Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Efektywność ekonomiczna i energochłonność produkcji pszenżyta jarego w zależności od systemu uprawy roli i nawożenia siarką

Klikocka Hanna, Przygocka-Cyna Katarzyna

Przemysł Chemiczny

|

2025

|

T. 104, nr 3

369--372

PL

W celu obliczenia efektywności ekonomicznej i energochłonności produkcji pszenżyta jarego wykorzystano dane z doświadczenia polowego prowadzonego w trzech sezonach wegetacyjnych 2014-2016. W eksperymencie z pszenżytem jarym odmiany Milewo zastosowano dwa systemy uprawy roli: tradycyjny (TRD) i zredukowany (RED) oraz trzy dawki siarki (0,25 i 50 kg/ha). Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że najkorzystniejszy wpływ na plon ziarna, efektywność ekonomiczną i wartość energetyczną plonu pszenżyta jarego miała tradycyjna uprawy roli (TRD) i nawożenie siarką w dawce 50 kg/ha. O korzystnych wynikach produkcyjnych decyduje głównie rynek, czyli wysoka cena zbytu surowca i niskie koszty jego produkcji. Dopłaty bezpośrednie równoważą koszty produkcji, lecz w niewielkim stopniu wpływają na osiągnięcie dodatniego dochodu rolniczego.

EN

Data from a field expt. conducted in 3 growing seasons from 2014 to 2016 were used to calc. the economic efficiency and energy intensity of spring triticale prodn. Two tillage systems were used: traditional (TRD) and simplified (RED), as well as 3 doses of S (0, 25 and 50 kg/ha). The most favorable effect on grain yield, economic efficiency and energy value of spring triticale yield was obtained using TRD tillage and S fertilization at a dose of 50 kg/ha.

2

Estymacja miary ryzyka w ekonomicznej ocenie efektywności inwestycji w elektroenergetyce – analiza przypadku budowy instalacji wychwytu CO2

Tomaszewski Robert, Sowiński Janusz

Rynek Energii

|

2024

|

Nr 1

18--23

PL

Na podstawie dostępnych danych techniczno-ekonomicznych, głównie prezentowanych w raporcie US EIA, przedstawiono analizę przypadku wpływu technologii wychwytu CO2 na koszty wytwarzania energii elektrycznej w warunkach ryzyka biorąc pod uwagę możliwości wynikające z handlu uprawnieniami do emisji. Opracowano koncepcję i zbudowano autorski model ekonomicznej oceny inwestycji polegającej na budowie instalacji wychwytu CO2 w elektrowni węglowej. Kluczowym elementem analizy jest metoda estymacji miary ryzyka w modelu wykorzystującym real options approach. Przedstawiono wyniki analiz i wnioski.

EN

Based on the available technical and economic data, mainly presented in the IEA report, a case study of the impact of CO; capture technology on the costs of electricity generation under risk conditions is presented, taking into account the opportunities arising from emission allowance trading. A concept was developed and a proprietary model of economic evaluation-of an investment consisting in the construction of a C02 capture installation in the existing coal-ﬁred power plant was built. The key element ofthe analysis is the method of estimating the risk measure in the model using the real options approach. The results of the analyzes and conclusions were presented.

3

Hydraulic Borehole Mining (HBM) technology employed in lignite mining - technical, economic and market aspects

Jura Bartłomiej, Krawczyk Piotr, Skiba Jacek, Howaniec Natalia

Journal of Sustainable Mining

|

2024

|

Vol. 23, iss. 2

147--159

EN

The results of a cost-effectiveness and economic efficiency assessment of the Hydraulic Borehole Mining (HBM) technology applied to lignite mining are presented. The Dynamic Generation Cost, the Net Present Value, and the Internal Rate of Return were calculated for the extraction of lignite at a rate of about 3.44 million Mg/year from a mining parcel of 1 x2.5 km, taking into account CAPEX and OPEX. The cost of mining 1 Mg of lignite using the HBM technology was reported to be lower than its market prices before the energy crisis in Europe caused by the war in Ukraine. The values of the NPV and IRR confirm that the HBM technology may be economically effective in lignite mining. The greatest influence on the cost-effectiveness of the HBM technology was caused by the price of backfill and the diameter of the mining cavern. The NPV is affected by changes in lignite prices. The capital expenditures required by the HBM technology have the least impact on the results in contrary to the open-pit mining technology. Lignite mining using the HBM technology is possible at a level similar to the current level of mining by open-pit technology in Polish conditions.

4

Efektywność przygotowania ciepłej wody w węźle cieplnym współpracującym z instalacją kolektorów słonecznych

Żarski Kazimierz

Instal

|

2024

|

nr 6

12--15

PL

W artykule przedstawiono problematykę efektywności technicznej i ekonomicznej przygotowania ciepłej wody w węźle cieplnym współpracującym z instalacją kolektorów słonecznych. W przykładowym budynku mieszkalnym, na podstawie danych meteorologicznych roku porównawczego, obliczono roczny stopień pokrycia zapotrzebowania na ciepłą wodę oraz wyznaczono współczynnik efektywności technicznej i ekonomicznej systemu w czasie jednego roku. Wyznaczono prosty czas zwrotu przykładowej inwestycji polegającej na dołączeniu do węzła cieplnego baterii kolektorów słonecznych.

EN

The article describes the issues of technical and economic efficiency of hot domestic water production in a district heating substation cooperating with a solar panel installation. In an example residential building, based on meteorological data from the reference year, the annual degree of coverage of hot water demand was calculated, and the efficiency and economic coefficient of the system were determined during one year. A simple payback period for an example investment consisting of connecting a solar collector battery to a heating substation was determined.

5

Ocena efektywności eksploatacji pojazdów dostawczych i bezpieczeństwa realizacji zadań przewozowych w przedsiębiorstwach transportowych z wykorzystaniem analizy wskaźnikowej

Owczarek Paulina

Gospodarka Materiałowa i Logistyka

|

2024

|

nr 1

50--61

PL

Artykuł przedstawia analizę eksploatacji 24 pojazdów dostawczych, stanowiących flotę transportową siedmiu przedsiębiorstw realizujących zlecenia przewozowe w ciągu dwóch lat. Celem badań była ocena efektywności eksploatacji różnorodnych pojazdów dostawczych ze szczególnym uwzględnieniem trzech kryteriów: w zależności od przebiegów początkowych, roku produkcji oraz modelu pojazdu. Zaprezentowana została również ocena efektywności każdego przedsiębiorstwa transportowego. Na podstawie analizy dziennych obserwacji określono parametry techniczno-eksploatacyjne, które były podstawą do opracowania zbioru wskaźników eksploatacyjnych, umożliwiających dokonanie oceny w aspekcie efektywności oraz zapewnienia bezpieczeństwa realizacji zadań przewozowych. Zaproponowana metoda badania efektywności eksploatacji pojazdów dostawczych wykazała istotne różnice w strategii zarządzania eksploatacją pojazdów w przedsiębiorstwach transportowych. Opracowany zbiór wskaźników eksploatacyjnych może stanowić narzędzie wspierające podejmowanie decyzji w zakresie bezpieczeństwa realizacji zadań przewozowych oraz efektywności procesu eksploatacji pojazdów.

EN

The paper presents an analysis of the operation of 24 light commercial vehicles that constitute the transportation fleets of seven companies carrying out transport orders over a period of two years. The purpose of the study was to evaluate the effectiveness of operation of various light commercial vehicles with a focus on three groups formed according to their initial mileage, year of manufacture, or vehicle model. An evaluation of the effectiveness of each transport company is also presented. Based on an analysis of daily observations, technical and operational parameters were determined to be used as the basis for the development of a set of operational indicators that would enable evaluation of the effectiveness and safety of the performance of transport tasks. The proposed method for examining the effectiveness of operation of light commercial vehicles showed significant differences in the vehicle operation management strategies of various transportation companies. The developed set of operational indicators can be used as a tool to support decision-making in terms of safety in the performance of transport tasks and the effectiveness of the vehicle operation process.

6

Analiza efektywności ekonomicznej instalacji magazynu energii elektrycznej u prosumenta

Trojnicz Dominik, Habrych Marcin, Herlender Justyna

Elektro Info

|

2024

|

nr 10

80--84

PL

W artykule przedstawiono analizę efektywności ekonomicznej instalacji magazynu energii na podstawie rzeczywistych danych pochodzących z instalacji fotowoltaicznej, zainstalowanej w domu jednorodzinnym u prosumenta. Wskazano wady i zalety systemów magazynowania energii oraz przeanalizowano zwrot z inwestycji w magazyn energii dla różnych pojemności baterii. Porównano czas zwrotu z inwestycji w magazyn energii w systemie rozliczeniowym net-metering oraz net-billing oraz omówiono opłacalność inwestycji w magazyn energii w kontekście taryf dynamicznych.

EN

The article presents an analysis of the economic efficiency of installing an energy storage system based on a real data from a photovoltaic installation in a single-family house. The advantages and disadvantages of energy storage systems are highlighted, and the return on investment in case of different battery capacities used in installation is analyzed. Moreover, the payback period for the energy storage investment in the net-metering and the net-billing systems is compared, and the profitability of energy storage investment in the context of dynamic tariffs is also discussed.

7

Rainwater harvesting on animal farms as a response to the increasing water deficit in agriculture

Napierała Michał, Mrozik Karol, Kęsicka Barbara

Economics and Environment

|

2024

|

No. 3

art. no. 903

EN

In the context of growing water scarity in agriculture the harvesting of rainwater from livestock buildings could be seen as a new opportunity. Based on the National Agricultural Census (2020), rainfall data (1991-2020) and the opportunity and investment costs related to the installation purchase, a prognostic analysis was conducted. The analysis revealed the immense potential of farms for rainwater collection. In Poland there are 201,980 cowsheds, 65,088 pigsties and 96,435 poultry houses, representing a total area of 8,820 ha, which allows additionally to retain over 41 million m3 of water per year. This amount will cover only 15% of the livestock total water demand. It should be noted that the average economic efficiency (EF) value for the entire country was 81.6%, and the differences in the analyzed animal groups reached a moderate level (CV=14.7%±0.1 depending on the groups). The unit price of tap water was the main determinant of the highest EF of investment in rainwater harvesting (RWH) in particular voivodeships.

PL

W kontekście rosnącego niedoboru wody w rolnictwie zbieranie deszczówki z budynków inwentarskich można postrzegać jako nową szansę. Na podstawie danych: z Powszechnego Spisu Rolnego (2020), opadowych z wielolecia 1991-2020 oraz kosztów alternatywnych i inwestycyjnych związanych z zakupem instalacji, przeprowadzono analizę prognostyczną. Na tej podstawie wykazano ogromny potencjał gospodarstw rolnych w zakresie zbierania wód opadowych. W Polsce funkcjonuje 201 980 obór, 65 088 chlewni oraz 96 435 kurników, o łącznej powierzchni 8 820 ha, co pozwala dodatkowo zretencjonować ponad 41 milionów m3 wody rocznie. Ilość ta mogłaby pokryć tylko 15% całkowitego zapotrzebowania inwentarza żywego na wodę. Należy zauważyć, że średnia wartość efektywności ekonomicznej analizowanego systemu zbierania deszczówki dla całego kraju wyniosła 81,6%, przy czym wskaźnik zmienności w poszczególnych grupach zwierząt osiągnął poziom przeciętny (CV=14,7% ±0.1 w zależności od grupy). Głównym czynnikiem determinującym najwyższą efektywność ekonomiczną inwestycji w instalację deszczową w poszczególnych województwach były ceny wody pitnej.

8

Evaluation of the socio-economic cost-benefit catalogue in assessing the economic efficiency of road investments

Ołdakowska Ewa

Economics and Environment

|

2024

|

No. 3

art. no. 911

EN

The aim of the article is to present an evaluation of the cost-benefit catalogue of socio-economic taken into account in the economic efficiency analyses of road projects, drawn up on the basis of the guidelines contained in the "Blue Book" (road infrastructure) and in the "Instructions for assessing the economic efficiency of road and bridge projects for national, provincial, district and municipal roads". The results of the economic calculation including the different cost categories: vehicle operation, time of road infrastructure users, road accidents and casualties, related to air pollution emissions, climate change, noise, depend primarily on the algorithms used and the unit costs included.

PL

Celem artykułu jest przedstawienie ewaluacji katalogu kosztów i korzyści społeczno-ekonomicznych uwzględnianych w analizach ekonomicznej efektywności projektów drogowych, sporządzanych na podstawie wytycznych zawartych w „Niebieskiej Księdze” (infrastruktura drogowa) i w „Instrukcjach oceny efektywności ekonomicznej przedsięwzięć drogowych i mostowych dla dróg krajowych, wojewódzkich, powiatowych i gminnych”. Wyniki rachunku ekonomicznego ujmującego różne kategorie kosztów: eksploatacji pojazdów, czasu użytkowników infrastruktury drogowej, wypadków drogowych i ofiar, związanych z emisją zanieczyszczeń powietrza, zmian klimatu, hałasu, uzależnione są przede wszystkim od zastosowanych algorytmów i ujętych w nich kosztów jednostkowych.

9

Efektywność techniczna i ekonomiczna małych i średnich układów kogeneracji w miejskich systemach ciepłowniczych

Żarski Kazimierz

Budownictwo i Prawo

|

2024

|

R. 27, nr 3

19--22

PL

W artykule opisano zagadnienia efektywności technicznej i ekonomicznej budowy małych i średnich układów kogeneracji w miejskich systemach ciepłowniczych. Podano warunki właściwego doboru mocy cieplnej i elektrycznej agregatów prądotwórczych oraz zasobników ciepła. Na przykładzie jednej, zrealizowanej w Polsce inwestycji wskazano, że brak wnikliwej analizy warunków wejściowych może być przyczyną niezadowalających efektów technicznych i ekonomicznych, których skutkiem jest m.in. konieczność wyłączania urządzeń i wydłużony czas zwrotu nakładów inwestycyjnych.

EN

The article describes the issues of technical and economic effectiveness of the construction of small and medium-sized co-generation systems in municipal heating systems. The conditions for the proper selection of thermal and electrical power on power generators and heat storage tanks are given. By the example of one investment in Poland (completed) - it is indicated that the lack of a thorough analysis of the input conditions may be the cause of unsatisfactory technical and economic effects, which result in, among others, the need to turn off devices or payback period extension.

10

Ciepło z OZE - projekt innowacyjnej elektrociepłowni w Końskich

Joniec Waldemar

Rynek Instalacyjny

|

2023

|

Nr 1-2

38--45

PL

Narodowe Centrum Badań i Rozwoju prowadzi jeden z najszerszych i najskuteczniejszych w UE programów dla małych ciepłowni i elektrociepłowni. Program ten angażuje potencjał naukowy, badawczy, analityczny, projektowy i wykonawczy polskich firm. Zadaniem przedsięwzięcia „Elektrociepłownia w lokalnym systemie energetycznym" jest przekształcenie krajowych systemów ciepłowniczych bazujących na paliwach kopalnych w uniwersalny system wytwarzania i magazynowania energii do celów grzewczych w połączeniu z kogeneracją opartą na OZE. Ma ono wręcz uratować tzw. ciepłownictwo powiatowe dzięki jego dekarbonizacji.

11

Assessment of the potential of using CNG to power up passenger cars in Poland

Kryzia Dominik, Pepłowska Monika

Polityka Energetyczna

|

2023

|

T. 26, z. 4

209--220

EN

This article presents the results of an assessment of the potential for the use of CNG in Poland as a fuel for passenger cars powered by an internal combustion engine fuelled by petrol or diesel. The basis for assessing the potential was an analysis of the economic efficiency of converting a passenger car fuelled by petrol or diesel to a dual-fuel vehicle by installing a CNG system. On the basis of available literature data, the vehicle structure was characterised using the following criteria: vehicle age, engine capacity, car-segment, type of fuel used and unladen vehicle mass. The average fuel consumption (petrol or diesel) of the vehicle before conversion was determined on the basis of specially developed statistical models. The conversion and operating costs of a vehicle fuelled with conventional fuel and with CNG (after vehicle conversion) were estimated on the basis of a stochastic simulation model using probability density distributions of vehicle parameters and the Monte Carlo method. The vehicle parameters were estimated so that the obtained set of vehicles reflected the actual structure of passenger cars in Poland. The estimated costs of vehicle conversion (purchase and installation of a CNG system) and its subsequent operating costs made it possible to assess the economic efficiency of the car conversion process. The potential use of CNG as a fuel for combustion cars was estimated by comparing the operating costs of a vehicle before conversion and the operating costs of a vehicle after conversion, taking into account the costs of conversion. Analogous calculations were carried out for the conversion of a vehicle to run on LPG, i.e. the most important competitor to CNG. At the current CNG fuel price of over 9.50 PLN/m3, the installation of a CNG system in passenger cars in Poland is not economically viable. Taking into account current fuel prices, the installation of a CNG system will start to be economically efficient for a small number of vehicles when the CNG price is 4 PLN/m3 lower than the current price. Conversion most often has a positive economic effect when it takes place in cars with a petrol-fuelled engine characterised by high fuel consumption and an average annual mileage of more than 20,000 kilometres.

PL

Artykuł prezentuje wyniki oceny potencjału wykorzystania CNG w Polsce jako paliwa do zasilania samochodów osobowych napędzanych silnikiem spalinowym zasilanym beznyną lub olejem napędowym. Podstawą do oceny potencjału była analiza efektywności ekonomicznej konwersji samochodu osobowego zasilanego benzyną lub olejem napędowym na pojazd dwupaliwowy polegający na montażu instalcji CNG. Na podstawie dostępnych danych literaturowych scharakteryzowano strukturę pojazdów za pomocą następujących kryteriów: wiek pojazdu, pojemność silnika, autosegment, rodzaj stosowanego paliwa, masa własna. Średnie zużycie paliwa (benzyny lub oleju napędowego) przez pojazd przed konwersją zostało określone na podstawie specjalnie opracowanych modeli statystycznych. Koszty konwersji i eksploatacji pojazdu zasilanego paliwem konwencjonalnym oraz instalacja CNG (po konwersji pojazdu) oszacowano na podstawie stochastycznego modelu symulacyjnego wykorzystującego rozkłady gęstości prawdopodobieństwa parametrów pojazdów oraz metodę Monte Carlo. Parametry pojazdów estymowano tak, aby otrzymany zbiór pojazdów odzwierciedlał rzeczywistą strukturę samochodów osobowych w Polsce. Oszacowane koszty konwersji pojazdu (zakup i montaż instalacji CNG) oraz jego późniejszej koszty eksploatacji umożliwiły ocenę efektywności ekonomicznej procesu konwersji samochodu. Potencjał wykorzystania CNG jako paliwa dla samochodów spalinowych został oszacowany poprzez porównanie kosztów eksploatacji pojazdu przed konwersją i kosztów eksploatacji pojazdu po konwersji z uwzględnieniem kosztów jej przeprowadzenia. Analogiczne obliczenia prrzeprowadzono dla wariantu konwersji pojazdu na napęd zasilany LPG to jest paliwa będącego najważniejszym konkurentem dla CNG.

12

An evaluation of the potential of the conversion of passenger cars powered by conventional fuels into electric vehicles

Kryzia Dominik, Kryzia Katarzyna

Polityka Energetyczna

|

2023

|

T. 26, z. 3

171-186

EN

The aim of this article is to assess the potential of converting gasoline-powered passenger cars into electric vehicles in Poland. Based on the available literature data, the vehicle structure was classified using the following criteria: vehicle age, engine capacity, car segment, type of fuel used, and curb weight. The average fuel and electric energy consumption values per vehicle before and after conversion were determined using specially developed statistical models. The conversion and operation costs of a conventionally fueled vehicle and an electric vehicle (after conversion) were estimated using a stochastic simulation model employing probability density distributions of vehicle parameters and the Monte Carlo method. Vehicle parameters were estimated to reflect the real structure of passenger cars in Poland. The estimated costs of converting a gasoline-powered vehicle to an electric vehicle (including the purchase and installation of an electric motor and battery) and its subsequent operating costs enabled the assessment of the economic efficiency of the car conversion process. The potential for converting gasoline-powered cars to electric vehicles was estimated by comparing the operating costs of the vehicle before and after conversion, taking into account the costs of the conversion itself. The potential of the studied conversion process amounted to 535,000 vehicles, which would generate an annual electricity demand of 1,746.36 GWh with electricity prices of 0.6 PLN/kWh. The conversion is economically viable mainly in passenger cars with a spark engine (more than 90% of cases).

PL

Celem artykułu jest ocena potencjału konwersji samochodów osobowych napędzanych silnikiem spalinowym na samochody elektryczne w Polsce. Na podstawie dostępnych danych literaturowych scharakteryzowano strukturę pojazdów za pomocą następujących kryteriów: wiek pojazdu, pojemność silnika, autosegment, rodzaj stosowanego paliwa, masa własna. Średnie zużycie paliwa i energii elektrycznej przez pojazd przed i po konwersji zostało określone na podstawie specjalnie opracowanych modeli statystycznych. Koszty konwersji i eksploatacji pojazdu zasilanego paliwem konwencjonalnym oraz energią elektryczną (po konwersji pojazdu) oszacowano na podstawie stochastycznego modelu symulacyjnego wykorzystującego rozkłady gęstości prawdopodobieństwa parametrów pojazdów oraz metodę Monte Carlo. Parametry pojazdów estymowano tak, aby otrzymany zbiór pojazdów odzwierciedlał rzeczywistą strukturę samochodów osobowych w Polsce. Oszacowane koszty konwersji pojazdu spalinowego na elektryczny (zakup i montaż silnika elektrycznego i baterii akumulatorów) oraz jego późniejszej koszty eksploatacji umożliwiły ocenę efektywności ekonomicznej procesu konwersji samochodu. Potencjał konwersji samochodów spalinowych na elektryczne został oszacowany poprzez porównanie kosztów eksploatacji pojazdu przed konwersją i kosztów eksploatacji pojazdu po konwersji z uwzględnieniem kosztów jej przeprowadzenia. Potencjał badanego procesu konwersji wyniósł 535 tysięcy sztuk pojazdów, co wygeneruje roczne zapotrzebowanie na energię elektryczną na poziomie 1746,36 GWh przy cenie energii elektrycznej na poziomie 0,6 zł/kWh. Konwersja jest ekonomicznie opłacalna głównie w samochodach osobowych z silnikiem iskrowym (ponad 90% przypadków).

13

Efektywność energetyczna systemu aktywnej izolacji termicznej w budynku jednorodzinnym w warunkach polskich wraz z analizą ekonomiczną i środowiskową

Sadowska Beata, Barkanyi Tomas, Fedorczak-Cisak Małgorzata, Gobcewicz Ewa, Broniewicz Elżbieta, Dec Karolina

Materiały Budowlane

|

2023

|

nr 6

23--27

PL

Celem artykułu jest ocena możliwości poprawy efektywności energetycznej budynków przez zastosowanie systemu aktywnej izolacji termicznej (ATI) w polskich warunkach klimatycznych. Badanie wykonano na przykładzie budynku jednorodzinnego zaprojektowanego w technologii szalunku traconego. Obliczono wysokość niezbędnych nakładów inwestycyjnych na poprawę efektywności energetycznej i cieplnej oraz niezależne źródła energii (kolektory słoneczne, magazyn energii). Przeprowadzono również ocenę środowiskową takiego rozwiązania. Analizy wykazały, że zastosowanie systemu ATI w przedmiotowym budynku powoduje zmniejszenie strat ciepła przez ściany o 52%, redukcję zapotrzebowania ciepła na ogrzewanie o 30% i możliwość obniżenia wskaźnika EP o 20,5% (przy pompie ciepła) oraz 16,9% (przy gazie), przy czasie zwrotu dodatkowych nakładów 6 - 7 lat.

EN

The aim of the article is an attempt to assess the possibility of improving the energy efficiency of buildings with the use of an active thermal insulation (ATI) system in Polish climatic conditions. The study was carried out on the example of a single-family building designed in the permanent formwork technology. The amount of necessary investment outlays for the improvement of energy and thermal efficiency as well as independent generation sources (solar collectors, energy storage) was calculated. An environmental assessment of such a solution was also carried out. Analyzes have shown that the use of the ATI system in the building in question reduces heat losses through the walls by 52%, reduces the heat demand for heating by 30% and allows the EP to be reduced by 20.5% (with a heat pump) and 16.9% (with gas), with a payback time of investment costs of 6 - 7 years.

14

Complex evaluation of the efficiency of urban consolidation centers at the micro level

Savchenko Lidiia, Grygorak Mariya, Polishchuk Volodymyr, Vovk Yuriy, Lyashuk Oleg, Vovk Iryna, Khudobei Roman

Zeszyty Naukowe. Transport / Politechnika Śląska

|

2022

|

z. 115

135--159

EN

A methodical approach for the determination of economic and socio-environmental costs in the application of the city consolidation center at the micro level was proposed and tested on real data. Two options of urban delivery of small shipments are considered, in particular, for e-commerce - direct delivery and delivery through the micro-consolidation center. The system of indicators proposed in this work allows a detailed assessment of the economic component of direct and consolidated delivery, including transportation costs, the functioning of the consolidation center costs and costs for pedestrian delivery to the residential district customers. Socio-economic indicators allow considering the interests of other residents of the city, suffering from a dense traffic flow and harmful emissions from freight vehicles. The proposed method of integrated assessment was tested on real data of a micro district of the city. The results made it possible to estimate the proportion of each component of expenditures in the economic, socio-environmental and total costs for both delivery options. The analysis of the sensitivity of costs to changes in the input parameters showed the difference in the strength of influence, and the rating of influencing factors. The proposed method allows us to estimate the economic costs of all participants in the urban delivery process for small shipments, as well as to prove the rationality of using micro-consolidation to serve a micro district of a large city.

15

Użyteczność analizy LCCA do oceny efektywności ekonomicznej robót dociepleniowych ścian zewnętrznych budynku zabytkowego

Dziadosz Agnieszka, Siejek Ewelina, Rejment Mariusz

Materiały Budowlane

|

2022

|

nr 10

18--20

PL

Celem artykułu jest ocena efektywności ekonomicznej trzech sposobów wykonania robót dociepleniowych ścian zabytkowego budynku wg analizy LCCA (ang. Life Cycle Cost Analysis) oraz metody wielokryterialnej PROMETHEE. Na podstawie uzyskanych wyników określono najkorzystniejsze rozwiązanie, potwierdzając wybór wariantu docieplenia ścian zewnętrznych, który w rzeczywistości został zrealizowany w przypadku zabytkowego budynku dworku w Skrzynkach k. Poznania.

EN

The aim of the article is to assess the economic efficiency of three ways of performing wall insulation works for a historic building based on the LCCA (Life Cycle Cost Analysis) analysis and the PROMETHEE multi-criteria method. On the basis of the obtained results, the most favorable solution was determined, thus confirming the selection of the external wall insulation variant, which was in fact implemented for the historic manor house in Skrzynki near Poznań.

16

Renowacja obiektów podziemnej infrastruktury komunikacyjnej metodą CIPP w aspekcie zasad zrównoważonego rozwoju

Wysokowski Adam

Materiały Budowlane

|

2022

|

nr 2

22--25

PL

Infrastruktura podziemna, głównie sieci przesyłowe mediów oraz inne konstrukcje zagłębione w gruncie, w tym obiekty inżynierskie infrastruktury komunikacyjnej, były budowane od czasu, gdy zaczęły powstawać pierwsze aglomeracje miejskie oraz ciągi komunikacyjne - drogi i linie kolejowe. Należy podkreślić, że znajdują się one w eksploatacji, mimo że dla części z nich zakładany przepisami okres trwałości już dawno został przekroczony i wymagają pilnych remontów lub przebudowy. Artykuł przedstawia zagadnienia dotyczące jednej z najmniej inwazyjnych metod renowacji tego typu obiektów z wykorzystaniem bezwykopowej technologii Cured In Place Pipe (CIPP), której założenia są spójne z obecną polityką UE dotyczącą zasad zrównoważonego rozwoju.

EN

The underground infrastructure, mainly transmission networks for utilities and other structures buried in the ground, including engineering structures of communication infrastructure, have been built since the time when the first urban agglomerations and communication routes - roads and railroad lines - were established. Many of these objects, or traffic culverts are historical objects. It should be emphasized that most of these objects are still in use, even though their lifespan assumed by general regulations has long been exceeded and they require urgent renovation or reconstruction. This paper presents one of the least invasive methods of rehabilitation of such objects using trenchless technology Cured In Place Pipe (CIPP), which assumptions are consistent with current EU policy for sustainable development.

17

Ewaluacja kosztów jednostkowych efektów zewnętrznych transportu, wykorzystywanych w analizach kosztów i korzyści

Ołdakowska Ewa, Ołdakowski Jakub

Materiały Budowlane

|

2022

|

nr 9

103--105

PL

Analiza kosztów i korzyści (AKK) umożliwia ocenę stopnia efektywności decyzji, projektów oraz inwestycji i uwzględnia oczekiwane zyski oraz koszty, w tym koszty zewnętrzne. AKK wykorzystywana jest w ocenie planowanych projektów inwestycyjnych w sektorze transportu w Polsce, w przypadku których beneficjenci ubiegają się o pomoc finansową z funduszy Unii Europejskiej. W artykule zaprezentowano zmiany wartości kosztów jednostkowych efektów zewnętrznych transportu w latach 2017 - 2021 wykorzystywanych w AKK i dokonano ich oceny. Ustalono, że największe zmiany dotyczyły kosztów związanych ze zmianami klimatu.

EN

The cost-benefit (CBA) analysis is an assessment of the degree of efficiency of decisions, projects, and investments, which takes into account the expected profits and costs, including the external costs. The CBA is also the basis for evaluating planned investment projects in the transport sector in Poland, for which beneficiaries apply for financial assistance from European Union funds. This paper presents the changes and makes an assessment (between 2017 and 2021) in the unit cost values of external transport effects used in used in CBA. The most significant changes were found to be related to the costs of climate change.

18

Are regional airports economic effectiveness oriented? Evidence from Poland

Chwiłkowska-Kubala Anna, Cyfert Szymon

Management

|

2022

|

Vol. 26, no. 1

63--78

EN

Are regional airports economic effectiveness-oriented? Evidence from Poland Striving for a satisfactory level of effectiveness, managers must take actions aimed at achieving the set objectives and at reacting flexibly to changes that take place in the environment. They can do it by referring to the concept of dynamic capabilities that draw attention to a specific category of competences. Assuming that dynamic capabilities can be developed in any type of organisation, the article attempts to answer the question about the reasons for the differences in economic effectiveness of 13 Polish regional airports and 458 private enterprises. The results suggest that the category of economic effectiveness is important not only for private enterprises but also for regional airports. The findings reveal that the development of dynamic capabilities is conditioned not only by the period of the enterprise’s existence but also by the context of its operation, primarily the industry context.

19

Accident costs on the railway network in the Czech national conditions

Funk Tomáš, Hromádka Vít, Korytárová Jana, Vítková Eva

Archives of Civil Engineering

|

2022

|

Vol. 68, nr 1

579--593

EN

The issue of assessing socio-economic impacts represent a key element of the decision-making process on the implementation of major public investment projects. The correctness of the decision depends both on the chosen principle of the socio-economic analysis and the input data. The presented article focuses on updating selected input values for the socio-economic assessment of railway infrastructure projects. Specifically, the simplified values of the estimated rail accidents costs. Accident costs are used for considering the change in the safety. At present, these values, which are also stated in the national methodological resources, are based on statistical data of the entire European Union and thus do not reflect the possible national specifics of projects implemented in the territory of individual Member States. The principle of updating values is from a methodological point of view based on the original calculation principles, however, involves a set of information items on the occurrences that emerged in the past in a specific area. The output of the article is a set of methodological steps considering national conditions when determining the average accident costs, subsequently verified on a case study of the railway network in the Czech Republic. The outputs of the presented article directly build on the results of the research project in which the team of article authors has been involved. The research results refer to different values of accident costs uniformly determined for the entire European Union territory and those determined individually for the conditions of the railway infrastructure in the Czech Republic.

20

MFOA-ABC hybrid optimization method for dynamic economic dispatch of the 150 kV sulselbar electrical system

Haripuddin, Suyuti Ansar, Said Sri Mawar, Akil Yusri Syam

Przegląd Elektrotechniczny

|

2021

|

R. 97, nr 8

70--78

EN

This paper proposed a Modified Fruit Fly Optimization Algorithm-Artificial Bee Colony (MFOA-ABC) hybrid optimization method to solve the problem of dynamic economic dispatch (DED) of the 150 kV Sulselbar electrical systems by using two objective functions as tested parameters and considering power balanced, power limits of the generator, and generator ramp rate as constraints. Besides, the voltage profile, the L index voltage stability, and loading margin V-P on critical buses were evaluated. Results simulation of the MFOA-ABC optimization method were compared with other methods and it was obtained that the proposed method was better.

XX

W artykule zaproponowano hybrydową metodę optymalizacji zmodyfikowanego algorytmu optymalizacji muszki owocowej i sztucznej kolonii pszczół (MFOA-ABC) w celu rozwiązania problemu dynamicznej dystrybucji ekonomicznej (DED) systemów elektrycznych 150 kV Sulselbar przy użyciu dwóch funkcji obiektywnych jako testowanych parametrów i biorąc pod uwagę moc zrównoważony, limity mocy generatora i prędkość narastania generatora jako ograniczenia. Ponadto oceniono profil napięciowy, stabilność napięciową wskaźnika L i margines obciążenia V-P na krytycznych szynach. Porównano wyniki symulacji metody optymalizacji MFOA-ABC z innymi metodami i stwierdzono, że proponowana metoda jest lepsza.