The aim of this research was to assess the content and composition of the pollutants emitted by domestic central heating boilers equipped with an automatic underfeed fuel delivery system for the combustion chamber. The comparative research was conducted. It concerned fuel properties, flue gas parameters, contents of dust (fly ash) and gaseous substances polluting the air in the flue gases emitted from a domestic CH boiler burning bituminous coal, pellets from coniferous wood, cereal straw, miscanthus, and sunflower husks, coniferous tree bark, and oats and barley grain. The emission factors for dust and gaseous air pollutants were established as they are helpful to assess the contribution of such boilers in the atmospheric air pollution. When assessing the researched boiler, it was found out that despite the development in design and construction, flue gases contained fly ash with a significant EC content, which affected the air quality.
PL
Celem pracy badawczej była ocena ilości i składu substancji zanieczyszczających emitowanych przez kotły małej mocy, wyposażone w samoczynny podajnik paliwa do komory spalania. Przeprowadzono badania porównawcze właściwości paliw, parametrów spalin, zawartości pyłu (popiołu lotnego) i gazowych substancji zanieczyszczających powietrze w emitowanych spalinach z kotła CO małej mocy spalającego węgiel kamienny (ekogroszek), pelety z drewna drzew iglastych, ze słomy zbożowej, z miskanta, z łusek słonecznika, korę drzew iglastych, ziarno owsa i ziarno jęczmienia. Ustalono wskaźniki emisji pyłu i gazowych substancji zanieczyszczających powietrze, pomocnych w ocenie udziału tego rodzaju kotłów w zanieczyszczeniu środowiska. Oceniając badany kocioł stwierdzono, że mimo osiągniętego postępu w konstrukcji, spaliny zawierają popiół lotny, ze znaczną zawartością węgla EC (black carbon), w ilości wpływającej na jakość powietrza.
The surface properties of particles emitted from six selected coal-fired power and heating plants in Poland have been studied in this work for the first time. Samples were collected beyond the control systems. Surface composition of the size-distributed particles was obtained by photoelectron spectroscopy (XPS). The reflection of the smallest, submicron particles was also measured to calculate their specific/mass absorption. The surface layer of the emitted particles was clearly dominated by oxygen, followed by silicon and carbon. The sum of the relative concentration of these elements was between 85.1% and 91.1% for coarse particles and 71.8–93.4% for fine/submicron particles. Aluminum was typically the fourth or fifth, or at least the sixth most common element. The mass absorption of the submicron particles emitted from the studied plants ranged from 0.02 m2g-1 to 0.03 m2g-1. Only specific absorption obtained for the “Nowy Wirek” heating plant was significantly higher than in other studied plants probably because the obsolete fire grate is used in this heating plant. The obtained results suggest that the power/heating-plant-emitted fine particles contain less carbonaceous material/elemental carbon on their surfaces than those that are typical in urban air.
Samples of steam coal used in heat and power plants as well as densimetric fractions obtained on a laboratory scale by dense organic liquid separation have been examined. The contents of ash, mercury, chromium, cadmium, copper, nickel and lead have been determined in coal, in the light and medium fraction as well as in the refuse. The degree of removal of mineral matter and the examined heavy metals as well as the coal combustible parts yield have been determined. Examination of 5 coals revealed that it is possible to remove 41% of mercury and more than 35% of other heavy metals bound to mineral matter in coal.
A forecast of the negative impact exerted on the environment by selected trace elements in "Bełchatów" Power Plant has been prepared on the basis of the results of investigations into these elements’ distribution carried out as part of earlier research on coal from “Bełchatów” Field and the data on updated analyses of the content of these elements in 55 brown coal samples from test boreholes. Work in "Bełchatów" Power Plant, which is supplied with coal from "Szczerców" Field, will be accompanied by trace elements transfer. On the basis of the conducted investigations it has been found that the biosphere is most threatened by mercury emissions. As shown by the presented results of analyses and calculations, the emissions of mercury in "Bełchatów" Power Plant are low. Mercury is accumulated chiefly in gypsum produced in the FGD plant. The content of mercury in slag and ash is low.
5
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Trace elements contained in coal escape with flue gas from energy sources into the air or move towards other components of the environment with by-products captured in electrofilters (EF) and flue gas desulphurisation (FGD) plants. The existing knowledge about the distribution of frequently dangerous trace elements contained in these products is insufficient. Studies were therefore undertaken in selected power plants to investigate the distribution of trace elements in coal, slag, as well as dust containment and flue gas desulphurisation products, such as fly ash captured in dust collectors, desulphurisation gypsum and semi-dry scrubbing FGD products. Using the technique of flame atomic absorption spectrometry (F-AAS) and mercury analyser, the following were determined in the research material samples: Cr, Cu, Hg, Mn, Ni, Pb and Zn. The studies have a reconnaissance character. The authors have presented the results of determinations for selected trace elements in samples taken at Jaworzno III and Siersza Power Plants, which burn hard coal, and in Bełchatów Power Plant, burning brown coal. A balance of the examined trace elements in a stream of coal fed into the boiler and in streams of waste and products carried away from the plant was prepared. The balance based on the results of analyses from Bełchatów Power Plant was considered encouraging enough to undertake further investigations. The research confirmed that due to the distribution in the process of coal combustion and flue gas treatment, a dominant part of particular trace elements’ stream moves with solid waste and products, while air emission is marginal. Attention was paid to the importance of research preparation, the manner of sample taking and selection of analytical methods.
PL
Występujące w węglu pierwiastki śladowe uchodzą ze spalinami ze źródeł energetycznych do powietrza lub przemieszczają się do innych elementów środowiska poprzez produkty uboczne zatrzymane w urządzeniach odpylających i instalacjach odsiarczania spalin. Dotychczasowa wiedza o dystrybucji pierwiastków śladowych, często niebezpiecznych dla ludzi, w tych produktach jest niewystarczająca. W związku z tym podjęto badania w wybranych elektrowniach nad dystrybucją pierwiastków śladowych w: węglu, żużlu, a także w produktach odpylania i odsiarczania spalin: w popiele lotnym zatrzymanym w urządzeniach odpylających, w gipsie z odsiarczania oraz produktach z instalacji odsiarczania metodą półsuchą. W próbkach materiału badawczego, stosując metodę atomowej spektrometrii absorpcyjnej z atomizacją płomieniową F-AAS i analizator do rtęci oznaczono: Cr, Cu, Hg, Mn, Ni, Pb i Zn. Badania mają charakter rozpoznawczy. Przedstawiono wyniki oznaczeń wybranych pierwiastków śladowych w próbkach pobranych w E. Jaworzno III i E. Siersza, spalających węgiel kamienny oraz w E. Bełchatów, spalającej węgiel brunatny. Przeprowadzono próbę zbilansowania badanych pierwiastków śladowych w strumieniu węgla wprowadzanego do kotła i w strumieniach odpadów i produktów, wyprowadzanych z instalacji. Bilans przeprowadzono opierając się na wynikach analiz z E. Bełchatów i uznano za zachęcający do dalszych badań. Badania potwierdziły, że w wyniku dystrybucji w procesie spalania węgla i oczyszczania spalin dominująca część strumienia poszczególnych pierwiastków śladowych przemieszcza się z odpadami i produktami stałymi, a emisja do powietrza jest marginesowa. Zwrócono uwagę na znaczenie przygotowania badań, sposób poboru próbek i dobór metod analitycznych.
6
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The emission of dust from coal fired furnaces introduces a lot of contamination into the environment, including dangerous metal compounds, which occur as trace elements in hard and brown coal. After the coal is burnt, they are contained in the grains of respirable dust, which creates health hazard. The results of investigations into the distribution of several trace elements in granular composition of ash emitted from CFB boilers used in coal-fired heat and power station are presented. The research material was taken by means of a cascade impactor, enabling a different granulometric fraction to be separated from a stream of dust that penetrated the electrofilter. The ICP-AES method (inductively coupled plasma atomic emission spectroscopy) was used to determine trace elements after prior mineralization of samples by microwave method. The Authors presented the results of measurements and analyses, determining the ranges of trace elements’ occurrence in dust, characterizing the distribution in PM1, PM2.5 and PM10 granulometric fractions and determining the emission factors.
PL
Emisja pyłu ze źródeł energetycznych powoduje wprowadzenie do środowiska wielu zanieczyszczeń, w tym związków niebezpiecznych metali, występujących jako pierwiastki śladowe w węglu kamiennym i brunatnym. Po spaleniu węgla znajdują się one w ziarnach pyłu respirabilnego, co stwarza zagrożenie dla zdrowia ludzi. Przedstawiono wyniki badań nad dystrybucją wybranych kilkunastu pierwiastków śladowych we frakcjach ziarnowych popiołu lotnego emitowanego z kotłów z cyrkulacyjnym złożem fluidalnym stosowanych w elektrociepłowniach opalanych węglem. Materiał badawczy został pobrany za pomocą impaktora kaskadowego umożliwiającego wydzielenie ze strumienia spalin odpylonych w elektrofiltrze frakcji pyłu o różnej wielkości ziarna. Do oznaczenia pierwiastków śladowych wykorzystano metodę atomowej emisyjnej spektrometrii o wzbudzeniu plazmowym ICP-AES po uprzedniej mineralizacji próbek metodą mikrofalową. Przedstawiono wyniki pomiarów i analiz, określając zakresy występowania pierwiastków śladowych w popiele lotnym, charakteryzując dystrybucję we frakcjach ziarnowych PM1, PM2,5 i PM10 i wyznaczając wskaźniki emisji.
7
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The emission of dust from power and industrial sources introduces a lot of contaminants into the air, including compounds of trace elements contained in fuels and raw materials. They are contained in respirable dust particles, creating hazard to human health. The results of investigations into the occurrence of selected trace elements in PM1, PM2.5 and PM10 fractions of dust emitted from coal-fired boilers equipped with air protection devices such as cyclone, electrofilter, wet and dry-scrubbing FGD plant have been presented. Dust emitted from a coke battery (battery heating) and rotary kiln for cement manufacture was also subjected to research. The research material was taken by means of a cascade impactor, enabling a fraction of different grain size dust to be separated from a stream of dust collected in an electrofilter. The ICP-AES method (of atomic emission spectrometry (AES) with plasma excitation) was used to determine the trace elements after prior mineralization of samples by microwave method. The results of measurements and analyses were presented by determining the ranges of trace elements occurrence in flue dust and emission factors in PM2.5. It was found out that big utility boilers and rotary kilns in the cement industry which are equipped with air protection devices meeting BAT requirements do not contaminate the air with dust and dust-related trace elements in the amounts that could create hazard. Excessive emission of dust, including a respirable fraction is still observed in the case of municipal heating plants equipped solely with mechanical dust separators (cyclones). Coke battery heating does not pose danger due to small range of influence.
PL
Emisja pyłu ze źródeł energetycznych i przemysłowych powoduje wprowadzenie do powietrza wielu zanieczyszczeń, w tym związków pierwiastków śladowych zawartych w paliwach i surowcach. Znajdują się one w ziarnach pyłu respirabilnego, co stwarza zagrożenie dla zdrowia ludzi. Przedstawiono wyniki badań nad występowaniem wybranych pierwiastków śladowych we frakcjach PM, PMi PMpyłu emitowanego z kotłów spalających węgiel i wyposażonych w urządzenia ochrony powietrza takie jak cyklon, elektrofiltr, instalacje odsiarczania spalin metodą mokrą wapniakową i metodą półsuchą. Badano też pył emitowany z baterii koksowniczej (opalanie baterii) i z pieca obrotowego do wypalania cementu. Materiał badawczy został pobrany za pomocą impaktora kaskadowego umożliwiającego wydzielenie ze strumienia spalin odpylonych w elektrofiltrze frakcji pyłu o różnej wielkości ziarna. Do oznaczenia pierwiastków śladowych: Cd, Co, Cr, Mn, Ni, Pb, Sb i Se wykorzystano metodę atomowej emisyjnej spektrometrii o wzbudzeniu plazmowym (ICP-AES) po uprzedniej mineralizacji próbek metodą mikrofalową. Przedstawiono wyniki pomiarów i analiz określając zakresy występowania pierwiastków śladowych w emitowanym pyle i wskaźniki emisji w PM2,5. Stwierdzono, że kotły energetyczne o dużej mocy i piece do wypalania klinkieru w przemyśle cementowym wyposażone w urządzenia ochrony powietrza odpowiadające wymogom BAT nie wprowadzają do powietrza pyłu i pierwiastków śladowych związanych z pyłem w ilościach stanowiących zagrożenie. Nadal nadmierną emisję pyłu, w tym frakcji respirabilnej, wykazują komunalne obiekty energetyczne stosujące jedynie odpylacze mechaniczne (cyklony). Opalanie baterii koksowniczych nie stanowi zagrożenia ze względu na niewielki zasięg oddziaływania.
8
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The paper presents investigations ofdust fractional composition concerning combustion of hard coal in circulating liuidized bed boilers (CFBs). Experimentally determined emission factors for such boilers, and also typical pulverized-fuel furnaces, furnaces with mechanical stoker and domestic furnaces arc presented. They all have been obtained for Upper Silesian type of coal. Total dust and characteristic fractions: PM2.5 and PM10 are covered
PL
W artykule przedstawiono wyniki badań nad Składem frakcyjnym pyłu pochodząeego ze spalania węgla kamiennego w kotłach z fluidalnymi złożami cyrkulacyjnymi (CFB). Dla kotłów tego typu, a także dla typowych kotłów pyłowych, kotłów z rusztem mechanicznym i palenisk domowych określono w drodze pomiarowej wskaźniki emisji pyłu całkowitego oraz charakterystycznych frakcji PM2,5 i PM10. Wskaźniki dotyczą spalania górnośląskiego węgla kamiennego
9
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Motorization pollutants, benzene, benzene alkylated derivatives, profiles, car's fuels, engine exhaust gases, air pollution. Abstract: Main sources of emission of benzene and its alkylated derivatives to the atmospheric air, particularly the vehicular ones, are characterized in the paper. Growing use of fuels, especially unleaded gasoline, leads to emission of considerable amounts of these aromatic hydrocarbons. The paper presents and discusses results of determinations of the content of benzene and its alkylated derivatives in engine fuels. Also emission factors of these hydrocarbons from commonly used in Poland types of cars, both with spark- and self-ignition engines, are considered. Profiles of investigated hydrocarbons in fuels and exhaust gases were determined. Respectively compared profiles proved the motor vehicles responsible for main part of the benzene and its alkylated derivatives in air in the vicinity of communication arteries.
PL
W artykule scharakteryzowane zostały główne źródła emisji benzenu i jego pochodnych alkilowych do powietrza atmosferycznego, ze szczególnym uwzględnieniem źródeł motoryzacyjnych. Wzrost zużycia paliw silnikowych, a zwłaszcza benzyn bezołowiowych, prowadzi do emisji dużych ilości tych aromatycznych węglowodorów do powietrza atmosferycznego. W artykule zaprezentowano i omówiono wyniki badań własnych dotyczących określenia zawartości benzenu i jego pochodnych alkilowych w paliwach silnikowych oraz wskaźników emisji tych węglowodorów z powszechnie eksploatowanych w Polsce typów pojazdów samochodowych z silnikami z zapłonem iskrowym (Zl) i zapłonem samoczynnym (ZS). W oparciu o uzyskane wyniki określono profile badanych węglowodorów w paliwach silnikowych i spalinach z silników samochodowych. Porównanie odpowiednich profili dowiodło, że pojazdy samochodowe są głównym źródłem emisji benzenu i jego pochodnych alkilowych w rejonach tras komunikacji samochodowej.
Knowledge on the physicochemical properties of PM emitted from industrial installations is necessary for assessing current state of ambient air and selecting proper methods for preventing suspended PM from degrading the air quality. Similar to many other industries, fast developing ceramic tile industry releases some amounts of PM to the atmosphere. Samples of PM were taken from main technological operations of three tile manufacturing installations, located in three various plants. The collected PM was examined for granular composition, morphology, phase composition and heavy metal content by using instrumental methods.
PL
Poznanie właściwości fizyko-chemicznych pyłów emitowanych z instalacji przemysłowych jest warunkiem oceny stanu aktualnego i doboru metod zapobiegania degradacji jakości powietrza atmosferycznego, spowodowanej obecnością w nim pyłu zawieszonego. Wśród branż przemysłowych emitujących pył znajduje się szybko rozwijający się przemysł ceramiczny, produkujący płytki ceramiczne. Z istotnych węzłów technologicznych instalacji produkującej płytki ceramiczne w trzech przedsiębiorstwach pobrano próbki pyłów. Stosując metody instrumentalne zbadano ich skład ziarnowy, morfologię, skład fazowy i zawartość metali ciężkich.
Emission of air pollutants from lluidized bed furnaces is not as well known as emission from the traditional technologies of energetic combustion of fuels, the main source of air pollution in Poland. Boilers with circulating fluidized beds (CFB), working in Poland, proved their technical, technological economical and ecological advantages, gaining good perspective for their applications in municipal, industrial and national energetic - the more so, as they may be fueled with coal, coal slime, recycled wastes and bio-fuels. To fulfil the gap in knowledge concerning properties of dust and gases emitted to the atmospheric air from such boilers, measurements, analyses and investigations of emissions from four selected CFB boilers were performed. The examined CFB boilers belonged to the Polish heat generating plants Tychy, Chorzów EL-CHO, Katowice and Jaworzno III (Department II). Emission of dust from each of these four CFB boilers was measured, the dusl granulometric composition was determined and hazardous substances, such as polycyc-lic aromatic hydrocarbons (PAHs), compounds of trace elements (including heavy metals), polychlorinated dibenzodioxins (F'CDD) and polychlorinated dibenzofurans (PCDF), accumulated on the dust particles, were analysed. Emissions of sulphur dioxide, nitrogen dioxide, carbon monoxide, hydrogen chloride, hydrogen fluoride and volatile organic compounds (VOCs) were measured. The granulometric composition of dust was determined by using a cascade impactor- this allowed avoiding errors due to dust coagulation occurring when measuring filters are used. The investigations, with their approach and methodology, are continuation of the authors' earlier investigations of emissions from combustion of coal. They present actual information on gas and dust emissions from the CBF boilers, allowing for complete evaluation of these emissions from the perspective of the environmental hazard. A synthetic result of the work is the factors for emission of total dust, PM2.5, I'M 10, sulphur dioxide, nitrogen dioxide, carbon monoxide, hydrogen chloride, hydrogen fluoride, PAHs, VOCs, dioxins and furans from the CFB boilers, expressed in grams of emitted substance per 1 Mg of combusted fuel. All received results confirmed ecological advantages of combusting coal and coal slime in the CFB boilers - particularly, the low emissions of sulphur dioxide and nitrogen dioxide as well as minimal emissions of hydrogen fluoride, dioxins and heavy metals. Also, due to application of highly efficient electro-filters, the dust emission is low. The results revealed the effect of conditions of fuel combustion on emissions of some pollutants, especially PAHs and carbon monoxide.
PL
W porównaniu z tradycyjnymi technologiami energetycznego spalania paliw, stanowiącymi główne źródło emisji zanieczyszczeń w Polsce, mało zbadana jest emisja zanieczyszczeń z palenisk fluidalnych. Pracujące w kraju kotły z cyrkulacyjnym złożem fluidalnym wykazały zalety techniczne, technologiczne, ekonomiczne i ekologiczne, co sprawia, że otwiera się przed nimi perspektywa szerokiego zastosowania w energetyce komunalnej, zakładowej i zawodowej do spalania węgla, mułów i przerostów oraz paliw z odpadów i biopaliw. Aby wypełnić istniejącą lukę, jeśli idzie o znajomość właściwości emitowanego pyłu i zanieczyszczeń gazowych, przeprowadzono pomiary, analizy i badania czterech wybranych kotłów z cyrkulacyjnym złożem fluidalnym w elektrociepłowniach EC Tychy, EC Chorzów ELCHO, EC Katowice i El. Jaworzno III (Zakład II). Zmierzono emisję pyłu, jego skład ziarnowy i zanalizowano nagromadzone na cząstkach pyłu niebezpieczne substancje: wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne i związki pierwiastków śladowych, w tym metali ciężkich oraz polichlorowane dibenzodioksyny i polichlorowane diben-zolurany (PCDD/PCDF). Zmierzono emisję ditlenku siarki, ditlenku azotu, tlenku węgla, chlorowodoru, fluorowodoru i lotnych związków organicznych. Do badania składu ziarnowego emitowanego pyłu stoso.wa-no impaktor kaskadowy, co pozwala uniknąć błędów spowodowanych koagulacją pyłu występującą podczas pomiaru za pomocą filtra mierniczego. Przeprowadzone badania są, pod względem sposobu podejścia i metodyki, kontynuacją wcześniejszych prac autorów nad emisją zanieczyszczeń towarzyszącą spalaniu węgla i stanowią zbiór aktualnych informacji o zanieczyszczeniach gazowych i pyłowych emitowanych przez kotły z cyrkulacyjnymi paleniskami fluidalnymi, pozwalający na pełną ocenę emisji w aspekcie zagrożenia środowiska. Syntetycznym rezultatem pracy są wskaźniki emisji z palenisk fluidalnych pyłu ogółem oraz frakcji PM2,5 i PM10, ditlenku siarki i azotu, tlenku węgla, chlorowodoru i fluorowodoru, wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych i lotnych związków organicznych oraz dioksyn i furanów wyrażone w g/Mg spalonego paliwa. Wyniki badań, pomiarów i analiz potwierdziły ekologiczne zalety spalania węgla i mułów węglowych w paleniskach z cyrkulacyjnym złożem fluidalnym, a w szczególności niską emisje tlenków siarki i azotu oraz znikomą emisję chloro- i fluorowodoru, dioksyn i metali ciężkich. Wskutek stosowania wyso-kosprawnych elektrofiltrów bardzo niska jest też emisja pyłu. Uwidocznił się wpływ warunków spalania na emisję niektórych zanieczyszczeń, a zwłaszcza w odniesieniu do WWA i tlenku węgla.
Granulometric composition of dust coming from main technological nodes - i.e. from the sinter plant, blast furnace and lead refinery - of the zinc smelter in Poland was investigated. Samples of dust trapped in bag filters were collected. The sieve analysis, sediment analysis and a laser analyzer of granulomeric composition were used in investigations. Mass and particle number contributions of the dust to nine granulometric fractions having aerodynamic diameters in intervals: 0-2.5, 2.5-5, 5-10, 10-20, 20-32, 32~40, 40-63, 63-100, 100-250 um were determined. To determine mathematical functions describing (mass and particle number) changes in the fractional composition of each dust the results were statistically analyzed by applying the nonlinear estimation. Using of the polynomial regression provided a very good correlation between the sought functions and results of measurements. The results of measurements are presented in tables and charts. High degree of granulometric diversity of the investigated dust samples, depending on the dust formation mechanisms, i.e. on the technology used and composition of raw materials, was noted. High share of the fine particles in the dust may be a serious hazard to human health, especially in the case of breakdown in functioning of dust collectors
PL
Przeprowadzono badania nad składem ziarnowym pyłu pochodzącego z głównych węzłów technologicznych jednej z hut cynku w Polsce, a mianowicie ze spiekalni, pieca szybowego i rafinerii ołowiu. Próbki pyłu pobrano z pyłu zatrzymanego w filtrach workowych. W badaniach zastosowano analizę sitową, sedymentacyjną i laserowy analizator składu frakcyjnego. Określono udział liczbowy i masowy pyłu występującego w dziewięciu przedziałach ziarnowych: 0-2,5, 2,5-5, 5-10, 10-20, 20-32, 32-40, 40-63, 63-100, 100-250 urn. Uzyskane wyniki poddano, stosując metodę estymacji nieliniowej, analizie statystycznej, której celem było wyznaczenie funkcji matematycznych opisujących zmiany składu frakcyjnego poszczególnych pyłów (liczbowego i masowego). Zastosowanie modelu regresji w postaci wielomianowej zapewniło wysoki stopień korelacji dopasowanych funkcji do danych pomiarowych. Wyniki badań przedstawiono w tabelach i w formie graficznej. Stwierdzono znaczne zróżnicowanie składu frakcyjnego badanych próbek pyłu zależnie od mechanizmu tworzenia się pyłu, a tym samym od warunków prowadzenia procesu technologicznego oraz składu przetwarzanych surowców. Duży udział cząstek respirabilnych w pyle może stanowić poważne zagrożenie dla populacji, zwłaszcza w przypadku awarii urządzeń odpylających w instalacjach produkcyjnych.
Powietrze atmosferyczne na terenie Śląska zostało silnie zanieczyszczone przez procesy przemysłowe w ciągu ostatniego stulecia. Artykuł wskazuje na korzyści wynikające ze stosowania spalania fluidalnego. Wspomniane korzyści mają charakter ekologiczny - możliwość utylizacji różnych paliw, w tym biomasy oraz paliw niskiej jakości przy zachowaniu surowych norm emisyjnych. Opisano sposób redukcji emisji podstawowych zanieczyszczeń. Stosowanie palenisk fluidalnych umożliwia poczynienie wielu oszczędności: od przygotowania paliwa, przez wysoko sprawne przetwarzanie energii.
EN
The Silesian atmosphere has been polluted since last century with the industrial processes. The article shows profits coming off using fluidal combustion. Refered profits has an ecological character - it's possible to utilize different fuels: biomass and waste fuels with keeping rigour emission norms. The ways of reduction basic pollution substances were described. Using fluidized combustions makes possible savings on preparing fuel and transforming energy.
Przeprowadzono badania nad wpływem stężenia tlenu w gazach oczyszczanych metodą katalitycznego spalania domieszek na skuteczność procesu oczyszczania, stosując katalizatory: platynowy, palladowy i manganowy. Modelowym gazem była mieszanina azotu i tlenu z zawartością domieszek w postaci par: heksanu, izooktanu, metanolu, acetonu, octanu etylu i toluenu. Stwierdzono, że 95% konwersję domieszek można osiągnąć pomimo zmniejszenia zawartość tlenu w oczyszczanych gazach nawet do 5% (obj.).
EN
Laboratory works on combustion of some organic compounds as air pollutants in presence of platinum, palladium and manganese catalysts at various oxygen concentrations were carried out. Several mixtures of nitrogen and oxygen contained vapours of hexane, isooctane, methanol, acetone ethyl acetate and toluene were examined. The experimental results show that conversion efficiency of 95% might be reached, despite of oxygen concentration decreasing to 5%.
Przedstawiono wpływ energochłonności i elektrochłonności na wielkość skumulowanego wskaźnika uciążliwości (SWU) procesu produkcji koksu, wyrobów walcowanych ze stali i profili okiennych z PCW. Stosując sekwencyjną analizę na drodze od pozyskania surowców do wytworzenia produktu końcowego wykazano, że w SWU produkcji wymienionych wyrobów udziały uciążliwości związanej z zużyciem energii wynoszą od 70% do 81% a energii elektrycznej bezpośrednio i pośrednio zużytej od 60% do 77%.
EN
The effect of total energy consumption and electric energy consumption on cumulated noxiousness index (SWU) value of coke production process, steel rolled goods and PVC windows profiles is presented in the paper. Using the sequential analysis it was proved that in SWU of the prediction process, from the stage of law materials to the final product, the onerousness connected with energy consumption amounts from 70% up to 81%, whereas that connected with electric energy directly or indirectly consumed - from 60% up to 77%.
W niniejszym opracowaniu przedstawiono wyniki badań składu frakcyjnego pyłów emitowanych z kotłów pyłowych w elektrowniach opalanych węglem kamiennym. Do oznaczenia składu frakcyjnego zastosowano impaktor kaskadowy, pozwalający na rozdzielenie pyłu w trakcie poboru próbki zapylonego gazu na frakcje o następujących równoważnych średnicach odcięcia: 0,38; 0,88; 1,9; 2,9; 6,3; 10,0 μm. W oparciu o uzyskane wyniki dotyczące składu frakcyjnego określono udziały masowe poszczególnych frakcji w emitowanym pyle. W pobranych próbkach pyta wykonano oznaczenia następujących pierwiastków śladowych; Ti, V, Cr, Mn, Fe, Co, Ni, Cu, Zn, As, Zr, Sr, Pb, Br. W artykule przedstawiono metodę PIXE/RBS w zastosowaniu do oznaczania śladowych ilości metali w próbkach o niewielkiej masie. Przedstawiono przykładowe wyniki badań przeprowadzonych dla jednej z polskich elektrowni opalanej węglem kamiennym.
EN
The paper presents the results of the research on particle sizc distribution of dust emittcd from dry-bottom boilers burning puWerized coal. A cascade impactor separated fly-ash particlcs into scvcn sizc fractions with the following equivalcnt acrodynamic diameters: 0.38; 0.88; 1.9; 2.9; 6.3; 10.0 μm. Cumulativc size-specific cmission factors were determined. In order to obtain some information on the tracę elements distribution in the fly-ash size-fraction concentration of Ti, V, Cr, Mn, Fe, Co, Ni, Cu, Zn, As, Zr, Sr, Pb, Br was determined in the samplcs collcctcd. The elcmental analysis was performed by Proton Induccd X-Ray Emission Spcctroscopy. Smali mass loadings obtained from the cascadc impactor, which are often insufficient for other analytical methods, are wcll within the sensitivity rangę of the P1XE/RBS analysis. The results of the research concerning one of the domestie power stations arc presented as an cxamplc.
Zwrócono uwagę na znaczenie społecznych, ekonomicznych i technologicznych uwarunkowań postępu w ochronie powietrza. Omówiono postęp dokonany w ostatnich latach w Polsce, podkreślając rolę transformacji ustrojowej i proklamowania polityki ekorozwoju. Przedstawiono korzystne zmiany w energochłonności i emisjogenności polskiej gospodarki, wskazując jednocześnie istniejące zapóźnienia. Podano przykłady rozwiązań technologicznych i technicznych w dziedzinie odpylania i oczyszczania gazów. Wskazano na nowe zadania wynikające z dostosowania do przepisów UE w zakresie najlepszych technik. Przedstawiono przykłady osiągnięć Katedry Ochrony Powietrza w zakresie poznania właściwości zanieczyszczeń, technik ochronnych i zarządzania środowiskiem.
EN
The paper presents some social, technological and economical circumstances of a progress in air protection pollution control devices. The progress in ambient air quality during last decade in Poland was presented in view of economic transformation and enforcement of sustainable development policy. During last years the indexes of energy consumption and indexes of main air pollutants emission in relation to gross domestic product have been declined. Some examples of most effective methods of abatement of dust and toxic gases in power station were described. Nevertheless due to the started accession process to the European Union which involves an adjustment Polish environmental law to the EU law the next steps of air quality improvement are necessary. A special attention should be pay to application of best available techniques. The achievements of the Department of Air Protection in researches on air pollutants, dust and gases emission abatement and environment management were presented.
Ze względu na powszechność występowania i skutki oddziaływania, obecność ozonu w powietrzu wewnętrznym uważana jest za szczególne zagrożenie dla użytkowników pomieszczeń. Główną przyczyną obecności ozonu w większości pomieszczeń jest migracja wraz z powietrzem zewnętrznym, jednak niemal w każdym pomieszczeniu znaleźć można urządzenia zasilane energią elektryczną, pracujące pod wysokim napięciem lub wytwarzające promieniowanie ultrafioletowe, co może powodować emisję ozonu. Prezentowane badania prowadzono w roku 1999 i 2000, w 9 obiektach usługowych wyposażonych w kserokopiarki będące źródłami ozonu. Poboru prób dokonano metodą absorpcyjną wykorzystującą pochłanianie ozonu w roztworach jodku potasu. Próbki powietrza równocześnie pobierane były w pomieszczeniach, w których eksploatowane były źródła emisji ozonu oraz w celach porównawczych, w pomieszczeniach o zbliżonych warunkach wentylacyjnych, pozbawionych źródeł emisji tego zanieczyszczenia. Oznaczenie ilościowe wykonano metodą kolorymetryczną z użyciem dwumetylo-p-fenylodwuaminy. Zakres zmierzonych stężeń wyniósł 0,010-0,091 mg/m3. We wszystkich badanych pomieszczeniach posiadających źródła emisji ozonu, stężenia tego zanieczyszczenia były większe niż w porównywalnych pomieszczeniach pozbawionych źródeł emisji. Duże wartości notowano głównie w obiektach o niewielkiej kubaturze i pozbawionych systemów wentylacyjnych. W przypadku występowania zbliżonych warunków wentylacyjnych, większe stężenia mierzono w obiekcie, w którym rejestrowano bardziej intensywną pracę urządzeń. W żadnym z badanych obiektów nie stwierdzono przekroczenia wartości dopuszczalnych stężenia ozonu w pomieszczeniach.
EN
The presence of ozone in indoor air is regarded especially hazardous to the indoor space users mainly due to the commonness of occurrence and its effects. The main reason for the presence of ozone in most of the indoor space is migration with outdoor air. However, nearly in any room there are electricity-powered pieces of equipment which require high voltage for operation or which generate UV radiation, both of which are sources of potential ozone emission. The research presented in this paper was conducted in the years 1999 and 2000, in 9 service points furnished with copy machines - sources of ozone emission. Air samples were taken using the method of ozone absorption in potassium iodide. Air was sampled simultaneously in rooms in which ozone sources were operated and in control rooms with similar ventilation conditions without ozone emission sources. Quantitative determination was made using colorimetric method with dimethyl-p-phenylodiamine. The measured ozone concentrations were in the range of 0,010-0,091 mg/m3. Ozone concentrations were higher in all rooms with sources generating ozone emission compared to control rooms. High concentration values were observed especially in rooms with small cubic capacity and without ventilation systems as well as in ventilated rooms but with recorded high intensity of equipment operation. No exceedances of permissible ozone concentrations were stated in any of the investigated rooms.
Zdefiniowana została wielkość emisji zastępczej głównych zanieczyszczeń przypadająca na 1000 PLN wytworzonego produktu krajowego brutto. Otrzymany wskaźnik został wyrażony w kg SO2/1000 PLN PKB i reprezentuje relację pomiędzy obciążeniem powietrza wybranymi substancjami zanieczyszczającymi tj.: SO2, NO2 i pyłem a wielkością wytworzonego PKB. Zagadnienie nadmiernego zużycia energii i związanego z tym zanieczyszczenia powietrza zostało zilustrowane bliżej na przykładzie Polski, jak również innych państw. Wybrany okres dla analizy to lata 1989-2000 ze względu na radykalne ekonomiczne, przemysłowe i socjalne transformacje, które miały miejsce w Polsce w tym czasie.
EN
Emission equivalent of main atmospheric pollutants corresponding to 1000 PLN of the Gross Domestic Product (GDP) generated in Poland has been defined. The received index has been expressed in kg of SO2/1000 PLN GDP and represents the relation between air pollution caused by selected contaminants e.g.: SO2, NO2 and particulate matter and the GDP. The issues of excessive energy consumption and atmospheric pollution related to it have been illustrated in a more detailed way on the example of Poland, as well as some other countries. The period selected for study were the years of 1989-2000 due to radical economical, industrial and social transformations that took place in Poland at the time.
W artykule przedstawiono rezultaty badan stężenia formaldehydu w pomieszczeniach mieszkalnych. W przeprowadzonych badaniach zastosowano chromatograficzną. metodę oznaczania formaldehydu z pasywnym poborem próbek. Pomiary prowadzono w roku 1999 i 2000 w 17 obiektach mieszkalnych zlokalizowanych w Gliwicach, Bytomiu lub Tychach. Czas ekspozycji próbników wynosił 7 dni Parametry statystyczne zmierzonego stężenia w poszczególnych obiektach zestawiono w postaci tabelarycznej oraz graficznej. Analiza uzyskanych wartości wskazala, w większości pomieszczeń mieszkalnych w naszym kraju mogą występować przekroczenia dopuszczalnych wartości stężenia formaldehydu, a odpowiedzialne za to są głównie obecne w nich źródła emisji tego zanieczyszczenia. W większości badanych obiektów stwierdzono przekroczenia dopuszczalnego stężenia średniodobowego formaldehydu w pomieszczeniach, utrzymujące się przez większą część czasu trwania pomiarów.
EN
The article presents results of research of formaldehyde concentration investigations in residential space. A chromatographic method with passive sampling was used for formaldehyde detection in the studies. The measurements were carried out in 17 residential facilities located in Gliwice, By tom and Tychy, in the years 1999 and 2000. Duration of samplers' exposure was 7 days. Statistical parameters of the measured concentration in individual office facilities have been presented in a form of a table and as figures. Analysis of the obtained data showed that exceedances of permissible formaldehyde concentrations might occur in majority of residential spaces in Poland due to sources of its emission that are present there. In majority of investigated residential facilities, exceedances of mean daily formaldehyde concentrations have been recorded which sustained throughout a significant length of measurement duration.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.