W obliczu postępujących zmian klimatu sukcesywne zwiększanie udziału produkcji energii pochodzącej z odnawialnych źródeł w zapotrzebowaniu budynków na energię jest jednym z podstawowych działań. Przezroczysta część fasady budynku odgrywa istotną rolę w bilansie energetycznym budynku, a zastosowanie w niej półprzezroczystych lub przezroczystych modułów fotowoltaicznych (PV) w elewacji może pozwolić dodatkowo na produkcję energii elektrycznej z odnawialnego źródła energii. Artykuł przedstawia wybrane aspekty aktualnego stanu wiedzy w zakresie zastosowania szkła PV w elewacji budynku i wpływu na uzyskany efekt wizualny, zapotrzebowanie na energię, komfort cieplny i wizualny jego użytkowników oraz ślad węglowy budynku.
EN
In the face of ongoing climate change, the gradual increase in the share of energy production from renewable sources in the energy demand of buildings is one of the basic actions. The transparent part of the building façade plays an important role in the energy balance of the building, and the use of semitransparent or transparent photovoltaic (PV) modules in the façade can additionally allow for the production of electricity from a renewable energy source. The article presents selected aspects of the current state of knowledge regarding the use of PV glass in building facades and its impact on the obtained visual effect, energy demand, thermal and visual comfort of its users and the carbon footprint of the building.
W artykule opisano różnice w podejściu do świadectw charakterystyki energetycznej (ŚCHE) w Polsce i kilku innych krajach europejskich, które przeanalizowano w ramach projektu crossCert z grupy Horizon2020. Celem projektu jest porównanie systemów, identyfikacja dobrych i złych praktyk oraz przyszłe ujednolicenie standardów oceny energetycznej budynków w Europie. W ramach współpracy międzynarodowej porównano systemy certyfikacji w Wielkiej Brytanii, Austrii, Danii i Polsce. Artykuł prezentuje układ pierwszych stron ŚCHE oraz omawia stosowanie klas energetycznych, systemy rekomendacji i etapy wymagane do uzyskania licencji audytora. Analizuje także istniejące bazy danych oraz systemy uwzględniane przy obliczaniu efektywności energetycznej budynków. Wyniki oraz wnioski (opisane pokrótce w artykule) płynące z projektu crossCert będą z pewnością cennym wkładem w przyszłe aktualizacje metodologii ŚCHE w całej Europie, w tym w Polsce.
EN
The article analyses the differences in the approach to Energy Performance Certificates (EPC) in Poland and several European countries, developed as part of the crossCert project under the Horizon2020 group. The goal of the project is to compare systems, identify best and worst practices, and work towards future harmonization of energy performance standards for buildings across Europe. Based on cross-testing, certification systems in the United Kingdom, Austria, Denmark, and Poland were compared. The article presents the layout of the first page of the EPC, discusses the use of energy classes, recommendation systems, and the stages required to obtain auditor certification. It also analyses existing databases and the systems used to calculate a building’s energy efficiency. The results and conclusions (briefly described in this article) from the crossCert project will undoubtedly provide valuable input for future updates to EPC methodologies across Europe, including in Poland.
W artykule omówiono wytyczne amerykańskiej Agencji Ochrony Środowiska w zakresie projektowania jakości powietrza wewnętrznego w budynkach szkolnych. Są one kolejnym narzędziem EPA wspierającym władze samorządowe, architektów, projektantów i wykonawców w planowaniu budowy i remontów budynków szkolnych. Wytyczne obejmują m.in. wstępne fazy projektowania, kontrolę zanieczyszczeń i ich źródeł, systemy ogrzewania, wentylacji i klimatyzacji oraz etapy budowy, uruchomiania, a także renowacji istniejących szkół i ich poprawną eksploatację. W niniejszym artykule omówiono wstępną fazę projektowania i kluczowe czynniki organizacyjne, które decydują o osiągnięciu celu, jakim jest zapewnienie wysokiej jakości środowiska wewnętrznego i powietrza wewnętrznego w budynkach szkolnych w zgodzie z zasadami efektywnego energetycznie budownictwa.
EN
The paper presents the guidelines issued by the U.S. Environmental Protection Agency (EPA) for designing indoor air quality (IAQ) in school buildings. The guidelines are another tool developed by the Agency to assist local governments, architects, designers, and contractors in planning both construction and renovation of school facilities. The document provides strategies for addressing key challenges in these processes, including initial design phases, pollution and pollution sources control, heating, ventilation, and air conditioning (HVAC) systems, as well as the stages of construction, commissioning, renovation, and proper operation of existing schools. The paper focuses on the initial design phase and key organizational factors determining reaching the goal of high indoor environmental quality (IEQ) and indoor air quality (IAQ) in school buildings, in accordance with the principles of sustainable construction.
5
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule opisano projekt rozwiązań instalacyjnych dla systemów wentylacji, ogrzewania i przygotowania ciepłej wody użytkowej w nowo wznoszonym budynku na obszarze objętym nadzorem konserwatorskim. W budynku zaprojektowano zmodyfikowany układ wentylacji mechanicznej wyciągowej z dodatkowym odzyskiem ciepła z powietrza usuwanego, stanowiącym dolne źródło dla pompy ciepła działającej na potrzeby podgrzewu ciepłej wody użytkowej. Zaproponowany układ stanowi kompromis między potrzebą zachowania typowego z perspektywy użytkownika układu wentylacji mieszkań a koniecznością spełnienia wymagań dotyczących efektywności energetycznej.
EN
The article describes the design of installation solutions for ventilation, heating, and domestic hot water systems in a newly erected building in the area under the conservator’s supervision. A modified mechanical exhaust ventilation system is designed in the building, with additional heat recovery from the exhaust air, which is the bottom source for the heat pump operating to heat domestic hot water. The proposed system is a compromise between the need to maintain a typical apartment ventilation system and the need to meet energy efficiency requirements.
6
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule szczegółowo omówiono termomodernizację zabytkowego pałacu w Bukowcu. Przedstawiono parametry budynku przed i po modernizacji. Opisano poszczególne etapy inwestycji. Zaproponowano konkretne rozwiązania wpływające na obniżenie kosztów eksploatacyjnych.
EN
The article discusses in detail the thermal modernization of the historic palace in Bukowiec. The parameters of the building before and after modernization are presented together with the description of individual stages of the investment. Specific solutions were proposed in order to reduce building operating costs.
Global policy identifies the need to achieve climate neutrality, especially in the most energy-intensive sectors of the economy, as a key focus. Climate neutrality is closely linked to the reduction of energy demand and the use of materials and technologies with a low embedded carbon footprint. The economic sector with some of the highest energy intensity and CO2 emissions is construction. In the case of newly designed buildings, most countries have already implemented measures to reduce energy demand by introducing a near-zero energy building standard (nZEB standard). The problem is not only the new built but mostly existing building stock, which requires deep thermo-modernisation measures. These measures will reduce energy consumption in the building sector and thus reduce emissions of harmful gases into the atmosphere. In the article, the authors, using the example of two countries with different climates: Poland and Vietnam, they analysed in terms of embedded carbon footprint the available technologies dedicated to thermal modernisation measures. The countries were chosen for the analysis because of the differences in climate that determine the scope of thermomodernisation measures taken. In the case of Poland, it is a temperate climate, where buildings should be designed to reduce heat loss in the winter season and ensure thermal comfort in the summer season. In the case of Vietnam, it is a humid subtropical climate, where the emphasis should be on protecting buildings from overheating. The analyses presented here show both traditional and modern innovative technologies used in the thermal modernisation of existing buildings. The analyses carried out by the authors show how modern technologies affect the thermal insulation of building partitions and thus reduce energy consumption. The article also presents analyses of the technologies in terms of the embedded carbon footprint, which characterises the phases of material manufacture. The conclusions presented by the authors allow informed choices to be made when deciding which materials and technologies to use for deep thermo-modernisation measures in existing buildings, so as to reduce energy demand and minimise the embedded carbon footprint.
8
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W obecnych czasach koszty energii mają ogromny wpływ na wzrost kosztów utrzymania obiektów. Bardzo duży w tym udział ma zużycie energii do ogrzewania i przygotowania ciepłej wody użytkowej oraz, w przypadku budynków oświatowych, oświetlenie wewnętrzne. W artykule przeanalizowano możliwości poprawy efektywności energetycznej obiektu użyteczności publicznej na przykładzie budynku szkoły podstawowej z lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku poddanego w późniejszym okresie termomodernizacji. Analizowany budynek znajduje się w centrum Polski, w trzeciej strefie klimatycznej. Budynków szkolnych, w których została już wcześniej wykonana termomodernizacja, jest w Polsce tysiące. Jednak prace termomodernizacyjne polegały głównie na dociepleniu przegród, wymianie starych okien, ewentualnie wymianie źródła ciepła, czy modernizacji instalacji ogrzewania. W artykule wskazano obszary, w których można jeszcze dodatkowo podjąć działania mające na celu poprawę efektywności energetycznej takiego budynku. Następnie dokonano obliczeń podstawowych wskaźników energetycznych EP, EK budynku w stanie istniejącym oraz po wykonaniu proponowanych prac.
EN
These days the ever-increasing energy costs have a huge impact on the increase in facility maintenance costs. A very large share of this is due to energy consumption for heating buildings, preparing domestic hot water and, in the case of educational buildings, internal lighting. For this reason, the article analyzes the possibilities of improving the energy efficiency of a public building on the example of a primary school building from the 1960s, which was later subjected to thermal modernization. The analyzed building is located in the center of Poland, in the third climate zone. There are thousands of school buildings in which thermal modernization has already been carried out throughout Poland. Nevertheless, the works carried out mainly consisted in insulating the partitions, replacing old windows, possibly replacing the heat source or modernizing the heating installation. The article indicates areas where additional actions can be taken to improve the energy efficiency of such a building. Then, the basic energy indicators PE, FE were calculated for the existing state and for the proposed changes.
Wprowadzona przez Unię Europejską dyrektywa EPBD w zakresie charakterystyki energetycznej nakłada na wszystkie strony konieczność certyfikacji energetycznej budynków. Będzie to miało wpływ na dążenie do uzyskania jak najmniejszego poboru mocy i energii przez budynki, a także promowanie tych o wyższej klasie efektywności energetycznej. Nie bez znaczenia jest też wpływ na redukcję zużycia paliw kopalnych i uniezależnienie się od dostaw paliw od wschodniego dostawcy. W artykule zawarto subiektywny punkt widzeń autora na kwestie dotyczące projektu nowego rozporządzenia w zakresie certyfikacji energetycznej budynków oraz próbę odniesienia do tego dokumentu aktualnego stanu techniki w zakresie urządzeń i systemów HVAC.
Zrównoważone budownictwo - czyli efektywność i niezależność energetyczna budynków, wysoka jakość środowiska wewnętrznego i zeroemisyjność, a także rozsądne gospodarowanie dostępnymi zasobami naturalnymi - coraz częściej korzysta z rozwiązań instalacyjnych umożliwiających wszechstronne wykorzystanie OZE. Stosunkowo proste technicznie układy, jakimi są powietrzne gruntowe wymienniki ciepła, wspomagają pracę wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła i przyczyniają się do obniżenia zużycia energii i zwiększenia komfortu użytkowania budynków.
Transformacja energetyczna wymaga od nas wprowadzania nowych rozwiązań technicznych, które umożliwią zwiększanie efektywności energetycznej budynków: mniejsze zapotrzebowanie na energię i większy udział OZE w pokryciu tego zapotrzebowania. Zmodyfikowany w konsekwencji tego bilans energetyczny budynków i ich technicznego wyposażenia jest bardziej wrażliwy na sposób użytkowania, m.in.: wewnętrzne zyski ciepła, regulację przez użytkowników czy sposób sterowania. Dlatego ważne jest odpowiednie uwzględnienie tego aspektu w praktyce projektowej i eksploatacyjnej. W pierwszej części artykułu omówiono wpływ użytkowania na bilans energetyczny budynków i sposoby modelowania użytkowania budynków w analizach energetycznych oraz wyjaśniono różnicę między dwoma pozornie sprzecznymi modelami komfortu cieplnego: Fangera i adaptacyjnym.
EN
The energy transition implies the deployment of new technical solutions to increase the energy efficiency of buildings: a lower energy demand and a higher share of RES to cover this demand. The resulting modified energy balance of buildings and their technical equipment is more dependent on the way the buildings are used, for example: internal heat gains, adjustment by users or the way the building is controlled. Therefore, it is important to properly consider this aspect in design and operation practice. The first part of the paper discusses the impact of users on the energy balance of buildings, how building users could be modeled in energy analyses, and explains the difference between two seemingly contradictory thermal comfort models: Fanger and adaptive.
Transformacja energetyczna wymaga wprowadzania nowych rozwiązań technicznych, które umożliwią zwiększenie efektywności energetycznej budynków - mniejsze zapotrzebowanie na energię i większy udział OZE w pokryciu tego zapotrzebowania. Zmodyfikowany w ten sposób bilans energetyczny budynków i ich technicznego wyposażenia jest bardziej wrażliwy na sposób użytkowania, m.in: wewnętrzne zyski ciepła, regulację przez użytkowników czy sposób sterowania. Dlatego ważne jest odpowiednie uwzględnienie tego aspektu w praktyce projektowej i eksploatacyjnej. W drugiej części artykułu omówiono sterowanie budynkiem ukierunkowane na użytkowników (ang. occupant-centric control, OCC) oraz wskaźniki efektywności umożliwiające ocenę adaptacyjności budynków do ich zmiennego obłożenia i percepcji obiektu przez użytkowników.
EN
The energy transition implies the deployment of new technical solutions to increase the energy efficiency of buildings: a lower energy demand and a higher share of RES to cover this demand. The resulting modified energy balance of buildings and their technical equipment is more dependent on the way the buildings are used, for example: internal heat gains, adjustment by users or the way the building is controlled. Therefore, it is important to properly consider this aspect in design and operation practice. The second part of the paper discusses occupant-centric control (OCC) in buildings and performance indicators for assessing the adaptability of buildings to their varying occupancy and users’ perception of the facility.
Wraz z poprawą izolacyjności przegród i wzrostem sprawności urządzeń stosowanych do ogrzewania, chłodzenia, przygotowania ciepłej wody użytkowej, wentylacji i oświetlenia, kluczowy dla efektywności energetycznej budynków staje się system regulujący ich pracę.
Ustawa o charakterystyce energetycznej budynków z 2014 roku doczekała się już siedmiu nowelizacji oraz czterech wersji tekstu jednolitego. Kolejne wersje ustawy zmieniają obowiązki stawiane właścicielom budynków i ich części, a także osobom sporządzającym świadectwa charakterystyki energetycznej i przeprowadzającym kontrole systemów ogrzewania i klimatyzacji. Artykuł przedstawia zakres zmian wprowadzonych w systemie oceny charakterystyki energetycznej budynków, ze szczególnym uwzględnieniem ich wpływu na pracę audytorów i certyfikatorów energetycznych.
EN
The Energy Performance of Buildings Act of 2014 has already been amended seven times and it has four versions of the consolidated text. Subsequent versions of the Act change the obligations imposed on owners of buildings and their parts, as well as persons preparing energy performance certificates and inspections of heating and air conditioning systems. The article presents the scope of changes introduced in the system for assessing the energy performance of buildings, with particular emphasis on their impact on the work of auditors and energy certificates experts.
Fotowoltaika to najpopularniejsze odnawialne źródło energii w Polsce - to efekt programów finansowych, które mają na celu zwiększenie efektywności energetycznej budynków. Co ciekawe, już w sierpniu 2021 r. przekroczona została bariera 5 GW mocy fotowoltaiki, choć w strategii „Polityka energetyczna Polski do 2040 roku" rząd przewidywał, że poziom 5-7 GW Polska osiągnie w 2030 r. Na koniec pierwszego kwartału 2023 r. łączna moc w fotowoltaice przekroczyła 13 GW. Instytut Energii Odnawialnej (IEO) przewiduje, że w ciągu trzech lat Polska stanie się czwartym w Europie wytwórcą energii elektrycznej ze słońca.
Jednym z kluczowych obszarów działań mających spowolnić zmiany klimatyczne, a następnie je zatrzymać, są działania modernizacyjne w sektorze budynków istniejących o bardzo niskiej efektywności energetycznej. Do tej grupy zaliczają się budynki o ponad 100-letniej historii, czasami pełniące funkcje reprezentacyjne, hotelowo-konferencyjne, wypoczynkowe czy, jak w tym przypadku, schroniska górskiego. W artykule poruszono tematykę modernizacji starego schroniska górskiego na podstawie Domu Śląskiego w Karkonoszach, w której przedstawiono efektywność energetyczną w stanie istniejącym i możliwości jej poprawy wskutek szeregu działań termomodernizacyjnych.
EN
One of the key areas of action to slow down and then stop climate change is thermal modernization of existing buildings with very low energy efficiency. This group includes buildings with over 100 years of history, sometimes serving representative, hotel and conference functions, leisure facilities or, in this case, a mountain hostel. The article deals with the subject of thermal modernization of an old mountain shelter on the basis of Dom Śląski in the Karkonosze Mountains, in which energy efficiency of the existing state and the possibilities of its improvement as a result of a series of thermal modernization activities are presented.
17
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Kompozyty wapienno-konopne są przedmiotem intensywnych badań ze względu na ich walor proekologiczny oraz potwierdzoną użyteczność w zastosowaniu w budownictwie. Tematem artykułu jest analiza prac naukowo-badawczych prezentujących właściwości tego typu materiałów umożliwiające oszczędność energii podczas użytkowania budynku. Zebrane wyniki potwierdzają wieloaspektowy potencjał kompozytów w omawianym zakresie i skłaniają do podjęcia prac nad implementacją rozwiązań w budownictwie krajowym.
EN
Hemp-lime composites are the subject of intensive research due to their pro-ecological value and proven usefulness in construction applications. The subject of the article is the analysis of scientific and research works presenting the properties of this type of materials enabling energy saving during the use of the building.The collected results confirm the multifaceted potential of the composites in the discussed scope and prompt to undertake work on the implementation of solutions in domestic construction.
18
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Jak wygląda ogólna struktura zużycia energii w obiektach hotelowych na świecie i w Europie? Jak na zużycie wpływają zachowania personelu oraz gości hotelowych? Gdzie można wykorzystywać energię ze źródeł odnawialnych i jakie są perspektywy w dziedzinie nowoczesnych i nowatorskich rozwiązań? Odpowiedzi na te pytania oraz informacje o już obecnie stosowanych i perspektywicznych technologiach HVACR znajdą Państwo w poniższym artykule.
Celem konkursów TopTen HACKS (Heating and Cooling Know-how and Solutions) jest wskazanie najlepszych, zwłaszcza pod względem energetycznym, wyrobów dostępnych na rynku, aby pomóc konsumentom w wymianie urządzeń grzewczych oraz wyrobów budowlanych na nowe, energooszczędne. Tegoroczna edycja konkursu pozwoliła jednocześnie zweryfikować jakość obsługi klienta, dostępność informacji technicznych na temat poszczególnych produktów i ich wiarygodność.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.