W pracy badano zawartość 16 wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (lista US EPA) w roślinach (kukurydza i wiklina) uprawianych na glebach użyźnianych osadami ściekowymi. Całkowitą zawartość WWA określano stosując ekstrakcję dichlorometanem metodą ultradźwiękową. Do oczyszczania ekstraktów zastosowano technikę ekstrakcji do fazy stałej. Rozdzielanie WWA i oznaczanie ilościowe przeprowadzono techniką HPLC z detekcją UV. Na podstawie uzyskanych wyników wyliczano współczynniki biokoncentracji. Zawartość sumy WWA w roślinach wahała się od 5,83 do 33,8 (tg/kg s.m. Stwierdzono dominujący udział WWA o niskiej masie cząsteczkowej. Uzyskane wyniki wskazują na wzrost zawartości wszystkich oznaczanych WWA wraz ze wzrostem dawki osadu. Jednakże nawet przy najwyższych dawkach osadu zarówno zawartość sumy WWA jak też indywidualnych związków z tej grupy nie przekraczała zawartości mogących stwarzać zagrożenie dla zdrowia ludzi. Wyliczone współczynniki biokoncentracji dla sumy 16 WWA wahały się od 0,04 do 0,38 i były na poziomie notowanym przez innych autorów.
EN
The objective of this research was to estimate the content of 16 PAHs (US EPA list) in plants (corn and willow) cultivated in sewage sludge-amended soil. An ultrasonic method and dichloromethane have been used to extract total PAHs content. The solid phase extraction was performed to purify sample extracts. HPLC and UV detection were employed to separate and quantify the studied PAHs. On the basis of the obtained results a bioconcentration factor was calculated. The contents of 16 PAH in plants ranged from 5.83 to 33.8 ng/kg d.m., with a dominant share of low molecular weight PAHs. The application of sewage sludge caused an increase in the PAH content in plants in relation to the dose applied. However, even the highest doses of sewage sludge did not led to the increase of PAHs content in plants above the level which may be hazardous for human health. The bioconcentration factors were on the level notted by others authors and ranged from 0.04 to 0.38 for the sum of 16 PAHs.
Badania miały na celu określenie biodostępnych form wybranych WWA w glebie lekkiej użyźnionej osadem ściekowym. W celu oceny zawartości biodostępnych WWA glebę ekstrahowano 25% roztworem tetrahydrofuranu w wodzie. Całkowita zawartość WWA określano stosując ekstrakcję dichlorometanem metodą ultradźwiękową. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono wyraźny wpływ dawki osadu na zmiany w zawartości form biodostępnych WWA. Materia organiczna pochodząca z osadu wyraźnie ograniczała biodostępność WWA. Odnotowano również wysoką zależność pomiędzy poziomem form biodostępnych WWA w glebie a współczynnikiem log Kow tych związków.
EN
The objective of this research was to estimate bioavailable forms of choosen PAHs in sewage sludge-amended light soil. To estimate amount of bioavailable forms of PAHs the soil has been extracted with 25% tetrahydrofuran solution in water. Ultrasonic method and dichloromethane have been used to extract total content of PAHs. Influence of sludge dose on bioavailable PAHs content has been evaluated. Bioavailability of PAHs has been related to organic matter content in sewage sludge. High correlation between log Kow and level of bioavailable forms of PAH's in soil has been noticed.
W pracy badano zależność pomiędzy aktywnością dehydrogenaz a zawartością wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych w glebie użyźnionej osadem ściekowym. Osad ściekowy wprowadzano do gleby lekkiej w następujących dawkach: 30 MgTha, 75 MgTha, 150 MgTha, 300 MgTha oraz 600 Mglha. Zawartość WWA w badanym materiale była proporcjonalna do zastosowanej dawki osadu ściekowego. Użyźnienie gleby osadem ściekowym stymulowało również aktywność dehydrogenaz. Wraz z upływem czasu obserwowano stopniowy spadek jej aktywności. Wyliczone współczynniki korelacji pomiędzy aktywnością dehydrogenaz, a zawartością WWA wykazały, że dodatek osadu ściekowego (o zawartości WWA - 5712 μg/kg) miał stymulujący wpływ na aktywność dehydrogenaz przy dawkach 75 i 150 Mg/ha.
EN
In the presented work, relations between activity of dehydrogenase and the content of polycyclic aromatic hydrocarbons in light soil fertilised with sewage sludge was studied. Sewage sludge was introduced to the soil in the following doses: 30 Mg/ha, 75 Mg/ha, 150 Mg/ha, 300 Mg/ha and 600 Mg/ha. The content of PAHs in sewage sludge-amended soil was proportional to sewage sludge dose. Soil fertilisation with sewage sludge stimulated the activity of the dehydrogenase enzymes. With passing of time, a gradual decrease in the activity of dehydrogenase was observed. The coefficients of correlation between activity of the enzyme and PAH content showed that an addition of sewage sludge (with PAH content of 5712 μg/kg) had a stimulating effect on dehydrogenase activity in doses of 75 and 150 Mg/ha.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.