The purpose of this study is to compare the condition and development prospects of the wind power sector in Poland and Ukraine. Our research is based on reports and studies prepared by industry organizations associating wind generating companies and wind farm equipment manufacturers. For Poland, the Energy Regulatory Office (Urząd Regulacji Energetyki - URE) and Central Statistical Office (Główny Urząd Statystyczny – GUS) were the principal sources of data. Wind farming industry has developed considerably both in Poland and Ukraine, however the installed capacity growth was significantly higher in Poland. The combined installed capacity of wind farms in Poland in 2017 exceeded more than ten times the combined installed capacity of similar facilities in Ukraine. In 2017 the capacity growth in Poland visibly decelerated. In Ukraine 2017 was another year of growth in wind farming. According to public sources, new wind farms with the capacity in excess of 300 MW are to be commissioned in Ukraine in the nearest future. In Poland, large wind farms are about to be commissioned on the Baltic Sea.
PL
Celem badań była analiza stanu i perspektyw rozwoju energetyki wiatrowej w Polsce i na Ukrainie. Materiał badawczy stanowiły raporty i opracowania organizacji branżowych zrzeszających wytwórców energii elektrycznej z farm wiatrowych i producentów urządzeń do pozyskiwania energii z wiatru. Zarówno w Polsce, jak i na Ukrainie miał miejsce znaczny rozwój sektora energetyki wiatrowej. Jednakże znacznie wyższy przyrost mocy zainstalowanej w elektrowniach wiatrowych odnotowano w Polsce. Ilość mocy zainstalowanej w instalacjach wiatrowych znajdujących się na terytorium Polski w 2017 roku ponad 10-krotnie przewyższała łączną moc wiatrowych siłowni na Ukrainie. W 2017 r. w sektorze energetyki wiatrowej w Polsce odnotowano znaczne zahamowanie przyrostu nowych mocy. Natomiast na Ukrainie tendencja rozwoju energetyki wiatrowej w 2017 r. miała charakter wzrostowy. Z przeprowadzonych analiz i informacji w najbliższej przyszłości na Ukrainie planowane jest uruchomienie dużych farm wiatrowych o mocy przewyższającej 300 MW. W Polsce natomiast planowane jest uruchomienie dużych instalacji wiatrowych na Bałtyku.
W artykule scharakteryzowano funkcjonowanie polskiego systemu gospodarki zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym. Przedstawiono aspekty prawne (polskie oraz europejskie) funkcjonowania systemu, jak i również aspekty organizacyjne. Porównano dwa lata - 2009 oraz 2013 r.
EN
The article describes functioning of the Polish system of the electrical and electronic equipment waste management. The legal aspects (Polish and European) of the system, as well as organizational aspects were presented. Two periods - 2009 and 2013 years were compared.
Badano wpływ parametrów technologicznych wytłaczania na zimno ziaren rzepaku w prasie ślimakowej na ilość pozyskanego oleju oraz zawartość zanieczyszczeń w postaci związków fosforu. Parametry procesu wytłaczania mają istotny wpływ na właściwości użytkowe oleju rzepakowego jako paliwa. Wyniki badań pozwalają na sformułowanie wniosku, że istnieje konieczność oznaczania zawartości fosforu w wytłaczanym oleju. Badania takie powinny uwzględniać odmianę rzepaku, stosowane zabiegi agrotechniczne, miejsce i termin zbiorów, sposób przechowywania oraz wstępnego przygotowania ziaren rzepaku. Niewłaściwy dobór parametrów wytłaczania może skutkować znacznym wzrostem zawartości związków fosforu w uzyskanym paliwie, co będzie mieć bardzo niekorzystny wpływ na pracę i trwałość silnika.
EN
The influence of the technological parameters of rape seed cold extrusion process with screw press on the amount of oil and contents of contaminants phosphorus compounds was investigated. The process parameters have a significant impact on the performance of rapeseed oil as a fuel.The results of investigations point out at necessity of phosphorus content determination in the extruded oil. Such investigations should be carried out depending on the variety of rape seed, used agricultural practices, site and date of harvesting storage and pre-treatment of seed. The incorrect selection of pressing parameters can result in considerable increase in the content of phosphorus compounds in the obtained fuel; that can affect very disadvantageously the engine operation and life.
Przedstawiono wyniki badań eksperymentalnych nad wykorzystaniem czystego oleju rzepakowego do zasilania silnika o ZS zamontowanego w ciągniku rolniczym. W silniku zastosowano dwuzbiornikowy układ paliwowy z podgrzewaniem oleju rzepakowego. Rozruch silnika odbywał się na oleju napędowym, a po osiągnięciu odpowiedniej temperatury (stabilności cieplnej) następowało automatyczne przełączenie na paliwo roślinne. Badano wpływ parametrów konstrukcyjnych silnika: kąt wyprzedzenia początku wtrysku paliwa, ciśnienie wtrysku i ciśnienie sprężania powietrza w komorze spalania, na moc, moment obrotowy i jednostkowe zużycie paliwa. Badania wykazały, że zasilanie silnika czystym olejem rzepakowym prowadzi do zmniejszenia mocy efektywnej o 12%, momentu obrotowego o 9%, a jednostkowe zużycia paliwa wzrasta o 15%. Zmiana wartości kąta wyprzedzenia początku wtrysku paliwa wpływa na jednostkowe zużycie paliwa. Najkorzystniejszą wartość uzyskano dla 15° kąta wyprzedzenia początku wtrysku paliwa.
EN
There are presented the results of experimental investigations on utilization of pure rape seed oil to feeding the self-ignition engine mounted on the agricultural tractor. A two-tank fuel system with heating of rape seed oil was mounted in the engine. The engine starting was performed on diesel oil, then upon achievement of appropriate temperature the system was automatically shifted to a plant fuel. There was investigated the effect of engine design parameters on the power, torque and specific fuel consumption. The investigations showed that feeding of the engine with pure rape seed oil resulted in the decreased power by 12%, decreased torque by 9% and increased specific fuel consumption by 15%. The change in the fuel injection advance angle affected the specific fuel consumption; its best value was obtained at the angle of 15°.
Omówiono wielkość produkcji biokomponentów w Polsce w latach 2009-2012, ze szczególnym uwzględnieniem sektora bioetanolu. Przeprowadzono analizę i ocenę atrakcyjności sektora bioetanolu w Polsce, opierając się na metodzie wielokryterialnej, punktowej M.E. Portera. Z przeprowadzonych analiz wynika, że nastąpił dalszy spadek liczby inwestycji związanych z produkcją bioetanolu i w związku z tym spadek atrakcyjności (pozycji na rynku) sektora bioetanolu w Polsce.
EN
Discussed is the volume of biocomponent production in Poland in the years 2009-2012 with a special attention paid to the bioethanol sector. Conducted are, based on ME Porter multi-criteria and scoring methods, the analysis and the assessment of bioethanol sector attractiveness in Poland. The analyses show that there has been a significant decline in the number of investments related to the production of bioethanol and, consequently, a decline in attractiveness (market position) of the bioethanol sector in Poland.
W artykule omówiono historię produkcji etanolu w Polsce. Zwrócono uwagę, że paliwo z bioetanolu zaczęto stosować w Polsce w 1928 r. Krajowe zdolności produkcyjne bioetanolu pierwszej generacji (wytwarzanego z roślin jadalnych) na cele paliwowe wynoszą około 750 mln l/rok. Niekorzystne otoczenie globalne jak i konkurencyjne na rynku światowym ma niekorzystny wpływ na krajowy sektor bioetanolu. Biopaliwa transportowe, wykorzystywane obecnie na świecie, to bioetanol i biodiesel pierwszej generacji produkowane głównie z surowców rolniczych, które są stosowane jednocześnie do celów spożywczych. 75% produkcji światowej objętościowo stanowi bioetanol, zaś pozostała część – biodiesel. Unia Europejska jest największym producentem biodiesla na świecie (od wielu lat ścisłą czołówkę stanowią Niemcy), natomiast produkcja bioetanolu na starym kontynencie wydaje się być minimalna w stosunku do skali towarzyszącej globalnym liderom w tym zakresie, tj. Stanom Zjednoczonym i Brazylii. Jedynie niespełna 30% krajowego zapotrzebowania na bioetanol pochodzi z naszego rynku. Na pogorszenie koniunktury na polskim rynku może mieć istotny wpływ również promocja biopaliw drugiej generacji, produkowanych z roślin niejadalnych. Krajowy sektor bioetanolu ma duże zapóźnienia technologiczne w produkcji biopaliw drugiej generacji w porównaniu ze światowymi i europejskimi liderami. Na etapie prywatyzacji krajowego sektora wyrobów spirytusowych (lata 1996-2000) nie pomyślano o stworzeniu strategii rozwoju gorzelni i sektora bioetanolowego, powiązanego przecież technologicznie z przemysłem spirytusowym. Wydaje się, że taka konieczność występuje obecnie i powinna objąć obydwa sektory biopaliwowe: pierwszej generacji i tworzący się sektor drugiej generacji biopaliw transportowych.
EN
Discusssed is the history of ethanol production in Poland. Attention is called to the fact that the fuel produced from ethanol was for the first time used in Poland in the year 1928. Domestic production abilities of the first generation (produced from edible plants) ethanol used for fuel purposes amount to about 750 million litres per year. Disadvantageous global surrounding and its competitiveness have unfavourable influence on the domestic bioethanol sector. Transport biofuels, used at present throughout the world, are the first generation bioethanol and biodiesel produced mainly from agricultural raw materials which are at the same time used for consumption purposes. Bioethanol makes 75% of the world production in volume while the remaining part is biodiesel. The European Union is the biggest biodiesel producer in the world (for many years Germany is in the lead) whereas bioethanol production on the old continent seems to be very minimal in comparison with the production scale of global leaders in this field i.e. the United States and Brasil. Only less than 30% of the domestic demand for bioethanol comes from our market. Substantial influence on the present recession in this field can have promotion of second generation fuels produced from inedible plants. Domestic bioethanol sector is in the second generation bioethanol production far away behind the world and European leaders. On the stage of deregulation of the alcohol products domestic sector (years 1996-2000) nobody was thinking about creating the development strategy of distillery and bioethanol sector which is, after all, technologically connected with alcohol industry. It seems that such necessity is just arising and should comprise both biofuel sectors: of the first generation and the just originating sector of the second generation transport biofuels.
Zwrócono uwagę, że kluczowym elementem produkcji i stosowania biopaliw miałyby być korzyści środowiskowe, w tym możliwość ograniczenia emisji gazów cieplarnianych. Szacuje się, że 25% globalnej emisji CO2 wytworzonego w związku z rozwojem cywilizacyjnym pochodzi z sektora transportu samochodowego. W procesie spalania w silniku spalinowym zarówno bioetanolu jak i benzyny uwalniany jest CO2. Przyjęła się teza, że teoretycznie biopaliwa są neutralne pod względem emisji dwutlenku węgla, ponieważ CO2 zaabsorbowany zostaje podczas wzrostu rośliny użytej do produkcji bioetanolu. Korzyści z biopaliw są już nie tak oczywiste w przypadku analizy „cyklu życiowego” (LCA), przy której bada się nie tylko spalanie, ale także produkcję i przetwarzanie biosurowca w paliwo. Redukcja emisji CO2 wynosi wtedy zaledwie około 18-25% dla systemu 2-fazowego produkcji bioetanolu (produkcja destylatu w gorzelni, odwadnianie w innym zakładzie) i przeciętnie 40% dla systemu jednofazowego (produkcja bioetanolu w jednym zakładzie). Komisja Europejska wspiera obecnie biopaliwa drugiej generacji, produkowane z roślin niejadalnych i odpadów. Brak jest jednak efektywnej ekonomicznie technologii produkcji biopaliw transportowych drugiej generacji na dużą skalę, np. z roślin zawierających ligninocelulozę. Przewiduje się, że formy wsparcia dla biopaliw pierwszej generacji zostaną całkowicie zatrzymane do 2020 r. Zostaje zatem produkcja biopaliw drugiej generacji z surowców odpadowych.
EN
Attention is called to the fact that the key element of production and utilization of biofuels would be the environmental benefits, including the possibility of greenhouse gases emission reduction. Estimated is that 25% of global CO2 emission produced in connection with civilization development, comes from the road transportation sector. During combustion process of bioethanol or petrol in a combustion motor a certain amount of CO2 is released to the atmosphere. A thesis has been accepted that theoretically the biofuels are neutral as far as the carbon dioxide is concerned, because CO2 is absorbed during the growth of a plant used for bioethanol production. But the benefits from biofuels are not so obvious in the case of life-cycle analysis (LCA) during which not only combustion is investigated but also the production and biofeedstock processing into fuel. CO2 emission reduction amounts then to only about 18-25% for the 2-phase bioethanol production system (distillate production in a distillery, unwatering in some other plant) and 40% for one-phase system (bioethanol production in one plant). The European Commission supports the biofuels of second generation, produced from inedible plants and wastes. But there is still a lack of an economically effective technology of the second generation transportation biofuels production on a large scale, for instance from plants containing lignocellulose. It is expected that various forms of support for the first generation biofuels will end completely until the year 2020. Therefore, only the second generation biofuels production from waste feedstocks will be continued.
8
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Biopaliwa transportowe objęte są szeregiem uregulowań międzynarodowych i krajowych, fiskalno-prawnych i normatywnych. Ostatnio weszła w życie nowa dyrektywa 2009/28/EC, która zastąpiła dyrektywy 2001/77/EC i 2003/30/EC. Stawia ona przed biopaliwami transportowymi nowe wyzwania, związane głównie ze zrównoważonością i redukcją emisji CO2.
EN
Biofuels for transport are covered by a number of international and national, fiscal and legal, as well as normative regulations. Recently the Directive 2009/28/EC have come into force and replaced the previous Directives 2001/77/ES and 2003/30/EC. This new Directive raises new challenges for the biofuels concerning mainly the balance and emission of CO2.
9
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Ceny ropy naftowej wywierają przemożny wpływ na tempo rozwoju gospodarczego. Załamanie światowej koniunktury w połowie 2008 r. doskonale to dokumentuje. Rekordowo wysokie notowania baryłki ropy naftowej latem 2008 r., poprzedzające giełdowy krach i fale upadłości w sektorze bankowym w drugiej jego połowie, nie przyczyniły się jednak do nich bezpośrednio. W dużej mierze wyniesienie cen ropy naftowej do wspomnianego poziomu stanowiło konsekwencje postrzeganie przez inwestorów rynku surowcowego jako stosunkowo bezpiecznego i lokowania w nim środków wycofywanych pośpiesznie z ryzykownych przedsięwzięć kapitałowych w pierwszym półroczu 2008 r.
EN
Biofuels for transport are covered by a number of international and national, fiscal and legal, as well as normative regulations. Recently the Directive 2009/28/EC have come into force and replaced the previous Directives 2001/77/ES and 2003/30/EC. This new Directive raises new challenges for the biofuels concerning mainly the balance and emission of CO2. The biofuel market of 1st generation is growing across the globe very dynamically. As far as industrial-scale of 2nd generation is concerned, there is no production of biofuels for transport.
W artykule przedstawiono wyniki badań wpływu prędkości obrotowej ślimaka na wydajność prasy podczas tłoczenia nasion lnu z uwzględnieniem różnych średnic dyszy wylotowej. Określono wpływ prędkości obrotowej ślimaka oraz średnicy dyszy wylotowej prasy na zmienność wskaźnika jednostkowego zużycia energii.
EN
Research results of the influence of the revolving speed of the worm on the production capacity of the extraction press were presented having taken into account different exhaust nozzle diameters. The influence was determined of the revolving speed of the worm and of the exhaust nozzle diameter of the extraction press on variability of a per unit energy consumption index.
11
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W pracy przedstawiono wpływ zużycia wybranych elementów roboczych zakłócających przepływ materiału w adiabatycznym ekstruderze jednoślimakowym. Podczas procesu badano temperaturę głowicy ślimaka, gęstość uzyskiwanego ekstrudatu oraz jednostkowe zużycie energii. Przeprowadzono analizę możliwości uzyskania zakładanych parametrów ekstruzji przy różnym stopniu zużycia elementów roboczych ekstrudera poprzez zmianę natężenia przepływu materiału.
EN
Paper presented the effect of wear and tear of selected working elements disturbing material flow in an adiabatic single-screw extruder. The temperature of worm head, density of produced extrudate and specific energy consumption were measured during extrusion process. The possibilities of achieving assumed extrusion parameters through the changes in material flow intensity were analysed at different wear and tear degree of working elements.
12
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Przyczyny złego stanu obiektów mostowych są znane. Znane są również niezbędne kierunki działań, które mogą poprawić sytuację. Dlaczego więc jest tak źle?!
14
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W procesie produkcji mleka surowego możliwość zastosowania pomp ciepła związana jest z niskotemperaturowymi źródłami ciepła, którymi mogą być: schładzane mleko, powietrze z wentylowanej obory, maszynowni czy odchody (płynne - gnojowica, stałe - obornik). Szczególnie duże szanse rozwoju w procesie produkcji mleka surowego mają urządzenia łączące funkcje chłodnicze i grzewcze, oraz układy biwalentne, związane z zasilaniem drugiego źródła (grzałki) przez II strefową taryfę elektroenergetyczną. Brak jest jednoznacznych informacji na temat opłacalności wykorzystania energii odpadowej w procesie produkcji mleka przez pompy ciepła. Źródła ciepła odpadowego w produkcji mleka mogą być stosowane po przeprowadzeniu szczegółowych analiz ich przydatności i przewidywanych efektów, zazwyczaj związane jest to z dużą koncentracją stad krów mlecznych.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.