Przedmiotem artykułu są zagadnienia związane z zarządzaniem zasobami w przedsięwzięciach budowlanych typu „kompleks operacji”. Zawarto w nim systematykę procesu zarządzania zasobami o różnych strukturach, metodykę postępowania organizacyjnego w planowaniu pracy i kierowaniu realizacją prac przez zasoby czynne. Zasoby te są przedmiotem szczególnego zainteresowania planistów i wykonawców robót budowlanych, decydują o efektywności prowadzenia budów, są ograniczeniem potencjału przedsiębiorstwa budowlanego. W pracy przedstawiono również proces gospodarowania zasobami biernymi (materiałowymi).
EN
The topic of this article is resource management in „complex of operations” construction projects. It contains the systematics of the process of managing resources with different structures, the methodology of organizational procedures in planning work and managing the implementation of work by active resources. These resources are of particular interest to planners and contractors of construction works, they determine the effectiveness of construction, they limit the potential of a construction company. The process of passive resources management (material resources).
W artykule poddano analizie opracowany wcześniej model sterowania relacjami partnerskimi w przedsięwzięciach budowlanych. Model ten oparty jest na wnioskowaniu rozmytym Mamdaniego. Jego zmienne wejściowe stanowią: bieżące oceny poszczególnych parametrów relacji partnerskich, wagi wpływu tych parametrów na czas, koszt, jakość i bezpieczeństwo realizacji przedsięwzięć budowlanych oraz ważność tych kryteriów oceny przedsięwzięcia dla zarządzającego nim. Na ich podstawie określane jest zalecenie do sterowania w odniesieniu do każdego parametru relacji partnerskich. W artykule zbadano wpływ doboru rodzaju funkcji przynależności zmiennych modelu na otrzymywane wyniki. Przeprowadzona analiza wykazała, że wpływ ten jest nieznaczny.
EN
The article analyzes the previously developed model controlling partnering relations in construction projects. This model is based on Mamdani fuzzy inference. Its input variables include: current assessments of particular partnering relation parameters, the weights of these parameters' impact on time, cost, quality and safety of implementation of construction projects, as well as importance of these project assessment criteria for its manager. On the basis of the recommendation is determined to control, for each partnering relation parameter. In the article the influence of the type of membership functions for model variables on the obtained results has been investigated. The analysis has shown that the impact is insignificant.
Warunki realizacji przedsięwzięć budowlanych są specyficzne i znacząco odbiegają od tych, które występują przy wykonywaniu projektów w innych obszarach gospodarki. Długi czas realizacji inwestycji budowlanej, zmienność warunków otoczenia, wpływ warunków atmosferycznych, duża materiałochłonność, indywidualność opracowań projektowych, wewnętrzne i zewnętrzne problemy organizacyjne sprawiają, że przedsięwzięcia budowlane charakteryzują się nadzwyczajnie wysokim poziomem ryzyka. Ze względu na specyfikę budownictwa analiza i ocena ryzyka projektów budowlanych (identyfikacja dużej liczby czynników ryzyka, oszacowanie prawdopodobieństwa wystąpienia i ocena wpływu zagrożeń) jest złożona i w dużym stopniu skomplikowana. W artykule przedstawiono metodykę oceny ryzyka czasu i kosztu przedsięwzięcia budowlanego za pomocą symulacji komputerowej Monte Carlo. Klasyczne podejście do oszacowania ryzyka związanego z kosztem inwestycji rozszerzono o uwzględnienie zarówno kosztów bezpośrednich, jak i pośrednich – zależnych od czasu realizacji. To rozwinięcie pozwala na uwzględnienie kolejnych istotnych czynników, tym samym zwiększając precyzję oceny ryzyka przedsięwzięć budowlanych.
EN
Execution conditions of construction projects are specific and significantly different from circumstances of other economy areas. Long project durations, variability of ambient circumstances, influence of weather conditions, high material consumption, architectural project individuality, internal and external organizational difficulties result in exceptionally high risk levels. In connection with particular construction properties, risk analysis and assessment of construction project (identification a lot of risk factors, probability evaluation of occurring events and assessment threat impact) is complex and intricate. The paper presents a methodology for cost and time risk assessment of construction project based on Monte Carlo method. A basic approach to risk (connected with cost evaluation) was extended to account for direct and indirect costs, which are dependent on project duration. This enhancement allows the planner to consider further, vital factors, thus increasing accuracy of risk assessment for construction projects.
Harmonizacja procesów powtarzalnych realizowanych przez brygady na działkach roboczych wymaga nie tylko określenia terminów ich realizacji, ale również odpowiedniego doboru składu brygad. Należy przy tym dążyć nie wyłącznie do minimalizacji czasu realizacji przedsięwzięcia, lecz także do zapewnienia ciągłości pracy jednostek organizacyjnych. Ze względu na zależność pomiędzy tymi dążeniami (sprzeczność celów optymalizacji), jest konieczne rozpatrywanie problemu harmonizacji procesów powtarzalnych jako dwukryterialnego zagadnienia optymalizacji i poszukiwanie rozwiązań kompromisowych. W artykule problem ten opisano za pomocą modelu matematycznego programowania liniowego mieszanego, a opracowane podejście do harmonogramowania zilustrowano na przykładzie.
EN
Harmonizing the work of crews that conduct repetitive construction processes involves not only scheduling with respect to time, but also determining the crew’s composition. With repetitive processes, minimizing the total project duration is usually not the sole objective – another one is continuity of the crews’ work. As the objectives are interdependent and contradictory, it is necessary to approach this scheduling problem as a bi criteria optimization problem, and to search for a compromise. The paper uses the mixed linear programming to model this problem and uses a case study to illustrate it.
Jednym z celów optymalizacji harmonogramów realizacji przedsięwzięć budowlanych jest dążenie do wyrównania poziomu zatrudnienia ogólnego lub robotników poszczególnych specjalności zawodowych. Przy założeniu, że przedsięwzięcie będzie realizowane w minimalnym czasie, lepsze wykorzystanie zasobów jest możliwe poprzez ustalanie terminu realizacji proce-sów niekrytycznych w przedziale od terminów najwcześniejszych do najpóźniejszych, a także poprzez zastosowanie zmiennej w czasie intensywności realizacji procesów niekrytycznych o drugorzędnym znaczeniu. W pracy przedstawiono model matematyczny zagadnienia oraz przykład rozwiązania modelu i harmonogram przedsięwzięcia z ustaloną organizacją wykonania procesów niekrytycznych.
EN
One of the aims of optimising construction schedules is levelling human resources utilisation – in terms of both total numbers of workforce and particular specialty crews. Assuming that a project is to be completed within minimum time, better resource utilisation is achieved by scheduling non-critical processes to commence some time between their earliest and latest possible starting dates, and/or by changing the intensity of the work on some of the non-critical tasks that are of lower importance – by adding or removing some of their resources under way. The paper presents a mathematical model of this problem and an example of applying the model to the project of the predetermined organization of non-critical tasks.
Cooperation marks co-operation, co-operation between men or enterprises. Organizations undertaking co-operation - common working they - aim to achievement of mutual advantages: information exchanges voluntarily, changes introduce, problems solve and they limit the range of competing. The activity on building market be characterizes by with variety of forms resulting with creature of building objects as well as the joining of material production and the services. It according from needs as well as the experience and the investor's potential was used was one or several systems of realization of building undertakings about different range of cooperative connections - the own execution, the investor's, general executor of investment, manager of project.
Realizacja złożonych przedsięwzięć budowlanych obejmuje zadania powierzane podwykonawcom, wymagające specjalistycznych umiejętności lub których wykonanie przekracza zdolności produkcyjne generalnego wykonawcy w umownym okresie realizacji. W celu harmonizacji procesów jest konieczne dokonanie doboru kooperantów w oparciu o oferty cenowe, a także zsynchronizowanie terminów ich zatrudnienia z portfelem ich bieżących i przyszłych zleceń. W pracy przedstawiono model matematyczny zagadnienia oraz przykład doboru podwykonawców budowlanych.
EN
Complex construction projects involve subcontracting some tasks, as the main contractor is not able to complete them due to resource unavailability, inadequate expertise, or for purely economic reasons. To coordinate operations on the building site, subcontractors availability has to be considered with respect to the project requirements and subcontractors' project portfolios. The paper presents a mathematical model of this problem and an example of its implementation in the selection of subcontractors.
W artykule zostały przedstawione wstępne wymogi stosowania i modelowania systemów logistycznych dla złożonych przedsięwzięć budowanych. Ma to na celu wspomagać terminową i bezproblemową realizację inwestycji. Autorzy wskazują przykładowe zagrożenia występujące w fazie wykonawczej przedsięwzięcia budowlanego o charakterze rewitalizacyjnym, wynikające z przyjętego harmonogramu robót oraz rozwiązań w obsłudze logistycznej.
EN
This article is intended to demonstrate the desirability of use, but also proper modeling of logistic systems, in particular for complex building projects as a factor supporting the timely and smooth implementation of the building investment. There are also referenced some examples of potentially hazardous circumstances occurring during revitalization type construction work execution phase, resulting from the proposed work schedule and solutions in logistics.
Zarządzanie ryzykiem jest procedurą stosunkowo trudną do wdrożenia w budownictwie. Jednakże losowy charakter zjawisk mających wpływ na produkcję budowlaną zachęca do głębszych analiz nad tym zagadnieniem. Zakres referatu obejmuje krótką charakterystykę jednej z powszechnie wykorzystywanych metodyk – PRINCE2 z jednoczesnym uwypukleniem zarządzania ryzykiem na tle procesów stanowiących filary owej metodyki. Uwaga została skupiona na możliwości wykorzystania tzw. Rejestru Ryzyka w ramach przedsięwzięć budowlanych do utworzenia listy ryzyk, ich charakterystyki, określenia potencjalnej straty oraz zaproponowania odpowiedniej reakcji (planów rezerwowych).
EN
Risk management is a procedure that is relatively difficult to implement in construction industry. However, the random nature of phenomena influencing construction production encourages one to carry out more insightful analyses of this issue. The scope of the paper covers a brief description of one of the most widely used methodologies: PRINCE2. Risk management is emphasised against the processes constituting the pillars of that methodology. Attention is focused on the possibility to use the so-called Risk Register within construction projects to produce lists of risk and their description, to determine potential loss and to put forward proper responses (strategies of risk).
Pomimo wielu narzędzi wspomagających zarządzanie procesem budowlanym, opóźnienie czasu realizacji robót jest zjawiskiem często spotykanym. Właściwe rozpoznanie opóźnienia powinno ustalić przyczyny jego wystąpienia, stronę odpowiedzialną za jego powstanie i wskazać, kto poniesie konsekwencje zaistniałej sytuacji. Na powstawanie opóźnień ma wpływ szereg czynników, które autorzy referatu podzielili na trzy grupy: czynniki ludzkie, związane z warunkami kontraktu oraz czynniki nieprzewidywalne. Występowanie poszczególnych czynników jest uzależnione od indywidualnych parametrów przedsięwzięcia i jego złożoności, a także od czynników lokalnych – uwarunkowań klimatycznych, politycznych czy ekonomicznych. W referacie opisano poszczególne grupy czynników i przedstawiono wyniki przeprowadzonych badań ankietowych, dotyczących opóźnień w robotach budowlanych. Poznanie tych czynników może ułatwić podejmowanie działań osłonowych, zmniejszających ryzyko wystąpienia opóźnień w realizacji budowy.
EN
Despite numerous tools supporting construction process management, delays frequently occur in construction projects. Previous studies have pointed out that proper identification of construction delays depends on determination of reasons for delays, who is responsible and who will be in charge of a delay. In the authors’ opinion, the factors influencing construction delays can be divided into three categories: human factors, factors connected with the terms and conditions of a contract and unforeseeable factors. Questionnaire surveys were conducted among consulting companies to find the most significant problems causing construction delays. The above conclusions can be helpful in minimizing delays occurrence risks.
11
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule dokonano analizy rozwoju infrastruktury budowlanej we Wrocławiu w świetle przygotowań do piłkarskiej imprezy sportowej na szczeblu europejskim. Rozwój ten spowodowany jest potrzebą dopasowania istniejącej infrastruktury do standardów przewidzianych dla tego typu wydarzeń. Autorzy dokonali analizy poszczególnych segmentów infrastruktury miejskiej oraz planów ich rozwoju. W materiale postawiono tezę, że organizowanie markowych imprez jest najlepszą formą promocji i rozwoju każdego miasta. Taka forma rozwoju ma swoje zalety, ale generuje także problemy, które zostały opisane w przedstawionym artykule.
EN
The article analyses development of Wroclaw's building infrastructure in the light of preparations for Eropean level football championship. This type of performance demands an existing infrastructure development to achieve required standard. Authors analysed different types of urban infrastructure and its plans of development. In this material is put thesis that organizing performance like European Football Championship is fairest form of promotion and development of each city. However, such form of evoltion generates from the one hand advantages on the other hand problems also. These problems have been described in presented paper.
12
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule omówiono wyniki badania struktury kosztów w budowlanych projektach inwestycyjnych. Podkreślono, że redukcja kosztów wymaga znajomości miejsc ich powstawania. Podano wyniki badania struktury kosztów w kalkulacjach kosztorysowych. Wskazano konieczność prowadzenia kontrolingu kosztów przedsięwzięć budowlanych.
EN
The article presents results of the studies on a structure of the costs in construction investment projects. It was underlined that a reduction of the costs requires a knowledge of their origins. The results of the studies on a structure of the costs in a cost estimation process were publicized. It was noticed that there is a necessity of the project cost controlling.
13
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
This paper presents an original method of planning construction projects, taking into account the influence of potential risk factors. The method is called the Method of Construction Risk Assessment (MOCRA). According to this method, first the material-financial plan of a project (a construction project in the example provided) is analyzed. Then risk factors are identified, taking into account the project’s specificity. The end result of this stage is a list of risk factors. In the third stage the risk is reduced or minimized where possible. Finally, the specified risk factors are quantified, which is a difficult task. The effectiveness of the risk assessment depends on how thoroughly this task is carried out. Since point scale assessment of risk does not appeal to engineers, in MOCRA quantified risk is allocated in the material-financial plan. Thanks to this, one can prepare contingency plans, i.e. plans (action variants) to be implemented when particular risk factors occur. Having completed the project, one can use MOCRA to check the accuracy of the assessment (forecast) and select the best contingency action variant, whereby the method’s effectiveness in planning future projects is improved.
PL
W artykule przedstawiono autorską metodę planowania przedsięwzięć budowlanych z możliwością uwzględniania wpływu potencjalnych czynników ryzyka. Metoda nosi nazwę MOCRA (Method of Construction Risk Assessment). W pierwszym etapie proponowanej metody przeprowadza się analizę planu rzeczowo-finansowego przedsięwzięcia (w przedstawionym przykładzie jest to przedsięwzięcie budowlane). Następnie, biorąc pod uwagę specyfikę wykonywanego obiektu, dokonuje się identyfikacji czynników ryzyka. Ten element analizy jest jednocześnie drugim etapem metody MOCRA, którego finalny efekt sprowadza się do opracowania zestawienia – listy czynników ryzyka. Etap trzeci polega na redukcji lub zminimalizowaniu ryzyka tam, gdzie jest to możliwe. W kolejnym etapie dokonuje się kwantyfikacji wyspecyfikowanych czynników ryzyka. Etap ten jest trudny, ale od rzetelności jego wykonania zależy w dużym stopniu efektywność oceny ryzyka. Ocena punktowa ryzyka nie trafia do wyobraźni inżynierów, dlatego w metodzie MOCRA dokonuje się alokacji skwantyfikowanego ryzyka w planie rzeczowo-finansowym. Konsekwencją takiego działania jest możliwość budowy planów awaryjnych, czyli planów realizowanych na wypadek wystąpienia poszczególnych czynników ryzyka. Taki plan awaryjny można traktować jako wariant działania. Po zrealizowaniu inwestycji istnieje możliwość, na bazie metody MOCRA, określenia trafności oceny (prognozy) i wybrania najlepszego wariantu awaryjnego, co poprawia skuteczność metody w planowaniu kolejnych przedsięwzięć. Biorąc pod uwagę aspekt utylitarny metody, przedstawiono przykład jej zastosowania w planowaniu realizacji przedsięwzięcia budowlanego, którego wykonawcą była średnia firma budowlana. Podsumowując, przedstawiona metoda nie może być traktowana jako „magiczna skrzynka”, która rozwiązuje wszystkie problemy predykcji potencjalnych zagrożeń oraz ich wpływu na realizację inwestycji. Można jednak traktować ją jako narzędzie wspomagające proces decyzyjny, związany z planowaniem realizacji przedsięwzięcia budowlanego.
W artykule przedstawiono analizę możliwości oceny ryzyka realizacji przedsięwzięć budowlanych. Skoncentrowano się na zagadnieniach dotyczących identyfikacji i kwantyfikacji ryzyka. Efektem identyfikacji jest specyfikacja czynników ryzyka w rozbiciu na fazy wykonania obiektów budowlanych. Opisano zasady i tok postępowania w procesie zarządzania ryzykiem. Ponadto zdefiniowano główne pojęcia dotyczące przedsięwzięć budowlanych.
Realizacja przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (grupa I i II) lub tych, które nie są bezpośrednio związane z ochroną obszaru Natura 2000. a mogą one znacząco oddziaływać na ten obszar (grupa III) jest możliwa po przeprowadzeniu oceny oddziaływania na środowisko (OOŚ). Nowelizacja ustawy Prawo ochrony środowiska (POŚ) z 28 lipca 2005 w istotny sposób zmieniła procedury inwestycyjne dotyczące m.in. ocen oddziaływania na środowisko i nałożyła nowe obowiązki, zarówno na inwestora, jak i organy prowadzące postępowanie administracyjne w celu wydania decyzji środowiskowej. W myśl przepisów prawnych postępowanie OOŚ należy przeprowadzić przed uzyskaniem pozwolenia na budowę bądź zgłoszeniem robót budowlanych. Celem niniejszych rozważań jest analiza procedur OOŚ w kontekście rzeczywistego czasu uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizacje przedsięwzięcia. Analiza porównawcza czasu potrzebnego na wydanie decyzji z czasem rzeczywistym jednoznacznie wskazuje, że występują zakłócenia i nieprawidłowości m -procedurze OOŚ.
EN
Every building activity interferes with environment to some extend. Realization of projects that can profoundly affect the environment (Ist and IInd group) or those that are not directly connected with presentation of Natura 2000 area but can influence this territory (IIIrd group) is enabled by conducting. Environmental Impact Assesment (EIA) Actualization of Environment Preservation Law act (Poś) in-July. 28 of 2005 has vitally changed investment procedures concerning inter alia assesment of influence on environment and has put new duties on investor, as well as on institutions pursuing administrative proceeding in order to give an environmental resolution. According to the law, procedures EIA have to be conducted before obtaining planning pemission and before applying, for build or building works. The aim of this article is analysis of EIA procedures in context of actual time of obtaining resolution on environmental motives of permossion for investment. Comparative analysis of time needed for resolving a decission and actual time clearly- indicates existence of interferences and faults in EIA procedure.
Partnering jest koncepcją realizacji przedsięwzięcia, w której z założenia relacja między inwestorem a wykonawcą oparta jest na zaufaniu, dążeniu do osiągnięcia wspólnych celów i zrozumieniu indywidualnych oczekiwań każdego z nich. Ta forma współpracy stała się popularna w latach 90, a pojawiające się systematycznie publikacje, zawierające przykłady współpracy partnerskiej, potwierdzają ciągłe zainteresowanie tym tematem. W artykule przedstawiono definicje i rodzaje partneringu, a także fragment przebiegu procedury partnerskiej na praktycznym przykładzie.
EN
Partnering is a concept of procurement system where the relationship between client and contractor is based on trust, common goals and an understanding of each other's individual expectations. Partnering became fashionable in the 1990s. There are still many publications which give practical implementations of partnering in construction and there is still au interest on this topic. The paper presents definitions, stages and a part of real project partnering process.
17
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Kontyngencja przedsięwzięć budowlanych obliczana jest na podstawie wszechstronnej analizy kosztowych i czasowych uwarunkowań realizacyjnych oraz identyfikacji i badania technologii i organizacji przedsięwzięcia. W analizie rozpatrywane są stochastyczne warunki realizacji, określane przez środowisko naturalne i ekonomiczne oraz konstrukcję obiektu i zasoby eealizacyjne. Wyniki analizy yznaczają alokację zasobów, oczekiwane najwcześniejsze terminy rozpoczęcia i oczekiwane najwcześniejsze terminy zakończenia wszystkich czynności oraz oczekiwany całkowity koszt i oczekiwany całkowity czas realizacji przedsięwzięcia. W zależności od aktualnych potrzeb możliwe jest obliczenie minimalnego całkowitego kosztu lub minimalnego całkowitego czasu, lub wyznaczenie rozwiązania kompromisowego realizacji przedsięwzięcia. Dla wszystkich analizowanych wariantów określa się kontyngencję kosztu i kontyngencję czasu oraz wyznacza odpowiadające im krzywe kontyngencji. Pozwala to porównywać wszystkie warianty nie tylko z punktu widzenia kosztów i czasu, ale także ze względu na ryzyko wykonania. Najlepsze rozwiązanie do realizacji wybiera się odpowiednio do istniejącego, akceptowalnego przez inwestora i wykonawcę poziomu ryzyka.
EN
Contingency of construction projects is calculated on the basis of comprehensive analysis of the coast and time execution conditions, and identification and examining construction project execution technology and organization. The stochastic conditions defined by the natural and economic circumstances, construction structure and construction resources are considered in the analysis. The outcome of the analysis determines the resources allocation, expected earliest start time and expected earliest finish time for all activities, and execution of total expected cost and total expected time of the whole project. Depending on the actual needs it is possible to calculate the minimal total expected cost or minimal total expected time of the project execution or compromise solutions. For all analyzed variants the cost contingency and time contingency are calculated and in relation to them the contingency curves are plotted. It makes possible to compare all vriamts not only from the cost and time viewpoint but also from the risk point of view. The best final execution solution is selected according to all mentioned conditions and the level of risk acceptable for the owners and contractors.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.