The Uszwica River is a 67 km long right-bank submountain tributary of the Vistula. From the beginning of the 20th century the Uszwica was subjected to strong anthropopressure. The water course was disrupted at km 37+300 with a 5.3-meter-high dam in the town of Brzesko. Strong pollution of water in this town and numerous hydrotechnical alterations along almost the entire course of the river have negative influence on the river habitats. Despite this, the Uszwica is characterized by relatively rich ichthyofauna composed of 26 species, including 6 species which are legally protected in Poland and 7 species regarded threatened according to the Polish Red List of fish and lampreys[1]. The composition of ichthyofauna was determined on the basis of electrofishing along the entire river in 2004 and 2015, and on selected reaches in 2014 and 2018. The results show that even heavily anthropogenically transformed rivers may provide habitats for threatened fish species and should not be excluded from nature protection plans and projects.
PL
Rzeka Uszwica to prawobrzeżny podgórski dopływ Wisły o długości 67 km. Od początków XX. wieku Uszwica podlega silnej antropopresji: przegrodzeniu w połowie jej biegu w km 37+300 zaporą o wysokości 5,3 metra w miejscowości Brzesko oraz silnym zanieczyszczeniu wody w tej miejscowości, a także licznym regulacjom na niemal całym biegu rzeki. Pomimo tego rzeka charakteryzuje się bogatą ichtiofauną reprezentowaną przez 26 gatunków, w tym 6 gatunków prawnie chronionych w Polsce oraz 10 gatunków wrażliwych i zagrożonych wg kategorii czerwonej listy ryb i minogów Polsce. Stan ichtiofauny określono na podstawie elektropołowów ryb przeprowadzonych na całej długości rzeki w latach 2004 i 2015 oraz na wybranych odcinkach w roku 2014 i 2018. Wyniki badań wskazują na to, że nawet rzeki uznane za silnie przekształcone antropogenicznie mogą stanowić siedlisko dla cennych przyrodniczo gatunków ryb i nie powinny być pomijane w planach i projektach dotyczących ochrony przyrody.
There is a cascade of hydroelectric power plants built on the Váh River. From a water-management point of view, the natural channel is used to drain extreme discharges. During most of the year, discharges are regulated by water-management structures. These discharges are not used for energy-related purposes; therefore, it is important to determine the optimal discharge that will not negatively affect the ecosystem of the stream. The minimum balance discharge (hydro-ecological discharge) was determined based on the instream flow incremental methodology (IFIM) using the riverine habitat simulation system (RHABSIM). Input data were obtained from direct measurements on three reference reaches in the area between the cities Piešťany and Nové Mesto nad Váhom. Hydraulic flow characteristics were derived from three measurements at different water levels. Habitat quality was represented by ichthyofauna. Data to determine the habitat suit-ability curves of fish were obtained using a diving technique to collect video footage. The modelling resulted in the quantification of the effect of discharge on ichthyofauna as a bio-indicator of habitat quality, which implied the need of 20 m3∙s–1 for a minimum balance discharge in summer.
3
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Oxbow lakes are typical elements of meandering watercourses and are considered to be key components of floodplains of natural rivers. A permanent connection with the river promotes the use of these water bodies by ichthyofauna as spawning grounds, shelter for fry, feeding and wintering grounds. The aim of this study was to determine which rheophilic species inhabit oxbow lakes and how environmental conditions affect habitat selection and fish behavior. Analyses were conducted on six oxbow lakes of the Warta River in the Koło-Poznań section. Fish and water samples were collected for three years, in spring, summer and late autumn. Variation in environmental conditions in the analyzed water bodies results in a considerable diversity of the ichthyofauna, including rheophilic species, in individual seasons of the year. In the course of the study, nine rheophilic fish species were recorded, including four from the lithophilic reproductive guild having the highest environmental requirements. Relative abundance of rheophilic species in the dominance structure ranged from 0 to 100%, depending on the reservoir and seasons, with an average of 7% for all catches. For comparison, their relative abundance in the adjacent parts of the river was 12 and 23%.
Celem przedstawionych badań było określenie stanu ekologicznego Strugi Dormowskiej na podstawie struktury jakościowej i ilościowej bentosu oraz ichtiofauny, a także porównanie wyników otrzymanych na bazie wskaźników i indeksów biologicznych w ciągu kilkudziesięciu lat. Warunki środowiskowe cieku na odcinkach wytypowanych do badań różniły się między sobą pod względem morfometrii koryta, substratu dennego, temperatury i zawartości tlenu, a także wartości wskaźników i indeksów biologicznych. Na podstawie przeprowadzonych badań należy przyjąć, że wody Strugi Dormowskiej kwalifikują się do trzeciej klasy jakości wód. Niewątpliwy wpływ na stan ekologiczny rozpatrywanego cieku ma położenie zlewni, która obejmuje głównie obszary o charakterze rolniczym. Rzeka przepływa także przez tereny o wysokim potencjale turystyczno-rekreacyjnym, co może oddziaływać na strukturę jakościową i ilościową organizmów wskaźnikowych.
EN
The aim of this study was to determine the ecological status of Struga Dormowska stream, based on qualitative and quantitative structure of benthic macroinvertebrates and ichthyofauna. The obtained results were compared to other studies, conducted for several decades. Based on the environmental conditions, research sites were varied due to riverbed morphometry, bottom substrate, temperature, dissolved oxygen and values of biological indicators and indices. Based on the obtained results, Struga Dormowska stream represent a third, sufficient class of water quality. The undoubted impact on ecological status of Struga Dormowska stream, has a location of catchment, which mainly covers the agricultural areas. The river also flows through areas with high potential for tourism and recreation, which may affect the species composition of benthic macroinvertebrates and fish.
One of the most intriguing and still rather mysterious water ecosystems are small mid-field ponds. Relatively little attention is devoted to representatives of ichthyofauna inhabiting them. The purpose of this work was the evaluation of the species and quantitative composition of the fish inhabiting several selected mid-field ponds (five), and the analysis of habitat conditions and the possibility of utilising small countryside ponds for angling purposes. Overall, 203 fish belonging to eight species were caught. The highest number was recorded in the pond No. 5 (84 specimens), and the lowest number was recorded in the pond No. 3 (18 specimens), where all the fish belonged to one species - Carassius auratus gibelio. No fish habitation was detected in the pond No. 1. The highest dominance index (Di) was achieved by Perca fluviatilis (33.5%) and Carassius carassius (17.73%), whereas the lowest index belonged to Scardinius erythrophtalmus (2.46%) and Blicca bjoerkna (5.42%). The comparison of constancy index values (Ci) indicates that as many as six fish species out of eight demonstrated high constancy of 60%, whereas two fish species (Blicca bjoerkna and Scardinius erythrophtalmus) reached a low level of constancy amounting to 20%. The studied ponds predominantly featured good or very good conditions for angling. In 2012, the presence of 28 anglers was noted witth regard to the studied ponds, therefore, it can be stipulated that small mid-field ponds contribute to the development of angling in Poland.
6
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The article presents the results of numerical calculations performed in a computer software. The simulations concern water flow through an intake screen. This kind of screen can be used in surface water intakes. Thanks to the small inlet velocities and a small mesh size, the screen does not pose a threat to ichthyofauna.
PL
W artykule zamieszczono wyniki obliczeń numerycznych wykonanych w oprogramowaniu komputerowym. Symulacje dotyczyły przepływu wody przez szczelinową głowice. Tego typu głowica znajduje zastosowanie w ujęciach wody powierzchniowej. Dzięki małym prędkościom wlotowym oraz małym otworom szczelin głowica nie stwarza zagrożenia dla ichtiofauny.
7
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The article presents the problem of ichthyofauna protection in aquatic ecosystems. One of the possible solutions to protect the fish and fry in the water intakes is the use of properly designed water intake screens. The article presents the results of numerical calculations performed in Autodesk Simulation CFD software considering the performance of water intake screen under various conditions.
PL
W artykule przedstawiono problem ochrony ichtiofauny w ekosystemach wodnych. Jednym z możliwych rozwiązań stosowanych w celu ochrony ryb i narybku w ujęciach wodnych jest wykorzystanie odpowiednio zaprojektowanej czerpni. W artykule zamieszczono wyniki obliczeń numerycznych wykonanych w programie Autodesk Simulation CFD uwzględniające pracę czerpni w różnych warunkach.
Badania ichtiologiczne przeprowadzono w czterech ciekach: Jordance, Lubni, Krzemiennej i Rudziance, leżących na Pojezierzu Lubuskim, wchodzącym w skład Pojezierza Poznańskiego. Próby ryb pozyskiwano metodą elektropołowów na wyznaczonych stanowiskach. Ogółem na wszystkich rzekach odłowiono i oznaczono 175 osobników, reprezentujących 9 gatunków. Liczebność odłowionych ryb wyraźnie dzieliła badane cieki na: bardzo ubogie - Rudzianka (jeden gatunek), nieco zasobniejsze - Jordanka i Krzemienna, w których odnotowano po trzy gatunki ryb, osiągających niewielkie rozmiary ciała oraz najzasobniejszy - Lubnia, w której złowiono sześć gatunków ryb. Dominantami w biomasie ichtiofauny Lubni i Krzemiennej były szczupak (Esox lucius L.) i płoć (Rutilus rutilus L.), natomiast największy udział w biomasie ryb rzeki Jordanka miał śliz (Barbatula barbatula L.). Ichtiofauna badanych rzek była zdominowana przez gatunki fitofilne i psammofine, w warunkach jednoczesnego braku litofili. We wcześniejszych badaniach, przeprowadzonych przez SZABLIKOWSKIEGO i ZAPOLNIKA [1980], w ichtiofaunie Rudzianki oznaczono siedem gatunków ryb (w tym śliza i kozę - Cobitis taenia L.), w Krzemiennej pięć gatunków (w tym śliza), a w Jordance trzy gatunki: cierniczka (Pungitius pungitius L.), kozę i pstrąga potokowego (Salmo trutta m. fario L.). W Lubni skład ichtiofauny również uległ niekorzystnym zmianom: wśród odłowionych ryb nie występowały oznaczone we wcześniejszych badaniach koza czy kleń (Leuciscus cephalus L.) - gatunki typowo rzeczne. Zaobserwowane w ciągu ponad 20 lat niekorzystne zmiany w składzie i strukturze ichtiofauny badanych rzek wskazują na zubożenie siedlisk.
EN
Ichthyobiological studies were carried out in four rivers: Jordanka, Lubnia, Krzemienna and Rudzianka in Lubuskie Lakeland - a part of Poznańskie Lakeland. Fish samples were obtained by the electrofishing method in selected sites. In total, 175 fish individuals representing 9 species were caught and identified in all water courses. The number of caught fish distinctly differentiated the studied water courses into the very poor river - Rudzianka (only one species caught), and the richest rivers like the Jordanka and Krzemienna where three fish species were found in each. In the Lubnia, river, six fish species were caught. In the Lubnia and Krzemienna, the dominants in fish biomass were pike (Esox lucius L.) and roach (Rutilus rutilus L.), while the greatest fish biomass in the Jordanka river was produced by the stone loach (Barbatula barbatula L.). In the earlier study carried out by SZABLIKOWSKI and ZAPOLNIK [1980] in the Rudzianka River, seven fish species were caught (including the stone loach and the spined loach Cobitis taenia L.); in the Krzemienna River five species (including the stone loach), and in the Jordanka River - only three species: the ten-spined stickleback (Pungitius pungitius L.), the spined loach and the brown trout (Salmo trutta m. fario L.). The ichthyofauna composition in the Lubnia River had also changed unfavourably: none of the rheopilic species, like the spined loach or chub (Leuciscus cephalus L.), caught earlier was found in the present study. The fish fauna of the studied rivers was dominated by phytophilous and psammophilous species with a complete absence of lithophilous species. This fact confirms the impoverishment and contamination of the studied habitats.
Wielu autorów wskazuje na negatywny wpływ budowli hydrotechnicznych na strukturę nie tylko ichtiofauny, ale również innych organizmów wodnych [14÷16]. Dotyczy to szczególnie poprzecznych przegród wód płynących dzielących ciek na dwie różne pod względem hydrologicznym, biologicznym i ekologicznym części [2, 13]. W wyniku zabudowy rzeki dochodzi do zasadniczych dla organizmów wodnych zmian. Powstaje wówczas bariera ekologiczna z siedliskiem niesprzyjającym do wymagań większości organizmów typowych dla wód płynących [11]. Zdecydowana większość badań oddziaływania zapór wodnych na stan ichtiofauny dotyczy raczej dużych konstrukcji hydrotechnicznych. Pomija się przy tym, małą zabudowę hydrotechniczną przegradzającą małe rzeki i cieki [11], które dla większości ryb anadromicznych stanowią najważniejsze miejsce w ich całym cyklu życiowym - tarlisko. Mała zabudowa poprzeczna, podobnie jak zapory przegradzające duże rzeki w podobnym stopniu zmieniają warunki hydrologiczne i biologiczne cieku, powodując całkowity zanik miejsc do odbycia tarła przez cenne ryby reofilne oraz zdecydowanie zmieniając skład jakościowy i ilościowy ichtiofauny. Celem pracy było określenie wpływu niewielkiej zapory na zmiany struktury jakościowej i ilościowej ichtiofauny w niewielkim cieku Sitna.
EN
Many authors point out the negative impact of hydraulic engineering constructions, not only on the structure of fish fauna, but also other aquatic organisms. This applies particularly to transverse bulkheads dividing the flowing waters into two different parts in terms of hydrological, biological and environmental components. Most studies relate to large rivers, where with no doubt it was found that the dams change physicochemical conditions of water. Research in this study was conducted in Sitna stream located in the buffer zone of Drawieński National Park (DNP), a part of the central Drava basin. This fiveorder, right tributary of middle Drawa river, flows into Adamowo Lake. Drawa river flowing out from Adamowo Lake is the northern border of the DNP (Fig. 1). In 2005, on kilometers section of stream water swelling dam was built by the State Forests plantation forest. During the year the water swells to a height of about 50 to 100 cm. The study of fish fauna of Sitna were conducted in August 2000, 2006 and 2009. In order to determine the species composition of fish fauna and the length of individual fish, the fish were obtained using the battery unit IUP 12. Catches were conducted throughout the length of watercourse. The results of the research show that a small dam influences very negatively on changes in the composition of fish fauna in small stream. Results also show that a small dam on a small watercourse, significantly affects the fish fauna. After the building of river dam the number of cyprinids significantly increased. While the number of typical river species, particularly brown trout and gudgeon essentially decreased. Besides, in the watercourse the rapid increase of pike was observed. This species found in the watercourse good spawning conditions. In last year of the study, 2009 in stream section over the dam the river species were absent. Currently, the section suitable for salmonids is the section below the dam. It seems that also in this section, the hydrological conditions will be worse and river fish will be absent in the whole watercourse. It is expected that a progressive changes will lead in consequence to the total extinction of valuable species of fish and to irreversible changes both biological and abiotic.
10
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
In the year 2008, studies on ichthyofauna were carried out in the Kończak stream. The stream was divided into four sections representing the variability of the water course. In each section, a research segment (100–150 meters long) was defined. In the ichthyofauna structure analysis, the indices of quantitative biocenotic domination and biomass were used. Furthermore, on the basis of the obtained data, the Shannon-Wiener indices of species diversity (H), as well as the abundance and the biomass (ABC index) were calculated. Altogether, in all research localities, 667 fish specimens were collected, with a total weight of 8,760 g and classified into 19 species. The caught fish were classified into 8 reproductive groups. Significant differences in the species composition and the number of fish were recorded between the particular sections. The number of species occurring in the studied sections oscillated between 2 and 17. The richest ichthyocenoses were recorded in the transitional and forest sections characterized by a comparatively small transformation of the habitats and good environmental conditions. In the remaining two sections, located in the middle and in the upper stream course, there was a distinct impoverishment of ichthyocenoses caused by the decreased attractiveness of the habitats.
In the Malta Reservoir a total of 16 fish species belonging to six families were recorded in 2008. In the Nordic multi-mesh gillnets 4528 fish belonging to 11 species, with the total weight of 149.5 kg, were caught. The total beach seine catch was 34348.9 kg, which in terms of the reservoir area of 64 ha amounted to biomass density 536.7 kg·ha-¹. Of 11 species caught with the beach seine roach (Rutilus rutilus) was the most abundant species (485031 fish, 7578 individuals·ha-¹) with the highest share in biomass (24283.4 kg, 70.7%). The average electric catch at two sampling sites in the Cybina River running in the reservoir bowl was 105 kg (which gave estimate of 2.6 ton in all), with a marked dominance of the roach, which constituted 65.4% of fish catch in weight and 93% in numbers. Taking under consideration the results of electrofishing the estimated fish density in the Malta Reservoir in 2008 could reach as much as 577.7 kg·ha-¹. The proportion of predatory fish in the fish assemblage biomass was 20.1%.
PL
Badania ichtiofauny w Zbiorniku Maltańskim przeprowadzono w 2008 r. w trzech etapach: (1) we wrześniu i w październiku z wykorzystaniem palenowych wontonów badawczych (Nordic gillnets); (2) w październiku i listopadzie w trakcie kolejnego odwodnienia zbiornika ryby były odławiane przez brygadę rybacką za pomocą przywłoki; (3) w listopadzie, po całkowitym odwodnieniu zbiornika, na dwóch stanowiskach w korycie Cybiny, biegnącym w czaszy zbiornika przeprowadzono elektropołowy. W trakcie badań każdorazowo oznaczano gatunki ryb, ich liczbę i masę. W Zbiorniku Maltańskim w 2008 r. stwierdzono występowanie 16 gatunków ryb, należących do sześciu rodzin. W wontony nordyckie złowiono 4528 sztuk ryb, należących do 11 gatunków, o łącznej masie 149,5 kg. Udział płoci, gatunku dominującego w tych połowach, wyniósł 64,5% liczebności połowu i 38,8% jego masy. Udział kolejnych dwóch gatunków, tj. okonia i jazgarza, wyniósł odpowiednio 16,8 i 11,5% liczebności oraz 25,8 i 4,5% masy. W odłowach przywłoką łącznie pozyskano 34 348,9 kg ryb, co w przeliczeniu na hektar powierzchni zbiornika, wyniosło 536,7 kg·ha-¹ (powierzchnia 64 ha). Dominantem pod względem liczebności (485 031 szt., 7578 szt.·ha-¹) i biomasy (24 283,4 kg, 70,7%) była płoć. Udział drugiego pod względem liczebności i biomasy okonia wyniósł 8,9% (3062,5 kg), a jego zagęszczenie wyniosło 1590 szt.·ha-¹. Masa ryb z elektropołowów w korycie Cybiny wynosiła średnio 105 kg. W połowach dominowała płoć, stanowiąc 93% liczebności i 65,4% jego masy. Udział okonia i sandacza wyniósł odpowiednio 3% i 0,6% liczebności oraz 4,7% i 27,8% masy. Zagęszczenie biomasy ichtiofauny Zbiornika Maltańskiego podczas całkowitego odwodnienia w 2008 r. wyniosło 536,7 kg·ha-¹, a po uwzględnieniu wyników elektropołowów - 577,7 kg·ha-¹. Było ono znacznie większe, w stosunku do średniej ze wszystkich dotychczasowych odwodnień (362,2 kg·ha-¹). Udział ryb drapieżnych w biomasie ichtiofauny wyniósł 20,1%, natomiast gatunków niedrapieżnych - 79,9%.
12
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie metody projektowania ujęć wody (UjW), która uwzględnia czynniki niezawodnościowe i ekonomiczne a także aspekt ochrony ichtiofauny. Ochrona ryb i narybku przed okaleczeniem czy nawet utratą życia ze strony zatopionych ujęć wody powierzchniowej może być realizowana poprzez stosowanie różnorodnych barier behawioralnych. Jednakże amerykańskie i kanadyjskie doświadczenia wskazują, że większą skuteczność zapewniają czerpnie wyposażone w specjalne ekrany (bariery fizyczne). W pracy przedstawiono podstawowe wytyczne projektowania dotyczące: sposobu wykonania i materiału ekranu oraz dopuszczalnej maksymalnej prędkości wlotowej wody. Obecne unijne regulacje prawne narzucają obowiązek ochrony zasobów wodnych, w tym również ichtiofauny. Artykuł zawiera krótki opis opracowanego programu obliczeniowego „ATEN-UjW” do projektowania ujęć wody powierzchniowej. Przy wyborze rozwiązania technicznego zatopionego UjW, program umożliwia uwzględnienie aspektu ochrony ichtiofauny poprzez określenie maksymalnej prędkości wlotowej czy wybór rodzaju czerpni.
EN
The aim of this work is to present a design method of water intakes (UjW) which takes into consideration reliability and economic factors and also ichthyofauna protection aspect. Fish and fry protection from injury or even life loss from submerged surface water intakes may be carried out through the application of various behavioral barriers. However, American and Canadian experiences show that the application of inlets with special screens (physical barriers) is more effective. In the work the basic design guidelines concerning screen execution way and material, and the permissible maximum water inlet velocity are presented. Current EU regulations impose responsibility to protect water resources including also ichthyofauna. The article contains the brief description of the calculation program “ATEN-UjW” worked out for the design of surface water intake. When selecting the technical solution of a submerged water intake, the program makes it possible to take into consideration the ichthyofauna protection aspect by the maximum inlet velocity determination or inlet kind selection.
Oligocene deposits at Rudawka Rymanowska (Silesian Nappe, Polish Outer Carpathians) contain abundant fish remains. Sandstones and shales, displaying features of low-density turbidity-current deposits, contain isolated fish bones and scales segregated as detrital elements. Fish skeletons occur in laminated Tylawa Limestones (taphonomic Assemblage A), considered to be pelagic in origin, and in laminated claystones (taphonomic Assemblage B), probably also pelagic. Assemblage A contains very well preserved skeletons; Assemblage B contains only 40 to 60% of well preserved skeletons, the rest being partially disintegrated. The very good state of preservation of skeletons in the Tylawa Limestones indicates cessation of decay soon after death. In the claystones, the fish carcasses had arrived at the sea floor in various stages of soft tissue decay, and the carcasses rested on the sea floor for variable lengths of time. Deformations of the vertebral columns in all specimens studied are considered to be natural post-mortem ones. Taphonomic analysis supplements sedimentary data to reconstruct an array of physical/biogenic agents and events that acted intermittently at the Oligocene sea floor in other parts of the Carpathians and of the Caucasus.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.