W artykule przeanalizowano zdarzenia związane z oddziaływaniem prądu elektrycznego na organizm ludzki w latach 2016-2022. Analizę przeprowadzono na podstawie danych udostępnionych przez Wyższy Urząd Górniczy w Katowicach. Ponadto przytoczono informacje o wypadkach porażenia prądem w saskich kopalniach (Deutschland, Anim, Lanckerode), które wydarzyły się w latach 1895-1901.
W artykule przedstawiono najważniejsze aspekty neutralizacji zagrożeń pożarowych w domowych instalacjach fotowoltaicznych (PV). Zwrócono uwagę na najsłabsze punkty systemu PV w tym zakresie, a w szczególności poprawność wykonywania złącz MC4, które mogą być przyczyną pożaru. Omówiono również różne rozwiązania alternatywne, a w szczególności koncepcję stosowania nowej generacji mikrofalowników PV. Podano również podstawowe zasady bezpieczeństwa stosowania coraz powszechniejszych magazynów energii. Rozważania przeprowadzono w aspekcie zmieniających się w Polsce przepisów dotyczących budowy systemów PV i mechanizmów wsparcia ekonomicznego tego typu inwestycji.
EN
The paper presents the most important aspects of neutralizing fire hazards in domestic PV systems. Attention was paid to the weakest points of the PV system, in particular, the correctness of making MC4 connectors, which can cause fire. Various alternatives were also discussed, particularly the concept of using a new generation of PV microwaves. The basic safety principles of using more common energy storage are also given. The discussion was carried out on changing regulations in Poland concerning the construction and mechanisms of economic support of PV systems.
3
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The article contains the justification for undertaking a study concerning the impact of random disturbances of AC arc on power supply systems of welding machines. In addition, the paper describes principles governing the development of arc macromodels using controlled voltage and current sources. Particular attention is paid to the magnitude of harmonic distortions of the THD+N signal (helpful in the quantitative assessment of the impact of randomly disturbed non-linear devices on supply networks). The article also presents macromodels of arcs corresponding to selected mathematical models, results of the simulated operation of these macromodels in the form of dynamic current-voltage characteristics and corresponding sets of measurement values of harmonic distortions of voltage. The study discussed in the article involved the investigation of processes occurring in the power supply system of the welding transformer loaded with randomly disturbed electric arc (found to be effective in the filtering of higher harmonics).
PL
W artykule podano uzasadnienie badania wpływu zaburzeń losowych łuku prądu przemiennego na układy zasilania urządzeń spawalniczych. Opisano zasady tworzenia makromodeli łuków z wykorzystaniem sterowanych źródeł napięciowych i prądowych. Szczególną uwagę zwrócono na wielkości zniekształceń harmonicznych sygnału THD+N, które są pomocne w ocenie ilościowej oddziaływań zaburzanych losowo urządzeń nieliniowych na sieci zasilające. Przedstawiono makromodele łuków, odpowiadające wybranym modelom matematycznym. Pokazano wyniki symulacji działania tych makromodeli w postaci charakterystyk napięciowo-prądowych dynamicznych. Dołączono odpowiadające im zestawy wartości pomiarowych zniekształceń harmonicznych napięcia. Zbadano procesy w układzie zasilania transformatora spawalniczego obciążonego zaburzanym losowo łukiem elektrycznym. Stwierdzono jego skuteczność w filtrowaniu wyższych harmonicznych.
4
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
This paper presents a hybrid switches based on semiconductors and mechanical switches. Devices are dedicated to limitation of adverse effect of capacitive type loads start-up especially in domestic applications, during which high value of inrush current is generated. Two different approaches are studied in the paper, both of them using energy harvesting to operate. The proposed solution combine together several advantages switches, such as: increased lifetime of the mechanical part, small on-state losses, smaller dimensions in comparison to mechanical switches, increased durability on overcurrent states, arc-less switching, or limited switching transients. In presented case solution is adopted as rocker switch of LED light sources.
PL
W artykule przedstawiono łączniki hybrydowe oparte na półprzewodnikach i łącznikach mechanicznych. Urządzenia przeznaczone są do ograniczania niekorzystnych skutków załączania obciążeń typu pojemnościowego, zwłaszcza w zastosowaniach domowych, podczas których generowana jest duża wartość krótkotrwałego prądu załączania. W artykule przeanalizowano dwa różne podejścia, z których oba wykorzystują do działania pozyskiwanie energii. Zaproponowane rozwiązanie łączy w sobie kilka zalet wyłączników, takich jak: zwiększona żywotność części mechanicznej, małe straty w stanie załączenia, mniejsze wymiary w porównaniu do wyłączników mechanicznych, zwiększona trwałość w stanach nadprądowych, czy ograniczenie łączeniowych stanów przejściowych. W prezentowanym przypadku przyjęto rozwiązanie jako łącznik kołyskowy źródeł światła LED.
5
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The article considers the features of additive prototyping with the use of additive material by means of high-energy heating. Mathematical modeling of the process of surfacing of filler metal is performed. A significant influence of the feed and electrical characteristics of the arc on the parameters of the surfacing roller was revealed. Regression equations of influence of parameters of mechanized argon-arc welding on the shape of the seam and parameters of accuracy of the obtained product are determined.
PL
W artykule omówiono cechy prototypowania przyrostowego z wykorzystaniem przyrostu materiału za pomocą nagrzewania wysokoenergetycznego. Przeprowadzane jest matematyczne modelowanie procesu napawania spoiwa. Wykazano istotny wpływ parametrów posuwowych i elektrycznych łuku na parametry walca napawającego. Wyznaczono równania regresji wpływu parametrów zmechanizowanego spawania argonem na kształt spoiny oraz parametry dokładności otrzymanego produktu.
6
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The article discusses the possibility of extending the usability of well-known integral method formulas used to determine the parameters of the Mayr and Cassie mathematical models of fixed-length arc. Simulation tests discussed in the article involved the simplified variants of the Mayr-Voronin and Cassie-Voronin models of electric arc with dissipated power proportional to the volume of the stretched column. Results obtained in the tests proved the usability of the above-named formulas when calculating the parameters of modified arc models within a wide range of elongation rate changes.
PL
Zaproponowano rozszerzenie możliwości wykorzystania znanych wzorów metody całkowej, służących do wyznaczania parametrów modeli matematycznych Mayra i Cassiego łuków o stałej długości. W badaniach symulacyjnych uwzględniono uproszczone warianty modeli Mayra-Woronina i Cassiego-Woronina łuku elektrycznego z mocą rozpraszaną proporcjonalną do objętości rozciąganej kolumny. Uzyskano wyniki świadczące o przydatności tych wzorów do wykonywania obliczeń parametrów zmodyfikowanych modeli łuku w szerokim zakresie zmian szybkości operacji wydłużania.
7
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The heterogeneous physical structure of electric arc inspired a proposal to consider separately the generation of random disturbances of electric waveforms in the plasma column and in near-electrode areas. The article presents selected mathematical correlations which could be used to assess parameters of noisy signals in arc devices. Depending on the type of generated noise (white, pink, red), it is necessary to apply appropriate filters (which can be modelled using the ordinary differential equations presented in the article). The article discusses in detail the methods enabling the mapping of stochastic disturbances affecting the electric arc column. 1. By assuming specific systems of the physical effect of disturbances and thereby interfering in the input equation of energy balance it was possible to obtain the noisy Mayr-Voronin and Cassie-Voronin models of arc characterised by variable geometrical dimensions. 2. By assuming specific systems of the mathematical effect of parameter disturbances and thereby interfering in previously developed deterministic mathematical models it was possible to obtain the modified noisy Mayr, Cassie and Schwarz models as well as a model with the radius of a cylindrical column as a state variable. 3. The assumption of specific systems of the mathematical effect of disturbances on the deterministic load of the circuit with electric arc made it possible to consider macro-models with current or voltage noise generating sources additionally connected to arc.
8
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The article discusses modified formulas identifying static current-voltage characteristics of arc in AC plasma torches. The modified formulas, making it possible take into account preset values of discharge ignition voltage, were used in the Mayr-Pentegov universal mathematical model. As a result, it was possible to simulate the operation of additional ionising and stabilising systems, commonly used in AC plasma torches. The article also presents results of numerical simulations concerning processes taking place in electric circuits with single-phase plasma torches of various operating parameters.
PL
Dokonano modyfikacji wzorów określających charakterystyki napięciowo-prądowe statyczne łuków w plazmotronach prądu przemiennego. Teraz uzyskały one możliwość uwzględnienia zadanych wartości napięcia zapłonu wyładowania. Wykorzystano je w modelu matematycznym uniwersalnym Mayra-Pentegowa. Dzięki temu możliwe jest odwzorowanie działania dodatkowych układów jonizujących i stabilizujących, powszechnie stosowanych w plazmotronach prądu przemiennego. W artykule zaprezentowano wyniki symulacji numerycznych procesów w obwodach elektrycznych z plazmotronami jednofazowymi o różnych parametrach eksploatacyjnych.
9
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The article discusses selected structural and operational properties of DC and AC arc plasma torches. References cited in the article contain generalised analytical expressions identifying experimental current-voltage characteristics of typical arc plasma torches. Values of coefficients in formulas approximating static current-voltage characteristics depend not only on the type and the polarity of the plasma torch but also on values of criterial factors. The study discusses separately DC plasma torches and single-phase AC plasma torches.
PL
W artykule opisano wybrane właściwości konstrukcyjne i eksploatacyjne plazmotronów łukowych prądu stałego i prądu przemiennego. Z cytowanej literatury pozyskano uogólnione wyrażenia analityczne określające charakterystyki napięciowo-prądowe eksperymentalne typowych plazmotronów łukowych. Wartości współczynników we wzorach aproksymujących charakterystyki napięciowo-prądowe statyczne zależą nie tylko od rodzaju i polaryzacji plazmotronu, ale także od wartości czynników kryterialnych. W rozważaniach uwzględniono oddzielnie plazmotrony prądu stałego i plazmotrony jednofazowe prądu przemiennego
W okresie 2017–2018 w firmie Hubix realizowano projekt pt. „Opracowanie hełmu przemysłowego o wysokiej zdolności do amortyzacji uderzeń oraz chroniącego użytkownika przed skutkami działania łuku elektrycznego” w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego. Prace opisane w niniejszym artykule były częścią badań przemysłowych w ramach ww. projektu.
11
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The article presents the justified use of functions containing the exponential component for the approximation of the static current-voltage characteristics of electric arc. The Author proposed a new function approximating the above-named characteristics which were next used in the mathematical Mayr-Pentegov model, expressed in two, i.e. differential and integral, forms. The two forms constituted the basis enabling the development of macromodels using controlled voltage and current sources. The article also presents families of dynamic current-voltage characteristics obtained through the simulation of processes in a circuit containing macromodels of arc powered by the source of current characterised by sinusoidal and trapezoidal waveforms and various frequency. The article demonstrates the usability of the proposed variants of the Mayr-Pentegov model.
PL
Podano uzasadnienie wykorzystania funkcji zawierających składową wykładniczą do aproksymowania charakterystyk napięciowo-prądowych statycznych łuku elektrycznego. Zaproponowano nową funkcję aproksymującą te charakterystyki, którą następnie wykorzystano w modelu matematycznym Mayra-Pentegowa. Zapisano go w dwóch postaciach: różniczkowej i całkowej. Na ich podstawie opracowano makromodele z wykorzystaniem źródeł sterowanych napięciowych i prądowych. W artykule zamieszczono rodziny charakterystyk napięciowo-prądowych dynamicznych. Uzyskano je w wyniku symulowania procesów w obwodzie zawierającym makromodele łuków zasilanych ze źródła prądu o sinusoidalnym i trapezoidalnym kształcie fali i o różnej częstotliwości. Pokazano użyteczność stosowania proponowanych wariantów modelu Mayra-Pentegowa.
12
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The article presents selected physical properties of electric arc used in welding engineering as well as discusses differences in requirements concerning ionisers used to initiate and re-initiate electric arc. In addition, the article compares properties of ioniser systems used to stabilise electric arc burning as well as discusses spark gap and semiconductor systems generating high-frequency and high-voltage impulses used to generate spark discharges. The article also discusses the effect of ioniser operation after the modification of static current-voltage characteristics, enabling the modelling of dynamic states of electric arc.
PL
W artykule opisano wybrane właściwości fizyczne łuków elektrycznych stosowanych w spawalnictwie. Przedstawiono różnice w wymaganiach, jakie powinny spełniać jonizatory przeznaczone do realizacji pierwszego zapłonu i do realizacji powtórnych zapłonów łuku elektrycznego. Porównano właściwości układów jonizatorów stosowanych do poprawy stabilności płonięcia łuku elektrycznego. Opisano układy iskrowe i półprzewodnikowe wytwarzające impulsy wysokoczęstotliwościowe oraz wysokonapięciowe, które wykorzystuje się do generowania wyładowań iskrowych. Uwzględniono efekty działania jonizatora przez modyfikację charakterystyk napięciowo-prądowych statycznych, które mogą być wykorzystywane do modelowania stanów dynamicznych łuku elektrycznego.
13
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The second part of the overview article discusses general features of the design and operation of selected industrial arc plasma torches. Because of their structural and operating differences, plasma torch power supply systems with internal and partly external arc are discussed separately. Particular attention was paid to the design of electric systems used for the initiation of arc discharges. Because of the fact that the operation of plasma torches with partly external arc is often accompanied by the formation of double arc, the article also presents measures and methods enabling the prevention of the aforesaid unfavourable phenomenon. In addition, the article discusses selected technological properties of plasma torches and micro-plasma torches used for joining, cutting, surfacing and hardening.
PL
W drugiej części artykułu przeglądowego opisano ogólne cechy budowy i działania wybranych plazmotronów łukowych stosowanych w przemyśle. Ze względu na występujące między nimi różnice konstrukcyjne i eksploatacyjne oddzielnie rozpatrzono układy zasilania plazmotronów z łukiem wewnętrznym i z łukiem częściowo zewnętrznym. Szczególną uwagę zwrócono na struktury układów elektrycznych służących do inicjacji wyładowań łukowych. Ponieważ eksploatacji plazmotronów z łukiem częściowo zewnętrznym często towarzyszy powstawanie łuku podwójnego, to opisano środki i metody przeznaczone do zapobiegania temu szkodliwemu zjawisku. Przedstawiono także wybrane właściwości technologiczne plazmotronów i mikroplazmotronów do spajania, cięcia, napawania i hartowania.
14
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The article presents universal mathematical static current-voltage characteristics-based models of electric arc and indicates primary issues concerned with arc diagnostics related to the determination of the above-named models. Particular attention was paid to the experimental determination of AC-powered arc voltage. Diagnostics-related purposes involved the use of bridge systems with one or two sources of current. Computer-aided simulations involving sinusoidal and trapezoidal current-based excitations made it possible to demonstrate the possibility of obtaining minimum values of bridge unbalance voltage. Such a condition indicated the proper determination of AC-powered arc ignition voltage.
PL
W artykule przedstawiono uniwersalne modele matematyczne łuku elektrycznego wykorzystujące charakterystyki napięciowo-prądowe statyczne. Wskazano na podstawowe zagadnienia w diagnostyce łuków związane z wyznaczaniem parametrów tych modeli. Szczególną uwagę zwrócono na eksperymentalne określenie napięcia zapłonu łuku zasilanego prądem przemiennym. Do celów diagnostycznych zaproponowano wykorzystanie układów mostkowych z jednym lub z dwoma źródłami prądowymi. Za pomocą symulacji komputerowych, z wykorzystaniem wymuszeń prądami sinusoidalnym i trapezoidalnym, wykazano możliwość uzyskania wartości minimalnych napięć niezrównoważenia mostków. Taki stan wskazuje na właściwe wyznaczenie napięcia zapłonu badanego łuku prądu przemiennego.
Mathematical models of electric an arc with disturbed geometric sizes were created based on initial assumptions adopted from the Mayr and Cassie models. Two cases of approximation of arc characteristics were considered separately. The Mayr–Voronin model was created in the low-current range with an exponential dependence of conductance on plasma enthalpy. However, the Cassie–Voronin model created is valid in the high-currentrange with a linear dependence of conductance on plasma enthalpy. In addition, the effect of two different assumptions about the method of energy dissipation, proportional to the lateral surface of the column or proportional to the volume of the column, on the parameters of both mathematical models was compared. It has been shown that under constant geometrical parameter values, created models can be reduced to classic Mayr and Cassie models. Then, these models were modified by taking into account the additional increase in heat dissipationas the current increases. Increasing voltage and current characteristics correspond to suchan arc. Using the computer simulations, the effectiveness of using developed mathematical models in mapping the dynamic characteristics of the electric arc has been shown.
This paper describes modifications of the Mayr and Cassie models of the electric arc. They include the phenomena of increased heat dissipation and non-zero residual conductance when the current passes through zero. The modified models are combined into a new hybrid model connecting them in parallel and activated by a weight function. Two cases of functional dependence of models on current intensity and instantaneous conductance are considered. Mathematical models in differential and integral forms are presented. On their basis, computer macromodels are created and simulations of processes in circuits with arc models are performed. The families of static and dynamic arc voltage and current characteristics are presented.
17
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Przeanalizowano źródła zaburzeń zjawisk fizycznych powstające podczas pracy plazmotronu gliding arc. Podano uzasadnienie stosowania zmodyfikowanego modelu Woronina łuku elektrycznego do symulacji procesów elektrycznych w obwodzie z plazmotronem. Ze względu na wprowadzoną postać hybrydową modelu możliwe było odwzorowywanie charakterystyk dynamicznych kolumny plazmowej w warunkach szerokiego zakresu zmian prądu zasilającego. W symulacjach uwzględniono dynamikę zmian długości kolumny i działające na nią zaburzenia losowe. Na podstawie przeprowadzonych symulacji wykazano efektywność stosowania opracowanych makromodeli łuku z wykorzystaniem postaci różniczkowej i całkowej. Zbadano wpływ plazmotronu na sieć zasilającą w warunkach stosowania różnego rzędu filtrów biernych LC.
EN
The sources of disturbances of physical phenomena arising during the operation of the gliding arc plasmotron were analyzed. The rationale for using a modified Voronin model of an electric arc to simulate electrical processes in a circuit with a plasmotron is given. Due to the introduced hybrid form of the model, it was possible to consider the dynamic characteristics of the plasma column in conditions of a wide range of supply current changes. The simulations took into account the dynamics of column length changes and random disturbances acting on it. Based on the simulations carried out, the effectiveness of using the developed macromodels of the arc with the use of differential and integral forms was demonstrated. The effect of the plasmotron on the power supply network was tested under the conditions of using a different order of passive LC filters.
18
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The article discusses the basic properties of the Mayr-Pentegov mathematical model of electric arc. The study involved the selection of a set of generalised functions enabling the approximation of static voltage-current characteristics. The functions were used to determine the derivatives of the conductance function in relation to the squared current (used to calculate the non-linear damping function). In addition, the article presents the families of static characteristics dependent on parameters of approximating functions. As a result of simulations of processes in the circuit with the electric arc model, the families of dynamic current-voltage characteristics were obtained. The application of the wide ranges of parameter changes demonstrated the usability of the developed model utilising various approximations of static characteristics.
PL
Opisano podstawowe właściwości modelu matematycznego Mayra-Pentegowa łuku elektrycznego. Dobrano zbiór uogólnionych funkcji przeznaczonych do aproksymowania charakterystyk napięciowo-prądowych statycznych. Na ich podstawie określono pochodne funkcji konduktancji względem kwadratu prądu, które służą do obliczania nieliniowej funkcji tłumienia. Zaprezentowano rodziny charakterystyk statycznych zależnych od parametrów funkcji aproksymujących. W wyniku przeprowadzonych symulacji procesów w obwodzie z modelem łuku elektrycznego otrzymano rodzinny charakterystyk napięciowo-prądowych dynamicznych. Przez zastosowanie szerokich zakresów zmian parametrów wykazano użyteczność opracowanego modelu wykorzystującego różne aproksymacje charakterystyk statycznych.
19
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The article presents selected tapering functions useful when creating hybrid models and functions approximating static current-voltage characteristics of arc. The research work involved the formation and verification of families of static current-voltage characteristics with defined values of voltage ignition and the extension of approximating possibilities of the formulas through the use of tapering functions. The effective use of various functions approximating static characteristics in the modelling of dynamic states in the circuit with electric arc was verified through simulation.
PL
Przedstawiono wybrane funkcje wagowe przydatne do tworzenia modeli hybrydowych i funkcji aproksymujących charakterystyki napięciowo-prądowe statyczne łuku. Utworzono i zbadano rodziny charakterystyk napięciowo-prądowych statycznych z zadaną wartością napięcia zapłonu. Rozszerzono możliwości aproksymacyjne tych wzorów przez wykorzystanie funkcji wagowych. W sposób symulacyjny zbadano efektywność wykorzystania różnych postaci funkcji aproksymujących charakterystyki statyczne do modelowania stanów dynamicznych w obwodzie z łukiem elektrycznym.
20
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
New method of calculating the amount of heat introduced into the welded joint is presented. Instead of the previously used measure of heat input per unit length, heat input per unit volume was proposed. The proposed method and general formula are based on the basic technological parameters of the welding process (i.e. energy generated by the electric arc and welding speed) and the cross-sectional area of the fusion zone in the welded joint. A simplified method of calculating heat input per unit volume is presented by using simple formulas to calculate the surface area of the fusion zone in cross-section of the weld for the most common shapes in classic welding methods. The proposed general formula allows for a more accurate way of calculating the heat input per unit of volume depending on the the energy generated by the electric arc (e.g. for pulse current) and the surface area of the reinforcement and fusion zone using other direct measurement methods.
PL
Przedstawiono nową metodę obliczania ilości ciepła wprowadzanego do złącza spawanego. Zamiast poprzednio stosowanej miary wprowadzanego ciepła na jednostkę długości zaproponowano wprowadzane ciepło na jednostkę objętości. Proponowana metoda i ogólny wzór opierają się na podstawowych parametrach technologicznych procesu spawania (tj. energii wytwarzanej przez łuk elektryczny i prędkości spawania) oraz powierzchni przekroju strefy zgrzewania w złączu spawanym. Uproszczona metoda obliczania nakładu ciepła na objętość jednostkową jest przedstawiona za pomocą prostych wzorów do obliczenia pola powierzchni przekroju spoiny dla najczęstszych jej kształtów w klasycznych metodach spawania. Proponowany ogólny wzór pozwala na bardziej dokładny sposób obliczenia ilości wprowadzanego ciepła na jednostkę objętości spoiny w zależności od energii wytwarzanej przez łuk elektryczny (np. dla prądu impulsowego) i pola powierzchni strefy przetopienia przy użyciu innych metod pomiaru bezpośredniego.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.