The paper deals with the issue of nitrates in groundwater, to where they predominantly pass due to the application of nitrogen fertilizers in agricultural areas. Excess concentrations of nitrates in drinking water are undesirable, and may even cause a life-threatening condition called methemoglobinemia. The permissible concentrations of nitrates in drinking water are determined by legislation and the upper limit is 50 mg/l. Approximately 5% of the Czech population draw water from individual sources. In this study we identified and analysed selected samples from wells located in the Moravian-Silesian Region and in the Olomouc Region. The data and test results in this paper show that the nitrate concentration limit of 50 mg/l was exceeded in a half of the analysed groundwater samples. In some cases, the limit was exceeded in the order of tens of mg/l.
The particle size distribution in the fraction PM10 was determined by the electric low-pressure impactor ELPI+. Particles were divided into 14 classes in the range from 17 nm to 10 µm. The particle distribution was analysed during summer, autumn and winter periods of 2014 at the 10 sampling sites in the Moravian-Silesian Region, the Czech Republic. The highest particle concentrations were determined in the interval from 156 to 383 nm as well as in the wider interval up to 614 nm for all three seasons. More than 50% of the total particle amount occur in this interval except the locality Ostrava Radvanice, Ostrava Marianské Hory, Ostrava Poruba and Ostravice during the summer and Ostrava Marianské Hory during the transitional and winter season. During the summer, the distribution of the mass concentration of particles was very variable (bimodal for three localities, no significant peak for two localities, multimodal for four localities and unimodal for one locality). Seven in ten sampling sites has the bimodal distribution character of particle concentrations during transitional season, except for Ostrava–Poruba, Ostrava Marianské Hory and Třinec Oldřichovice. It was related to a resuspension of particles from soil or dust particles from transport. A second maximum is less distinctive and it occurs in the coarse fraction 2.39–4.0 µm. Entirely different character of particle distribution was determined in winter season when sampling sites had unimodal character of particle distribution. The bimodal distribution character was found for the locality Frýdek Místek and atypical character of particle distribution was confirmed for the locality Ostrava Marianské Hory (without trend). The unimodal character of particle distribution with maximum in the range from 156 to 263 nm is related to the prevailing chemical character of particles belonging to secondary aerosols (mascagnite, sal ammoniac, boussingaultite etc.).
PL
Rozkład wielkości cząstek pyłu zawieszonego PM10 oznaczano miernikiem niskociśnieniowym ELPI. Cząstki podzielono na 14 grup w zakresie od 17 nm do 10µm. Rozkład cząstek analizowano w okresach letnich, jesiennych i zimowych w 2014 roku. Próbki pobrano w 10 miejscowościach w regionie morawsko-śląskim, w Czechach. Największe stężenie cząstek oznaczono w przedziale od 156 do 383 nm, a także w szerszym przedziale do 614 nm we wszystkich trzech sezonach. Powyżej 50% całkowitej ilości cząstek występuje w tym przedziale, z wyjątkiem miejscowości Ostrava Radvanice, Ostrava Mariańskich Hory, Ostrava Poruba i Ostrawica latem i Ostrawie Mariańskich Górach czasie przejściowym i zimowym. Latem rozkład stężenia masowego cząstek był bardzo zmienny (rozkład bimodalny dla trzech miejscowości, bez znaczącego piku dla dwóch miejscowości, multimodalny dla czterech miejscowości i unimodalny dla jednej miejscowości). Siedem na dziesięć miejsc pobierania próbek ma dwumodalny charakter rozkładu stężenia cząstek w sezonie przejściowym, z wyjątkiem lokalizacji Ostrava-Poruba, Ostrava Mariańskich Hory i Třinec Oldrzychowice. Wiązało się to z ponownym unoszeniem cząstek pyłu z gleby lub z transportu. Drugie maksimum jest mniej charakterystyczne i występuje w gruboziarnistej frakcji 2.39-4.0 µm. Zupełnie inny charakter rozkładu cząstek określono w sezonie zimowym, kiedy rozkład cząstek miał charakter unimodalny. Bimodalny charakter rozkładu został stwierdzony w miejscowości Frydek Mistek, nietypowy charakter rozkładu cząstek został potwierdzony w miejscowości Ostrava Mariańskie Hory (bez trendu). Jednorodny charakter rozkładu cząstek z maksimum w przedziale od 156 do 263 nm jest związany z występowaniem aerozoli wtórnych (maskagnitu, soli, amoniaku, itp).
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.