Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Technological Solutions for Increasing the Efficiency of Beneficiation Processes at the Mining of Titanium-Zirconium Deposits

Lozhnikov Oleksii, Sobko Borys, Pavlychenko Artem

Inżynieria Mineralna

|

2023

|

no. 1

61--68

EN

The article is devoted to the issue of effective use of associated minerals at the development of titanium-zirconium ore deposits. Since deposits of sedimentary titanium-zirconium ores have large areas, hundreds of million tons of mining mass are transformed into man-caused formations during their exploitation. Of the entire volume of mining mass, only 1% after beneficiation is used for the production of metal titanium, the rest of the mining rocks are stored in dumps and tailings. The use of resource-saving technological solutions at the development of these deposits allows obtaining loam, clay and sand as accompanying minerals. They can be used for the manufacture of brick products, molding and construction sand, sub-base layers in construction works and cosmetic materials. A significant part of sand and clay rocks in titanium-zirconium deposits is in a mixed state and cannot be effectively used without additional a technological solution, that is why it is placed in bulk tailings storage facilities. The article provides the rationale solutions for resource-saving technological that allow during the process of titanium-zirconium ores beneficiation to separate clay rocks from sand within the pit, which allows to obtain additional volumes of titanium-zirconium components and associated minerals for the building industry and reduce the land area required for the location of tailings storage facilities.

PL

Artykuł poświęcony jest zagadnieniu efektywnego wykorzystania minerałów towarzyszących przy zagospodarowaniu złóż rud tytanowo- cyrkonowych. Ponieważ złoża osadowych rud tytanowo-cyrkonowych mają duże powierzchnie, setki milionów ton masy wydobywczej podczas ich eksploatacji przekształcane są w formacje antropogeniczne. Z całej masy wydobywczej zaledwie 1% po wzbogacaniu jest wykorzystywane do produkcji tytanu metalicznego, reszta skał wydobywczych składowana jest na hałdach jako odpady poflotacyjne. Wykorzystanie zasobooszczędnych rozwiązań technologicznych przy zagospodarowaniu tych złóż pozwala na uzyskanie iłów, glin i piasku jako kopalin towarzyszących. Mogą być one stosowane do produkcji wyrobów z cegły, piasku formierskiego i budowlanego, warstw podkładowych w budownictwie oraz materiałów kosmetycznych. Znaczna część skał piaskowych i ilastych w złożach tytanowo-cyrkonowych jest w stanie wymieszanym i nie może być efektywnie wykorzystana bez dodatkowego rozwiązania technologicznego, dlatego jest umieszczana na składowiskach odpadów poflotacyjnych. W artykule przedstawiono przesłanki rozwiązań technologicznych oszczędzających zasoby, które w procesie wzbogacania rud tytanowo-cyrkonowych pozwalają na oddzielenie skał ilastych od piasku w obrębie wyrobiska, co pozwala na uzyskanie dodatkowych ilości komponentów tytanowo-cyrkonowych i minerałów towarzyszących dla budownictwa oraz na zmniejszenie powierzchni gruntów, wymaganej pod lokalizację składowisk odpadów poflotacyjnych.

2

Monitoring – dokumentowanie oddziaływania robót strzałowych na zabudowania w otoczeniu kopalń odkrywkowych

Sołtys Anna, Pyra Józef, Winzer Jan

Kruszywa : produkcja - transport - zastosowanie

|

2021

|

Nr 4

52--58

PL

W artykule przedstawiono zagadnienia związane z działalnością profilaktyczną w zakresie minimalizacji oddziaływania robót strzałowych na zabudowania w otoczeniu kopalń odkrywkowych. Ważnym elementem tej działalności jest monitorowanie drgań w obiektach budowlanych. Opracowana w Laboratorium Robót Starzałowych i Ochrony Środowiska AGH Kopalniana Stacja Monitoringu Drgań (KSMD) po kilku modernizacjach stała się w pełni zautomatyzowanym systemem monitorującym i dokumentującym oddziaływanie robót strzałowych na otoczenie. Aktualnie w 25 kopalniach odkrywkowych pracuje 55 stacji pomiarowych. W okresie od 2012 roku do sierpnia 2021 roku stacje wykonały ponad 60 000 rejestracji zdarzeń pochodzących od robót strzałowych. Zarówno liczba stacji pracujących w otoczeniu kopalń odkrywkowych, jak i liczba zarejestrowanych zdarzeń świadczą o efektywności tak prowadzonego dokumentowania oddziaływania robót z użyciem MW na otoczenie. Do oceny oddziaływania procedury pomiarowe i analityczne KSMD wykorzystują skalę SWD, zgodnie z aktualnie obowiązującą normą PN-B-02170:2016-12.

EN

The article presents issues of preventive activities in the scope of minimising the impact of blasting works on buildings in the vicinity of opencast mines. An important element of this activity is the monitoring of vibrations in buildings. The Mine Vibration Monitoring Station (KSMD) developed at the Blasting Works an Environmental Protection Laboratory od AGH after several modernizations has become a fully automated system monitoring and documenting the impact of blasting works on the environment. Currently, 55 measuring stations are operating in 25 opencast mines. From 2012 to August 2021, the stations registered over 60,000 events coming from blasting works. Both the number of stations operating in the vicinity of opencast mines and the number of recorded events prove the effectiveness of documenting the impact of works with the use explosives on the environment. For the impact assessment, the KSMD measurement and analytical procedures use in the SWD scales, in accordance with the currently applicable PN-B-02170:2016-12 standard.

3

Spatiotemporal interactions between surface coal mining and land cover and use changes

Paraskevis Nikolaos, Servou Aikaterini, Roumpos Christos, Pavloudakis Francis

Journal of Sustainable Mining

|

2021

|

Vol. 20, iss. 2

72--89

EN

Long-term surface mining and land cover/use changes have been evidenced to have a critical relationship. This study investigates the evolution of this relationship for Ptolemais (Northern Greece) coal mining area during the period 1990-2018. In this context, satellite images, Corine data, and mining maps were used. A relative spatial indicator (RSI) was adopted to describe the mineral land areas and ArcGIS tools to define the land cover and use changes. Furthermore, mine operation parameters were statistically analyzed concerning land cover/use areas. The study revealed that areas described as “mineral extraction sites” present a strong correlation with “non-irrigated arable land” and “transitional woodland”. From 1990 to 2018, the total forest area was increased by three times, mainly as a result of the dumping sites’ geometry. Additionally, the mine operation parameters are well correlated with the active mining area, and more specifically, there is a linear relationship between the stripping ratio and the ratio of lignite production to active mining area. In the general case, the calculated annual changing rate of land use types may contribute to the prediction of future land reclamation uses and, consequently, to land reclamation planning in due time.

4

Using The Potential Of The Employees' Expertise And Awareness Of Occupational Hazards In The Mining Industry

Nowak-Senderowska Dagmara, Patyk Michał

Inżynieria Mineralna

|

2021

|

no. 2

598--607

EN

The paper highlights the results of a study that examined the employees' expertise and awareness of occupational hazards in their work environment. The research involved a survey conducted in the form of a short questionnaire among employees responsible for loading and hauling of excavated material in an opencast mine. Among 23 major hazards that were thus identified, there were global hazards (affecting the entire mining process) as well as local, task-specific hazards. Depending on the number of responses, 10 local and 3 global hazards were identified in the analyzed area, involving noise, stress and dust. Active participation of the crew in the risk identification process helped in the assessment of their criticality levels, according to employees carrying out various task, highlighting the benefits of such approach for effective work safety management in a mining company. The conducted research demonstrated yet another goal to be achieved - i.e. the comparison of criticality levels of hazards as identified by employees and those reported in occupational risk assessment reports in the mine

5

Prowadzenie eksploatacji w warunkach zagrożenia osuwiskowego w KWB „Bełchatów"

Czarnecki Leopold

Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie

|

2021

|

nr 11

3--9

PL

Artykuł jest podsumowaniem działań KWB „Bełchatów" mających na celu rozpoznawanie, kategoryzację i monitorowanie zagrożeń osuwiskowych, a także wypracowanie zasad postępowania w przypadku ich wystąpienia. Przedstawiono w nim zasady kategoryzacji zagrożeń osuwiskowych, kryteria oceny stanu zagrożenia oraz zasady ich stosowania w toku prowadzonej eksploatacji. Zwraca się w nim uwagę na wagę prowadzenia prac geologicznych mających na celu odtworzenie historii procesów kształtujących złoże, celowość prowadzenia monitoringu odkształceń powierzchniowych i wgłębnych oraz na konieczność opracowania procedur postępowania w przypadku wystąpienia zagrożenia. Opisuje się też sytuacje, w których tylko dzięki prawidłowej realizacji wszystkich działań niezbędnych do rozpoznania zagrożenia, wiedzy i doświadczeniu załogi górniczej oraz ścisłej współpracy z ośrodkami naukowymi wyeksploatowano węgiel z najgłębszych partii złoża.

EN

The deposit of „Bełchatów" Brown Coal Mine is situated in Kleszczów tectonic ditch. As documented, a block of chalk rocks with a volume of approx. 118 million m3 shifted towards N, within the Neogene sediments at a distance of approx. 200 m, in its southern edge. The area was classified as a landslide hazard area XV/S. Due to the increasing risk of the development of some uncontrolled landslide process, works were undertaken there in order to recompress and relieve the southern solid slope, and to enable coal mining below ordinate -84 MSI . The works were carried out in two stages, in the range of ordinates -46/-6S MSL. (stage I) and -55/-84 MSL. (stage II). The highest values of the increase in the velocity of movement (259-770 mm/d) were obtained in stage II. After the work completion, the speed dropped to the value of 33-83 mm/d. The total values of horizontal movements against the slope amounted from 11,190 cm for ledge 4-55 MSI., to 4201 cm for ledge -65 MSL. In the case of ledges from +55 to -38 MSL, subsidence from 5934 to 2422 cm was observed, while a cumulative rising of 1629 cm was recorded in the case of ledge -65 MSL. These data point to a large "energy expenditure" of the body of the southern slope caused by mining works. Coal was pushed to a height of over 20 m (F ig. 4), and the phenomenon of its displacement was found along the fault, in the distance of 180 m from the foot of the south slope at ordinate -84 MSL (Fig. 5). A progressive behaviour of the rock mass has been observed so far, i.e. after the end of mining, the speeds of horizontal movements were above the value before its commencement. As a result of the works carried out, the intended effect was obtained, i.e. relief and regressive behaviour of the rock mass. This made it possible to carry out mining works below ordinate -84 MSL.

6

Ograniczenia podejmowania odkrywkowej działalności górniczej w związku z ustanowieniem form ochrony przyrody (Komunikat)

Murzydło Jacek

Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie

|

2021

|

nr 8

14--20

PL

Artykuł opisuje ograniczenia prawne w zakresie prowadzenia wydobywania kopalin metodą odkrywkową na obszarowych (parki narodowe, rezerwaty przyrody, parki krajobrazowe, obszary chronionego krajobrazu, Natura 2000) i obiektowych (ochrona indywidualna oraz ochrona gatunkowa roślin, zwierząt i grzybów) formach ochrony przyrody.

EN

The article describes legal limitations of mineral extraction with the use of open pit method on area (national parks, nature reserves, landscape parks, protected landscape areas, Natura 2000) and local (individual protection and species protection of plants, animals and fungi) forms of nature protection.

7

Analysis of Utilisation States and Reliability Parameters of Process-Line Configuration for Low-Quality Rock Deposits

Bodziony Przemysław, Patyk Michał

Advances in Science and Technology. Research Journal

|

2021

|

Vol. 15, no. 3

126--133

EN

The production performance of mining and also construction equipment (like haul trucks, excavators, loaders, crushing and screening equipment) depends on its availability and utilisation states. Thus, it is necessary to determine the mean availability and structure utilisation of machinery systems with the aim to improve the same. At the same time, a detailed analysis of machinery operation data can result in a more effective management of mining plant operations and the mining process itself. Determination of operational state indices and their individual components allows to start preventive actions, resulting in the improvement of the organisation of work of the entire mine machinery system. Moreover, the future technical state of machines operated in surface mining is closely related to the current state and depends also on the events that have occurred in the extraction system. The analysis of dependability parameters can have a significant impact on decision-making, related both to the processes of use and maintenance, and, primarily, to all main operational processes of the mine. Different mines follow different terms and maintain different information. The only common information in most of them concerns the availability and utilisation of mining and construction equipment, which might be useful. There is a need to develop proper feedback and to define terms, factors and indices related to mining equipment. Below follows an analysis of selected operational parameters and the mean availability in the process of using the mining and construction equipment. This type of analyses help determine the operational potential of every element in the engineering system, understood as the ability to perform work processes. The analyses also illustrate how the reliability parameters change with the durability of the operated machinery. This makes it possible to identify the machines with the highest and lowest damage rates and such analyses can form the basis for the creation of optimised machine systems.

8

Hałas, drgania i pyły – wrogowie górnictwa odkrywkowego. Cz. III

Stachowski Maciej

Kruszywa : produkcja - transport - zastosowanie

|

2020

|

Nr 1

54--58

PL

Niniejszy artykuł jest ostatnią częścią rozważań na temat czynników szkodliwych w środowisku pracy, a konkretnie w górnictwie odkrywkowym. Jak powszechnie wiadomo, ich występowanie jest nieuniknione, a sugerowane propozycje rozwiązań stanowią jedynie wstęp do głębszej analizy tematu i skutecznych działań w konkretnych warunkach. Po charakterystyce hałasu (,,Kruszywa" nr 3/18, s. 58-61) i pyłów (,,Kruszywa" nr 4/18, s. 82-85) nadszedł czas na drgania.

EN

This article is the last part in a series about noxious agents in work environment, specifically in surface mining. As is generally known, these agents are inevitable, and the suggested proposals of solutions are only an introduction to an in-depth analysis and introducing effective measures in specific conditions. Finally, following noise and dust, it is time for addressing vibrations.

9

Prospective study on safety climate of surface mining in Pakistan

Jiskani Izhar Mithal, Chalgri Saleem Raza, Memon Safiullah, Shahani Niaz Muhammad, Qureshi Abdullah Rasheed, Jarwar Zuhaib Aslam

Journal of Sustainable Mining

|

2020

|

Vol. 19, iss. 1

11--18

EN

The purpose of this study was to assess miners’ perceptions about the safety climate of their workplace. To achieve the research aim, the relationship between demographic characteristics and occupational hazards was first determined, and finally, the relationship of safety climate with occupational hazards and health-seeking behavior was discovered. The data was collected through a self-reporting questionnaire. The results revealed that the subjects have to deal with severe occupational hazards, and they possess poor health-seeking behavior. A safety climate assessment showed that only one of the seven dimensions (i.e. safety communication, learning, and trust in co-worker safety competence) was at a satisfactory level. With respect to the first objective, we found that age, education, and experience were statistically significant with occupational hazards, while marital status had no significant impact on occupational hazards. Regarding the second objective, three dimensions (management safety justice, safety communication, learning, and trust in co-worker safety competence, and workers’ trust in the efficacy of safety systems) were significant predictors of occupational hazards. The study reflects that workers’ participation is the main factor in setting up an adequate safety climate within the organization. Suggestions provided in this study could provide useful information to managers and safety practitioners to improve safety performance and promote the safety climate in the organization.

10

Wstępne rozpoznanie śladów eksploatacji kopalin dla budownictwa na Niżu Polskim, na przykładzie okolic wsi Chrząstawa koło Wrocławia

Zagożdżon Paweł P.

Hereditas Minariorum

|

2020

|

Vol. 6

139--150

PL

Przedstawiono wyniki wstępnego rozpoznania reliktów wydobycia różnych kopalin (surowców dla budownictwa), prowadzonego w rejonie wsi Chrząstawa koło Wrocławia. Są to przede wszystkim dawne wyrobiska po eksploatacji piasków budowlanych, glin, a także głazów narzutowych i prawdopodobnie rudy darniowej. Ukazano ogólną charakterystykę tych kopalin, ze szczególnym uwzględnieniem głazów narzutowych. Zwrócono uwagę na pozostałości stosowanej techniki wstępnego dzielenia głazów za pomocą rzadko rozmieszczonych, małośrednicowych otworów wiertniczych. Zwrócono uwagę na duże potencjalne znaczenie poznawcze i edukacyjne tych reliktów oraz ich rolę w poznaniu i zachowaniu dziedzictwa techniki.

EN

The paper presents the results of the preliminary identification of relics of the extraction of various raw materials for construction carried out in the area of the Chrząstawa village near Wrocław. These are mainly former pits after the exploitation of construction sands, clays, as well as erratic boulders and probably meadow ores. The general characteristics of these minerals is shown, with particular emphasis on erratic boulders. The attention was paid to the remnants of the technique of initial boulder splitting – sparsely spaced, small-diameter boreholes. The great potential cognitive and educational significance of these relics and their role in learning and preserving the heritage of technology have been shown.

11

Stan i perspektywy wydobycia surowców skalnych w województwie świętokrzyskim

Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie

|

2020

|

nr 8

13--19

PL

Województwo świętokrzyskie jest w kraju znaczącym obszarem pod względem wielkości zasobów i wydobycia surowców skalnych. To wiodący region w zakresie wydobycia wapieni i margli, gipsów i anhydrytów oraz surowców ilastych. Znaczne zasoby stanowią również kamienie łamane i bloczne. Stan i perspektywy wydobycia surowców skalnych w poszczególnych powiatach województwa są zróżnicowane. Istotną rolę odgrywają powiaty: kielecki, opatowski, jędrzejowski, staszowski i włoszczowski. Istniejący stan zasobów surowców skalnych uwarunkowany jest budową geologiczną województwa, w szczególności Gór Świętokrzyskich, w obrębie których rozwinęło się tzw. Białe Zagłębie.

EN

The article describes rock mining industry in Świętokrzystakie Province basing on state of minerals deposits in 2018. The Świętokrzystakie Province is a significant area in the country in terms of the volume of resources and extraction of rock raw materials. It is a leanding region in Poland with well-developed mining limestones and marl, gypsum and anhydrite as well as clays and crushed Stones. The following countries play an important role in mining: Kielce, Opatów, Jędrzejów, Staszów and Włoszczowa. The existing state of mineral deposits is determined by the geological structure of the province, in particular the Świętokrzyskie Mountaing where the so-called „White Stones Field” is located.

12

Kwalifikacje do wykonywania czynności w kierownictwie i dozorze ruchu odkrywkowych zakładów górniczych w rozumieniu Pgg

Grabowska Anna

Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie

|

2020

|

nr 12

9--15

PL

W artykule omówiono zagadnienie kwalifikacji do wykonywania czynności kierownictwa i dozoru ruchu odkrywkowych zakładów górniczych w świetle przepisów prawa geologicznego i górniczego. Przedstawiono wymagania w zakresie kwalifikacji, podmioty właściwe do sprawdzenia ich posiadania oraz sam proces sprawdzania.

EN

In the light of the applicable provisions of the geological and mining law, performing activities in opencast mining plants requires qualifications in the form of Professional preparation and work experience. The legislator decided that for some of these activities, the determination of professional preparation and work experience is within the competence of the employer, while for the remaining activities the qualification requirements are specified in the law. Also in the case of checking the possession of qualifications, the legislator divided the competences and indicated that for some activities the checking of the possession of quaIifications is performed by the director of the district mining Office, while for the remaining ones - by the employer. The lines of these divisions of competences do not coincide, which is the source of many misunderstandings in the process of entrusting acti- vities in the opencast mining plant operation. The article describes a detailed division of competences in the scope of determining the requirements for qualifications and checking possession of these qualifications - in the light of the provisions of the Act of June 9, 2011 - Geological and Mining Law. In the case of defining the requirements, the scope of the terms „professional preparation" and „professional experience" was discussed, while in relation to checking the possession of these reguirements - the tasks of the entities to which the verification was entrusted.

13

Technika strzelnicza jako kierunek prac badawczych prowadzonych w Katedrze Górnictwa Odkrywkowego AGH

Pyra Józef, Sołtys Anna, Wizner Jan

Przegląd Górniczy

|

2019

|

T. 75, nr 10

45--52

PL

„Praca badawcza dla przemysłu, jakim jest górnictwo odkrywkowe nie musi być wielka, ale musi być skuteczna i odpowiedzialna”. Takie przesłanie było mottem zespołu, kształtującego się w Zakładzie Techniki Strzelniczej, Instytutu (późniejszej Katedry) Górnictwa Odkrywkowego, pod kierownictwem Profesorów Juliana Sulimy-Samujłło i Zbigniewa Onderki. W swojej działalności zespół podjął wyzwanie stworzenia warunków naukowych i organizacyjnych, dla zapewnienia bezpiecznego dla otoczenia, wykonawstwa robót strzałowych w górnictwie odkrywkowym. Praca w terenie stwarzała warunki do ciągłego doskonalenia sztuki górniczej i budowania dobrej współpracy z przemysłem. W artykule przedstawiono w zarysie genezę działalności naukowej i dydaktycznej w zakresie techniki strzelniczej. Wskazano na działania zmierzające do powstania laboratoriów, umożliwiających wykształcenie i przygotowanie do praktycznej działalności pokoleń inżynierów strzałowych. Realizacja programu prac wymagała przygotowania bazy aparaturowej, jak również zbudowania systemów informatycznych do projektowania robót strzałowych i kontroli ich efektów. Znaczącym sukcesem było wypracowanie oryginalnych procedur prowadzenia badań kontrolnych oddziaływania robót strzałowych na otoczenie kopalń odkrywkowych, które z powodzeniem nadal są stosowane.

EN

“Research work for the surface mining industry does not have to be great but it must be effective and responsible”. This message was the motto of the team, which was formed at the Laboratory of Blasting Techniques, the Institute (later the Department) of Surface Mining, under the leadership of Professors Julian Sulima-Samujłło and Zbigniew Onderka. In their activities, the team took up the challenge of creating scientific and organizational conditions to ensure the execution of blasting works in surface mining safe for the environment. Field work created conditions for continuous improvement of mining art and building good cooperation with industry. The article outlines the genesis of scientific and didactic activity in the field of blasting technique. Activities aimed at creating laboratories enabling education and preparation for practical activity of generations of blast engineers were indicated. The implementation of the work program required the preparation of the equipment base as well as the construction of IT systems for the design of blasting works and control of their effects. A significant success was the development of original control measurements procedures for the impact of blasting works on the surroundings of surface mines, which are still successfully used.

14

Multiple-criteria decision-making for the choice of equipment in mining using the AHP method

Bodziony Przemysław, Patyk Michał, Kasztelewicz Zbigniew

New Trends in Production Engineering

|

2019

|

Vol. 2, Iss. 1

404--415

EN

Rational solution for mining equipment based on the use of haul trucks, excavators, wheel loaders and crunchers should result from thorough analysis of technical and economic issues – both cost-related and exploitational - which can have a crucial impact on the cost of minerals extraction. Moreover mining equipment should be selected with consideration for all vital parameters in specific exploitational conditions and even the exploiter’s preferences. This selection should consider hitherto disregarded criteria, such as mean availability and structure utilization of machinery systems with the aim to improve the same. Methodology presented in the paper illustrates practical application of MCDM and one particular method of this type – the Analytical Hierarchy Process (AHP) – for resolving the problem in specific exploitational conditions of mineral resource in surface mining AHP method covers a multi-criteria approach based on a compensation strategy to model preferences and assuming variant comparability. Taking into account the preferences of the evaluator, which determine the subjectivity of comparative evaluation, is the core of the multi-criteria approach, which treats such preferences Considering the above issues, the following paper is an attempt to develop new and universal criteria as well as a method of evaluation and selection of means of mining equipment for mineral resource surface mines.

15

Sterowanie strukturą drgań wzbudzanych w czasie robót z użyciem MW

Sołtys Anna, Winzer Jan

Kruszywa : produkcja - transport - zastosowanie

|

2019

|

Nr 3

29--37

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań nad sterowaniem strukturą drgań wzbudzanych w czasie odpalania ładunków MW z zastosowaniem systemów nieelektrycznych i elektronicznych oraz nad wpływem struktury drgań na interakcję układu budynek – podłoże. Zastosowanie do projektowania robót strzałowych procedur związanych z doborem opóźnienia milisekundowego do odpalania ładunków MW pozwala na wzbudzanie drgań o korzystnej strukturze, dzięki czemu uzyskuje się silne tłumienie przy przejściu z podłoża do obiektów. Oznacza to, że optymalnie zaprojektowane roboty strzałowe nie muszą ograniczać masy ładunków MW w otworze ani ich liczby.

EN

The paper presents the results of a study on controling the structure of vibrations induced by firing explosive materials with the use of non-electric and electric firing systems as well as on the impact of the structure of vibrations on the subsoil–building interaction. The implementation of procedures concerning the selection of the millisecond delay of firing explosives for designing blasting works enables inducing vibrations of favourable structure, due to which strong dampening when passing from subsoil to buildings is achieved. This means it is not necessary to reduce the explosive charge in blast holes or their number for optimally designed blasting works.

16

Typologia stanów technicznych i eksploatacyjnych wozideł technologicznych w górnictwie odkrywkowym

Bodziony P., Patyk M., Kasztelewicz Z.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2018

|

nr 103

5--16

PL

W artykule przedstawiono sposób klasyfikacji stanów eksploatacyjnych w procesie użytkowania wozideł technologicznych w górnictwie odkrywkowym. Zdefiniowano klasyfikację stanów technicznych i eksploatacyjnych w procesie użytkowania i obsługiwania maszyn. Za podstawę typologii przyjęto czasy trwania wyspecyfikowanych stanów eksploatacyjnych. Dla stanu zdatności i niezdatności pojazdów określono odpowiednie zbiory stanów eksploatacyjnych. Dla najważniejszych składowych czasowych stanów eksploatacyjnych wykonano analizy na przykładzie parku użytkowanych wozideł w kopalni wapienia. Stany eksploatacyjne zdefiniowano jako opisowy atrybut określający fazę procesu eksploatacji, czyli fazę użytkowania lub obsługiwania maszyny. Wyspecyfikowanie stanów technicznych i eksploatacyjnych w procesie użytkowania parku wozideł technologicznych w górnictwie odkrywkowym pozwala na miarodajną ocenę eksploatacyjną wozideł technologicznych. Jest to możliwe dzięki zastosowaniu systemów telemetryczno-diagnostycznych w użytkowanych maszynach.

EN

The paper presents differences between technical states and technical operation states of haul trucks in the technical operation process. The specification and analysis of operational parameters of technological vehicles used in surface mining is possible only due to more and more frequently used diagnostic – telemetric systems. While a detailed analysis of machines operation data can result in the more effective management of mining plant operations and the mining process itself. The determination of operational state indices and their individual components allows preventive actions to be commenced, resulting in improving the work organization of the entire mine machinery system. Moreover, the future technical state of machines operated in surface mining is strictly related to the current state and also depends on the events that occurred in the extraction system. A set of parameter values of individual state characteristics, which allow the haul trucks technical and operational state to be characterized, is a direct effect of a telemetric – diagnostic system operation.

17

Systemy mechanizacyjne stosowane w kopalniach stożkowych

Kulczycka A.

Przegląd Górniczy

|

2018

|

T. 74, nr 4

25--30

PL

W artykule przedstawiono charakterystykę kopalń stożkowych, a także zaprezentowano kilka wybranych, wyjątkowych pod wieloma względami, wyrobisk. Omówiono pokrótce proces eksploatacji. Opisano systemy mechanizacyjne mające zastosowanie w procesie eksploatacji kopalń stożkowych, ze szczególnym uwzględnieniem „klasycznego”, najczęściej stosowanego systemu, koparki-wywrotki. Przedstawiono również najciekawsze powstałe modyfikacje tego typu systemu oraz alternatywne rozwiązania.

EN

This paper presents the characteristics of an open pit mine, and also shows a few selected mining excavations unique in many respects. The operation process was briefly discussed. Mechanization systems applicable to the operation of open pit mines have been described, with particular emphasis on the „classic”, most commonly used system, excavator-dump trucks. The most interesting modifications of this type of system and alternative solutions were also presented.

18

Kruszywa naturalne w Polsce – aktualny stan i przyszłość

Kozioł W., Baic I.

Przegląd Górniczy

|

2018

|

T. 74, nr 11

1--8

PL

Wzrost światowego zapotrzebowania budownictwa i innych gałęzi gospodarki na kruszywa naturalne powoduje, że w niektórych krajach i regionach kruszywa są surowcem deficytowym, a ich ceny są bardzo wysokie. W Polsce w okresie 25 lat (1992–2017) wydobycie kruszyw (żwirów i piasków oraz kamieni łamanych) wzrosło 4-krotnie z 63 do 257 mln Mg, co spowodowało wzrost udziału ich wydobycia w łącznym wydobyciu stałych kopalin z 23,9 do 53,9%. Z analizy bazy zasobowej żwirów i piasków wynika, że stopniowo wzrasta udział złóż zaliczanych do grupy piasków. Wymiernym wskaźnikiem pogarszania się jakości zasobów jest tendencja zmian średniego punktu piaskowego PP (procentowa zawartość frakcji drobnej 0–2 mm) w udokumentowanych i wydobywanych zasobach. W ciągu 10 lat (2007–2016) w zasobach przemysłowych w kraju średni PP wzrósł o ponad 10%. Pogarszanie się jakości bazy surowcowej złóż i równocześnie wzrost zapotrzebowania budownictwa na najlepsze jakościowo grube frakcje kruszyw (5/8 mm, 8/11 mm, itd.) ma duży wpływ na wzrost w kopalniach frakcji trudno zbywalnych produkowanych kruszyw. Z analizy cykli rozwojowych budownictwa i produkcji kruszyw naturalnych wynika, że obecna tendencja wzrostowa wydobycia i produkcji kruszyw powinna się utrzymać do ok. 2020 r., po czym prawdopodobnie nastąpi kilkuletnie zmniejszenie zapotrzebowania i wydobycia.

EN

The increase of global demand for natural aggregates in civil engineering and other branches of the economy causes that in some countries and regions the aggregates are considered as a deficit resource, and their prices are very high. In Poland, within the period of 25 years (1992-2017) extraction of aggregates (gravels, sands and broken stones) increased by 4 times from 63 to 257 million Mg, which led to the increase of their contribution in the total mining of solid minerals from 23,9 to 53,9%. The analysis of the resource base of gravels and sands shows that the contribution of deposits belonging to the group of sands is gradually increasing. A measurable indicator of the quality deterioration of resources is the tendency of changes in the average sand point PP (percentage of fine fraction 0-2 mm) in the documented and extracted resources. The average PP increased over 10% within 10 years (2007-2016) in the country’s industrial resources. The quality deterioration of the raw material base and at the same period the increase of the construction demand for the best quality thick fractions (5/8 mm, 8/11 mm, etc.) has a significant impact on the growth of hardly-transferable aggregates. The analysis of construction development cycles and natural aggregates production shows that the current upward trend in the aggregate production and extraction should be continued up to around 2020. After this period a few-year reduction of the demand and the extraction will probably occur.

19

Zarządzanie ryzykiem zagrożeń krytycznych i katastrof w górnictwie odkrywkowym - zasady

Kaczarewski T.

Kruszywa : produkcja - transport - zastosowanie

|

2018

|

Nr 4

72--81

PL

W górnictwie odkrywkowym bardzo istotne jest skuteczne zapobieganie zagrożeniom katastrofalnym związanym z ruchem zakładu górniczego. Warunkami skutecznego przeciwdziałania takim zagrożeniom są właściwe rozpoznawanie ich potencjalnych i ujawnionych przyczyn oraz efektywne zarządzanie ryzykiem ich materializacji. W artykule przedstawiono najważniejsze zasady takiego przeciwdziałania, uwzględniające m.in. wieloletnie doświadczenia zawodowe autora.

EN

Surface mining is often accompanied by threats, sometimes also disastrous ones, which can have serious effects on the operational safety of a mining plant and the technical and economical effectiveness of mining. The technical scale and economical impact of hazards depend primarily on the efficiency of the risk management of their occurrence in the context of the operation of the mining plant. The conditions of the effective counteracting such threats are the appropriate identification of their potential and emerging causes, adequate preventive measures that correct the mining processes and finally also rescue operations. The cause of hazard is mostly the maladjustment of mining processes to the objective and current conditions of their realisation. Despite fundamental progress in the technique and technology of identifying and monitoring threats related to geological and mining conditions, disastrous hazards are still a crucial issue in surface mining. In the article, the sources and key causes of threats and the principles of their prevention are discussed based on the long-term practical experience of the author.

20

Innowacyjne rozwiązania eksploatacji kopalin skalnych

Glapa W., Stefanicka M.

Kruszywa : produkcja - transport - zastosowanie

|

2018

|

Nr 2

52--58

PL

W artykule przedstawiono ważniejsze dane dotyczące innowacyjnych metod eksploatacji krajowych kopalin skalnych. Podano struktury zasobów i wielkości ich wydobycia w latach 2002-2016. Opisano nowoczesne techniki wydobywania i przeróbki o podstawowym znaczeniu dla budownictwa i drogownictwa. Skoncentrowano się na dwóch grupach surowcowych: kopalinach okruchowych oraz kamieniach łamanych i blocznych, ze szczególnym uwzględnieniem produkcji kruszyw łamanych oraz granitowych elementów blocznych.

EN

The article presents important data on innovative solutions for the exploitation of domestic rock minerals. Resources structure and volume of these minerals output in 2002-2016 were reported. Modern techniques of mining and processing of minerals, essential for construction and road engineering, have been described. The paper highlights two groups of raw materials: aggregates (sand and gravel) and crushed and dimension stones, with the particular focus on the production of crushed aggregates and granite dimension stone elements.