Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Monitoring of the implementation of the European Union's sustainable transport development policy regarding the use of low- and zero-emission fleet on the example of the Górnośląska-Zagłębiowska Metropolis (Poland)

Sobota Aleksander, Granà Anna, Świerk Paulina, Macioszek Elżbieta

Zeszyty Naukowe. Transport / Politechnika Śląska

|

2024

|

z. 124

183--195

EN

Nowadays, the majority of society decides to use individual transport for everyday travel, which negatively affects the congestion of cities. Nevertheless, in the transport policy of the European Union, public transport is becoming more and more important, which is reflected in strategic documents in the field of sustainable transport development. The effect of this action is to increase the attractiveness of public collective transport, which will also translate into a reduction in pollutant emissions. This article aims to verify the implementation of the European Union's sustainable transport development policy concerning the use of low- and zero-emission rolling stock in the Upper Silesian and Zagłębie Metropolis. As part of the work, the strategic documents of the European Union in the field of sustainable development of transport were analysed. In addition, the idea of establishing the Upper Silesian-Zagłębie Metropolis in the context of the policy of sustainable transport development was introduced and the public transport system functioning in the area of the Metropolis GZM was characterized.

2

Comparative analysis of mobile applications for urban transport

Hankiewicz Krzysztof

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2024

|

z. 200

133--143

EN

Purpose: Striving for sustainable development of cities, the change of urban transport plays an important role. An important component of this development, apart from developing its network and means of transport, is the information that supports this transport. Current traveler expectations focus on providing information via mobile devices. Therefore, the article discusses the importance of information in urban transport and presents a comparative analysis of mobile information applications for public transport passengers. The aim of the article is to assess the usefulness of selected mobile applications used to support users of urban public transport. Design/methodology/approach: The study used an assessment based on user interviews. Findings: The first part of the research analyzed the expectations and needs of urban public transport customers in terms of obtaining up-to-date information on its operation. Although many needs can be considered commonly known, new possibilities, such as real-time vehicle location updates, increase the range of possible functionalities of these applications. When analyzing the expectations of urban public transport users, attempts were made to take into account the importance of individual criteria. Based on the results of the expectations analysis, their fulfillment was verified for selected mobile applications that are widespread in Poland. The research carried out gives a picture of user expectations and their fulfillment by individual applications. Research limitations/implications: Conducting research and analyzes based on interviews results in a small research sample, so research should be continued to ensure greater representativeness of the results. Since most users based their answers on the use of mobile applications in the Poznan agglomeration, it is necessary to extend the research to other regions of Poland. Practical/Social implications: Research results not only support software developers, but can also help users choose an application tailored to their needs and limitations related to age and disability. Originality/value: Paper compares current mobile apps based on user expectations. The results obtained can support both users and developers of these applications.

3

Wpływ dostępności do miejskiego transportu zbiorowego na zachowania transportowe mieszkańców zespołu osiedli Płaszów i Zabłocie w Krakowie - część I

Tyranowski Szymon, Bryniarska Zofia

Transport Miejski i Regionalny

|

2024

|

nr 10

10--22

PL

Dostępność do miejskiego transportu zbiorowego jest dziś powszechnie pożądaną cechą wśród mieszkańców dużych miast. Wynika to z wpływu, jaki ma ona na jakość życia mieszkańców oraz na rozwój gospodarczy. Dlatego kluczowym jest zapewnienie odpowiedniej bliskości transportu zbiorowego względem miejsca zamieszkania, ponieważ może ona mieć wpływ na wybór środka transportu. W pierwszej części artykułu dokonano przeglądu opracowań dotyczących dostępności transportowej oraz zachowań transportowych, co pozwoliło na przedstawienie procesu kształtowania się definicji dostępności transportowej. Następnie na podstawie dostępnych danych i narzędzi GIS przedstawiono analizę obecnego stanu dostępności transportowej zespołu osiedli Płaszów i Zabłocie w Krakowie. W drugiej części (TMiR nr 11/12) przedstawiono wyniki badania eksperckiego i badań sondażowych. W badaniach eksperckich wykorzystano metody wskaźnikowe, służące ocenie dostępności transportowej, metodę izochronową i analizę czasów przejazdów różnymi środkami transportu i badania wypływu dostępności transportowej na zachowania transportowe. Następnie przedstawiono wyniki badań ankietowych wraz z ich analizą i szczegółowym omówieniem.

EN

Access to public transport is a commonly desired feature among residents of large cities today. This is due to the impact it has on the quality of life of residents and economic development. Therefore, it is crucial to ensure the appropriate proximity of public transport to the place of residence because it can affect the choice of means of transport. The first part of the article reviews studies on transport accessibility and transport behaviour, which allowed for the presentation of the process of shaping the definition of transport accessibility. Then, based on available data and GIS tools, an analysis of the current state of transport accessibility of the Płaszów and Zabłocie housing estates in Kraków is presented. The second part (TMiR No. 11/12 presents the results of the expert study and survey research. The expert studies used indicator methods to assess transport accessibility, the isochrone method and analysis of travel times by various means of transport and studies on the impact of transport accessibility on transport behaviour. Then, the results of the survey studies are presented along with their analysis and detailed discussion.

4

Realizacja idei miasta 15-minutowego na przykładzie obszaru Salomea-Okęcie Zachód w Warszawie

Ptak Gabriela, Banet Krystian

Transport Miejski i Regionalny

|

2024

|

nr 2

19--27

PL

Osiedlanie się na różnych obszarach spowodowało rozwój transportu i przemieszczanie się ludności na coraz dalsze odległości. Było to impulsem do rozwoju między innymi transportu zbiorowego. W niniejszym artykule wskazano dobre praktyki zrównoważonej polityki transportowej. Omówiono wpływ koncepcji zrównoważonego rozwoju na transport w miastach na przykładzie osiedla Western Harbor w Malmö oraz koncepcję miasta 15-minutowego na przykładzie Portland. Następnie dokonano analizy stanu istniejącego zagospodarowania przestrzennego oraz stanu istniejącego systemu transportowego obszaru Salomea-Okęcie Zachód w Warszawie. Używając izolinii (ekwidystant) jako metody określania dostępności transportu zbiorowego, oceniono obecny stan dostępności na analizowanym obszarze. Przeanalizowano również dokumenty planistyczne pod kątem funkcjonalnym i transportowym. Aby uwzględnić aktualne potrzeby mieszkańców, przeprowadzono ankietę na temat transportu pasażerskiego i przedstawiono jej wyniki. W artykule opisano zaprojektowane zmiany w zagospodarowaniu przestrzennym oraz obsłudze transportowej na obszarze Salomea-Okęcie Zachód w Warszawie, które wpłyną na zrównoważenie mobilności mieszkańców obszaru i osób go odwiedzających, a także zmiany, które poprawią jakość życia mieszkańców zgodnie z ich potrzebami. Zaproponowano zwiększenie przestrzeni mieszkaniowej oraz zapewnienie mieszańcom dostępu do podstawowych usług w granicach 15 minut dojścia. W projektach zadbano także o to, by zwiększyć powierzchnię biologicznie czynną. Wskazane rozwiązania transportowe mają na celu zaspokojenie takich potrzeb komunikacyjnych mieszkańców, które mogą wpłynąć na ich wybór środka transportu w celu podróży. W związku z powyższym przewidziano linię autobusową wewnątrz obszaru, która znacznie zwiększyła dostępność do transportu publicznego na całym terenie. Wprowadzone zmiany mogą podnieść jakość życia mieszkańców, kreując samowystarczalność obszaru. Rozwój transportu zbiorowego, poprawa dostępności transportowej i uwzględnienie faktycznych potrzeb mieszkańców umożliwia zmianę zachowań komunikacyjnych użytkowników.

EN

The settlement of people in different areas has led to the development of transport and the movement of people over increasingly long distances. This has been the impetus for the development of - among other things - public transport. This article identifies good practices of sustainable transport policy. The impact of the sustainability concept on urban transport is discussed using the example of the Western Harbor development in Malmö and the 15-minute city concept using the example of Portland. This was followed by an analysis of the state of existing land use and the state of the existing transport system of the Salomea-Okęcie Zachód area in Warsaw. Using isolines (equidistant) as a method of determining public transport accessibility, the current state of accessibility in the analysed area was assessed. Planning documents were also analysed from a functional and transport perspective. In order to take into account the current needs of the residents, a passenger transport survey was carried out and its results are presented. This article describes the designed changes in land use and transport services in the SalomeaOkęcie Zachód area of Warsaw, which will balance the mobility of the area’s residents and visitors, as well as changes that will improve the quality of life for residents according to their needs. It has been proposed to increase residential space and ensure that residents have access to basic services within a 15-minute walk. Care has also been taken in the designs to increase the biologically active area. The indicated transport solutions aim to meet such transport needs of the residents that may influence their choice of mode of transport for travel. Accordingly, a bus line was provided within the area, which significantly increased accessibility to public transport throughout the area. The changes introduced can enhance the quality of life of the residents, creating self-sufficiency in the area. The development of public transport, the improvement of transport accessibility and the consideration of the actual needs of the inhabitants make it possible to change the transport behaviour of the users.

5

Dziesięć lat elektromobilności w MPK KRAKÓW

Pliszewski Ziemowit, Kaniewski Adam

Transport Miejski i Regionalny

|

2024

|

nr 9

17--21

PL

Ustawa o elektromobilności i paliwach alternatywnych wprowadziła obowiązek wdrożenia minimalnej liczby autobusów zeroemisyjnych do komunikacji miejskiej, na skutek czego w przedsiębiorstwach komunikacjach zaczęło kursować coraz więcej takich pojazdów. Rynek autobusów zeroemisyjnych ciągle się rozwija, co skutkuje nie tylko szerszą ofertą oferowanych pojazdów, ale też nowocześniejszymi i lepszymi rozwiązaniami technologicznymi, jakimi dysponują. MPK SA w Krakowie było jednym z pierwszych w Polsce przedsiębiorstw, które zaczęło testować i wprowadzać pojazdy elektryczne do swojego taboru autobusowego. Dziś jest jednym z liderów elektromobilności w kraju. W artykule przedstawiono krótką historię rozwoju elektromobilności w Krakowie. Opisano testy autobusów elektrycznych, jak i zakup pierwszych takich pojazdów w Krakowie. Przedstawiono w skrócie rozwiązania techniczne zastosowane w tych autobusach, sposoby ich ładowania oraz obsługi w MPK SA w Krakowie. W artykule przedstawiono także ewolucję elektrycznego transportu publicznego, wyzwania, jakie napotkał w początkowym okresie oraz perspektywy na przyszłość, wynikające z kolejnych innowacyjnych rozwiązań technologicznych.

EN

The Law on Electromobility and Alternative Fuels has made it mandatory to implement a minimum number of zero-emission buses in public transportation, as a result of which more and more such vehicles have started to run in public transportation companies. The zero-emission bus market continues to grow, resulting not only in a wider range of vehicles offered, but also in more modern and better technological solutions at their disposal. MPK SA in Kraków was one of the first companies in Poland to start testing and introducing electric vehicles into its bus fleet. Today it is one of the leaders in electromobility in the country. The article presents a brief history of electromobility development in Kraków. Tests of electric buses are described, as well as the purchase of the first such vehicles in Kraków. The technical solutions used in these buses, the methods of charging and operating them at MPK SA in Kraków are briefly presented. The article also outlines the evolution of electric public transportation, the challenges it faced in its early days and the future prospects of further innovative technological solutions.

6

Bezpieczeństwo w ruchu drogowym na terenie miasta Krakowa. Czy wizja zero jest możliwa?

Jemczura Tomasz

Transport Miejski i Regionalny

|

2024

|

nr 3

3--5

PL

W artykule dokonano analizy stanu bezpieczeństwa ruchu drogowego w 2022 roku oraz jego zmiany w stosunku do roku 2021. Pokazano też trendy w zakresie liczby wypadków, liczby zabitych i rannych w latach 2000-2022. W szczególności uwzględniono bezpieczeństwo niechronionych uczestników ruchu tzn. pieszych i rowerzystów. Poddano w wątpliwość uzyskanie celu w postaci „wizji zero” wypadków ze skutkiem śmiertelnym na terenie Krakowa, która wydaje się bardzo trudna do zrealizowania, mając na względzie charakter miasta, które z uwagi na zabytkowy charakter jest obciążone dużym ruchem turystycznym

EN

The article analyses the state of road traffic safety in 2022 and its changes in relation to 2021. It also demonstrates the trends in the number of accidents, the number of deaths and injuries in the years 2000-2022. In particular, the safety of vulnerable road users, i.e. pedestrians and cyclists, was taken into account. The objective of a “Vision Zero” of fatal accidents in Kraków was questioned, which seems very difficult to achieve, given the nature of the city, which due to its historic character is burdened with heavy tourist traffic.

7

Urban transport lines and their role in the reintegration of marginalized neighborhoods. Case study of the Old Town of Mila City, Northeast Algeria

Gherabi Nedjla, Bounemeur Nabila, Dib Yasser

Geomatics, Landmanagement and Landscape

|

2024

|

no. 4

23--45

EN

The transport sector has seen significant development in recent years. Algerian cities, like other cities in the world, have grown and expanded their geographic area, and the population has increased as well, leading to increased demand for transportation. However, this increase and growth have not been accompanied by development in the policies adopted in organizing transportation and its means. The city of Mila, like other Algerian cities, suffers from several problems, including marginalization, which dominates several neighborhoods. This is characterized by isolation and difficulty of access to an area or region within the city, and results from several internal and external factors. What has worsened the situation in these neighborhoods is that they are victims of urban development tools and planning policies, along with poor management and organization of transportation and traffic movement. This has deepened the crisis, depriving them of mobility and vitality, and has led to their continued marginalization and isolation from other neighborhoods in the city. The objective of this research is to implement innovative solutions and proposals for the marginalized neighborhood, aimed at fostering balance and harmony while ensuring its integration into the dynamics of development through the enhancement of public urban bus transportation.

PL

Sektor transportu odnotował znaczący rozwój w ostatnich latach. Miasta algierskie, podobnie jak inne miasta na świecie, rozrosły się i powiększyły swój obszar geograficzny, a liczba ludności również wzrosła, co doprowadziło do wzrostu zapotrzebowania na transport. Jednak wzrostowi temu nie towarzyszył rozwój polityki przyjętej w zakresie organizacji transportu i jego środków. Miasto Mila, podobnie jak inne miasta algierskie, cierpi z powodu kilku problemów, w tym marginalizacji, która dominuje w kilku dzielnicach. Charakteryzuje się ona izolacją i trudnościami w dostępie do obszaru lub regionu w mieście i wynika z kilku czynników wewnętrznych i zewnętrznych. Sytuację w tych dzielnicach pogorszyło to, że padają ofiarą narzędzi rozwoju miejskiego i polityki planowania, a także złego zarządzania i organizacji transportu i ruchu drogowego. Pogłębiło to kryzys, pozbawiając je mobilności i witalności oraz doprowadziło do ich dalszej marginalizacji i izolacji od innych dzielnic w mieście. Celem tych badań jest wdrożenie innowacyjnych rozwiązań i propozycji dla zmarginalizowanej dzielnicy, mających na celu wspieranie równowagi i harmonii, przy jednoczesnym zapewnieniu jej integracji z dynamiką rozwoju poprzez poprawę publicznego transportu autobusowego.

8

Optimization of urban transport vehicle tasks for large, mixed fleet of vehicles and real-world constraints

Kisielewski Piotr, Duda Jerzy, Karkula Marek, Skalna Iwona, Redmer Adam, Fierek Szymon

Archives of Transport

|

2024

|

Vol. 70, iss. 2

67--78

EN

Planning the operation of urban public transport vehicles is the first stage of operational planning and consists of combining timetable trips, which are input data, into blocks that constitute the daily tasks of vehicles. For a large mixed fleet of vehicles of various types, especially those with battery power that requires recharging, operating from many depots, with numerous requirements and rolling stock constraints, the problem is a major engineering challenge, even for an experienced team of planners. IT solutions based on realistic, mathematical decision-making models and fast optimization algorithms can be of a great assistance. For the problem formulated this way, a mathematical decision model with a multi-criteria objective function was built, taking into account technical, economic, and ecological criteria and binary decision variables. The model takes into account the real requirements and constraints, a mixed fleet of different types of vehicles, including electric buses, multiple depots, technical trips (deadheads), and battery charging. The considered problem is an NP-hard combinatorial optimization one. The use of classical, exact algorithms to solve this problem is not possible for timetables with many thousands of line trips and fleets of hundreds or thousands of vehicles. This research proposes an original, dedicated heuristic algorithm, enabling to obtain an acceptable, but still suboptimal solution, in a very short time. The tests of the proposed algorithm were carried out on real-life databases of public transport systems of the two selected medium and large Polish cities. In particular, multiple depots, a mixed fleet of different types of vehicles, and real-world constraints were taken into account. The results of the computer experiments carried out using the developed heuristic were compared with the results obtained manually by a team of experienced and expert planners. For the developed multi-criteria decision-making model results comparable to and better than those prepared manually by experts were obtained in a very short time using the pro-posed heuristic. It is the basis for the further development works on expanding the model and improving the optimization algorithm.

9

Perspectives of multifunctional integrated suburban-urban rail transport development

Kagramanian Artur, Aulin Dmitriy, Trubchaninova Karyna, Caban Jacek, Voronin Anatoly, Basov Alexsandr

Zeszyty Naukowe. Transport / Politechnika Śląska

|

2023

|

z. 120

105--115

EN

Main requirements for rolling stock design and organization of the operating system are determined by membership in a certain transportation category for which such a transportation facility is designated. Thus, a specific feature of rolling stock operation is considered to the maximum extent, and functional correspondence with stated tasks is ensured. The significant disadvantage of the existing structure of rolling stock traffic is the necessity of time-space agreements of passenger traffic due to the necessity of shifting different transport types with the minimum time consumption. The solution to such an issue can be found in the development and use of a universal (multifunctional) integrated transport system. The list of issues arising during the creation of a multifunctional transport system can be funnelled into two groups: social and economic and organizational and technical. The first group is social and economic and shall conceptually solve issues of the multifunctional system feasibility for certain urban settlement conditions (conglomerate of urban settlements). The second group consists of organizational and technical issues. This study proposes to eliminate certain material issues in the sphere of suburban and urban traffic by the infrastructure improvement with the significant traffic increase and fluctuations.

10

Analysis of urban transport in the period before and during the Covid-19 pandemic – a case study

Olkiewicz Marcin, Dyczkowska Joanna, Olkiewicz Anna

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2023

|

z. 176

453--473

EN

Purpose: The purpose of this article is to analyze and evaluate public transportation before and during the COVID-19 pandemic. Design/methodology/approach: The research problem is to what extent the operations of a public transportation company changed during the COVID-19 pandemic. Main hypothesis: actions taken by the urban transportation company caused positive changes in transportation operations during the COVID-19 pandemic. The method used in the article is a case study, analysis of internal company data and method of a document examination. Findings: At Miejski Zaklad Transportu Sp. z o.o. (MZK) Koszalin (MTC) during the COVID-19 pandemic, current liabilities increased to 9,392.51 thousand PLN in 2019 and decreased by 26.49 percent in 2020 during the pandemic, and operating expenses decreased by 4.91 percent, including material and energy consumption by 18.49 percent. The level of inventories remained constant. Due to increased losses of 67.97 percent Research limitations/implications: Difficult access to data/extension of the research period. Practical implications: The company took measures for passenger’s safety like purchasing ticket machines. It is necessary to continuously modify existing lines and launch four new lines to three neighboring municipalities. Social implications: Increasing safety and accessibility for passengers, improving the quality of life of residents. Originality/value: The article shows the phenomenon and scale of public transport in the era of a pandemic. Similar situations may occur with other social, economic or geopolitical threats (crises).

11

Zagrożenia dla cyberbezpieczeństwa w transporcie miejskim

Wcisło Karina, Aleksandrowicz Jan

Transport Miejski i Regionalny

|

2023

|

nr 5

16--20

PL

Artykuł poświęcono problemowi cyberbezpieczeństwa w transporcie miejskim. Omówione zostały zagrożenia, jakie związane są z udostępnianiem i przesyłaniem informacji w sieci internetowej na temat elementów systemu transportowego. W artykule przedstawiono elementy miejskiego systemu transportowego najbardziej narażone na ataki cybernetyczne oraz podjęto się próby przedstawienia sposobów przeciwdziałania im. Analizę zagrożeń cybernetycznych w artykule przeprowadzono dla: systemów informacji pasażerskiej, planerów podróży, systemów nawigacji drogowej, systemów sterowania ruchem drogowym, automatycznych systemów zliczania pasażerów oraz systemów opłat parkingowych i sprzedaży biletów. W artykule opisane zostały skutki udanych ataków oraz przykłady tego typu działań, które miały już miejsce na terenie Polski. Artykuł zakończono podsumowaniem i wnioskami będącymi wstępem do dalszych prac nad opracowaniem standardów mających na celu przeciwdziałanie zagrożeniom cybernetycznym w transporcie miejskim.

EN

The article is focused on the problem of cyber security in urban transportation. The paper discusses the threats that are associated with the sharing and transmission of information on the Internet about elements of the transportation system. The paper presents the components of the urban transport system most exposed to cyber-attacks and attempts to present measures to prevent them. The analysis of cyber threats in the article was carried out for: passenger information systems, trip planners, road navigation systems, traffic control systems, automatic passenger counting systems and parking fee and ticketing systems. The article describes the consequences of successful attacks and examples of such activities that have already taken place in Poland. The article concludes with a summary and conclusions that are an introduction to further work on developing standards to counter cyber threats in urban transportation.

12

Wiata przystankowa – definicja, uwarunkowania prawne i klasyfikacja

Gocyła Karol, Sobota Aleksander, Żochowska Renata

Transport Miejski i Regionalny

|

2023

|

nr 9

3--7

PL

Artykuł dotyczy wiat przystankowych i związanych z nimi zagadnień z zakresu ich definicji, uwarunkowań prawnych budowy, zróżnicowania typów oraz autorskiej propozycji ich klasyfikacji. We wstępie wskazano na konieczność wprowadzania coraz większej liczby udogodnień dla pasażerów, które mają przyczynić się do zmiany podziału zadań przewozowych w kierunku zwiększenia udziału liczby podróży realizowanych transportem publicznym, co jest realizowane poprzez m.in. wyposażanie przystanków transportu zbiorowego w wiaty. Ponadto wskazano na konieczność wprowadzenia standardów budowy i wyposażenia wiat przystankowych, co aktualnie realizują niektóre, największe ośrodki miejskie w Polsce. By możliwe było wprowadzenie standaryzacji rozwiązań, należy zacząć od wprowadzenia powszechnie stosowanej definicji wiaty przystankowej. W tym zakresie artykuł wskazuje na dużą różnorodność dotychczasowych propozycji oraz brak jednego, ogólnie przyjętego i stosowanego terminu. Z tego względu zaproponowano autorską definicję wiaty przystankowej odnoszącą się do jej podstawowego przeznaczenia, wyposażenia, konstrukcji, charakteru lokalizacji oraz zakresu stosowania. Ponadto, przedstawiono przegląd literaturowy definicji wiaty przystankowej. Następnie w artykule przedstawiono obowiązujące przepisy dotyczące budowy wiat przystankowych oraz wskazano na brak ich definicji w systemie prawnym w Polsce. Budowa wiat przystankowych osadzona jest w przepisach z zakresu Prawa budowlanego, Rozporządzenia ministra infrastruktury w sprawie przepisów technicznobudowlanych dotyczących dróg publicznych oraz pomocniczo, w zakresie określenia czym są wiaty, w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, lecz w żadnym z tych ani innych zbadanych dokumentach nie odnaleziono definicji wiaty przystankowej. Dalej wskazano na różnorodność kształtu, funkcji, użytych materiałów czy dodatkowego wyposażenia wiat przystankowych wraz z przykładami stosowanych rozwiązań. Kluczowe znaczenie przy ich budowie ma przede wszystkim funkcja, jaką ma spełniać wiata, która zazwyczaj determinowana jest przez jej lokalizację oraz wolę i możliwości instytucji, do których należy jej budowa. Następnie zaprezentowano autorską propozycję klasyfikacji wiat przystankowych i ich wyposażenia. Klasyfikacja ma na celu wskazanie minimalnego zespołu cech pozwalających określić podstawową typologię wiat przystankowych oraz określenie minimalnego standardu wyposażenia, który zaspokoi większość potrzeb pasażerów związanych z przejazdami publicznym transportem zbiorowym. Na końcu artykułu wskazano na konieczność stworzenie definicji i standardów, pomimo różnorodności rozwiązań, w zakresie wiat przystankowych oraz występowanie luki formalnej i badawczej dotyczącej tego zagadnienia.

EN

The article deals with public transport shelters and related issues of their definition, legal conditions for their construction, differentiation of types and the author’s proposal for their classification. In the introduction, the necessity of introducing an increasing number of passenger amenities was pointed out, which are expected to contribute to changing the distribution of transport tasks towards increasing the share of trips made by public transport, which is implemented by, among other things, equipping public transport stops with shelters. In addition, it was pointed out that it is necessary to introduce standards for the construction and equipment of public transport shelters, which is currently being implemented by some of the largest urban areas in Poland. To be able to standardize solutions, it is necessary to start with the introduction of a commonly used definition of a public transport shelter. In this regard, the article points out the wide variety of proposals to date and the lack of a single, generally accepted and used term. Therefore, the author’s definition of public transport shelter relating to its basic purpose, equipment, design, nature of location and scope of use is proposed. In addition, a literature review of the definition of public transport shelter is presented. Next, the article presents the current legislation on the construction of shelters and points out the lack of their definition in the legal system in Poland. The construction of public transport is embedded in the provisions of the Construction Law, the Regulation of the Minister of Infrastructure on technical and construction requirements for public roads and, auxiliary, in terms of defining what public transport shelters are, in the judgment of the Provincial Administrative Court in Poznań, but no definition of a public transport shelter was found in any of these or other documents examined. The variety of shape, function, materials used or additional equipment of shelters was further pointed out, along with examples of solutions used. Crucial in their construction is first and foremost the function to be performed by the public transport shelter, which is usually determined by its location and the will and capabilities of the institution to which its construction belongs. Next, the author’s proposal for the classification of public transport shelters and their equipment is presented. The classification is aimed at indicating the minimum set of features that make it possible to determine the basic typology of shelters, as well as to determine the minimum standard of equipment that will meet most of the needs of passengers associated with public mass transit travel. At the end of the article, the necessity of creating definitions and standards, despite the variety of solutions, in the field of public transport shelters and the existence of a formal and research gap on this issue are pointed out.

13

Strategia wymiany taboru autobusowego w MPK SA w Krakowie w aspekcie optymalizacji czasu jego eksploatacji

Wróbel Ryszard

Transport Miejski i Regionalny

|

2023

|

nr 1

9--11

PL

Eksploatacja autobusów w MPK SA w Krakowie jest częścią działalności Spółki wyodrębnionej przedmiotowo, a jednocześnie połączonej strukturą organizacyjną w jeden organizm przedsiębiorstwa. Wyodrębnienie działalności dotyczy tylko poziomu wykonawczego usługi przewozowej i utrzymania sprawności technicznej taboru. Autobusy MPK SA w Krakowie nie są jedynymi pojazdami świadczącymi usługi przewozowe w Krakowie. Na rynku przewozów autobusy MPK muszą konkurować z pojazdami innego przewoźnika, tj. Mobilis Sp. z o.o., który świadczy swoje usługi w Krakowie od 2008 roku. W artykule przedstawiono krótko politykę wymiany taboru autobusowego w Spółce.

EN

Bus exploitation in the MPK SA in Kraków is part of the Company’s activity, which is separated in terms of its subject matter and, at the same time, merged by the organisational structure into a single company organism. Separation of activities concerns only the executive level of the transport service and maintenance of technical efficiency of the rolling stock. Buses of the MPK SA in Kraków are not the only vehicles providing transport services in Krakow. In the transport market, the MPK buses have to compete with the vehicles of another operator, i.e. Mobilis Sp. z o.o., which has been providing its services in Kraków since 2008. The article briefly presents the Company’s bus fleet replacement policy.

14

Ocena zadowolenia pasażerów z autobusów zasilanych energią elektryczną w Zielonej Górze

Kapica Daniel

Transport Miejski i Regionalny

|

2023

|

nr 1

12--17

PL

W obliczu wymagań dotyczących zapewnienia odpowiedniej liczby zeroemisyjnych pojazdów wykonujących przewozy w systemach publicznego transportu zbiorowego ważne jest, by poznać opinie pasażerów o nowych pojazdach. Celem artykułu jest zaprezentowanie wyników badań ankietowych przeprowadzonych wśród pasażerów transportu zbiorowego w Zielonej Górze po wprowadzeniu do ruchu autobusów zasilanych energią elektryczną. W pierwszej części artykułu zaprezentowano badania, jakie należy przeprowadzać wśród pasażerów oraz wykazano, że komfort i ekologia są cechami składającymi się na ogólną ocenę jakości obsługi transportowej. W dalszej części opisano system publicznego transportu zbiorowego w Zielonej Górze funkcjonujący w czasie przeprowadzania badań. Następnie zaprezentowano pytania zadawane pasażerom oraz ich odpowiedzi. Na podstawie których stwierdzono, że autobusy zasilane energią elektryczną zostały pozytywnie przyjęte przez pasażerów publicznego transportu zbiorowego w Zielonej Górze, głównie z uwagi na brak emisji hałasu oraz ekologiczność.

EN

In view of the requirements to provide an adequate number of zero-emission vehicles operating in public transport systems, it is important to know passengers’ opinions about the new vehicles. The aim of this article is to present the results of a survey conducted among public transport passengers in Zielona Góra following the introduction of electrically powered buses. The first part of the article presents the surveys to be carried out among passengers and shows that comfort and ecology are features that make up the overall assessment of transport service quality. The next part describes the public transport system in Zielona Góra in operation when the survey was carried out. This was followed by a presentation of the questions asked to passengers and their responses. On the basis of the answers given, it was concluded that electrically powered buses were positively received by public transport passengers in Zielona Góra, mainly due to their lack of noise emissions and their environmental performance.

15

Lubelski rower miejski jako element systemu zrównoważonego transportu pasażerskiego

Juściński Sławomir, Stankiewicz Anna

Transport Miejski i Regionalny

|

2023

|

nr 11-12

3--10

PL

Przełom XX i XXI wieku to radykalny wzrost zainteresowania użytkowaniem rowerów na terenach zurbanizowanych. Wysoki potencjał krajowego rynku jednośladów, a jednocześnie permanentne zatłoczenie ulic, spowodowały dążenie do wykorzystania roweru jako środka komunikacji przez mieszkańców dużych miast. Bike sharing, czyli publiczny system wypożyczania rowerów, to usługa transportowa, w ramach której są one udostępniane do krótkoterminowego użytku. Kolejne generacje wypożyczalni rowerów (od I do V) oferowały możliwość jazdy rowerem na bardzo korzystnych warunkach finansowych. Działalność stowarzyszeń „Miasta dla Rowerów” i zmiany w prawie korzystne dla rowerzystów spowodowały powstanie pierwszej wypożyczalni rowerów miejskich w Krakowie w 2008 roku, a w kolejnych także w innych miastach. Pierwsza dekada funkcjonowania rowerów miejskich była czasem badań rynkowych, analiz i formułowania wniosków na temat bike sharingu. Przegląd opracowań dotyczących krajowych wypożyczalni rowerów potwierdza istnienie dużego popytu, ale także szeregu problemów, wyzwań i oczekiwań ze strony mieszkańców miast chcących korzystać z usługi wynajmu rowerów. Poddano analizie długość dróg dedykowanych dla rowerzystów na terenie Polski, oraz w Lublinie, na przestrzeni ostatniej dekady. W 2014 roku powstał Lubelski Rower Miejski (LRM) oferujący 400 rowerów na 40 stacjach. Przedstawiono szczegółową analizę parametrów opisujących jego funkcjonowanie i rozbudowę w latach 2014–2022. Przestawiono zmiany LRM w strukturze liczby stacji wypożyczeń, liczbie dostępnych rowerów i zrealizowanych wypożyczeń oraz liczbie zarejestrowanych użytkowników. W latach 2014–2019 odnotowano dynamiczny wzrost i rekordową liczbę wypożyczeń (w 2016 – ponad 773 tys.) i drastyczne załamanie popytu po pandemii (zaledwie 76 tys. w 2021) i zmianę sposobu finansowania. W ramach szukania nowych, bardziej korzystnych finansowo rozwiązań miasto Lublin przejęło organizację i zarządzanie systemem transportu rowerowego od operatora zewnętrznego w 2022 roku. Prowadzenie LRM powierzyło MPK Lublin, integrując rower miejski z komunikacją autobusową i trolejbusową.

EN

The turn of the 20th and 21st century has brought a tremendous interest in the usage of city bikes in the urban areas. The high potential of the domestic two-wheel market combined with permanent road congestion led city dwellers to use bicycles as a mean of transportation. Bike sharing, a public bicycle renting system, is a transport service which allows users to rent bikes for short-term usage. Different generations of bike rentals (I through V) granted users the ability to ride city bikes under very favorable conditions. It was the workings of “Cities for Bikes” associations and the changes in law beneficial to cyclists, which led to the funding of the first city bike rental in Kraków in 2008, and later in other cities. The first decade of city bike usage was a time of market studies, analysis, and conclusions concerning bike sharing. The review of domestic bike rental studies confirms the existence of considerable demand along with various issues, challenges and expectations from city dwellers wanting to use the bike rental service. The total amount of cycle paths and roads available for cyclists in Poland and in Lublin over the last decade is analyzed in this article. In 2014, when the Lublin City Bike was founded, 40 bike rental stations provided 400 bicycles. This article presents a detailed analysis of how the Lublin City Bike operated and how it was developed in 2014–2022. It also shows changes in the number of rental stations, available bikes and statistics concerning the number of rental transactions as well as registered users. In the years 2014-2019, there has been dynamic growth and a record number of rentals (with over 773,000 in 2016) while the pandemic brought a drastic collapse in the demand (only 76,000 in 2021) and a change in financing. The City of Lublin decided to take over managing the system of bike rental from the outside vendor in 2022 in order to find more cost-effective solutions. The Lublin City Bike has been entrusted to the Municipal Transport Company Lublin therefore integrating city bike with bus and trolley bus transport.

16

Charakterystyka miejskiego transportu zbiorowego w gdańskich dzielnicach Przymorze Małe i Przymorze Wielkie

Sydorów Martyna

Transport Miejski i Regionalny

|

2023

|

nr 1

18--22

PL

W dobie wzrostu wskaźnika motoryzacji przed władzami miast stoi wyzwanie stworzenia konkurencyjnego wobec samochodów transportu zbiorowego. Równocześnie implementowane są unijne założenia związane z koncepcją zrównoważonej mobilności miejskiej. Dążenia te mają przeciwdziałać negatywnym skutkom kongestii. Komunikacja publiczna powinna być dostosowana do potrzeb lokalnej społeczności oraz wpisywać się w ramy szeroko rozumianej dostępności. Celem artykułu jest scharakteryzowanie transportu zbiorowego w Gdańsku na przykładzie dwóch dzielnic – Przymorza Małego i Wielkiego, z uwzględnieniem dostępności przestrzennej i czasowej. Badanie oparto na analizie dostępnych w internecie rozkładów jazdy autobusów miejskich, tramwajowych oraz Szybkiej Kolei Miejskiej w Trójmieście. Czas dojazdu transportem zbiorowym wyznaczono w oparciu o pięć charakterystycznych miejsc dla tego obszaru, który ma znaczenie turystyczne, rekreacyjne oraz usługowe. Bazą były początkowe przystanki dziennych linii zlokalizowane w 10 dzielnicach Gdańska: Chełmie, Nowym Porcie, Oliwie, Osowej, Stogach, Śródmieściu, Ujeścisku-Łostowicach, Wrzeszczu Górnym, Zaspie Rozstajach oraz Żabiance-Jelitkowie-Wejhera-Tysiąclecia. Przeprowadzona analiza pozwoliła określić skomunikowanie transportem publicznym dwóch dzielnic Gdańska o charakterze mieszkaniowym oraz o walorach przyrodniczych i turystycznych. Następstwem było wyciągnięcie wniosków natury ogólnej. Na terenie tym funkcjonuje rozwinięta komunikacja, charakteryzująca się dobrą dostępnością w wymiarze czasowym i przestrzennym. Dzięki temu możliwe jest dotarcie do większości dzielnic miasta. Transport zbiorowy na Przymorzu Małym i Wielkim jest podobnie zorganizowany, jak na pozostałym obszarze tzw. dolnego tarasu.

EN

The goal of the article is to characterise public transport in Gdańsk on the example of two districts – Przymorze Małe and Przymorze Wielkie, considering spatial and temporal accessibility. The study was based on an analysis of the schedules of urban buses, tramways and the Fast Urban Railway in the Tri-City available on the Internet. Commuting times by public transport were determined based on five key locations within this area, which is of tourist, recreation and service importance. The base was the first stops of the daily lines located in ten districts of Gdańsk: Chełm, Nowy Port, Oliwa, Osowa, Stogi, Śródmieście, UjeściskoŁostowice, Wrzeszcz Górny, Zaspa Rozstaje and ŻabiankaJelitkowo-Wejhera-Tysiąclecia. The analysis determined the link between public transport in two residential neighbourhoods of Gdańsk, which are of natural and tourist values. In consequence, general conclusions were drawn. There is a communication system developed in this field, with good accessibility in terms of time and space. This public transport system provides possibility to reach most areas of the city. Public transportation in the Przymorze Małe and the Przymorze Wielkie is similarly organised to the rest of the so called Lower Terrace area.

17

Miasto dla wszystkich, czyli jak równoważyć potrzeby kierowców i pieszych. Analiza ciągłości śródmiejskich traktów komunikacyjnych

Otto Paulina, Kaźmierczak Bartosz

PUA Przestrzeń Urbanistyka Architektura

|

2023

|

Vol. 1

92--104

PL

Artykuł przedstawia problemy komunikacyjne występujące we współczesnych aglomeracjach. Jego podstawę stanowi analiza ciągłości traktów śródmiejskich w Poznaniu. Sprawdzano, w jakim zakresie miasto realizuje potrzeby pieszych i kierowców. Wskazano problemy wynikające z przyznawania pierwszeństwa jednej formie ruchu ponad innymi. Okazuje się, że badane węzły komunikacyjne pomimo zlokalizowania w śródmieściu nie spełniają tradycyjnych dla śródmieść funkcji.

EN

The article deals with communication problems occurring in contemporary agglomerations. Its basis is the analysis of the continuity of downtown routes in Poznań. It compares the extent to which the city meets the needs of pedestrians and drivers and points to the problems resulting from prioritizing one form of traffic over another. It turns out that the examined transport hubs, despite their location, fulfill the traditional functions of downtowns.

18

Rozwiązania i wskaźniki transportowe w inteligentnych miastach – Część I

Wróbel Iwona, Bartosik Bogusław, Gondek Piotr, Piwowar Beata

Problemy Kolejnictwa

|

2023

|

Z. 198

65--77

PL

Tematem artykułu jest analiza rozwiązań i zastosowań nowoczesnych technologii informacyjno-komunikacyjnych (ICT) w ośrodkach miejskich oraz pomiar wskaźników jakości transportu z uwzględnieniem wymagań normy ISO 37120: Zrównoważony rozwój społeczny – wskaźniki usług miejskich i jakości życia. Artykuł składa się z dwóch części. W części przybliżono tematykę inteligentnych miast, w tym przytoczono funkcjonujące pojęcia smart city. Dokonano opisu kształtowania przestrzeni miejskich i jakości życia w aspekcie smart, z uwzględnieniem zagadnień zrównoważonego rozwoju. Przedstawiono charakterystykę normy ISO 37120 służącą do pomiaru poziomu usług i warunków życia w miastach. Przedstawiono podstawowe i pomocnicze wskaźniki w zakresie usług miejskich i jakości życia, w tym z obszaru tematyki transportu. Wymieniono polskie miasta, które uzyskały certyfikat inteligentnego miasta. Na zakończenie części I dokonano przeglądu doświadczeń i rozwiązań poprawiających mobilność, które funkcjonują w wybranych miastach na świecie.

19

Rozwiązania i wskaźniki transportowe w inteligentnych miastach. Część 2

Wróbel Iwona

Problemy Kolejnictwa

|

2023

|

Z. 199

37--46

PL

Przedmiotem artykułu jest analiza rozwiązań i zastosowań nowoczesnych technologii informacyjno-komunikacyjnych (ICT; ang. information and communication technologies) w ośrodkach miejskich oraz pomiar wskaźników jakości transportu, z uwzględnieniem wymagań normy ISO 37120: Zrównoważony rozwój społeczny – wskaźniki usług miejskich i jakości życia. Artykuł składa się z dwóch części. W części drugiej szczegółowo opisano wskaźniki z obszaru transportu wraz ze stosowaną metodyką pomiaru, w tym dobór danych źródłowych niezbędnych do obliczeń wskaźników. Dla wybranych siedmiu polskich miast wojewódzkich (Kraków, Poznań, Szczecin, Białystok, Rzeszów, Olsztyn, Opole) przedstawiono istniejące rozwiązania z obszaru smart mobility. Głównym elementem tej części artykułu jest zaprezentowanie wyników obliczeń wskaźników przewidzianych w normie ISO 37120 w zakresie transportu wraz z omówieniem i porównaniem wyników. Na zakończenie przytoczono główne wnioski z przeprowadzonych analiz i badań.

20

Carsharing as an element of mobility management

Kubera Marcin, Ślusarczyk Beata

Polish Journal of Management Studies

|

2023

|

Vol. 27, No. 2

188--205

EN

A phenomenon noticeable nowadays, especially among the younger part ofsociety, is departing from the need to own possessions to the attitude of sharing them withothers, thus implementing the assumption of the sharing economy. The possibility of usingindividual transport rental per minute, especially passenger cars, is a convenience forresidents who may meet their transport needs fast and comfortably, without incurring fixedfees and, additionally, in an environmentally friendly form. Therefore, this article attemptedto characterize the users of carsharing, understood as a sustainable transport service implementing the assumptions of the sharing economy. The research carried out on a sample of 1176 respondents indicated that people using shared mobility demonstrate the desired – sustainable transport behavior, among others, consisting of an increase in the amount of travelling on foot and by bicycle while limiting travelling by private cars. In addition, the study showed that working people and students use carsharing to meet their transport needs. Secondly, the most popular time of operation of the service is in the evening, from 6 p.m. to 10 p.m., and the leading purpose is personal matters, which are dealt with the help of this type of shared mobility.

PL

Zjawiskiem zauważalnym w dzisiejszych czasach, szczególnie wśród młodszej części społeczeństwa, jest odchodzenie od potrzeby posiadania rzeczy na rzecz postawy dzielenia się nimi z innymi, realizując tym samym założenia ekonomii współdzielenia. Możliwość korzystania z wynajmu transportu indywidualnego na minuty, w szczególności samochodów osobowych, stanowi udogodnienie dla mieszkańców, którzy mogą zaspokoić swoje potrzeby transportowe szybko i wygodnie, bez ponoszenia stałych opłat, a dodatkowo w formie przyjaznej dla środowiska. Dlatego też w niniejszym artykule podjęto próbę scharakteryzowania użytkowników carsharingu, rozumianego jako zrównoważona usługa transportowa realizująca założenia ekonomii współdzielenia. Badania przeprowadzone na próbie 1176 respondentów wskazały, że osoby korzystające z mobilności współdzielonej wykazują pożądane - zrównoważone zachowania transportowe, m.in. polegające na zwiększeniu ilości podróży pieszych i rowerowych przy jednoczesnym ograniczeniu podróży samochodami prywatnymi. Ponadto badanie wykazało, że osoby pracujące i studenci korzystają z carsharingu w celu zaspokojenia swoich potrzeb transportowych. Po drugie, najpopularniejszym czasem funkcjonowania usługi są godziny wieczorne, od 18:00 do 22:00, a wiodącym celem są sprawy osobiste, które załatwiane są przy pomocy tego typu współdzielonej mobilności.