Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Sustainability of farms of various production types: economic and environmental assessment – evidence from Poland and Lithuania

Kołoszko-Chomentowska Zofia, Galnaityte Aiste, Namiotko Virginia

Economics and Environment

|

2024

|

No. 4

art. no. 991

EN

A farm plays the role of both a custodian of natural resources and a workplace. They are responsible for the quality of food produced and, on the other hand, for the standard of living of the farming family and the quality of the environment. The aim of the study is to examine the relationships between ecological and economic indicators at the farm level of various production types in Poland and Lithuania. The research covered farms participating in the FADN for the years 2015-2022. The results obtained from the analysis showed interdependencies between the parameters studied. Milk farms successfully implemented the economic goal, which is usually associated with a high environmental impact of production factors. In fieldcrops farms, degradation of organic matter and lack of ability to reproduce assets were observed. Differences between Lithuanian and Polish farms are visible in the economic and ecological results. Traditionally formed property rights cause Polish farmers to take measures to protect agricultural land economic goals. The situation was different in Lithuanian farms. They were mainly described by economic indicators. This can be explained by the fact that Lithuanian farms are still at the stage of organising themselves and care more about economic effects, but they have difficulties in implementing environmental requirements.

PL

Gospodarstwo rolne pełni rolę zarówno powiernika zasobów naturalnych jak i warsztatu pracy. Odpowiada za jakość produkowanej żywności, a z drugiej strony, za poziom życia rodziny rolniczej i jakość środowiska. Celem opracowania jest zbadanie zależności między wskaźnikami ekologicznymi i ekonomicznymi na poziomie gospodarstwa rolnego o różnym typie produkcyjnym w Polsce i Litwie. Badaniami objęto gospodarstwa rolne uczestniczące w FADN za lata 2015-2022. Uzyskane wyniki analizy wykazują współzależności między badanymi parametrami. Gospodarstwa typu bydło mleczne z powodzeniem realizują cel ekonomiczny, co na ogół wiąże się z dużym obciążeniem środowiska środkami produkcji. W gospodarstwach typu uprawy polowe zaobserwowano degradację materii organicznej i brak zdolności do reprodukcji aktywów trwałych. Tradycyjnie ukształtowane prawa własności sprawiają, że polscy rolnicy obok celów ekonomicznych podejmują działania związane z ochroną gruntów rolnych. Sytuacja była inna w litewskich gospodarstwach rolnych. Były one opisywane głównie przez wskaźniki ekonomiczne. Można to wyjaśnić faktem, że litewskie gospodarstwa rolne wciąż są na etapie organizowania się i dbają bardziej o efekty ekonomiczne, natomiast mają trudności z wdrażaniem wymogów środowiskowych.

2

Rainwater harvesting on animal farms as a response to the increasing water deficit in agriculture

Napierała Michał, Mrozik Karol, Kęsicka Barbara

Economics and Environment

|

2024

|

No. 3

art. no. 903

EN

In the context of growing water scarity in agriculture the harvesting of rainwater from livestock buildings could be seen as a new opportunity. Based on the National Agricultural Census (2020), rainfall data (1991-2020) and the opportunity and investment costs related to the installation purchase, a prognostic analysis was conducted. The analysis revealed the immense potential of farms for rainwater collection. In Poland there are 201,980 cowsheds, 65,088 pigsties and 96,435 poultry houses, representing a total area of 8,820 ha, which allows additionally to retain over 41 million m3 of water per year. This amount will cover only 15% of the livestock total water demand. It should be noted that the average economic efficiency (EF) value for the entire country was 81.6%, and the differences in the analyzed animal groups reached a moderate level (CV=14.7%±0.1 depending on the groups). The unit price of tap water was the main determinant of the highest EF of investment in rainwater harvesting (RWH) in particular voivodeships.

PL

W kontekście rosnącego niedoboru wody w rolnictwie zbieranie deszczówki z budynków inwentarskich można postrzegać jako nową szansę. Na podstawie danych: z Powszechnego Spisu Rolnego (2020), opadowych z wielolecia 1991-2020 oraz kosztów alternatywnych i inwestycyjnych związanych z zakupem instalacji, przeprowadzono analizę prognostyczną. Na tej podstawie wykazano ogromny potencjał gospodarstw rolnych w zakresie zbierania wód opadowych. W Polsce funkcjonuje 201 980 obór, 65 088 chlewni oraz 96 435 kurników, o łącznej powierzchni 8 820 ha, co pozwala dodatkowo zretencjonować ponad 41 milionów m3 wody rocznie. Ilość ta mogłaby pokryć tylko 15% całkowitego zapotrzebowania inwentarza żywego na wodę. Należy zauważyć, że średnia wartość efektywności ekonomicznej analizowanego systemu zbierania deszczówki dla całego kraju wyniosła 81,6%, przy czym wskaźnik zmienności w poszczególnych grupach zwierząt osiągnął poziom przeciętny (CV=14,7% ±0.1 w zależności od grupy). Głównym czynnikiem determinującym najwyższą efektywność ekonomiczną inwestycji w instalację deszczową w poszczególnych województwach były ceny wody pitnej.

3

Zużycie nawozów mineralnych w gospodarstwach rolnych województwa wielkopolskiego

Podleśny Janusz, Smytkiewicz-Buzak Karolina

Przemysł Chemiczny

|

2023

|

T. 102, nr 12

1354--1359

PL

Przeprowadzona analiza gospodarstw rolnych wykazała duże zróżnicowanie w zakresie wybranych wskaźników dotyczących stosowania nawożenia mineralnego wzależności od struktury zasiewów iwielkości gospodarstwa. W analizowanych gospodarstwach rolnych najwięcej zużywano nawozów azotowych, nieco mniej potasowych, anajmniej fosforowych. Stwierdzono zależność między powierzchnią użytków rolnych a ilością NPK stosowanego w nawożeniu roślin uprawnych. Największe zużycie nawozów mineralnych odnotowano w gospodarstwach o powierzchni 51-100 ha, a najmniejsze w gospodarstwach o powierzchni 10-20 ha. We wszystkich gospodarstwach największe dawki nawozów mineralnych stosowano w uprawie rzepaku, kukurydzy i roślin okopowych, a znacznie mniejsze wuprawie zbóż jarych i ozimych. Stwierdzono istotną korelację między ilością stosowanego NPK a plonem wybranych ziemiopłodów oraz między poziomem plonowania a kosztem nawożenia, a także między kosztem nawożenia a wartością plonu.

EN

The anal. was based on questionnaire surveys conducted in 2016-2018 in 80 farms located in the Wielkopolskie province, differing in the area of agricultural land (10-100 ha) and cropping system structure. In the analyzed farms the N fertilizers were consumed in the greatest amounts, the less K and the least P fertilizers. A relationship was found between the area of agricultural land and the amt. of NPK used in fertilizing crops. The highest consumption of mineral fertilizers was recorded on farms with an area of 51-100 ha, and the lowest on farms with an area of 10-20 ha. A significant pos. correlation was found between yield and the NPK dose, the yield and fertilization costs as well as between the yield value and mineral fertilization costs.

4

From school to the farm : an assessment of the motivation to become agropreneurs among students in Lagos owned tertiary institutions

Azeez Rasheed Olawale

Nowoczesne Systemy Zarządzania

|

2023

|

T. 18, nr 2

89--108

EN

In spite of the strategic importance of agriculture to the development of nations, agricultural-based entrepreneurship (agropreneurship) seems to be an unfavoured option among youths schooling - and living- in urban settlements such as Lagos state, Nigeria. Despite the various agropreneurship initiatives being implemented by the Lagos State Government through its agencies and institutions, the youth or young entrepreneurs desire to pursue their careers in the service, technology, fashion and entertainment sectors where it is happening and trendy. Consequently, the push to become agropreneurs seems to be somewhat restricted to undergraduate students motivated by factors unknown to many researchers and policy makers. This study assessed the factors that motivate Lagos-owned tertiary institutions’ undergraduate students to become agropreneurs. Using the concurrent transformative mixed method research design, data were collected from young agropreneurs (campus farmers) who are undergraduates of the three tertiary institutions - Lagos State University (LASU), Lagos State University of Education (LASUED), Lagos State University of Science and Technology (LASUSTECH) - owned by Lagos State using the interview and questionnaire methods. Respondents were asked about their motivations to start a business in the agriculture sector, and results of the analysis using simple percentage and content analysis brought to the fore that, among the key motivators for the respondents to start their agro-based businesses were to challenge themselves to think out of the box, becoming independent with the ability to control their time, pursuing their dream, elevating their socio-economic status, and to solve the food crisis. Based on the results, this study recommended amongst others that, government through its specialized ministries, departments and agencies should create policies that encourages campus farming project and also, grants should be made available to campus farmers based on the quantity of their produce yearly.

PL

Pomimo strategicznego znaczenia rolnictwa dla rozwoju narodów przedsiębiorczość rolnicza (agropreneurship) wydaje się być niekorzystną opcją wśród młodzieży szkolącej się i mieszkającej w osiedlach miejskich, takich jak stan Lagos w Nigerii. Pomimo różnych inicjatyw agroprzedsiębiorczych wdrażanych przez rząd stanu Lagos za pośrednictwem jego agencji i instytucji młodzież lub młodzi przedsiębiorcy chcą kontynuować karierę w sektorach usług, technologii, mody i rozrywki, gdzie to się dzieje i jest dość modne. W związku z tym dążenie do stania się agroprzedsiębiorcą wydaje się być nieco ograniczone dla studentów studiów licencjackich, motywowanych czynnikami, nieznanymi dla wielu badaczy i decydentów. W badaniu tym oceniono czynniki, które motywują studentów szkół wyższych, należących do Lagos, do stania się agroprzedsiębiorcą. Korzystając z projektu badawczego opartego na równoczesnej transformacyjnej metodzie mieszanej, zebrano dane od młodych rolników (rolników z kampusu), którzy są studentami trzech wyższych uczelni Lagos State University (LASU), Lagos State University of Education (LASUED), Lagos State University of Science and Technology (LASUSTECH), której właścicielem jest stan Lagos, metodą wywiadu i kwestionariusza. Respondentów zapytano o motywy rozpoczęcia działalności w sektorze rolniczym, a wyniki analizy za pomocą prostej analizy procentowej i treściowej ujawniły, że m.in. głównymi czynnikami motywującymi respondentów do rozpoczęcia działalności rolniczej było rzucenie sobie wyzwania w zakresie myślenia nieszablonowego, uniezależniania się, z możliwością kontrolowania swojego czasu, realizacji marzeń, podnoszenia statusu społeczno-ekonomicznego oraz rozwiązywania problemów związanych z żywnością. Opierając się na wynikach tego badania, zalecono między innymi rządowi, aby za pośrednictwem określonych ministerstw, departamentów i agencji stworzył politykę zachęcającą do projektów rolniczych na kampusach, a także udostępnił dotacje rolnikom na kampusach na podstawie ilości ich produktów rocznie.

5

Importance and challenges for agriculture from High Nature Value Farmlands (HNVf) in Poland in the context of the provision of public goods under the European Green Deal

Zieliński Marek, Jadczyszyn Jan

Ekonomia i Środowisko

|

2022

|

nr 3

194--219

EN

The study aims to identify and characterise the organisational and economic features of agriculture in Poland in areas (communes) with different saturation of agriculture from High Nature Value farmlands (HNVf areas) with exceptionally high natural value. It is also important to determine whether the potential changes in agriculture in communes with a particularly large share of them do not harm the natural environment and limit the possibility of providing society with public goods. The delimitation of the three scenarios of HNVf areas was designated in the country at the request of the Ministry of Agriculture and Rural Development in 2018. HNVf areas of moderate, high, and exceptionally high natural value were designated. To achieve the purpose of the study, data from the Agency for Restructuring and Modernization of Agriculture (ARMA) for 2016 and 2021 and data from the Polish Farm Accountancy Data Network (FADN) for 2018-2020 was obtained. It was established that in Poland, the share of HNVf areas currently ranges from 12.5 (exceptionally high natural value) to 27.1% (moderate-high nature value) of the total UAA. Compared to other areas, HNVf areas with exceptionally high natural value are characterised by agriculture with a high level of extensive production. Farms from these areas obtain, e.g. lower total costs incurred per 1 ha of UAA, often lower productivity of production factors and lower income per 1 ha of UAA.

PL

Celem opracowania jest wskazanie i ocena cech organizacyjno-ekonomicznych rolnictwa w Polsce z obszarów (gmin) z różnym nasyceniem użytków rolnych High Nature Value farmlands (obszary HNVf) o wyjątkowo dużej cenności przyrodniczej. Istotne jest także ustalenie, czy potencjalne zmiany zachodzące w rolnictwie w gminach ze szczególnie dużym ich udziałem nie szkodzą środowisku przyrodniczemu i nie ograniczają możliwości dostarczania społeczeństwu dóbr publicznych. Delimitację trzech scenariuszy HNVf wyznaczono w kraju na zlecenie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi w 2018 r. Wyznaczono obszary HNVf o umiarkowanej, dużej i wyjątkowo dużej cenności przyrodniczej. Dla zrealizowania celu opracowania wykorzystano dane z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR) za 2016 i 2021 r. oraz dane Polskiego Farm Accountancy Data Network (FADN) za lata 2018-2020. Ustalono, że w Polsce udział obszarów HNVf wynosi obecnie od 12,5% (wyjątkowo wysoka wartość przyrodnicza) do 27,1% (umiarkowanie wysoka wartość przyrodnicza) ogólnej powierzchni użytków rolnych. Obszary HNVf o wyjątkowo wysokiej wartości przyrodniczej charakteryzują się rolnictwem o największym nasyceniu produkcją ekstensywną. Gospodarstwa z tych obszarów, na tle gospodarstw pozostałych uzyskują m.in. niższe koszty całkowite ponoszone na 1 ha UR, często niższą produktywność czynników produkcji oraz niższy dochód na 1 ha UR.

6

Agricultural system modelling with Ant Colony Optimization

Fidanova Stefka, Dimov Ivan, Angelova Denitsa, Ganzha Maria

Annals of Computer Science and Information Systems

|

2022

|

Vol. 30

329--332

EN

Cereals contribute significantly to humanity's livelihood. They are a source of more food energy worldwide than any other group of crops. Their production contributes considerably to the total global anthropogenic greenhouse gas (GHGs) emissions. In this study we propose a basic bio-economic farm model (BEFM) solved with the help of Ant Colony Optimization (ACO) methodology. We aim to assess farm profits and risks considering various types of policy incentives and adverse weather events. The proposed model can be applied to any annual crop.

7

Pozew sądowy o odszkodowanie za uraz spowodowany upadkiem w gospodarstwie rolnym

Dziedzic Andrzej

Promotor BHP

|

2021

|

nr 1-2

46--52

PL

Rolnictwo, szczególnie indywidualne, charakteryzuje się wysoką wypadkowością. W związku z tym każdy rolnik powinien posiadać polisę OC oraz ubezpieczenie budynków rolniczych. Kiedy można ubiegać się o odszkodowanie?

8

Ocena wykorzystania słomy do celów energetycznych w wybranych gospodarstwach rolnych

Buczek Jan, Migut Dagmara, Jańczak-Pieniążek Marta, Szpunar-Krok Ewa, Kuraś Magdalena

Polish Journal for Sustainable Development

|

2021

|

T. 25, cz. 1

17--25

PL

W artykule przedstawiono ocenę potencjału biologicznego, technicznego, energetycznego, ekologicznego oraz ekonomicznego słomy w gospodarstwach rolnych zlokalizowanych na terenie gminy Leżajsk w województwie podkarpackim. Analizą objęto wybrane gospodarstwa rolne bezinwentarzowe wyłącznie z produkcja roślinną oraz z produkcją roślinną i zwierzęcą. Badania wykazały, że wyższy potencjał biologiczny jak i techniczny słomy miały gospodarstwa z produkcją roślinną i zwierzęcą (średnio 513,0 i 471,7 t.gosp-1) w porównaniu do gospodarstw bezinwentarzowych (średnio 344,4 i 321,6 t.gosp-1). Potencjał energetyczny słomy badanych gospodarstw wyniósł 47598,0 GJ, przy czym mieścił się w zakresie od 1618,5 do 11979,0 GJ i był wyższy o 31,8% w gospodarstwach z produkcją roślinną i zwierzęcą niż z produkcją roślinną. Zamiana paliwa tradycyjnego (węgla kamiennego) na słomę może ograniczyć w badanych gospodarstwach emisję CO2 do środowiska w ilości 4336,7 ton. Dla wszystkich gospodarstw (z wyjątkiem gospodarstwa nr 8) opłacalna jest inwestycja zakupu kotła na biomasę ze środków finansowych pochodzących ze sprzedaży nadwyżek słomy pozostałych po uwzględnieniu jej energetycznego wykorzystania.

EN

This article assesses the biological, technical, energy, environmental and economic potential of straw on farms in Leżajsk Municipality, Podkarpackie Voivodeship, Poland. The analysis included selected farms of non-livestock, crop-only, and crop and livestock production types. The research shows that farms with a vegetable and animal production (average 513.0 and 471.7 t.ha-1) had a higher biological and technical potential of straw than non-livestock farms (average 344.4 and 321.6 t.ha-1). The energy potential of straw on the farms examined was 47,598.0 GJ and varied between 1,618.5 and 11,979.0 GJ, and was 31.8% higher on farms with both vegetable and animal production than on farms only. Switching from traditional fuel (coal) to straw can reduce CO2 emissions on the farms studied by 4,336.7 tons. For all farms (except farm No. 8) the investment in the purchase of a biomass boiler, financed by the sale of surplus straw left after its use for energy purposes, is profitable.

9

Agriculture and science collaboration: the case of Łódź Voivodeship (Poland)

Baraniak Marta

Ekonomia i Środowisko

|

2021

|

nr 4

133--148

EN

The article aims to evaluate the cooperation of Polish farmers from ŁódźVoivodeship with science and other farmers in the field of implementing innovation in farms. Paper and Pencil Interview (PAPI) method was used. The analysis covers150 Polish farms located in the Łódź Voivodeship. The farms for the study were selected from the Polish FADN (Farm Accountancy Data Network) sample. The study was made in 2018. The conducted research has proved that interest in scientific achieve-ments depends on the innovativeness of farms. The cooperation between Polish farmers from Łódź Voivodeship in the field of innovation activity does not differ in terms of their farming type. A conse-quence of the farms' selection is the lack of the ability to generalise the results to the entire population of farms in the Łódź Voivodeship. The added value of the analysis is the presentation of the results in terms of farm innovation.

PL

Celem artykułu jest ocena współpracy polskich rolników z województwa łódzkiego z nauką i innymi rolnikami w zakresie wdrażania innowacji w gospodarstwach rolnych. Wykorzystano metodę Paper and Pencil Interview (PAPI). Analiza obejmuje 150 polskich gospodarstw położonych w województwie łódzkim. Gospodarstwa do badań zostały wybrane z próby Polskiego FADN (Sieć Danych Rachunkowych Gospodarstw Rolnych). Badania wykonano w 2018 roku. Przeprowadzone badania wykazały, że zainteresowanie osiągnięciami naukowymi zależy od innowacyjności gospodarstw. Relacje polskich rolników z województwa łódzkiego w zakresie działalności innowacyjnej nie różnią się w zależności od prowadzonej działalności. Konsekwencją doboru podmiotów jest brak możliwości uogólnienia wyników na całą populację gospodarstw w województwie łódzkim. Wartością dodaną analizy jest prezentacja wyników w zakresie innowacyjności gospodarstw.

10

Brzezice Manor House as an example of changing the function of a structure from production to a manor house

Janus Krzysztof

Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych

|

2020

|

T. 16, nr 1

50--57

EN

This article presents the history of the manor house in Brzezice in the municipality of Piaski as an unusual example of changing the function of a manor house/production facility into a residence/ manor house. Even nowadays, the transformation from a productive to a residential function is not a frequent occurrence and this change took place at the turn of the 19th and 20th century. The building originally had a single-space interior with a vaulted ceiling hidden in a mansard roof measuring 7.5×23 m and 7 m high. The walls and vaults were entirely made of brick, and not of the commonly occurring limestone, which is quite unique on a local scale. The adaptation probably took place due to the insufficient area of the original manor house, but with the owners' considerable income, the reason why they adapted the existing production building and did not erect a new palace as it used to be at the time is not certain.

PL

Niniejszy artykuł przedstawia historię dworu w Brzezicach w gminie Piaski, jako nietypowego przykładu zmiany funkcji obiektu folwarcznego/produkcyjnego na rezydencjonalny/dworski. Przekształcenia z funkcji produkcyjnej na mieszkalną nawet obecnie nie są częstym przykładem a omawiana zmiana miała miejsce na przełomie XIX i XX-tego wieku. Obiekt pierwotnie posiadał jednoprzestrzenne wnętrze ze sklepieniem ukrytym w mansardowym dachu o wymiarach 7,5×23 m i wysokości 7 m. Ściany i sklepienie w całości wykonane były z cegły, a nie z powszechnie występującego tu kamienia wapiennego, co jest wręcz ewenementem na skalę lokalną. Adaptacja miała miejsce najpewniej ze względu na niewystarczającą powierzchnię pierwotnego dworu, jednak przy znacznych dochodach właścicieli nie jest pewnym z jakiej przyczyny zaadaptowali istniejący budynek produkcyjny a nie wznieśli nowego pałacu jak w ówczesnym czasie bywało.

11

Suggestions of development of agricultural farms, specialised in milk production

Borusiewicz Andrzej, Borek Kinga

Polish Technical Review

|

2020

|

No. 2

25--30

EN

In the paper, the development of dairy farms was described; different factors, determining the development of milk production were considered. They include, for example, the application of modern technical and technological solutions. The development of milk-producing farms requires constant investments and extending their activities e.g. by a direct sale. In the article, the financial-economic analysis of investing on a given farm was carried out. It has revealed that such investment is profitable and brings advantages. The planned investment is characterized by many strong points and the most important one includes a financial stability of the farm and the openness of the owner to novelties. The weakest side of the investment is a big distance from the site of milk sale. It has been found that the competitiveness of Polish farmers is affected by innovations and modern technologies, introduced to the farms.

PL

W artykule opisano rozwój gospodarstw mleczarskich i wzięto pod uwagę różne czynniki determinujące rozwój produkcji mleka. Obejmują one na przykład zastosowanie nowoczesnych rozwiązań technicznych i technologicznych. Rozwój gospodarstw produkujących mleko wymaga ciągłych inwestycji i rozszerzenia ich działalności, np. przez sprzedaż bezpośrednią. W artykule przeprowadzono analizę finansowo-ekonomiczną inwestycji w danym gospodarstwie. Okazało się, że taka inwestycja jest opłacalna i przynosi korzyści. Planowana inwestycja charakteryzuje się wieloma mocnymi stronami, a najważniejszą z nich jest stabilność finansowa gospodarstwa i otwartość właściciela na nowości. Najsłabszą stroną inwestycji jest duża odległość od miejsca sprzedaży mleka. Stwierdzono, że na konkurencyjność polskich rolników wpływ mają innowacje i nowoczesne technologie wprowadzane do gospodarstw.

12

Pro-environmental actions of agricultural farms - example of holdings from the Wielkopolska region

Grzelak Aleksander, Borychowski Michał, Staniszewski Jakub

Management

|

2020

|

Vol. 24, no. 2

236--250

EN

The main aim of the article is to identify pro-environmental actions in farms in the Wielkopolska region. The article uses the results of surveys carried out in 2020 in a group of 120 agricultural holdings from Wielkopolska running agricultural accounting according to the FADN (Farm Accountancy Data Network) system. The time scope of the analyses referred to the period 2016-2019, and in the case of economic data to 2018. The issue of proenvironmental activity on farms is complex due to the integration of the economic and environmental dimensions, which requires further scientific knowledge. It was found that the investigated farms in Wielkopolska, which undertook pro-environmental actions, most often realized it in the area of land improvement. The farms which showed the highest activity in terms of undertaken pro-environmental measures were more strongly connected with the market. The managers of these farms are open to innovative ecological solutions despite their quite high age (e.g. half of them are planning to install photovoltaics). It was also found that it was easier for larger farms to carry out pro-environmental measures due to the wider possibilities of income creation. In the case of smaller farms, there is a greater need to implement measures from the area of pro-environmental investments. In turn, in larger units, measures reducing production intensity, and in all groups concerning land improvement.

PL

Głównym celem pracy jest rozpoznanie działań prośrodowiskowych w gospodarstwach rolnych w Wielkopolsce. W artykule wykorzystano wyniki badań ankietowych zrealizowanych w 2020 roku w grupie 120 gospodarstw rolnych z Wielkopolski prowadzących rachunkowość rolną według systemu FADN. Zakres czasowy analiz odnosił się do okresu 2016-2019, a w przypadku danych ekonomicznych do roku 2018. Problematyka aktywności prośrodowiskowej gospodarstw rolnych jest złożona ze względu na integrację wymiaru ekonomicznego i środowiskowego, co wymaga dalszego poznania naukowego. Stwierdzono, że badane gospodarstwa rolne w Wielkopolsce, które podejmowały działania prośrodowiskowe najczęściej realizowały to w obszarze dotyczącym poprawy stanu gruntów. Gospodarstwa, które wykazywały się najwyższą aktywnością w zakresie podejmowanych działań prośrodowiskowych były silniej powiązane z rynkiem. Kierownicy tych gospodarstw pomimo dość wysokiego wieku są otwarci na innowacyjne rozwiązania ekologiczne (np. połowa z nich planuje zainstalowanie fotowoltaiki). Stwierdzono również, że większym gospodarstwom łatwiej jest prowadzić działania prośrodowiskowe ze względu na szersze możliwości kreacji dochodów. W przypadku gospodarstw mniejszych istnieje większa potrzeba realizacji działań z obszaru inwestycji prośrodowiskowych, w większych jednostkach z kolei działania obniżające intensywność produkcji, a we wszystkich grupach dotyczące poprawy stanu gruntów.

13

Strategies implemented in Polish farms and resulting innovations

Siemaszkiewicz Paweł

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2019

|

z. 139

513--524

EN

The article discusses the issue of strategies implemented in Polish farms and innovations created as a result. On farms, as well as in enterprises from other industries, net income is assumed as the main goal. In order to achieve it, the direction of development is defined, which may be manifested, for example, by directing production, modernization of the farm or increasing production efficiency. To this end, a strategy is created and implemented in the farms, as a result of which innovation takes place. The objective is to achieve a competitive advantage and maximize net income. Research purpose of this work is to identify the implemented strategies and innovations introduced, as a result, in Polish farms.

14

Accumulation of assets in farms covered by the FADN farm accountancy system in Poland – the economic and eco-efficiency context

Grzelak Aleksander

Management

|

2019

|

Vol. 23, no. 2

281--294

EN

The primary objective of the article is to identify the accumulation processes in farms in Poland based on the economic size as well as the context of eco-efficiency (from the perspective of Environmental Sustainable Value). In addition, the importance of subsidies in generating accumulation was specified and the context of eco-efficiency was taken into account. Analysis of the environmental context was carried out with the use of the assessment of subsidies for public goods and return to cost ratio (RTC) based on the concept of Sustainable Value (SV). Cross-analysis has shown that with the transition to groups of farms with an increasing economic size, the situation was more favourable from the perspective of the accumulation rate and its level per 1 ha. Subsidies play a significant role in shaping accumulation. It was observed that the higher rate of accumulation associated with the transition to groups of farms with greater economic strength is accompanied by an increase in eco-efficiency through the prism of the RTC indicator. Larger (but not the largest) farms are more efficient in using the transformation of environmental inputs into production output, which does not mean that they exert an absolutely lower environmental pressure.

PL

Głównym celem artykułu jest rozpoznanie procesów akumulacji w gospodarstwach rolnych w Polsce ze względu na wielkość ekonomiczną jak również kontekst eko-efektywności (z perspektywy Environmental Sustainable Value). Do badania kontekstu środowiskowego wykorzystano ocenę dopłat za dobra publiczne oraz return to cost ratio (RTC), opierający się na koncepcji Sustainable Value (SV). Analiza przekrojowa wykazała, że wraz z przechodzeniem do grup gospodarstw o coraz większej wielkości ekonomicznej sytuacja była coraz korzystniejsza z perspektywy stopy akumulacji, jak i jej poziomu na 1 ha. Istotny udział w kształtowaniu akumulacji mają subsydia. Dostrzeżono, że wyższej stopie akumulacji związanej z przechodzeniem do grup gospodarstw rolnych o większej sile ekonomicznej, towarzyszy wzrost eko-efektywności przez pryzmat wskaźnika RTC. Gospodarstwa większe (ale nie największe) efektywniej wykorzystują transformację nakładów środowiskowych na efekty produkcyjne, co nie oznacza że wywierają absolutnie niższą presję środowiskową.

15

Ownership succession plainning. Study of agricultural farms in Silesian voivodeoship

Brendzel-Skowera K., Dziadkiewicz M., Łukasik K.

Organizacja i Zarządzanie : kwartalnik naukowy

|

2018

|

nr 2

19--31

EN

The problem of succession has been more and more frequent in investigations concerning the future of agricultural farms in Poland. The reducing number of inhabitants, ageing society and a declining number of new births are only some of the factors which highlight this problem. The focus of the study was on the agricultural farms in the case of accidental events such as death or serious illness that makes it impossible for the owner to make representations and sign on behalf of the business solely. These problems are critical from the standpoint of ensuring the continuous operation of the farm. The study was carried out with using a questionnaire and analysis of the independence of the Chi-square test (χ2). Most of the farmers studied think about what would happen in the case of their permanent loss of ability to manage the farm, and especially in the case of their sudden death. The opportunities for presence of other negative events such as serious illnesses seem to be neglected by those who manage agricultural farms. This is likely to be due to the psychological reluctance to think and prepare for such difficult scenarios. The study also demonstrated the lack of correlation between the size of agricultural farm and securing farmers against the accidental events. A moderate relationship was observed only at the level of general planning of the future of the agricultural farm. One of the popular forms among the owners of agricultural farms was establishment of a kind of mortis causa plenipotentiary.

16

Nowoczesne ceramiczne cegły poryzowane w budownictwie rolniczym

Kozłowski A.

Ceramika Budowlana

|

2018

|

nr 1-2

7--9

PL

Pierwszym pytaniem jakie zadają inwestorzy budujący obiekty rolnicze jest: “dlaczego ceramika”?

17

Wykorzystanie ciągników rolniczych w modelowych gospodarstwach rodzinnych

Wójcicki Z., Pawlak J.

Problemy Inżynierii Rolniczej

|

2017

|

R. 25, nr 1

67--77

PL

W pracy przedstawiono wyniki analizy porównawczej posiadania i wykorzystania ciągników rolniczych w 12 modelowych gospodarstwach rodzinnych o powierzchni od 8 do 150 ha UR. Porównywano liczbowe wyposażenie w ciągniki oraz ich wartość odtworzeniową i amortyzację, a także ich roczne wykorzystanie i strukturę tego wykorzystania. Poza metodami opisu w badaniach zastosowano także statystyczne metody regresji i korelacji. Stwierdzono, że wraz ze zwiększaniem się powierzchni gospodarstwa zmniejsza się jednostkowa wartość odtworzeniowa ciągników w tys. zł·ha-1 UR oraz zmniejsza się jednostkowe wykorzystanie ciągników w cnh·ha-1·UR i w kWh·ha-1·UR. Uzyskane parametry liczbowe mogą być wykorzystywane do opracowywania prognoz zmian nakładów energetycznych w polskim rolnictwie do 2030 r.

EN

Results of a comparative analysis of equipment with agricultural tractors and their utilization on 12 model family farms (area from 8 to 150 ha AL) have been presented in the study. The stock of tractors and their reconstruction value and depreciation as well as annual use and its structure have been compared. Apart from description methods, statistical methods of regression and correlation have been applied. It has been stated that along with an increase of the area of model farms the unitary reconstruction value of tractors in thous. PLN·ha-1·AL and their unitary annual use in tractor-hour·ha-1·AL and kWh·ha-1·AL decrease. Acquired number parameters can be used when elaboration of forecasts of energy input changes in Polish agriculture until 2030.

18

Principles of land value estimation in Consolidation proceedings in Poland

Paciorek A., Wilkowski W.

Geomatics, Landmanagement and Landscape

|

2017

|

no. 2

99--113

EN

The subject of the study was the principles of land estimation used for the purpose of consolidation proceedings, as they are applied in Poland. The work examines the legal conditions relating to the estimation of land for the purposes of consolidation. Documents prepared in the years 2005–2017 concerning land estimation (resolutions of the consolidation participants, and protocols from the value estimates) have been collected for 41 consolidated sites, located in 28 districts of 11 voivodships (regions). A survey was conducted among the surveyors-designers of the consolidation proceedings, consisting of 19 questions. In the current year, the co-author of the present article was present at meetings of consolidation proceedings’ participants, convened in order to determine the rules for estimating land value on two sites located in different regions, and the material she collected during those meetings was used in the article. The collected data were subjected to an analysis, which showed that within Poland there is no homogeneity in the method of estimating land value for the purpose of consolidation proceedings, and that the method used to determine the value of land, taking into account the 1-hectare estimated rate, and the price of 1dt of rye grain, according to the provisions of the agricultural tax, is incompatible with the principles for the valuation of agricultural real estate, as specified in the law on real estate management.

PL

Przedmiotem badań były zasady szacowania gruntów stosowane w postępowaniach scaleniowych w Polsce. W ramach pracy przeanalizowano uwarunkowania prawne odnoszące się do szacunku gruntów na potrzeby scaleń. Zebrano dokumentację sporządzoną w latach 2005-2017 dotyczącą szacunku gruntów (uchwały uczestników scalenia i protokoły z przeprowadzonego szacunku) dla 41 obiektów scaleniowych, położonych na terenie 28 powiatów z 11 województw. Przeprowadzono ankietę wśród geodetów-projektantów scaleń, składającą się z 19 pytań. Współautorka artykułu w bieżącym roku była obecna na spotkaniach uczestników scalenia, zwołanych w celu ustalenia zasad szacowania gruntów na dwóch obiektach, zlokalizowanych w różnych województwach i zebrane materiały dotyczące tych spotkań wykorzystane zostały w artykule. Zgromadzone dane poddano analizie, która wykazała, że w Polsce nie ma jednolitości w sposobie szacowania gruntów na potrzeby postępowań scaleniowych oraz że stosowany sposób określania wartości gruntów z uwzględnieniem stawek szacunkowych 1 ha oraz ceny 1dt żyta wg przepisów o podatku rolnym jest niezgodny z zasadami wyceny nieruchomości rolnych określonymi w ustawie o gospodarce nieruchomościami.

19

Fotowoltaika dla gospodarstw rolnych i małych przedsiębiorstw

Curkowski A.

Czysta Energia

|

2017

|

Nr 5-6

13--15

20

Materiały budowlane, używane w zabudowie folwarcznej na Lubelszczyźnie od XVI do początków XX wieku

Feduszka J.

Ceramika Budowlana

|

2017

|

nr 3-4

33--34