute a very serious threat to such buildings as logistics halls, manufacturing centres, shopping malls or public facilities. Safe management of intensive rainfall and snowmelt water from the surfaces that sometimes exceed 2 ha constitutes a significant challenge for designers. The article presents a method of management of the rainfall and snowmelt water from the roof of a logistics hub currently being designed, located in the Kujawsko-Pomorskie Voivodeshp. To calculate the design rainfall, the authors used the calculator of the Institute of Meteorology and Water Management (Pmax tp). The choice of water retention system was based on systemic solutions published on the WaterFolder platform. The solutions presented in the article correlate with the currently popular trend for building healthy, sustainable environment, in particular in urbanised areas.

17

Świadczenia ekosystemów mokradłowych, czyli rzecz o niemających alternatywy, opartych na naturze metodach gospodarowania wodą

Strzęciwilk Karolina, Stachowicz Marta, Grygoruk Mateusz

Gospodarka Wodna

|

2023

|

Nr 1

16--21

PL

Usługi ekosystemowe (świadczenia ekosystemów) są dobrami naturalnymi wytwarzanymi przez środowisko, funkcjami i procesami środowiska oraz wszelkimi korzyściami pochodzącymi ze środowiska, które są wykorzystywane przez ludzi i przyczyniają się do dobrobytu gospodarczego, społecznego i kulturowego. Ekosystemy wodne i mokradłowe dostarczają społeczeństwu szeregu mierzalnych korzyści, które w wyniku niewłaściwej gospodarki wodnej ulegają utraceniu. W artykule podjęto próbę syntetycznej oceny świadczeń ekosystemów mokradłowych, których dostarczanie i wartości są determinowane możliwością wdrożenia nowoczesnej, mniej inwazyjnej gospodarki wodnej. Określono, że najważniejsze świadczenia ekosystemów bagiennych - retencjonowanie wody, sekwestracja węgla w glebach torfowych oraz usuwanie przez bagienne strefy buforowe zanieczyszczeń (azotu całkowitego i fosforu całkowitego) - są możliwe wyłącznie w warunkach utrzymania odpowiednio wysokiego ich uwilgotnienia. Oceniono, że średnia łączna wartość tych czterech usług ekosystemowych mokradeł wynosi 3 141,12 EUR x ha-1 x rok-1 i jako taka powinna być stosowana w algorytmach optymalizacji zysków i strat płynących z użytkowania terenów bagiennych.

EN

Ecosystem services are natural assets produced by the environment, environmental functions and processes as well as all benefits originating from the environment and used by people, contributing to their economic, social and cultural well-being. Water and wetland ecosystems provide a number of measurable benefits which, due to improper water management, are lost. The article constitutes an attempt at synthetic analysis of wetland ecosystem services, the provision and value of which are determined by the possibility to implement modern, less invasive water management. The authors conclude that the most important services of wetland ecosystems - water retention, carbon sequestration in peat soils and elimination of pollution by peat bog buffer zones (total nitrogen and total phosphorus) - are possible only in conditions maintaining their high level of moisture. The article indicates that the average value of these four ecosystem services amounts to EUR 3,141.12 x ha-1 x year-1 and as such it should be used in algorithms for optimisation of profits and losses originating from the use of peat land.

18

An inventory of opencast mining excavations recultivated in the form of water reservoirs as an example of activities increasing the retention potential of the natural environment: a case study from Poland

Szafarczyk Anna, Gawałkiewicz Rafał

Geology, Geophysics and Environment

|

2023

|

Vol. 49, no. 4

401--418

EN

The article presents examples of the employment of various geodetic measuring tools used for a detailed inventory of lake basins and shorelines. The measurement and analysis covered three post-mining open pit excavations recultivated as water reservoirs: two in Krakow (Bagry Wielkie and Bagry Małe) and one in Piaseczno (Piaseczno Sulphur Mine). Attention was paid to the factors that reduce the accuracy of the inventory of some flooded post-mining excavations, which determine the degree of usefulness of the morphometric data set for later analyses. According to available estimates, only about one-third of all water reservoirs in Poland have detailed geodetic documentation in the form of bathymetric maps. This documentation usually does not include water reservoirs of anthropogenic origin formed after the flooding of post-mining excavations (mines: sand, gravel, clay, limestone, sulphur, aggregates, etc.). The authors suggest the introduction of a document known as a reservoir documentation card and the creation of a database covering all anthropogenic water reservoirs. Considering the water deficit in Poland, it may be necessary to develop a detailed database of water resources in the short term.

19

Potencjał retencyjny miasta. Część 1, Metody

Rybka Paulina, Jurasz Jakub, Wdowikowski Marcin

Gaz, Woda i Technika Sanitarna

|

2023

|

Nr 10

18--29

PL

Rozwój terenów miejskich jest nieodłącznym elementem rozwoju cywilizacyjnego. W Polsce postępujące procesy urbanizacyjne wraz z silnym trendem zmiany struktury funkcjonalnej obszarów wiejskich w ostatnich trzydziestu latach, doprowadziły w konsekwencji do zwiększania powierzchni zabudowy terenu oraz jego uszczelnienia. Znaczącemu ograniczeniu uległ udział terenów zielonych oraz nieużytków, co spowodowało pogorszenie warunków retencyjnych w bilansie wodnym zarówno aglomeracji miejskich jak i mniejszych miejscowości. Jednocześnie skutki zmian klimatycznych przyczyniają się do coraz częstszego występowania ekstremalnych zdarzeń pogodowych, powodując nasilające się zagrożenia związane z takimi zjawiskami jak: miejska wyspa ciepła, powódź błyskawiczna i susza. Przestrzeń miejska jest szczególnie wrażliwa na dynamiczne zmiany warunków meteorologicznych głównie ze względu na powiększającą się liczbę ludności, która ją zamieszkuje. Antropogeniczne przekształcenia środowiska i zagrożenia klimatyczne znacząco przyczyniają się do potęgowania problemu odprowadzania wody opadowej i roztopowej w zlewniach miejskich jak również obniżenia komfortu życia. Niniejsza praca ma na celu przedstawienie metod oceny potencjału retencyjnego, który z jednej strony pozwala zobrazować skalę problemu, z którym mierzymy się adaptując przestrzeń miejską do warunków zmieniającego się środowiska, z drugiej zaś wskazuje możliwe kierunki rozwoju terenów zurbanizowanych aby nadawały się do życia w przewidywanej strukturze funkcjonalno-użytkowej.

EN

The development of urban areas is an inherent element of civilization development. In Poland, the progressive urbanization processes together with the strong trend of changing the functional structure of rural areas over the last thirty years have resulted in an increase in the area of development and its sealing. The share of green areas and wastelands was significantly reduced, which resulted in the deterioration of retention conditions in the water balance of both urban agglomerations and smaller towns. At the same time, the effects of climate change contribute to the increasing occurrence of extreme weather events, causing increasing threats related to phenomena such as urban heat island, flash floods and drought. Urban space is particularly sensitive to dynamic changes in meteorological conditions, mainly due to the growing number of people living there. Anthropogenic environmental changes and climatic threats significantly contribute to the problem of rainwater and meltwater drainage in urban catchments, as well as to a reduction in the quality of life. This work aims to present methods for assessing the retention potential, which, on the one hand, allows us to illustrate the scale of the problem we face when adapting urban space to the conditions of a changing environment, and on the other hand, indicates possible directions of urban areas development to make them suitable for living in the expected functional and utilitarian structure.

20

Connectors as a key to efficient storm water management system: an in-situ assessment of residential estates in Poland

Gama Marques Paulina

Architecture Civil Engineering Environment

|

2023

|

Vol. 16, no. 4

1--14

EN

Adaptation to climate change often aims to increase the ability of cities to retain water. In recent years, there has been a shift in the approach to managing storm water from traditional methods to nature-based methods, which view storm water as a valuable resource. This study conducted a systematic analysis of eleven contemporary housing estates that are commonly considered sustainable. The study aimed to identify the elements of rainwater management and determine whether these elements form a system. The research found that, in most cases, not all elements of a rainwater management system (RMS) were present. The housing estates in Gdańsk and Gdynia demonstrated some features of an RMS but were still incomplete due to missing elements such as channels and gaps in curbs that guide rainwater. The results suggest that the implementation of some elements of an RMS does not necessarily create a fully functional system. A fully effective RMS requires the integration of all necessary elements to allow water to flow between them.