Nowoczesne, dobrze zarządzane przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne to takie, w którym koszty ponoszone są racjonalnie, a działania podejmowane po wielu analizach. Do tego stale usprawniany jest proces podejmowania decyzji. A wszystko to przy wsparciu ze strony systemów informatycznych dedykowanych branży.
Współczesne zasady szeroko pojętego świadczenia usług, z uwagi na postęp technologiczny oraz wyznaczniki prośrodowiskowe, wymuszają na dostawcach ciągłe starania zmierzające do poprawy procesu produkcji i tym samym jakości produktu końcowego, tak aby spełniał on wymagania odbiorcy. Tylko wówczas dostawca staje się konkurencyjny na rynku, a kupujący zadowolony z zakupu. W branży, w której towarem tym jest woda pitna, sytuacja wygląda bardzo podobnie. Z jednej strony mamy przedsiębiorstwa wodociągowe, które nieustannie dążą do doskonalenia procesu dystrybucji wody, z drugiej zaś klienta, który bacznie przygląda się tym poczynaniom i wystawia ocenę końcową, płacąc za ten cenny towar.
3
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule podjęto próbę określenia zależności awaryjności przewodów wodociągowych i ciśnienia, na przykładzie systemu dystrybucji wody o długości całkowitej przewodów 2429 km. Badana sieć wodociągowa została podzielona na kilkadziesiąt stref ciśnienia. Awaryjność przewodów została określona na podstawie danych uzyskanych z systemu informacji przestrzennej (GIS), gdzie każde stwierdzone uszkodzenie wodociągu zostało opisane szeregiem atrybutów takich jak materiał, średnica, czy głębokość posadowienia. Przedstawiono również wyniki wdrożenia regulacji ciśnienia w dwóch strefach o różnym wejściowym poziomie awaryjności i omówiono doświadczenia z kilkuletniego okresu doświadczeń z regulacją. Bieżącą kontrolę oraz korektę działania stref z wdrożonym układem regulacji ciśnienia umożliwił monitoring sieci wodociągowej zaimplementowany w przedsiębiorstwie. Podstawowe dane w zakresie przepływów i ciśnień w punktach zasilania stref uzupełnione miejscowymi pomiarami ciśnień w istotnych dla układów lokalizacjach pozwoliły na stopniową optymalizację zastosowanych urządzeń. W artykule zwrócono uwagę na aspekt oddziaływania warunków atmosferycznych na awaryjność przewodów wodociągowych. Wykazano znaczący wzrost awaryjności w sezonie zimowym. Możliwość przewidywania nakładów i środków technicznych dla okresu zimowego jest istotnym czynnikiem racjonalnej eksploatacji sieci wodociągowych.
EN
The article makes an attempt to determine the relationship between water line failure rate and pressure on the example of a water distribution system of a total line length of 2429 km. The water-pipe network under study was divided into a several dozen pressure zones. The failure rate of the lines was determined based on data obtained from the Geographic Information System (GIS), where each identified water pipe failure was described with a series of attributes, such as material, diameter, or the line laying depth. The article reports also the results of the implementation of pressure regulation in two zones differing in the initial failure rate level. The issues related to the employed technology are covered. At the same time, experience gained from several years’ period of pressure regulation is described, while taking also note of periods, where, for objective reasons, the originally high pressure level was restored in the zones. The ongoing control and correction of the operation of the zones with the introduced pressure regulation system was made possible by a water-pipe network monitoring system implemented in the company. The basic data for flow rates and pressures at the zone supply points, supplemented with local pressure measurements taken in locations important for the systems, enabled a gradual optimization of the employed equipment. The article also points out to the aspect of the influence of weather conditions on the water line failure rate. This problem is particularly visible in the wintertime due to low temperatures occurring at that time. With a view to the considerable winter season failure rate share of the annual failure distribution, the possibility of forecasting the expenditures and technical resources for that period is becoming of significance for the water-pipe system operator.
Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Okręgu Częstochowskiego SA kontynuuje tradycje jednego z najstarszych zakładów wodociągowych w Polsce, funkcjonującego od 1928 roku. Centralny wodociąg okręgu częstochowskiego obejmuje swym zasięgiem powierzchnię około 1000 km2, zaopatrując w wodę 321 tys. mieszkańców i 400 zakładów produkcyjnych. Spełnia swoje podstawowe zadania, eksploatując 60 studzien głębinowych, zgrupowanych w 5 podstawowych i 14 pomocniczych ujęć. Woda jest dostarczana siecią magistral, rurociągów rozdzielczych i przyłączy o długości 2349 km, z dziewięcioma zbiornikami wyrównawczymi oraz 14 przepompowniami sieciowymi. Powyższe tworzy połączony układ zaopatrzenia w wodę, zapewniający dostawę do każdego punktu sieci nawet w przypadku wystąpienia awarii na którejkolwiek z głównych linii zasilania.
Straty wody w sieciach i instalacjach wodociągowych stanowią często bardzo wysoki procent wody wtłaczanej do sieci. Analiza strat wody powinna być podstawą do podejmowania działań modernizacyjnych w celu ograniczenia kosztów związanych z produkcją wody i jej dystrybucją. W artykule przedstawiono i przeanalizowano na podstawie danych z czterech miejskich zakładów wodociągowych działających na terenie województwa śląskiego straty wody w poszczególnych zakładach w ostatnich kilku latach. Obliczone procentowe straty wody w ostatnich latach w zależności od zakładu stanowiły od 9 do ok. 27% wody wtłoczonej do sieci. Wskazano wielokierunkowe działania zakładów doprowadzające do ograniczenia strat. Podstawą działań jest przede wszystkim wdrożenie monitoringu przepływów i ciśnień w sieciach wodociągowych. Jeden z przedstawionych w artykule zakładów wodociągowych dzięki innowacyjnym działaniom organizacyjnym i technicznym zredukował straty wody w okresie ostatnich pięciu lat nawet o 10%.
EN
Water losses in networks and water supply systems are often very high percentage of water pressed to the network. Analysis of water losses should be the basis for the modernization in order to reduce the costs associated with the production of water and its distribution. The article presents and analyzes water losses in individual plants in the past few years based on data from four municipal water companies operating in the province of Silesia. The calculated percentage losses of water in the last few years, depending on the plant constituted from 9 to ca. 27% water intruded into the network. It was indicated on various activities of establishments leading to curtail losses. The basis for actions is mainly the implementation of monitoring flows and pressures in water networks. One of the waterworks presented in the article thanks to innovative organizational and technical action was able to reduce water loss in the last five years by up to 10%.
Monitoring sieci wodociągowej prowadzony w sposób rzetelny i przemyślany może stanowić bar¬dzo ważne narzędzie w zarządzaniu pracą sieci wodociągowej. Krajowe przedsiębiorstwa wodo¬ciągowe stosują monitoring stosunkowo krótko w związku z czym nie posiadają zbyt wielu doświadczeń w tej dziedzinie. Stosunkowo trudne jest wprowadzanie monitoringu w sieci już istniejącej. Rozwój technologii związanych z monitoringiem sieci wodociągowych sprawił że powstają coraz to nowsze możliwości i rozwiązania pozwalające na efektywne zarządzanie systemami wodociągowymi.
7
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Problem strat wody w systemie jej dystrybucji jest istotny z ekonomicznego punktu widzenia dla każdego przedsiębiorstwa wodociągowego. Monitorowanie minimalnych nocnych przepływów w wydzielonych strefach sieci wodociągowej, pozwala na szybką diagnostykę pod kątem pojawiających się awarii i wstępną ich lokalizację. Pogotowie wodociągowe wyposażone w zespół urządzeń typu loggery, korelator, geofony pozwala na szybką lokalizacji wycieku i wykonanie naprawy. Dodatkowo monitoring sieci wodociągowej oraz system zarządzania ciśnieniem pozwala na dostosowanie ciśnienia do pory dnia i do charakterystyki rozbiorów wody w sieci. Takie działania pozwalają na zmniejszenie awaryjności sieci oraz zmniejszenie poziomu wycieków, co w sposób istotny obniża straty wody.
8
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W pracy zaproponowano dwie metody lokalizacji punktów pomiaru ciśnienia w sieciach wodociągowych. Metoda pierwsza koncentruje się na wykrywaniu niepożądanych zmian (wzrostów lub spadków) ciśnienia. Metoda druga ma na celu wykrywanie wycieków wody z sieci. Zastosowanie obu metod do planowania monitoringu w rzeczywistej sieci wodociągowej przyniosło znaczące różnice lokalizacji punktów pomiaru ciśnienia. To pokazuje, iż dokładność lokalizacji punktów pomiarowych zależy od celu monitorowania sieci wodociągowej.
EN
The paper proposes two methods of pressure measurement points location in water distribution networks. The first method focuses on the detection of undesirable changes (increases or decreases) pressure. The second method is to detect leakage of water from the network. The use of both methods for planning of monitoring system in the real water supply network resulted in significant differences in location of pressure points. This shows that the accuracy of location measurement points depends on the aim of monitoring of water supply system.
W obecnym czasie większość działań związanych jest z poprawą sytuacji w gospodarce wodno-ściekowej z naciskiem na ścieki. Inwestycje skierowane głównie na rozbudowę i budowę oczyszczalni ścieków, wykorzystanie energii powstającej w trakcie oczyszczania, rozbudowę sieci kanalizacyjnych czy też ulepszenie procesu oczyszczania To bardzo ważne elementy gospodarki jednakże powinniśmy zacząć analizować również gospodarkę od wód pobranych ze środowiska, których jak się okazuje w Polsce nie jest za dużo.
10
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Przedstawiono sposoby obniżenia strat wody w trzech systemach sieci wodociągowych różnych wielkości. Analizę oparto na ocenie materiałów i wieku sieci wodociągowej. Dla każdej sieci określone zostały wskaźniki intensywności uszkodzeń z analizą dla sieci magistralnej, rozdzielczej i przyłączy. Z analizy wynika, że największą awaryjność mają rurociągi stalowe. Bardzo duży problem w eksploatacji sprawiają przyłącza wodociągowe. Przeprowadzono analizę wskaźników określających straty wody w badanych systemach. Wielkość strat wody jest zależna od działań związanych z wprowadzeniem monitoringu przepływu i ciśnienia oraz aktywną kontrolą wycieków. Najlepsze wyniki w walce z awariami i stratami wody daje wprowadzenie monitoringu w wydzielonych strefach - obszarach sieci. Monitoring ten powinien umożliwiać przekazywanie danych w czasie rzeczywistym, co prowadzi do znacznego obniżenia wielkości wody niesprzedanej.
EN
The article presents methods of water loss reduction in water-pipe networks of three different sizes. The analysis is based on material evaluation and waterpipe network age. Failure rate indicators are determined for each network with analysis for water main, distribution network and connection pipes. The analysis shows that steel pipelines have the highest failure rate. Water-pipe connections cause high operational problems. Indicator analysis was carried out, determining water losses in examined systems. Water loss value depends on actions related to flow and pressure monitoring implementation as well as active leakage control. The best results in failure and water loss struggle are obtained with monitoring introduction in selected network zones - areas. The monitoring should enable real-time data transfer which leads to significant reduction of non-sold water.
11
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Paper presents problems caused by consolidation and operation of monitoring systems in Waterworks (PWiK) in Gliwice. The monitoring systems have been constructed by different producers. The problems concern format and data transmission, capacity and pressure measurement in dissipated water network objects.
12
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
This paper presents a dilemma of measurement points location within monitoring systems of pressure, flow and water quality in water supply systems. The authors describe actual legal status of water supply monitoring systems and points out its various aspects. The main attention was drawn on methods of measurement points location in water supply systems. It was indicated based on literature review that this issue is still unsolved. Actual methods, though mathematically and numerically advanced are still insufficient.
13
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW