Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Zastosowanie szkła w celu rozszczepiania światła w architekturze

Urbaniak Mateusz

Świat Szkła

|

2025

|

R. 30, nr 2

19--22

2

Najnowsza japońska „architektura materiałów”: szkło i zieleń. Część 8

Kido Ewa Maria, Cywiński Zbigniew

Świat Szkła

|

2025

|

R. 30, nr 1

8--15

3

Forester's House in Hajnówka – as a variant of the community center

Owerczuk Aleksander

Przestrzeń i Forma

|

2025

|

nr 61

235--248

PL

In the interwar period, Hajnówka transformed from a rural town into an urban center. Its development was based on the dynamically developing wood industry. To meet the needs of the employees of the Wood Works of the State Forests, as well as all residents of the city, the Forester's House was built. The building is an example of a variant of a community center, erected with one professional group in mind and popular at that time. The architectural and functional solutions used are characteristic of the era, but also have many individual features that increase the value of the building as a testimony to the past.

EN

Hajnówka w okresie międzywojennym z miejscowości o wiejskim charakterze przekształciła się w ośrodek miejski. Jej rozwój był oparty na dynamicznie rozwijającym się przemyśle drzewnym. Dla zapewnienia potrzeb pracowników Zakładów Drzewnych Lasów Państwowych, a także wszystkich mieszkańców miasta, został wybudowany Dom Leśnika. Obiekt jest przykładem wariantu domu ludowego, wznoszonego z myślą o jednej grupie zawodowej i popularnego w tym czasie. Zastosowane rozwiązania architektoniczne i funkcjonalne są charakterystyczne dla epoki, ale też mają wiele indywidualnych cech, które podnoszą wartość obiektu jako świadectwa przeszłości.

4

Prośrodowiskowe rozwiązania w architekturze: strategie projektowe i ich wpływ na zrównoważony rozwój

Starzyk Agnieszka, Marchwiński Janusz

Izolacje

|

2025

|

T. 30, nr 5

27--31

PL

Celem artykułu jest przegląd nowoczesnych podejść w architekturze wspierających zrównoważony rozwój i redukcję negatywnego wpływu na środowisko. Autorzy skupiają się na roli, jaką architektura może odgrywać w walce ze zmianami klimatycznymi oraz na praktycznych aspektach wdrażania proekologicznych technologii w projektach budowlanych. Przedstawiono również studia przypadków budynków zaprojektowanych zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju oraz omówiono ich wpływ na otoczenie i komfort użytkowników. Poruszono wyzwania, jakie mogą towarzyszyć wdrażaniu takich rozwiązań, w tym wysokie koszty początkowe i wymogi technologiczne. Artykuł podkreśla znaczenie prośrodowiskowych rozwiązań w architekturze jako narzędzia do tworzenia bardziej ekologicznych i przyjaznych środowisku miast oraz do inspiracji przyszłych projektantów i inwestorów do wyboru zrównoważonych praktyk.

EN

The purpose of the article is to review modern approaches in architecture that support sustainable development and the reduction of negative environmental impacts. The authors focus on the role that architecture can play in the fight against climate change and on the practical aspects of implementing environmentally friendly technologies in building projects. They also present case studies of buildings designed in accordance with sustainable principles and discuss their impact on the environment and the comfort of users. Challenges that may accompany the implementation of such solutions are addressed, including high initial costs and technological requirements. The article emphasizes the importance of pro-environmental solutions in architecture as a tool to create greener and more environmentally friendly cities, and to inspire future designers and investors to choose sustainable practices.

5

Społeczna i użytkowa rola mebla miejskiego na przykładzie projektu dedykowanego przestrzeni kampusu uniwersyteckiego

Komar Beata, Winnicka-Jasłowska Dorota

Builder

|

2025

|

R.29, nr 2

8--11

PL

W artykule omówiono drugą część projektu dydaktycznego PBL (Project-Based Learning) pt. Kampus uniwersytecki jako żywe laboratorium miejskie. Projekt badawczy ukierunkowany na zielono-błękitną infrastrukturę oraz rozwój przestrzeni społecznych, który został realizowany w ramach projektu Inicjatywa Doskonałości Uczelnia Badawcza (IDUB) w Politechnice Śląskiej. Celem głównym projektu było opracowanie koncepcji opartej na badaniach dotyczących nowych rozwiązań w przestrzeni kampusu 600-lecia Odnowienia Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. W prezentowanym projekcie pojawił się nurt proekologiczny, ale też rozwiązania ukierunkowane na rozpoznanie i realizację potrzeb społecznych zarówno studentów oraz pracowników, jak i mieszkańców okolicznych osiedli.

EN

The article discusses the second part of the PBL (Project-Based Learning) didactic project entitled University campus as a living urban laboratory. A research project focused on green and blue infrastructure and the development of social spaces, which was implemented as part of the Excellence Initiative Research University (IDUB) project at the Silesian University of Technology. The main objective of the project was to develop a koncept based on research on New solutions in the space of the campus of the 600th Anniversary of the Renewal of the Jagiellonian University in Krakow. In the presented project there was an ecological issues, but also solutions aimed at recognizing and implementing the social needs of both students and employees, as well as residents of the surrounding neighborhoods.

6

Problematyka projektowania budynków wysokogórskich ze szczególnym uwzględnieniem aspektów energetyczno-ekologicznych. Projekt schroniska na przełęczy Krzyżne

Marchwiński Janusz, Rogala Antoni

Builder

|

2025

|

R.29, nr 3

9--17

PL

W opracowaniu przedstawiono zarys problematyki projektowania budynków schronisk wysokogórskich z wydobyciem istotnych czynników kształtujących ich szeroko rozumianą architekturę. Nacisk położono na aspekty energetyczno-ekologiczne. Pod tym kątem dokonano analizy autorskiego projektu schroniska na przełęczy Krzyżne w Tatrach Wysokich. Celem pracy było określenie znaczenia rozwiązań energetyczno-ekologicznych w architekturze schronisk wysokogórskich na podstawie oceny możliwości i racjonalności ich wprowadzania. Oceny tej dokonano w odniesieniu do rozwiązań pasywnych, techniczno-materiałowych i instalacyjnych. W konkluzji stwierdzono, iż budynki schronisk wysokogórskich są szczególnie predestynowane do implementacji rozwiązań energetyczno-ekologicznych, jednocześnie mogąc na tym polu stać się istotnym stymulatorem rozwoju.

EN

The study presents an outline of the problem concerning the design of high-mountain shelter buildings, with the focus on important factors that shape their architecture in a broad sense. Emphasis was put on energy and ecological aspects. From this perspective, an analysis of the author's project of the shelter on the Krzyżne Pass in the High Tatras was conducted. The aim of the work was to determine the significance of energy-ecological solutions in the architecture of high-mountain shelters based on the assessment of the possibilities and rationality of their implementation. This assessment was carried out in relation to passive, technical, material and installation solutions. The conclusion was that high-mountain shelter buildings are particularly predestined for the implementation of energy-ecological solutions and at the same time they can become a significant stimulator of development in this field.

7

Modernistyczna biblioteka Oodi w Helsinkach jako przykład eksperymentalnego centrum kulturalnego

Golasz-Szołomicka Hanna, Szołomicki Jerzy

Builder

|

2025

|

R.29, nr 1

21--27

PL

Artykuł przedstawia elementy analizy konstrukcyjnej i architektonicznej biblioteki Oodi w Helsinkach, zbudowanej na 100-lecie niepodległości Finlandii. Wybór tego obiektu i jego lokalizacji nie był przypadkowy, ponieważ biblioteki publiczne odgrywają kluczową rolę w edukacji Finów, a ich model stał się wzorem dla innych krajów. Projekt Oodi jest flagowym przedsięwzięciem fińskiej sieci bibliotek publicznych, zdobywającym międzynarodową renomę i ustanawiającym nowy standard dla przyszłego rozwoju bibliotek na całym świecie. Oodi to nie tylko tradycyjna biblioteka, lecz nowoczesne centrum kultury oferujące różnorodne przestrzenie funkcjonalne. Koncepcja przestrzenna opiera się na innowacyjnej konstrukcji mostowej, utworzonej przez dwa masywne stalowe łuki, które pozwoliły na stworzenie otwartej przestrzeni na dwóch kondygnacjach, wolnej od wewnętrznych słupów. Dzięki licznym innowacjom projektowym, w tym zastosowaniu projektowania parametrycznego, budynek jest także niskoemisyjny, co stanowi dowód zaangażowania w zrównoważony rozwój. Biblioteka Oodi stanowi przykład odważnego i nowatorskiego podejścia do architektury publicznej, które łączy tradycyjne wartości edukacyjne z nowoczesnymi technologiami, oferując przestrzeń sprzyjającą nauce, spotkaniom i rozwojowi społeczności.

EN

The article presents elements of the structural and architectural analysis of the Oodi Library in Helsinki, built to commemorate the 100th anniversary of Finland's independence. The choice of this building and its location was not accidental, as public libraries play a key role in Finnish education, and their model has become a reference for other countries. The Oodi project is a flagship initiative of the Finnish network of public libraries, earning international acclaim and setting a new standard for the future development of libraries worldwide. Oodi is not only a traditional library but also a modern cultural center offering a variety of functional spaces. The spatial concept is based on an innovative bridge structure formed by two massive steel arches, which allowed the creation of an open, column-free space over two floors. Thanks to numerous design innovations, including the use of parametric design, the building is also low-emission, demonstrating a commitment to sustainable development. The Oodi Library exemplifies a bold and innovative approach to public architecture, combining traditional educational values with modern technologies, providing a space that encourages learning, social gatherings, and community development.

8

Wooden four-family houses of the interwar period in Hajnówka and Czarna Białostocka

Owerczuk Aleksander

Architectus

|

2025

|

Nr 1 (81)

3--12

EN

Wooden architecture, including residential architecture, is an important element of the landscape of Podlasie. Interesting examples of it can be found in Hajnówka and Czarna Białostocka. Both towns owe their dynamic development in the interwar period to the wood industry. For the rapidly growing number of residents, new houses needed to be built. The subject of the study were two housing estates in Hajnówka and one in Czarna Białostocka. The main goal of the author of the article was to expand knowledge in the field of wooden buildings of the interwar period in the Podlaskie Voivodeship. The basic task was to describe the architectural attributes of four-family houses, as well as the urban planning of housing estates. The study uses research methods applied in the field of architectural history – collecting information available in the literature on the subject and archival sources, as well as field research. The obtained research material was subjected to analysis and inference. The article discusses architectural, functional and structural attributes of quads. All residential buildings, apart from minor differences, have the same attributes. In urban planning, very similar layouts were also used in each of the housing estates. They are the result of the conditions of the epoch. The current condition of the housing estates was also analyzed in terms of preserving their historical character. On the basis of the recent field work, it can be concluded that most of the buildings have been transformed, often to an extent that it is impossible to identify their historical form. The housing estates as a whole have lost their important value, which was the architectural homogeneity of the buildings.

PL

Architektura drewniana, w tym mieszkaniowa, jest ważnym elementem krajobrazu Podlasia. Interesujące jej przykłady znajdują się w Hajnówce i Czarnej Białostockiej. Obie miejscowości swój dynamiczny rozwój w okresie międzywojennym zawdzięczają przemysłowi drzewnemu. Dla szybko zwiększającej się wówczas liczby mieszkańców powstawały nowe domy. Przedmiotem badań były dwa osiedla czworaków w Hajnówce i jedno w Czarnej Białostockiej. Głównym celem autora artykułu było poszerzenie wiedzy w zakresie zabudowy drewnianej okresu dwudziestolecia międzywojennego na terenie województwa podlaskiego. Podstawowym zadaniem stało się więc opisanie rozwiązań architektonicznych domów czterorodzinnych, a także rozwiązań urbanistycznych osiedli. W opracowaniu wykorzystano metody stosowane w badaniach z zakresu historii architektury – gromadzenie informacji dostępnych w literaturze przedmiotu i źródłach archiwalnych oraz badania terenowe. Otrzymany materiał badawczy poddano analizom oraz wnioskowaniu. W artykule zostały omówione rozwiązania architektoniczne, funkcjonalne i konstrukcyjne czworaków. Wszystkie budynki mieszkalne, poza mało istotnymi różnicami, mają takie same rozwiązania. W urbanistyce w każdym z osiedli także zastosowano bardzo podobne układy. Są one wynikiem uwarunkowań epoki. Poddano także analizie aktualny stan osiedli pod kątem zachowania ich historycznego charakteru. Na jej podstawie można stwierdzić, że większość budynków uległa przekształceniom, często w stopniu uniemożliwiającym identyfikację historycznej formy. Osiedla jako całość utraciły swój ważny walor, jakim była jednorodność architektoniczna zabudowy

9

The architect’s trace. The case of Przyszowa

Mizia Małgorzata

Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Technicznej w Katowicach

|

2024

|

T. 18

9--22

EN

The architect’s trace is what is left over in the natural and urban environment following the interference of architects – it is a trace after planned activities. To what extent are they beneficial to the current reality? Using the village of Przyszowa as an example, with documented historical heritage and significant urban values in the form of monuments of architecture and arrangements, an analysis of urban image values was conducted so as, to compare the benefits and losses resulting from the implementation of standard improvements and modernizations. At a time of desperate attempt at the protection of the instantly shrinking natural environment, we turn our attention to rural areas as the last bastion of the still-free living space. The need to care for its shape, authenticity, and quality is felt there more than anywhere else. It is architects and urban designers who should above all be responsible for the current state of things.

PL

Ślad architekta – to pozostałość w środowisku przyrodniczo-urbanistycznym po ingerencjach architektów – to ślad po działaniach zaprojektowanych. W jakim stopniu pozytywnie wpływają one na bieżącą rzeczywistość? Na przykładzie sądeckiej wsi Przyszowa, o udokumentowanej spuściźnie historycznej i znaczących walorach urbanistycznych w postaci pomników architektury i ukształtowania planu, przeprowadzono analizę procesu dodawania i ujmowania wizerunkowych wartości urbanistycznych, porównanie korzyści i strat zaistniałych na skutek wprowadzenia standardowych usprawnień i modernizacji. W dobie dramatycznej ochrony kurczącego się nieustannie swobodnego krajobrazu przyrodniczego, zwracamy się ku wsi, jako schyłkowej ostoi jeszcze wolnej przestrzeni niezabudowanej. Tym mocniej odczuwamy tam potrzebę dbałości o jej kształt, autentyczność i jakość. To architekci-urbaniści w pierwszym rzędzie będą odpowiedzialni za bieżący stan rzeczy.

10

Więźby dachowe kościoła w Karlinie. Przyczynek do analizy XVII-wiecznych konstrukcji ciesielskich na terenie Pomorza Zachodniego w świetle badań historyczno-architektonicznych

Zalewski Krystian

Wiadomości Konserwatorskie

|

2024

|

Nr 77

24--39

PL

Przedmiotem opracowania są więźby dachowe kościoła św. Michała Archanioła w Karlinie. Zostały wykonane w ramach stypendiów twórczych i stypendiów na przedsięwzięcia związane z upowszechnianiem kultury z budżetu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego na 2020 r. Celem badań architektonicznych było rozpoznanie przekształceń budowlanych, rozwarstwienie chronologiczne, a następnie próba rekonstrukcji poszczególnych faz budowlanych. W zakres badań wchodziła także analiza literatury i źródeł dotyczących całej świątyni. Dzięki szczegółowej analizie materiału użytego do budowy więźb dachowych i sposobu jego obróbki ustalono, że więźba jest zachowana w znacznej części w oryginale i powstała w 1685 r. To bez wątpienia wpływa na jej wartość i ma bardzo duże znaczenie dla analizy nowożytnego warsztatu ciesielskiego stosowanego wówczas na terenach Pomorza Zachodniego.

EN

The subject of the study are the roof trusses of the St. Michael the Archangel Church in Karlino. The research was conducted as a part of creative scholarships and grants for projects related to the promotion of culture from the budget of the Minister of Culture and National Heritage for the year 2020. The aim of the architectural investigation was to identify building transformations, chronological layering, and subsequently attempt the reconstruction of individual construction phases. The scope of the study also included an analysis of literature and sources related to the entire church. Through a detailed analysis of the materials used in the construction of roof trusses and their processing, it was determined that the truss is largely preserved in its original form and was created in 1685. This undoubtedly influences its value and holds great significance for the analysis of the early modern carpentry techniques applied in the West Pomeranian region at that time.

11

Między archeologią, architekturą a renowacją. Zamek rycerski w Witkowie w świetle dotychczasowych badań

Michalak Arkadiusz

Wiadomości Konserwatorskie

|

2024

|

Nr 77

40--57

PL

W położonym ok. 10 km na północ od Szprotawy Witkowie znajduje się jeden z najciekawszych małych rycerskich obiektów rezydencjonalno-obronnych Polski zachodniej. Prowadzone w ostatnich latach na jego terenie badania archeologiczne i architektoniczne pozwoliły na zmianę wielu dotychczasowych poglądów na temat jego historii, chronologii i faz użytkowania. Znane dokumenty związane z Witkowem i przeprowadzone badania archeologiczno- architektoniczne pozwalają umieścić początki siedziby rycerskiej w tej wsi ok. połowy XIV w. Jej fundatorami byli prawdopodobnie członkowie rodu von Nechern, a po 1419 r. stała się własnością łużyckiego rodu von Warnsdorf. Po śmierci ostatniego członka witkowskiej linii tej rodziny obiekt przechodził z rąk do rąk, w końcu opuszczony po 1945 r. uległ znacznej dewastacji. Realizowane obecnie prace restauratorskie i budowlane przywracają założeniu pierwotny, gotycko-renesansowy wygląd.

EN

The titular defensive complex belongs to one of the most intriguing and better-preserved Gothic knightly seats in Western Poland. Current archaeological and architectural research carried out on the site, focused on the defensive enclosure and tower, has changed many previous views on its history and phases of use. As evidenced by the available documents and the archaeological and architectural research, the origins of the castle date to the middle of the fourteenth century. The founders of the castle were probably members of the von Nechern family, and after 1419, it became the property of the Lusatian family von Warnsdorf. After the death of the last member of the Witków line of this family, the castle passed from one owner to another, and finally, abandoned after 1945, it suffered considerable damage. Current restoration work is recovering its original Gothic-Renaissance appearance.

12

Dziedzictwo architektoniczne i kulturowe w krajobrazie województwa śląskiego — układy przestrzenne cmentarzy żydowskich

Chodura Karolina

Wiadomości Konserwatorskie

|

2024

|

Nr 77

91--106

PL

Cmentarze żydowskie stanowią w krajobrazie województwa śląskiego niezwykle cenne dziedzictwo kulturowe, świadectwo wielokulturowej i wielonarodowej historii regionu. W granicach województwa znajdują się obecnie 64 znane cmentarze żydowskie w różnym stanie zachowania. Nekropolie te są swego rodzaju zapisem historii społeczności, stąd ich analiza, nie tylko w zakresie epitafiów oraz sztuki nagrobnej, lecz także rozwiązań przestrzennych, jest ważnym polem badawczym. Celem badań było określenie, jakie układy kompozycyjne cmentarzy żydowskich występują na terenie województwa śląskiego, czy wykazują one wzajemne podobieństwa i czy możliwe jest wyłonienie typologii układów kompozycyjnych. Artykuł prezentuje wyniki tych badań – typologię układów kompozycyjnych wraz z omówieniem układów przestrzennych wybranych cmentarzy. Zaprezentowane są w nim autorskie plany cmentarzy wykonane na podstawie badań materiałów i dokumentacji archiwalnych oraz badań in situ.

EN

Jewish cemeteries constitute extremely valuable cultural heritage in the landscape of the Silesian Voivodeship, a testimony to the multicultural and multinational history of the region. There are currently sixty-four known Jewish cemeteries within the borders of the voivodeship in various states of preservation. These necropolises are a record of the history of the community, hence their analysis is an important field of research, not only in terms of the epitaphs and grave art, but also through their spatial solutions. The aim of the research was to determine what compositional layouts of Jewish cemeteries exist in the Silesian Voivodeship, whether they display mutual similarities and whether it is possible to identify a typology of compositional layouts. The paper presents the findings of this research—a typology of compositional layouts along with a discourse on the spatial layouts of selected cemeteries. It presents original cemetery plans based on archival materials and documentation, as well as in situ research.

13

The sacred landscape of Mount Athos

Podhalański Bogusław M., Kryvoruchko Yuriy Ivanovych

Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie

|

2024

|

T. 52

205--228

EN

The contemporary religious landscape of Mount Athos is a special landscape, inseparably linked with the wholeness of Mount Athos, its effect on humanity in its entirety. In this paper, the features, characteristics and specificities of the perception of such landscape were discussed in the common paradigm of architectural studies of the landscape and in theological discourse. Subject to only one of these sides, the vision of the religious landscape of Athos loses its essential characteristics, which are also vital to the other side. Such an interdisciplinary outlook is important because it allows to bring together the important aspects of human consciousness and being in the unity of the rational and irrational, mystical and physical aspects. Figurative integrity and analytical procedures allow to preserve the syncretic essence of the object in question - the religious landscape of Mount Athos.

PL

Współczesny sakralny krajobraz Góry Athos jest szczególny, nierozerwalnie związany z całością Góry Athos, jej wpływem na człowieka w całej pełni. W artykule omówiono cechy, charakterystykę i specyfikę percepcji takiego krajobrazu we wspólnym paradygmacie studiów architektonicznych nad krajobrazem oraz w dyskursie teologicznym. Podległa jedynie jednej z tych stron, wizja krajobrazu religijnego Athos traci swoje zasadnicze cechy, które są również znaczące dla drugiej strony. Takie interdyscyplinarne spojrzenie jest istotne, ponieważ pozwala połączyć ważne cechy ludzkiej świadomości i bytu w jedność aspektów racjonalnych i irracjonalnych, mistycznych i fizycznych. Figuratywna integralność i analityczne procedury pozwalają nam zachować synkretyczną esencję przedmiotu, o którym mówimy - krajobrazu religijnego Góry Athos.

14

Fifty years of the Urbanism and Architecture Files of the Polish Academy of Sciences Kraków Branch: a contribution to the history of architectural journals in Poland

Zachariasz Agata, Zieliński Miłosz

Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie

|

2024

|

T. 52

3--61

EN

This paper was prepared on the occasion of the publication of the fiftieth volume of the Urbanism and Architecture Files of the Polish Academy of Sciences Kraków Branch. The paper presents the history of the Files as a Krakówbased journal, the specificity of this architectural publication, major research trajectories, developing academic specializations associated with the discipline of architecture and urban planning, against the background of the multi-directional operations of the Urban Planning and Architecture Commission. Reference is also made to the Commission’s other publication and research activity, and which has contributed to publications in the Files. Furthermore, the paper presents a selection of thirty-seven Polish journals (ranging from those from the late 19th century to contemporary ones) associated with the present-day academic discipline: architecture and urban planning, in an interdisciplinary perspective. Research methods considered typical for such studies were used: analysis of library catalogues and collections, databases and archives. A literature review was conducted and, among others, other architectural journals were analysed: peer-reviewed academic, trade and journalistic journals on architecture, urban planning and related disciplines. The analysis also covered fifty volumes of the Files. Comparative studies and critical analysis was used. The study demonstrated the main groups of interests of researchers and showed the multi-disciplinary nature of architecture and urban planning as a discipline, and presented cooperating disciplines. More than five decades of the Files’ operation illustrates changing trends and tendencies in research subjects. On the one hand, these are research results with a universal, global application, while on the other, the Files remains close to Kraków traditions and identity.

15

Environmental protection and management in the ‘TEKA’ publications from the establishment of the periodical until the ‘outbreak of Solidarity’ (1967-1982)

Bogdanowska Monika

Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie

|

2024

|

T. 52

447--461

EN

This paper presents a selection of texts published in ‘Teka’ between 1967 and 1982 on environmental protection and management. Their authors were aware of various negative changes taking place around them, and demanded appropriate action to prevent them. This paper identifies several recurring themes in the earliest issues of ‘Teka’.

PL

W artykule przedstawiono wybór tekstów opublikowanych w „Tece” w latach 1967–1982, a poświęconych zagadnieniom związanym z ochroną i kształtowaniem środowiska. Autorzy byli świadomi najróżniejszych negatywnych zmian zachodzących w ich otoczeniu, wysuwali postulaty działań, które miały przeciwdziałać tym zjawiskom. W artykule wskazano kilka wątków powracających w najwcześniejszych numerach „Teki”.

16

Najnowsza japońska „architektura materiałów”: szkło i beton. Część 7

Kido Ewa Maria, Cywiński Zbigniew

Świat Szkła

|

2024

|

R. 29, nr 10

23--29

17

Lviv’s villas of 1918-1939 : selected contemporary problems of protection and transformation

Rabiej Jan, Kryvoruchko Yuriy, Bevziuk Kseniia

Środowisko Mieszkaniowe

|

2024

|

nr 48

115--122

EN

The subject of the research presented in this paper are examples of Lviv villas in the years 1918–1939. Reflecting the characteristic stylistic features of European architecture and urbanism of the interwar period, these buildings have undergone various transformations between the end of the Second World War and the present. The beauty of this aspect of Lviv’s historical heritage has been threatened by the consequences of the city’s development policy, while war had become a direct threat to their very survival. This research constitutes a synthetic characterisation of the types of villa developments built in Lviv in the interwar period, emphasizing their features on an architectural and urban scale. At present the villas’ condition, ownership and use vary. Systemic protective measures covered by consistent legislation and conservation supervision are needed as is the continuation of multifaceted research to expand the archival database which forms the basis of projects planned for their renovation, modernisation or transformation.

18

Szkło unikatowe w twórczości Krzysztofa Henisza

Kaniasta Hanna

Szkło i Ceramika

|

2024

|

R. 75, nr 2

39--46

PL

Krzysztof Henisz, malarz i rysownik znany głównie jako twórca kompozycji ceramicznych przeznaczonych dla architektury był także twórcą dekoracji ze szkła unikatowego. Technologię wytopu szklanych płyt stanowiących modułową cześć realizowanych przez siebie projektów opracował we współpracy z wybitnym artystą, specjalistą od szkła artystycznego, Wszewłodem Sarneckim, kierownikiem Ośrodka Wzornictwa w Hucie Szkła Gospodarczego w Krośnie. Prace Henisza to głównie fryzy dekoracyjne, ścianki, słupy lub wolnostojące kompozycje ze szkła stanowiące część aranżowanych wnętrz i wystaw. Artysta był także twórcą witraży, które do dziś oglądać można w kilku kościołach na terenie Polski.

EN

Krzysztof Henisz, a painter and drawer known mainly as the creator of ceramic compositions intended for architecture, was also the creator of unique glass decorations. He developed the technology of melting glass plates constituting a modular part of his projects in cooperation with an outstanding artist, specialist in artistic glass, Wszewłod Sarnecki, head of the Design Center at the Household Glassworks in Krosno. Henisz's works are mainly decorative friezes, walls, pillars or freestanding glass compositions that constitute part of arranged interiors and exhibitions. The artist was also the creator of stained glass windows, which can still be seen in several churches in Poland.

19

Women painters and architectural motifs; from renaissance to modern times

Silberring Jerzy

Przestrzeń i Forma

|

2024

|

nr 57

244--260

EN

From Villa Benedetti in Rome to the UNESCO headquarters in Paris, architecture created by women is an important contribution to the development of this field. Participation of women in variousareas was limited up to the beginning of 20th century, and their works and achievements are still overlooked or attributed to men (Gingeras 2022). This material is dedicated to women painters, with emphasis on architectural motifs in their artwork. The article is a continuation of the earlier paper "Architectural motifs in painting, selected issues" Space and Form (2023) 55, covering period from the Renaissance to modern times.

PL

Od Willi Benedetti w Rzymie do siedziby UNESCO w Paryżu, architektura tworzona przez kobiety stanowi istotny wkład w rozwój tej dziedziny. Udział kobiet w różnych zawodach był mocno ograniczany do początków XX wieku, a ich dzieła pomijane, a często przypisywane mężczyznom (Gingeras 2022). Materiał poświęcony jest kobietom malarkom, ze szczególnym uwzględnieniem motywów architektonicznych prezentowanym na ich obrazach. Artykuł jest kontynuacją wcześniejszej publikacji opisującej malarzy mężczyzn, prezentujących w swoich dziełach motywy architektoniczne, a zatytułowanej "Motywy architektoniczne w malarstwie, wybrane zagadnienia" Przestrzeń i Forma (2023) 55. Praca ta obejmowała okres od Renesansu do czasów współczesnych.

20

The complexity of the decision-making process in the selection of colors facades on the example of the reconstruction and renovation of the Branicki Palace in Warsaw. Reconstruction vs. creation

Sietnicki Marek

Przestrzeń i Forma

|

2024

|

nr 60

107--126

EN

The decision-making with regard to the selection of colors in the reconstruction of historic buildings is a complex process. Despite the well-established practice of conducting opencast research and using its results, the results of this research cannot be directly translated into a decision to use one or another color on the facade of a building. Getting up or reconstructing an architectural object, including decisions about its colors, are the result of multi-person decisions taken by a team of persons. The article presents the results and methodology of conservation research on the color scheme of the Branicki Palace in Warsaw and the clash of the results of these studies with the practical decision-making process involving the monument preservation authorities and the investor.

PL

Podejmowanie decyzji odnośnie doboru kolorystyki w rekonstrukcji obiektów zabytkowych jest złożonym procesem. Pomimo ugruntowanej praktyki prowadzenia badań odkrywkowych i wykorzystywania ich wyników, wyników tych badań nie można bezpośrednio przełożyć na decyzję o zastosowaniu takiego czy innego koloru na elewacji budynku. Powstawanie lub rekonstrukcja obiektu architektonicznego, w tym decyzje o jego kolorystyce, są wynikiem wieloosobowych decyzji podejmowanych przez zespół osób. W artykule przedstawiono wyniki i metodykę badań konserwatorskich nad kolorystyką Pałacu Branickich w Warszawie oraz zderzenie wyników tych badań z praktycznym procesem decyzyjnym z udziałem służb konserwatorskich i inwestora.