Podczas wyładowań piorunowych system zwodów i przewodów odprowadzających jest źródłem wysokiego napięcia i stanowi istotne zagrożenie dla samego obiektu, jak i pracujących w nim urządzeń elektrycznych i elektronicznych. Przewody o izolacji wysokonapięciowej coraz częściej stosowane są w ochronie odgromowej celem zmniejszenia wymaganego odstępu separacyjnego. Niestety bardzo często błędnie interpretowane, wyznaczane i badane parametry przewodów o izolacji wysokonapięciowej zamiast ograniczać zwiększają zagrożenie piorunowe chronionych obiektów. W artykule przeanalizowano problemy związane z przewodami o izolacji wysokonapięciowej stosowanymi do odprowadzania prądu piorunowego.
EN
During lightning discharges, the system of air-termination rods and conductors are source of high voltage and poses a significant threat to the building itself as well as the electrical and electronic devices working in it. Cables with high voltage insulation are increasingly used in lightning protection in order to reduce the required separation distance. Unfortunately, very often, incorrectly interpreted, determined and tested parameters of high-voltage cables, instead of limiting them, increase the lightning risk of the protected objects. The article analyses the problems associated with high voltage insulated cables used to discharge lightning current.
Zmiany w polskim prawie dotyczące rozliczeń pomiędzy mikrowytwórcami energii elektrycznej a operatorami systemu elektroenergetycznego stawiają w nowym świetle sens inwestowania w odnawialne źródła i skłaniają do stosowania własnych magazynów energii. W artykule omówiono alternatywne rozwiązania techniczne umożliwiające gromadzenie energii w kontekście opłacalności inwestycji w odnawialne źródła energii, a w szczególności w systemy fotowoltaiczne. Omówiono również kwestie ochrony przed wyładowaniami piorunowymi i przepięciami magazynów energii elektrycznej.
EN
Changes in Polish law concerning settelments between micro electricity prodecers and electricity system operators put a new light on the sense of investing in renewable sources and encourage the use of own energy storage. The article discusses alternative technical solution enabling energy collection in the context of profitability of investments in renewable energy sources, in particular in photovoltaic systems. The issues of protection against lightning discharges and overvoltages in electricity storage were also discussed.
Zmiany w polskim prawie dotyczące rozliczeń pomiędzy mikro wytwórcami energii elektrycznej a operatorami systemu elektroenergetycznego stawiają w nowym świetle sens inwestowania w odnawialne źródła i skłaniają do stosowania własnych magazynów energii. W artykule omówiono alternatywne rozwiązania techniczne umożliwiające gromadzenie energii w kontekście opłacalności inwestycji w odnawialne źródła energii, a w szczególności w systemy fotowoltaiczne. Omówiono również kwestie ochrony przed wyładowaniami piorunowymi i przepięciami magazynów energii elektrycznej.
EN
Changes in Polish law concerning settlements between micro electricity producers and electricity system operators put a new light on the sense of investing in renewable sources and encourage the use of own energy storage. The article discusses alternative technical solutions enabling energy collection in the context of profitability of investments in renewable energy sources, in particular in photovoltaic systems. The issues of protection against lightning discharges and overvoltages in electricity storage were also discussed.
W artykule zostały zaprezentowane skutki pożarów samochodów elektrycznych, które nastąpiły podczas ładowania ich akumulatorów. Mechanizmy, które do nich doprowadziły są różne, nie mniej jednak zagrożenie i potencjalnie duże straty powinny skłonić do właściwej ochrony odgromowej i przeciwprzepięciowej stacji ładowania samochodów elektrycznych. W artykule zaprezentowano zalecane metody ochrony odgromowej i przeciwprzepięciowej.
EN
The article will present the effects of electric car fires that occurred while charging their batteries. The mechanisms that led to them are different, but the threat and potential large losses should prompt for proper lightning protection and surge protection for electric car charging stations. The article presents the recommended lightning and surge protection methods.
W artykule przedstawiono informacje o ochronie odgromowej urządzeń znajdujących się w strefach zagrożonych wybuchem. Zaprezentowano możliwość realizacji separowanego urządzenia piorunochronnego z wykorzystaniem przewodów o izolacji wysokonapięciowej.
EN
The article presents information on the lightning protection of devices located in potentially explosive atmospheres. The possibility of implementing an isolated lightning protection system with the use of high-voltage-resistant insulated down conductors is demonstrated.
Z roku na rok rośnie liczba nowych instalacji fotowoltaicznych montowanych na dachach niewielkich obiektów mieszkalnych. Obiekty te położone są w różnych lokalizacjach charakteryzujących się odmiennym stopniem zagrożenia piorunowego, co przekłada się na konieczność zastosowania ochro- ny odgromowej. Współistnienie obu tych instalacji determinuje sposób montażu każdej z nich, jak również obu względem siebie. Zasady te opisane zostały w wielu normach, których objętość i niekiedy niejednoznaczność powoduje, iż są one lekceważone. Szczególnie dotyczy to ochrony przepięciowej. W niniejszym artykule przedstawiono możliwe konfiguracje współistnienia instalacji odgromowej i instalacji fotowoltaicznej w kontekście zastosowania optymalnej ochrony przepięciowej. Ponadto obiekt wyposażony w instalację fotowoltaiczną w konfiguracji z instalacją odgromową i niezachowanym odstępem separującym został poddany głębszej analizie.
EN
The number of new photovoltaic installations mounted on the roofs of small residential buildings is growing every year. These facilities are located in various locations characterized by a different level of lightning risk, is associates with the necessity to apply lightning protection. The coexistence of these two installations determines how each of them is mounted, as well as both in relation to each other. These rules are described in a number of standards, but it volume and sometimes ambiguity causes them to be ignored. This applies in particular to overvoltage protection. This article presents possible configurations of the coexistence of a lightning protection system and a photovoltaic installation in the context of the application of optimal overvoltage protection. In addition, the facility equipped with a photovoltaic installation in a configuration with a lightning protection system and a non-maintained separation distance was subjected to a deeper analysis.
Wraz z szerokim wykorzystaniem kompozytów polimerowych jako materiału konstrukcyjnego w lotnictwie pojawił się nowy problem, nie występujący dotychczas w elementach metalowych samolotów. Problem dotyczy braku przewodności elektrycznej w nowoczesnych kompozytach polimerowych i w związku z tym konieczności zapewnienia takiej przewodności w celu ochrony odgromowej samolotów. Obecnie stosowane rozwiązania w tym zakresie zapewniają taką ochronę, jednak powodują wiele wyzwań, powodujących, że wciąż poszukiwane są nowe rozwiązania materiałowe, aby chronić samoloty przed piorunami skuteczniej i taniej.
EN
With the widespread use of polymer composites as a construction material in aviation, a new problem has arisen, which has not appear so far in metallic parts of aircraft. The problem relates to a lack of electrical conductivity in modern polymer composites, and therefore the need to provide such conductivity in order to ensure lightning strike protection. Currently used solutions in this area provide such protection, but generate a number of challenges, resulting in the fact that new material solutions are still being searched for in order to protect aircraft against lightning more effectively and cheaper.
W artykule opisano badania symulacyjne układów uziomowych, zwracając szczególną uwagę na efekt pozornego skracania się tych uziomów w warunkach przebiegów szybkozmiennych. Umiejętność wyznaczania efektywnych rozmiarów uziomów jest ważna z punktu widzenia projektowania skutecznych, ekonomicznie uzasadnionych urządzeń piorunochronnych. Wykorzystany w artykule stosunkowo wolny udar prądowy, odpowiadający pierwszemu wyładowaniu głównemu dodatniemu w wyładowaniu piorunowym, pozwolił określić naturę zjawisk występujących przy przebiegach szybkozmiennych, a jednocześnie pozwolił na skrócenie czasu obliczeń komputerowych. Stwierdzono, że aby właściwie ocenić zagrożenie urządzeń technicznych należy przeprowadzić podczas projektowania urządzenia piorunochronnego pełną analizę czasowo-częstotliwościową układu biorąc pod uwagę zakładane graniczne parametry prądu piorunowego, który może wpływać do jego elementów, w tym również do systemu uziemienia.
EN
Described are simulation tests of earthing electrode systems with paying special attention to the effect of their apparent shortening in conditions of fast current changes. Ability to determine effective dimensions of earthing electrodes is important from the point of view of designing efficient and economically justified lightning protection equipment. The used in the article relatively slow current surge, corresponding with the first main positive discharge in a lightning stroke, enabled to determine the nature of phenomena occurring during fast current changes and - at the same time - it made possible shortening of the time destined to computer calculations. Ascertained is that for proper assessment of risks endangering technical appliances one should carry out - during the designing process of a lightning protection system - the full time and frequency analysis of this system taking into account the assumed limit parameters of the lightning current that can flow into its elements including its earthing system.
Złącza odgromowe są niezbędnym elementem każdego systemu ochrony odgromowej. Od ich jakości zależy, czy instalacja skutecznie odprowadzi prąd wyładowania piorunowego do ziemi. Złącza odgromowe powinny się cechować nienaganną jakością wykonania oraz powinny być przebadane na zgodność z normą PN-EN 62561-1. W artykule opisano problemy występujące w praktyce dnia codziennego, które są bezpośrednio związane ze złączami odgromowymi.
EN
Lightning protection clamps are an indispensable element of any lightning protection system. Their quality determines whether the installation will effectively discharge the lightning current to the ground. Lightning protection connectors should be of impeccable quality and tested for compliance with the IEC 62561-1 standard. The article describes the problems that occur in everyday practice and are directly related to the lightning protection junctions.
Instalacje fotowoltaiczne stają się instalacjami powszechnie występującymi w różnych obiektach budowlanych. Szereg osób decydujących się na ich budowę nie zdaje sobie sprawy z kosztów takiej inwestycji oraz problemów eksploatacyjnych. W artykule prezentujemy przykładowy projekt instalacji piorunochronnej generatora PV zlokalizowanego poza budynkiem na wolnym terenie.
Podczas wyładowań piorunowych system zwodów i przewodów odprowadzających jest źródłem wysokiego napięcia i stanowi istotne zagrożenie dla samego obiektu, jak i pracujących w nim urządzeń elektrycznych i elektronicznych. Przewody o izolacji wysokonapięciowej coraz częściej stosowane są w ochronie odgromowej w celu zmniejszenia wymaganego odstępu separacyjnego. Niestety, bardzo często błędnie interpretowane, wyznaczane i badane parametry przewodów o izolacji wysokonapięciowej zamiast ograniczać, zwiększają zagrożenie piorunowe chronionych obiektów. W artykule przeanalizowano problemy związane z przewodami o izolacji wysokonapięciowej stosowanymi do odprowadzania prądu piorunowego.
EN
During lightning discharges, the system of air-termination rods and conductors are source of high voltage and poses a significant threat to the building itself as well as the electrical and electronic devices working in it. Cables with high voltage insulation are increasingly used in lightning protection in order to reduce the required separation distance. Unfortunately, very often, incorrectly interpreted, determined and tested parameters of high-voltage cables, instead of limiting them, increase the lightning risk of the protected objects.
Zmiany w polskim prawie dotyczące rozliczeń pomiędzy mikro wytwórcami energii elektrycznej a operatorami systemu elektroenergetycznego stawiają w nowym świetle sens inwestowania w odnawialne źródła i skłaniają do stosowania własnych magazynów energii. W artykule omówiono alternatywne rozwiązania techniczne umożliwiające gromadzenie energii w kontekście opłacalności inwestycji w odnawialne źródła energii, a w szczególności w systemy fotowoltaiczne. Omówiono również kwestie ochrony przed wyładowaniami piorunowymi i przepięciami magazynów energii elektrycznej.
EN
Changes in Polish law concerning settlements between micro electricity producers and electricity system operators put a new light on the sense of investing in renewable sources and encourage the use of own energy storage. The article discusses alternative technical solutions enabling energy collection in the context of profitability of investments in renewable energy sources, in particular in photovoltaic systems. The issues of protection against lightning discharges and overvoltages in electricity storage were also discussed.
Umowy ubezpieczenia są nieodzownym elementem codziennego życia. Bardzo często dokonując inwestycji, sięgamy po kredyt bankowy, przez co zostajemy zmuszeni do zawarcia umowy ubezpieczenia. Z reguły zawierając umowę ubezpieczenia, bezpodstawnie, domyślnie przypisujemy sobie, iż należy nam się odszkodowanie, bo przecież jestem ubezpieczony. W artykule omówiono praktykę życia codziennego w zakresie umów ubezpieczenia. Opisano, co zrobić, aby właściwie zabezpieczyć się przed szkodami, gdyż na kształt umowy ubezpieczenia nie mamy większego wpływu i de facto musimy się dostosować do warunków oferowanych przez ubezpieczyciela.
EN
Insurance contracts are an indispensable element of everyday life. Very often, when making investments, we reach for a bank loan, which means that we are forced to conclude an insurance contract. Very often, when concluding an insurance contract, we unjustifiably assume that I am entitled to compensation, because I am insured. The article discusses the practice of everyday life in the field of insurance contracts. It was described what to do in order to properly protect ourselves against damages, because we do not have much influence on the shape of the insurance contract and in fact we have to adapt to the conditions offered by the insurer.
14
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule przedstawione zostały procedura i wyniki modelowania oraz symulacji instalacji ochrony odgromowej obiektu wyposażonego w instalację fotowoltaiczną. Główna uwaga została zwrócona na zachowanie minimalnego odstępu izolacyjnego pomiędzy krawędzią panelu, a elementem instalacji odgromowej. Przeprowadzono również analizę napięć indukowanych we fragmencie instalacji zasilającej panel. Modele oraz symulacje zostały wykonane w programie Ansys Electronic Desktop.
EN
The article presents the procedure and results of modeling and simulation of lightning protection installations in facilities equipped with a photovoltaic installation. The main attention was paid to keeping the minimum insulation distance between the panel edge and the lightning protection system element. The analysis of induced voltages in the part of power supply system inside panel. Models and simulations were made in Ansys Electronic Desktop.
W artykule zostały zaprezentowane skutki pożarów samochodów elektrycznych, które nastąpiły podczas ładowania ich akumulatorów. Mechanizmy, które do nich doprowadziły, są różne, niemniej jednak zagrożenie i potencjalnie duże straty powinny skłonić do właściwej ochrony odgromowej i przeciwprzepięciowej stacji ładowania samochodów elektrycznych. W artykule zaprezentowano zalecane metody ochrony odgromowej i przeciwprzepięciowej.
EN
The article will present the effects of electric car fires that occurred while charging their batteries. The mechanisms that led to them are different, but the threat and potential large losses should prompt for proper lightning protection and surge protection for electric car charging stations. The article presents the recommended lightning and surge protection methods.
Obecnie w Polsce bardzo popularne staje się instalowanie na dachu własnego domu instalacji fotowoltaicznej. Wszyscy inwestorzy są zafascynowani możliwością pozyskania energii elektrycznej „za darmo”. Ze względu na miejsce montażu instalacje fotowoltaiczne w znacznym stopniu narażone są na skutki bezpośrednich i pośrednich wyładowań piorunowych oraz l przepięć pochodzących z różnych źródeł. Czas zwrotu inwestycji może być znacznie przedłużony w przypadku uszkodzenia użytkowanego systemu, dlatego też prawidłowo zaprojektowana oraz dobrze wykonana instalacja odgromowa i przeciwprzepięciowa powinna być jej ważnym elementem. W skrajnym przypadku instalacja PV może być przyczyną pożaru obiektu, na którym została zainstalowana. W artykule przedstawione zostały podstawowe zasady ochrony odgromowej i przeciwprzepięciowej domowej instalacji fotowoltaicznej.
EN
Currently, it is becoming very popular in Poland to install solar installation on the roof of your own house. All investors are fascinated by the possibility of obtaining electricity „for free”. Due to the installation location, solar installations are significantly exposed to the effects of direct and indirect lightning discharges and surges from various sources. The payback time can be significantly extended in the event of damage to the system in use, which is why a properly designed and well-made lightning and surge protection installation is very important. In extreme cases, the PV installation can cause a fire in the facility where it was installed. The article presents the basic principles of lightning and surge protection of a home photovoltaic installation.
W artykule przedstawiono zagadnienia związane z ochroną odgromową dachów płaskich. Zwrócono uwagę na aspekty związane z teoretycznym i obliczeniowym podejściem mającym za zadanie wskazać projektantowi drogę i metody rozwiązań dla ochrony odgromowej dachów, szczególnie dachów płaskich. Autor starał się przedstawić problematykę poruszanego zadania w możliwie szeroki sposób, koncentrując się na istocie sprawy. Ze względu na zakres poruszanej problematyki, zagadnienie zapewne nie jest wyczerpane, ale główne jej wątki zostały poruszone, co niewątpliwie pozwoli czytelnikowi na znalezienie drogi w poszukiwaniu rozwiązań w zakresie rozważanego tematu, szczególnie w omawianych przez artykuł normach.
EN
The article presents issues related to the lightning protection of flat roofs. Attention was paid to aspects related to the theoretical and computational approach aimed at showing the designer the way and methods of solutions for the lightning protection of roofs, especially flat roofs. The author tried to present the problem of the discussed task as broadly as possible, focusing on the essence of the matter. Due to the scope of the issues discussed, the issue is probably not give out, but its main threads have been raised, which will undoubtedly allow the reader to find a way to find solutions to the topic under consideration, especially by standards discussed in the article.
Umowy ubezpieczenia są nieodzownym elementem codziennego życia. Bardzo często dokonując inwestycji sięgamy po kredyt bankowy, przez co zostajemy zmuszeni do zawarcia umowy ubezpieczenia. Bardzo często zawierając umowę ubezpieczenia bezpodstawnie domyślnie przypisujemy sobie, iż należy nam się odszkodowanie, bo przecież jestem ubezpieczony. W artykule omówiono praktykę życia codziennego w zakresie umów ubezpieczenia. Opisano co zrobić, aby właściwie zabezpieczyć się przed szkodami, gdyż na kształt umowy ubezpieczenia nie mamy większego wpływu i de facto musimy się dostosować do warunków oferowanych przez ubezpieczyciela.
EN
Insurance contracts are an indispensable element of everyday life. Very often, when making investments, we reach for a bank loan, which means that we are forced to conclude an insurance contract. Very often, when concluding an insurance contract, we unjustifiably assume that I am entitled to compensation, because I am insured. The article discusses the practice of everyday life in the field of insurance contracts. It was described what to do in order to properly protect ourselves against damages, because we do not have much influence on the shape of the insurance contract and in fact we have to adapt to the conditions offered by the insurer.
W powszechnym odczuciu, zawierając umowę ubezpieczenia, jesteśmy przekonani i w większości wręcz pewni, że w przypadku zaistnienia sytuacji wyjątkowej powodującej powstanie start materialnych ubezpieczyciel pokryje nam poniesione straty. Niestety, w życiu jest zupełnie inaczej niż w teorii. Bardzo często okazuje się, że dopiero gdy ubezpieczony obiekt lub rzecz ulegnie uszkodzeniu, zmienia się nasze postrzeganie umowy ubezpieczeniowej. Nagle przypominamy sobie ciągle aktualne przysłowie „mądry Polak po szkodzie”. W artykule opisane zostaną możliwe scenariusze zdarzeń, o których dobrze wiedzieć przed, a nie po fakcie. Poniżej przeczytamy również jak zrobić, aby nie trzeba było sięgać do kieszeni ubezpieczyciela.
EN
Insurance contracts are an indispensable element of everyday life. Very often, when making investments, we reach for a bank loan, which means that we are forced to conclude an insurance contract. Very often, when concluding an insurance contract, we unjustifiably assume that I am entitled to compensation, because I am insured. The article discusses the practice of everyday life in the field of insurance contracts. It was described what to do in order to properly protect ourselves against damages, because we do not have much influence on the shape of the insurance contract and in fact we have to adapt to the conditions offered by the insurer.
20
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W pracy przeprowadzono przegląd aktualnych przepisów dotyczących ochrony odgromowej wszelkich obiektów budowlanych zagrożonych wybuchem stałych materiałów wybuchowych, czyli służących jako obiekty produkcyjne tych materiałów lub magazyny do ich przechowywania. Analizowano zagrożenie piorunowe, jakie występuje w takich obiektach w związku z ewentualnym uderzeniem pioruna w obiekt lub w jego pobliżu. Rozważano nie tylko bezpośrednie skutki przepływu prądu piorunowego, ale również skutki wtórne wynikające z jego oddziaływań termicznych, elektrodynamicznych oraz indukcyjnych. Zaproponowano i uzasadniono zastosowanie znanych rozwiązań systemów odgromowych do ochrony takich obiektów w celu likwidacji istniejących zagrożeń.
EN
The paper reviews the current regulations on lightning protection of any building structures threatened with explosion of solid explosives, i.e. serving as production facilities or warehouses for their storage. The lightning hazard that occurs in such facilities due to a possible lightning strike in or near the facility was analyzed. Not only direct effects of lightning current flow were considered, but also secondary effects resulting from its thermal, electrodynamic and inductive actions. The use of known lightning protection system solutions for the protection of such objects was proposed and justified in order to eliminate the existing hazards.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.