Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Miastom potrzebne są także tereny całkiem dzikie

Nowak Marta K., Sienkiewicz Paweł, Tryjanowski Piotr

Przegląd Komunalny

|

2024

|

nr 9

62--65

PL

Od niemal dwóch stuleci, odkąd Alexander von Humboldt po raz pierwszy przestrzegał przed skutkami przekształceń krajobrazu dokonywanych ręką człowieka, obserwujemy rosnącą presję na ekosystemy Ziemi.

2

Gospodarcze i środowiskowe znaczenie pszczoły miodnej

Dżugan Małgorzata, Miłek Michał, Tomczyk Monika

Polish Journal for Sustainable Development

|

2024

|

T. 28, nr 1

75--84

PL

Pszczoła miodna Apis mellifera jest najważniejszym udomowionym owadem zapylającym, pełniącym kluczową rolę w całym systemie ekologicznym. Zapylanie roślin pozwala na zachowanie różnorodności biologicznej, ale przede wszystkim umożliwia produkcję w wielu sektorach rolnictwa. Jako jedyny owad, pszczoła dostarcza człowiekowi wysokiej jakości żywności, tj. miód, mleczko pszczele i pyłek, wosk, propolis i jad pszczeli, które oprócz walorów odżywczych korzystnie wpływają na kondycję organizmu. Leczenie i profilaktyka chorób z wykorzystaniem produktów pszczelich (apiterapia) zyskuje coraz większą popularność, co sprawia, że pszczelarstwo może stanowić ważne źródło dochodu na obszarach wiejskich. Jednak trzeba podkreślić, że pszczoły A. mellifera, tak jak inne zapylacze, są coraz bardziej zagrożone działalnością człowieka a ochrona tych pożytecznych owadów to zapewnienie zrównoważonej przyszłości dla ekosystemów oraz odnawiania zasobów naturalnych. W artykule dokonano przeglądu aktualnego piśmiennictwa dotyczącego znaczenia pszczół dla środowiska i człowieka, zwracając głównie uwagę na zapewnienie bioróżnorodności ekosystemów, produkcję żywności i ochronę zdrowia ludzi.

EN

The honeybee Apis mellifera is the most important domesticated pollinating insect, playing a key role in the entire ecological system. Pollination of plants allows for the preservation of biodiversity, but above all it enables production in many sectors of agriculture. As the only insect, provides humans with high-quality food, i.e. honey, royal jelly and pollen, wax, propolis and bee venom, which in addition to nutritional value has a beneficial effect on the condition of the body. Treatment and prevention of diseases using bee products (known as apitherapy) is becoming increasingly popular, which means that beekeeping can be an important source of income in rural areas. A. mellifera bees, like other pollinators, are increasingly threatened by human activity, and protecting these useful insects is ensuring a sustainable future for ecosystems and the renewal of natural resources. This article reviews the current literature on the importance of bees for the environment and humans, focusing mainly on ensuring the biodiversity of ecosystems, food production and protecting human health.

3

Zwalczając „szkodniki”, niszczysz bioróżnorodność

Siemaszko Mikołaj

Zieleń Miejska

|

2023

|

Nr 11

18--20

PL

Gdyby zrobić ankietę wśród Polaków, czy lubią przyrodę, to pewnie znaczna większość z nich na to pytanie odpowiedziałaby: „zdecydowanie tak”. To cieszy, ale i nie dziwi. Przecież ulubione cele naszych weekendowych wypadów to jeziora, rzeki, lasy i góry. Tak odpoczywamy i regenerujemy siły. Miasta i ogólnie tereny zurbanizowane, gdzie przyrody jest niewiele, powodują u nas uczucie zmęczenia, przygnębienia, a nawet wywołują stany depresyjne. Jednak okazuje się, że przyrodę lubimy wybiórczo.

4

Sad miejski szansą na bioróżnorodność

Słomka Wojciech

Zieleń Miejska

|

2023

|

Nr 10

48--49

PL

Tychy, Poznań, Kętrzyn i Ciechanowiec to kilka przykładów miast, w których sady miejskie już są – jeszcze małe, ale ich istnienie pokazuje, że miasta są zainteresowane takimi układami zieleni. To doskonałe miejsca służące ochronie bioróżnorodności i edukacji. Jednak, jak wszystkie inne ekorozwiązania, wymagają specjalistycznego traktowania. Tak łatwo o posądzenie o greenwashing – lepiej tego unikać.

5

Nie takie martwe to drewno

Kasprzak Krzysztof

Zieleń Miejska

|

2023

|

Nr 1

44--47

PL

Lasy mieszane i liściaste, zwłaszcza niebędące lasami gospodarczymi, charakteryzują się szczególnie różnorodnymi siedliskami, stanowiącymi miejsce życia licznych gatunków grzybów, roślin i zwierząt. Różnorodność siedlisk leśnych zwiększa tzw. martwe drewno, czyli uschnięte drzewa i krzewy, stojące fragmenty pni, leżące kłody, gałęzie i opadłe liście. Warto mu się przyjrzeć, także w miastach, np. w kontekście wpływu tzw. czwartej przyrody na zachowanie bioróżnorodności.

6

Ochrona bioróżnorodności glebowej

Słomka Wojciech

Zieleń Miejska

|

2022

|

Nr 4

50--51

PL

Od gleby wszystko się zaczyna i to ona w dużej mierze decyduje o wygodzie życia w warunkach miejskich. Również dla ludzi. O glebie, jej jakości, wpływie na środowisko mówi się cały czas za mało. A w miastach jest ona szczególnie ważna.

7

O miejskiej bioróżnorodności i zwierzętach w potrzebie

Niewiada Anna

Zieleń Miejska

|

2022

|

Nr 7-8

20--22

PL

Stare Zoo w Poznaniu, placówka wchodząca w skład poznańskiego Ogrodu Zoologicznego, z uwagi na swoją historię i obecne umiejscowienie w ścisłym centrum miasta to bardzo ciekawy punkt do obserwacji dotyczących zachowania się fauny na obszarze zurbanizowanym. Pracownicy poznańskiego Starego Zoo podejmują też wiele działań, których celem jest zachowanie bioróżnorodności i pomoc zwierzętom.

8

Dżdżownice, czyli dyskretni sojusznicy miejskich planistów

Kasprzak Krzysztof

Zieleń Miejska

|

2022

|

Nr 7-8

50--51

PL

Najbardziej znanymi bezkręgowcami żyjącymi w glebach różnego rodzaju środowisk lądowych, w tym także w miastach, są dżdżownice. W glebach miast występują głównie gatunki tych zwierząt o dużych zdolnościach przystosowawczych do zmieniających się warunków klimatycznych i środowiskowych. Dzięki tym cechom mogą one odegrać dużą rolę w projektowanych ekosystemach miast.

9

Bioróżnorodność na zielonych dachach

Wróblewska Katarzyna

Zieleń Miejska

|

2022

|

Nr 3

22--23

PL

Utrata bioróżnorodności jest jednym z głównych zagrożeń dla środowiska we współczesnym świecie. Ubogi skład gatunkowy zbiorowisk roślinnych ma negatywny wpływ na ich usługi ekosystemowe, takie jak łagodzenie miejskiej wyspy ciepła, retencję wody, łączność krajobrazową czy zdolność roślin do zatrzymywania zanieczyszczeń.

10

Krzysztof Penderecki Arboretum in Lusławice – a synergy of cultural heritage and exceptional values of natural diversity

Bobek Wojciech

Przestrzeń i Forma

|

2022

|

nr 52

185--208

EN

Penderecki's Arboretum in Lusławice is an example of the creative and unique work of an outstanding composer, visionary and lover of trees. Based on the historic park was created, a new, outstanding work, a collection combining a huge number of taxa into elements of garden composition, based on significant achievements of garden art of classical culture. The high natural and cultural values seamlessly blend with the historical park and the surroundings of the Lusławice Manor. The property is a rare example today of creative development of the historic layout with new elements, without simultaneous destruction of the existing values, but rather their protection and flourishing, creating new values on a regional, national and, because of the creator himself, global scale.

PL

Arboretum Pendereckiego w Lusławicach jest przykładem twórczego i wyjątkowego dzieła wybitnego kompozytora, wizjonera i miłośnika drzew. Na kanwie historycznego parku powstało, nowe, wybitne dzieło, kolekcja, łącząca ogromną liczbę taksonów w elementy kompozycji ogrodowej, bazującej na znaczących osiągnięciach sztuki ogrodowej kultury klasycznej. Wysokie walory przyrodniczo-kulturowe w płynny sposób przenikają się z zabytkowym parkiem i otoczeniem dworu w Lusławicach. Obiekt stanowi, rzadki obecnie, przykład twórczego rozwoju historycznego układu o nowe elementy, bez jednoczesnego niszczenia zastanych wartości, a raczej ich ochrony i rozkwitu, tworząc nowe wartości w skali regionalnej, ogólnopolskiej, a z racji samego twórcy, ogólnoświatowej.

11

European Green Deal – research directions. A systematic literature review

Szpilko Danuta, Ejdys Joanna

Ekonomia i Środowisko

|

2022

|

nr 2

8--38

EN

The article provided a classification of scientific research relating to European Green Deal (EGD) issues to assess their compatibility with areas identified in the EGD strategy document and identify emerging future research directions. A systematic literature review was based on bibliometric analysis and focused on articles in Scopus and Web of Science databases. The systematic literature review aimed to identify, integrate and evaluate research on the selected topic based on clearly defined criteria. Research query included (TITLE-ABS-KEY (“EU” OR europ*) AND TITLE-ABS-KEY (“green deal”)) in the case of Scopus and TS = (“EU” OR europ*) AND “green deal”) in the case of Web of Science. In total, 641 publication records were qualified for analysis. The bibliometric analysis allowed identify-ing eight thematic clusters and linking them to the eight areas of the European Green Deal strategy. The bibliometric analysis enabled the identification of eight thematic areas of international research undertaken in relation to the European Green Deal. These cover a variety of topics from social sciences, engineering, agriculture, sciences and natural sciences. Clusters included: Energy, circular economy, industry, building, mobility, food, biodiversity and pollution.

PL

Celem artykułu jest próba klasyfikacji badań naukowych odnoszących się do problematyki Europejskiego Zielonego Ładu (EGD), ocena ich zgodności z obszarami wskazanymi w dokumencie strategicznym EGD oraz identyfikacja pojawiających się kierunków badań. Na potrzeby badań zastosowano systematyczny przegląd literatury, oparty na analizie bibliometrycznej publikacji zawartych w dwóch bazach Scopus i Web of Science. Celem systematycznego przeglądu literatury jest identyfikacja, integracja i ocena badań, dotyczących wybranej tematyki, na podstawie jasno zdefiniowanych kryteriów. Kryteria wyszukiwania uwzględniały [TITLE-ABS-KEY ( "EU" OR europ* ) AND TITLE-ABS-KEY ("green deal")] w przypadku bazy Scopus oraz TS = [("EU" OR europ*) AND ("green deal")] w odniesieniu do bazy Web of Science database. Na potrzeby analiza zakwalifikowano 641 rekordów publikacyjnych. Przeprowadzona analiza bibliometryczna pozwoliła na wyodrębnienie ośmiu klastrów tematycznych i powiązanie ich z ośmioma założeniami (elementami), na których opiera się European Green Deal. Analiza bibliometryczna pozwoliła na wyodrębnienie ośmiu obszarów tematycznych międzynarodowych badań podejmowanych w związku z Europejskim Zielonym Ładem. Obejmują one różnorodne zagadnienia z zakresu nauk społecznych, inżynierii, rolnictwa, nauk ścisłych i przyrodniczych. Klastry obejmowały: energia, gospodarka cyrkularna, przemysł, budownictwo, mobilność, żywność, różnorodność biologiczna i zanieczyszczenie środowiska.

12

Physicochemical changes and abundance of freshwater snails in Anambra River (Nigeria) during the rainy season

Okoye Charles Obinwanne, Echude Daniel, Chiejina Chike Obinna, Andong Felix Atawal, Okoye Kingsley Chukwuebuka, Ugwuja Samuel Ejike, Ezeonyejiaku Chigozie Damian, Eyo Joseph

Ecological Chemistry and Engineering. S

|

2022

|

Vol. 29, nr 2

169--181

EN

Rapid diversification is a way of responding to environmental change for freshwater organisms. This work examined the physicochemical changes and abundance of freshwater snails in Anambra River (Nigeria) during the rainy season. Field studies were conducted fortnightly from June to August 2019 at three stations of the river namely: Otuocha (station I), Otunsugbe (station II), and Ukwubili (station III) about 8.35 kilometers apart from each other. A scoop net of 2 cm mesh size and handpicking was used to sample freshwater snails randomly and water samples were taken to the laboratory for physicochemical analysis. A total of 896 freshwater snails belonging to 6 species (Afropomus balanoidea, Pomacea maculata, Lymnea stagnalis, Lanistes ovum, Pila wernei, and Saulea vitrea) were collected. Pomacea maculata was the most dominant species with a relative abundance of 45.87 %, while Saulea vitrea was the least dominant species with a relative abundance of 2.34 %. There was a significant negative correlation between dissolved oxygen and Pomacea maculate (r = –0.877, p = 0.002) and a positive correlation between dissolved oxygen and Stagnalis lymnea (r = 0.840, p = 0.005). The diversity of species was highest at Otuocha (1.171) followed by Ukwubili (1.133) and Otunsugbe (0.856) with average mean temperatures of (23.1 ±0.1) °C, (27.30 ±0.00) °C, and (26.80 ±0.03) °C respectively. The distribution of freshwater snails was influenced by the physicochemical variability of Anambra River during the rainy season. Therefore, further studies for a longer time and different seasons to examine the impact of physicochemical changes on the snail distribution are encouraged.

13

Zachowanie naturalnego środowiska przyrodniczego w ramach współczesnych rozwiązań architektonicznych. Świerkocin na Mazurach

Solewska Natalia

PUA Przestrzeń Urbanistyka Architektura

|

2021

|

Vol. 1

113--127

PL

Celem pracy jest poszerzenie świadomości projektantów dotyczącej wpływu obiektu architektonicznego na różnorodność biologiczną naturalnych ekosystemów na konkretnym przykładzie środowiska miejscowości Świerkocin. W artykule przedstawiono rozwiązania architektoniczne z zakresu ochrony przed zanieczyszczeniem świetlnym i krajobrazu. Uniwersalność omówionych rozwiązań pozwala na ich zastosowanie zarówno w Świerkocinie, jak i w innych miejscach o podobnej charakterystyce.

EN

The purpose of the article is to enhance the architect’s knowledge about the impact of the building on biodiversity. The presented topic is based on a example of small village Świerkocin. The architectural solutions presented here provide a general guidance on how to reduce unnecessary light and land pollution. The proposed actions are crafted for various environments. They can be implemented in Świerkocin, as well as in the other similar places.

14

Zielona stolica Polski

Kowalczyk Artur

Przegląd Komunalny

|

2021

|

nr 11

40--41

PL

Po latach ekspansji człowieka i niszczenia bioróżnorodności następuje wolny, aczkolwiek stały odwrót szkodliwego trendu. Bioróżnorodność, dzięki ludziom, wraca do miast. Także tych największych. Stolica Polski to doskonały przykład ekspansji przyrody do wielkiego ośrodka.

15

Struktura zespołów dżdżownic w uprawie kukurydzy i pszenicy

Jacejko Patryk, Korab Izabela

Polish Journal for Sustainable Development

|

2021

|

T. 25, cz. 2

29--34

PL

Dżdżownice odgrywają ważną rolę w glebie. Podczas kopania korytarzy rozluźniają, napowietrzają ją i mieszają minerały z częścią organiczną. Przyczyniają się znacząco do poprawy jej żyzności. Organizmy te są także powszechnie stosowane w monitorowaniu stanu gleb o różnym stopniu antropopresji. Celem badań była analiza struktury zbiorowisk dżdżownic. Badania przeprowadzono na dwóch stanowiskach (w uprawie kukurydzy i pszenicy). Lumbricidae zbierano metodą mieszaną, tj. analizowano bloki gleby o wymiarach 25 x 25 x 25 cm. Sortowano je ręcznie w celu ekstrakcji dżdżownic. Do wypłukania skąposzczetów z głębszych warstw gleby użyto 10 litrów 0,4% roztworu formaliny. Gleba pod uprawą pszenicy charakteryzowała się wyższym zagęszczeniem Lumbricidae. Znaleziono tu cztery gatunki dżdżownic. Największy udział w zbiorowisku dżdżownic na obu stanowiskach miała A. rosea. Badania należy kontynuować przez dłuższy czas.

EN

Earthworms play an important role in the soil. When digging corridors, they loosen it, aerate it and mix minerals with the organic part. They contribute significantly to the improvement of its fertility. These organisms are also commonly used in monitoring the condition of soils with varying degrees of anthropopressure. The aim of the research was to analyze the structure of earthworm communities. The research was carried out on two sites (in the cultivation of maize and wheat). Lumbricidae were harvested by the mixed method, i.e. 25 x 25 x 25 cm soil blocks were analyzed. They were sorted by hand for the extraction of earthworms. 10 liters of 0.4% formalin solution were used to rinse oligochaetes from the deeper layers of the soil. The soil under wheat was characterized by a higher Lumbricidae density. Four species of earthworms have been found here. A. rosea had the greatest share in the community of earthworms in both sites. Research should be continued over a longer period of time.

16

Retencja górskich lasów południowej Polski elementem ochrony zasobów wodnych

Arast Piotr, Zapałowska Anita

Polish Journal for Sustainable Development

|

2021

|

T. 25, cz. 2

9--14

PL

Realizacja działań z zakresu retencji jest skutecznym sposobem na zwiększenie zasobów wodnych kraju. Wśród państw europejskich Polska jest jednym z najuboższych w wodę. jej zasoby są prawie 2,7 razy mniejsze niż średnia państw Unii Europejskiej. Sumaryczna roczna ilość opadów w Polsce nie zmienia się, jednak obserwujemy ich nasilenie w krótkich odstępach czasu. Powoduje to intensywniejszy i szybszy spływ wód, co sprowadza zniszczenia i stanowi zagrożenie suszą. Zatrzymywanie wody stanowi jedną z pierwszych „linii frontu” walki z powodzią a zwiększenie zdolności retencyjnej obszarów w istotny sposób przyczynia się do poprawy bilansu wodnego. W artykule przedstawiono działania systemu retencji wodnej na terenach lasów górskich. Mała retencja spełnia pozytywną rolę w poprawie warunków obszarów leśnych i stanowi istotny element niezbędny dla zachowania i poprawy stanu środowiska przyrodniczego.

EN

Conducting retention activities is an effective way to increase the country's water resources. Of the European countries, Poland is one of the poorest countries in terms of water. They are almost 2.7 times smaller than the EU average. The total annual amount of precipitation in our country does not change, but we observe its intensity at short intervals. This ensures more intense and faster drainage, which causes damage and a risk of drought. Water retention is one of the first "front lines" in the fight against flooding. Increasing the retention capacity of areas contributes significantly to improving water management. The article presents the functioning of the water retention system in mountain forests. Small retention plays a positive role in improving the conditions of forest areas and is an important element necessary for the preservation and improvement of the natural environment.

17

Applcation of geomatics to the multicriteria zoning of the Upper ALibori forest reserve in northern benin (West Africa)

Arouna Ousseni, Issiako Dramane, Kossougbeto Briac Kévin Patrick

Geomatics, Landmanagement and Landscape

|

2021

|

no. 4

7--18

EN

The Forest of Upper Alibori is subject to strong agricultural and pastoral pressures from year to year despite the implementation of a forest management plan. It is therefore appropriate to conduct an integrated and spatialized analysis of the effects of these pressures on plant biodiversity from a spatial planning perspective. The research objective is to establish a multi-criteria zoning of the Upper Alibori Forest Reserve that can reconcile biodiversity conservation and sustainable agropastoral exploitation. A methodological approach based on geomatics was adopted. Hierarchical multi-criteria analysis and cross-layer analysis are the main techniques adopted. The state of plant biodiversity, one of the important criteria for multi-criteria zoning. The intersection of the scientific zoning and the zoning proposed by the riparian population shows a similarity of 54%. In the central core, the similarity between the two types of zoning is 32%. Spatially, this similarity is observed along the Alibori River. At the level of the agricultural series, the two zonings show a similarity level of 23%. The elaboration of an integrated zoning made it possible to distinguish several management series. The management series delimited are made up of the central core (32%), the protection series (11%), the production series (17%), the scientific research series (2%), the service series (2%) and the agropastoral and reforestation series (36%). The implementation of such zoning is the responsibility of the forest administration.

18

Pokora wobec natury

Więcławska Judyta

Zieleń Miejska

|

2020

|

Nr 4

48--49

PL

Z architekt krajobrazu Tainą Suonio, inżynierem ds. rozwoju (zielone dachy i zazielenienie miasta) w mieście Vantaa położonym w stołecznym regionie Finlandii, na temat zwiększenia bioróżnorodności w miastach, zielonych dachów i ogrodów wiejskich rozmawia Judyta Więcławska.

19

Charakterystyka oraz możliwości wykorzystania mięsa dwóch rodzimych ras bydła – polska czerwono-biała i polska czarno-biała

Pasternak Małgorzata

Przemysł Spożywczy

|

2020

|

T. 74, nr 3

28--31

PL

Postępująca intensyfikacja chowu bydła i dążenie do wzrostu wydajności były powodem stopniowego wypierania z gospodarstw rodzimych ras bydła. Hodowla wielu lokalnych ras straciła gospodarcze uzasadnienie na rzecz użytkowanych jednostronnie, wysokowydajnych zwierząt. Niestety, takie praktyki prowadzą do negatywnego zjawiska, jakim jest ograniczanie różnorodności genetycznej. Dzięki rasom rodzimym mamy możliwość uzyskania bioróżnorodności. Dlatego też w Polsce cztery rasy rodzime bydła objęte są ochroną i wspomagane przez państwo dotacjami. Zwierzęta ras rodzimych odznaczają się dużą odpornością i zdrowotnością, długowiecznością, dobrą płodnością, lekkimi porodami i dobrymi cechami mlecznymi. Ponadto żywność lokalnie produkowana na terenach o dużej bioróżnorodności charakteryzuje się wysoką wartością odżywczą i obfituje zwłaszcza w mikroskładniki, a więc mięso pozyskane od ras rodzimych ma nie tylko znaczenie środowiskowe, ale także ekonomiczne.

EN

The increasing intensification of cattle breeding and the pursuit of productivity growth were the reasons for the gradual displacement of native cattle breeds from farms. Many local breeds lost their economic justification for further breeding in favor of unilaterally used, high-yielding animals. Unfortunately, such practices lead to the negative phenomenon of limiting genetic diversity. Thanks to native breeds there is the opportunity to obtain biodiversity. That is why in Poland four native breeds were protected and supported by the state with subsidies. Animals of native breeds are characterized by high immunity and health, longevity, good fertility, light births and good dairy characteristics. In addition, food locally produced in areas with high biodiversity is characterized by high nutritional value and is also rich especially in micronutrients. Consequently, meat obtained from native breeds not only have environmental importance, but it is also valuable for economic reasons.

20

Korzyści wynikające ze stosowania dachów zielonych na obiektach wielkopowierzchniowych

Wolańska Katarzyna, Wolański Piotr

Nowoczesne Hale

|

2020

|

Nr 3

52--56

PL

Zastanawiając się nad korzyściami wynikającymi ze stosowania dachów zielonych na obiektach wielkopowierzchniowych, bierzemy pod uwagę zarówno to, w jaki sposób stosowanie roślinności na dachach wpływa na otoczenie budynków, jak również to, jakie są pozytywne aspekty tych rozwiązań z perspektywy inwestora i użytkownika danego budynku.