Podmiotem niniejszych badań były przedsiębiorstwa branży piekarniczej funkcjonujące na terenie całego kraju. Badania realizowano w 2016 roku, a ich celem była identyfikacja wewnętrznych i zewnętrznych czynników mających wpływ na konkurencyjność przedsiębiorstw piekarniczych. Podstawowym narzędziem badawczym był kwestionariusz ankietowy, który rozesłany został do przedsiębiorstw piekarniczych. W badaniu udział wzięło 77 przedsiębiorstw branży piekarniczej (próbę generalną stanowiło 400 przedsiębiorstw usytuowanych na terenie całej Polski). Około 70 przedsiębiorstw mikro i małych nie przeprowadza oceny pozycji konkurencyjnej w stosunku do konkurencji. Podobnie postępuje połowa przedsiębiorstw średnich i prawie 30% dużych zakładów. Tylko w nielicznych przedsiębiorstwach taka ocena jest prowadzona systematycznie, średnio co miesiąc (u 29% dużych przedsiębiorstw, 7% – średnich, 10% – małych i 7% mikroprzedsiębiorstw). Przedsiębiorstwa piekarnicze zróżnicowane pod kątem wielkości, odmiennie oceniły czynniki wewnętrzne i czynniki zewnętrzne istotne z punktu widzenia kształtowania konkurencyjności.
EN
The subject of this study was the bakery enterprises operating in Poland. The research was carried out in 2016, and their aim was identifying internal and external factors affecting the competitiveness of bakery enterprises. The basic research tool was a questionnaire that was sent to bakery companies. 77 companies of the bakery sector took part in the survey (a sample of 400 companies located throughout Poland). Approximately 70 micro and small enterprises do not evaluate their competitive position against competitors. Likewise, half of medium-sized companies and almost 30% of large companies operate similarly. Only in a small number of companies this evaluation is conducted systematically, on average monthly (29% of large enterprises, 7% – medium, 10% – small and 7% of micro enterprises). Baking companies, vary in size, differently assessing internal factors and external factors, that are important for competitiveness.
The purpose of this paper is to determine the level of and territorial variation in environmental governance in the context of implementing the sustainable development concept in Polish rural areas. The first part of this paper includes theoretical notions related to sustainable development, with particular emphasis on its environmental aspect in rural areas. In turn, the second part presents the research method and analyzes the results. As shown by this study, the level of the environmental governance aspect of sustainable development varies strongly across Polish rural areas. This may affect not only the rural population’s quality of living but also the pace of economic development in remote areas.
In this article a method for identification of the static properties of a ball-screw mechanism is shown. The nonlinearity of its deformation was shown experimentally. Then, a model of the mechanism was made and its parameters were identified. The experimental results were summarized and compared with calculations. Recommendations were made for the modeling of carrying units containing ball-screw mechanisms.
PL
W artykule przedstawiono przykład identyfikacji mechanizmu śrubowo-tocznego w zakresie jego właściwości statycznych. Opisano badania doświadczalne tego mechanizmu wykazując nieliniowy charakter jego odkształceń. Opracowano adekwatny model mechanizmu i przeprowadzono proces identyfikacji jego parametrów. Zestawiono i porównano wyniki badań doświadczalnych z wynikami obliczeń. Sformułowano zalecenie dotyczące modelowania układów nośnych maszyn technologicznych zawierających w swojej konstrukcji mechanizmy śrubowo- toczne.
This paper presents the finite element method used to predict the properties of carrying systems in machine tools under the condition of variable configurations. Computational analyses used the hybrid models of the carrying system. Based on the analysis of the carrying system of a milling machine, this study analyzes and evaluates static stiffness distributions in its area of treatment.
PL
W artykule omówiono zastosowanie metody elementów skończonych w procesie prognozowania właściwości układów nośnych obrabiarek w warunkach zmiennych konfiguracji. W prowadzonej analizie obliczeniowej stosowano modele hybrydowe układu nośnego. Przedstawiono analizę układu nośnego frezarki oraz opracowanie wyników obliczeń, umożliwiające zarówno ich analizę, jak i ocenę rozkładu sztywności statycznej w przestrzeni obróbki frezarki.
Swobodny dostęp do publicznych danych statystycznych jest jednym z podstawowych warunków funkcjonowania „sprawnego” państwa i jest praktyką większości państw członkowskich Unii Europejskiej [Eurostat 2013; Sprawne Państwo 2013]. Prawne podstawy tego dostępu w Polsce gwarantuje art. 61 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. 1997, Nr 78, poz. 483, z późn. zm.) oraz Ustawa z 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. 2001, Nr 112, poz. 1198, z późn. zm.). Publiczne dane statystyczne stanowią źródło informacji dla potrzeb ewaluacji realizowanych polityk oraz podstawę do formułowania prognoz niezbędnych do skutecznego i efektywnego prowadzenia dalszego rozwoju. Ograniczenia w zakresie dostępu do statystyki publicznej, a także występujące przypadki manipulacji tymi danymi, co miało miejsce w ostatnim okresie w Grecji, nie tylko utrudniają realizację zadań badawczych, ale naruszają zasadę przejrzystości państwa, co zmniejsza poziom zaufania obywateli, partnerów międzynarodowych oraz może stanowić zagrożenie dla ekonomicznych fundamentów jego funkcjonowania [Tatała 2012].
EN
The aim of this paper is presenting the current state of public information resources and indices displaying socio-economic phenomena in regional studies in Poland along with the recommendations resulting thereof. The analysis rests upon the experiences collected by the Authors in course of the research project entitled “Socio-economic development and the pattern of growth and stagnation areas”, co-financed by the Polish National Science Centre under Ref. No NN 306 791940. The spatial analyses carried out in its frameworks encompassed NUTS 2 and NUTS 4 levels. They referred to the period of 2000-2010 and were fully compliant with the assumed scope of observations fundamental to the substantial diagnoses.
6
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Distribution of volumetric error and its compensation in a control system is an important indicator characterizing computer numerical control (CNC). The need for shorter duration of measurement results in the dynamic development of methods of determining volumetric error distribution, based on the measurement of the length of the sequence using the laser tracer. The article presents a critical assessment of these methods due to the uncertainty of estimating machine tool errors.
PL
Rozkład błędu przestrzennego pozycjonowania osi i jego kompensacja w układzie sterowania jest ważnym wskaźnikiem charakteryzującym obrabiarki sterowane numerycznie (CNC). Z względu na konieczność skrócenia czasu pomiarów tego błędu obserwuje się dynamiczny rozwój metod opartych na sekwencyjnym pomiarze długości z użyciem interferometru śledzącego. W artykule przedstawiono krytyczną ocenę tych metod ze względu na niepewność szacowani błędów obrabiarek.
The article presents the issue of designing portable machine tools in which module components are applied. Portable machine tools are mainly designed for machining of elements at the place of their final installation. Experience has shown that achieving high efficiency in the design of portable machine tools can only be reached through the use of mechatronic approach with the use of ready-made modular components (for example: ballscrew mechanisms, bearing units, linear guide systems). The designer of a machine tool must be aware of lack of information on selected parameters of these components. It is recommended to use simplified replacement models of these components and implement them to the model of entire machine tool to achieve desired static and dynamic characteristics. Authors of the article present an example of a modular component and its replacement model. They also present the results of calculations performed with the use of this.
PL
Przedstawiono problematykę projektowania obrabiarek przenośnych z zastosowaniem elementów modułowych. Obrabiarki przenośne projektowane są z uwzględnieniem ich użycia do obróbki elementów w miejscu montażu. Doświadczenie wskazuje, że uzyskanie wysokiej jakości obrabiarek przenośnych wymaga uwzględnienia w procesie ich projektowania kryteriów mechatronicznych oraz standardowych podzespołów modułowych (np. mechanizmów śrubowo-tocznych, węzłów łożyskowych, modułowych prowadnic liniowych). Projektanci tych obiektów uwzględniają ograniczoną informację dotyczącą charakterystyki użytkowych komponentów modułowych. Dlatego zaleca się używanie uproszczonych modeli zastępczych i implementowanie ich do opracowanego modelu obrabiarki. Umożliwia to uzyskanie prognozowanych statycznych i dynamicznych charakterystyk obiektu poddanego analizie. Zaprezentowano przykładowy element modułowy i jego obliczenia.
8
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule przedstawiono wyniki badań doświadczalnych dokładności kinematycznej prototypowej frezarki, która powstała w ramach badań prowadzonych w Instytucie Technologii Mechanicznej Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego. Opisano wyniki testu okrągłości obrabiarki CNC uzyskane z użyciem pręta teleskopowo-kulowego - ballbar. Wykorzystując te wyniki, zaprezentowano sposób zwiększenia dokładności kinematycznej badanej obrabiarki. Ocenie poddano także wyniki pomiarów odnoszących się bezpośrednio do układu konstrukcyjnego obrabiarki.
EN
The paper presents the results of the kinematics accuracy experiment taken on the machine tool prototype. The machine had been created as a part of the research conducted in West Pomeranian University of Technology. The results of the circular tests of the machine tool CNC were presented, which had been achieved using the double ballbar. Using the results, the steps leading to increasing kinematics accuracy of the investigated machine tool were presented. The experimental results directly related to the construction system of the machine tool were valuated.
W referacie przedstawiono metodę doświadczalnego wyznaczania charakterystyk właściwości statycznych tocznych przekładni śrubowych, stosowanych w napędach posuwowych maszyn technologicznych. Opisano konstrukcję stanowiska badawczego, umożliwiającego prowadzenie badań tych właściwości. Głównym celem tych badań było wyznaczenie charakterystyk przedstawiających wpływ obciążenia osiowego śruby na przemieszczenie jej względem nakrętki. Konstrukcja stanowiska pozwała na badanie właściwości tocznych przekładni śrubowych w stanie zapewniającym minimalizację wpływu pozostałych elementów konstrukcyjnych połączenia pro-wadnicowego, na wyniki badań. W badaniach mierzono względne przemieszczenia występujące między obciążaną osiowo śrubą i nieruchomą nakrętką. W referacie przedstawiono również metodę wyznaczania charakterystyk właściwości statycznych tocznych przekładni śrubowych na podstawie wyników badań doświadczalnych. Zaprezentowano plan eksperymentu oraz wyniki przeprowadzonych badań.
EN
The paper presents the experimental method of determining the characteristics of static properties of a ballscrew, used in machinery linear drives technology. This paper describes the design of the test bench, which allows you to research these properties. The main purpose of this study was to determine the characteristics showing the effect of axial load on the movement of the screw against the nut. The design ensures the minimization of the impact of other structural elements on the results. The studies measured the relative movement between the axially loaded screw and a fixed screw nut. This paper presents a method of determining the characteristics of static characteristics of a ballscrew based on the results of experimental studies. The experiment plan and the results of the tests were presented. The test results for selected cases of load and several variants of pre-loaded nuts and different design types were also presented.
W artykule podjęto problematykę modelowania właściwości statycznych mechanizmów śru-bowo-tocznych w celu racjonalizacji doboru tych podzespołów w procesach projektowania urządzeń technicznych. Zaproponowano stosowanie elementów zastępczych, modelujących właściwości mechanizmu śrubowo-tocznego, w analizach obliczeniowych całych konstrukcji maszyn. Źródłem informacji o parametrach tych elementów była technika szczegółowego modelowania mechanizmu i wyznaczania jego charakterystyki. Rozpatrzono warianty modelu opracowane w konwencji metody sztywnych i odkształcalnych elementów skończonych. Ze względu na obecność stref kontaktowych w mechanizmie w obliczeniach zastosowano korekcję obciążeń zewnętrznych jako metodę technicznego modelowania styków. Wyznaczono i porównano wyniki otrzymane dla obu wariantów modelu. Skomentowano wyniki i nakreślono kierunki dalszych prac w tym zakresie.
EN
This paper discusses the problems of modeling the static properties of a ballscrew mechanism, in order to rationalize the selection of these components in technical equipment designing process. The use of substantive elements which are modeling the properties of mechanism has been proposed in computational analyses of whole machine construction. As a source of information about the parameters of these elements the technique of detailed mechanism modeling and determining its characteristics has been used. The variants of a detailed model developed in rigid and deform-able finite elements method has been examined. Due to the presence of contact zones in the mechanism the external loads correction has been used in the calculations as a method of technical contacts modeling method. The results for both variants of the model has been determined and compared. The data has been commented and the directions for further work on this topic has been outlined.
12
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule przedstawiono konstrukcję oraz możliwości badawcze układu pomiarowego do doświadczalnego wyznaczenia trajektorii względnego ruchu elementów układu nośnego obrabiarki. W celu wyznaczenia błędów geometrii powierzchni obrobionej jako obiekt badań doświadczalnych wytypowano frezarkę wspornikową z prowadnicami ślizgowymi, wyposażoną w układ sterowania CNC. Badania polegały na wykonaniu serii pomiarów powierzchni próbek przed procesem skrawania, w jego trakcie i po zakończeniu. Badania błędów geometrii powierzchni próbek oraz komputerowe symulacje deformacji samych próbek - poddanych obciążeniom pochodzącym od sił grawitacji i skrawania - wykazały różnice między zadaną a rzeczywistą trajektorią ruchu zaprogramowaną w systemie sterowania NC. Dane te posłużyły do opracowania skorygowanych trajektorii ruchu, wprowadzonych do programów obróbkowych NC. Następnie przeprowadzono badania weryfikacyjne potwierdzające możliwość korygowania programów NC z uwagi na błędy geometryczne przemieszczających się względem siebie elementów korpusowych obrabiarki.
EN
This paper presents the design and research capabilities of the measurement system for experimental designation of the relative movement trajectories of the machines carrying system. As an experimental test object for determining the processed surface geometry errors a cantilever milling tool with linear slide guide and a CNC control system was chosen. The study consisted a series of sample surface measurements before, during and after the process of machining. Measurements are performed for two depths of cut, which had previously been measured for the value of cutting forces. Measurements of the geometry errors of the test samples surface and computer simulations of the deformation of samples - exposed to gravity and cutting forces - demonstrated the difference between set and actual movement trajectory which was programmed in control system in NC. These data were used to develop a revised trajectory motion placed on the NC machining programs. Then verification tests were performed confirming capability of correcting NC programs due to geometric errors of moving machine elements
Simple, multi-periodic and chaotic current oscillations during anodic cobalt dissolution in potentiostatic conditions with rotating disk electrode are described and analyzed.
W zagadnieniu optymalizacji działalności dystrybutora uwzględniono koszty transportu i ograniczenia związane z możliwością spełnienia kontraktów zawartych pomiędzy dystrybutorem i odbiorcami oraz między dystrybutorem i dostawcami. Do formalizacji istniejących niepewności użyte zostały elementy teorii zbiorów rozmytych. Problem został rozwiązany w dwóch etapach. Do rozwiązania pierwszego etapu użyto rozmyto-przedziałowego uogólnienia tradycyjnej metody programowania liniowego simpleks za pomocą programowania obiektowego. Realizacja operacji arytmetycznych na liczbach rozmytych została oparta na reprezentacji przedziału rozmytego za pomocą sieci ex-przekrojów. W drugim, wielokryterialnym, etapie rozmyte rezultaty pierwszego etapu posłużyły jako podstawa do dalszych obliczeń. Wyniki drugiego etapu to optymalne rzeczywiste wartości szukanych wielkości transportowanych towarów i ilości, które dystrybutor powinien zapisać w kontraktach z dostawcami i odbiorcami, uwzględniające jednocześnie niepewność wykonywanych transakcji. Wychodząc od danych obarczonych niepewnością, dochodzimy do rozwiązania rzeczywistego, uwzględniającego niepewność parametrów zadania wraz z oszacowaniem ryzyka. W drugim etapie zastosowano trzy metody agregowania kryteriów lokalnych: metodę addytywną, multiplikatywną i maksymalnego pesymizmu. Do ich syntezy zastosowano metodę agregowania sposobów agregowania w ramach syntezy zbiorów rozmytych typu dwa i poziomu dwa.
W pracy przedstawiono zakres badań prowadzonych w Zakładzie Systemów Informatycznych i Informatyki Ekonomicznej związanych ze stosowaniem oraz udoskonalaniem podejść wspomagających rozwiązywanie problemów gospodarczych w zakresie prognozowania wielkości produkcji i wartości kosztów w przedsiębiorstwach produkcyjno-usługowych, wpływu problemu wąskich gardeł na pracę systemów produkcyjnych, optymalizacji portfela papierów wartościowych oraz optymalizacji procesu dystrybucji (zagadnienia logistyczne).
We report the first observation of silver electrode passivation during anodic dissolution in sulphuric acid electrolytes. The passivation is of a salt type. Preliminary observations of nonlinear effects in this system: current oscillations and multiperiodic cyclic voltammograms are also presented. Microscopic inspection revealed, that during dissolution of the electrode, silver powder accumulates at the surface. Observed oscillations have a strong transient character, presumably resulting from the modification of diffusion conditions by powder accumulation.
W zagadnieniu optymalizacji działalności dystrybutora uwzględniono nie tylko koszty transportu, ale także ograniczenia związane z możliwością spełnienia kontraktu zawartego pomiędzy dystrybutorem i odbiorcami oraz między dystrybutorem i dostawcami. W odróżnieniu od podejść klasycznych do formalizacji istniejących niepewności za pomocą metod probabilistycznych użyte zostały elementy teorii zbiorów rozmytych, pozwalające na uwzględnienie nie tylko obiektywnych informacji otrzymanych za pomocą statystycznej obróbki danych, ale wiedzy i intuicji specjalistów z dziedziny problemu oraz decydentów. Problem został rozwiązany w dwóch etapach. Rozmyto-przedziałowe wyniki pierwszego etapu zostały użyte jako dane wejściowe wielokryterialnego etapu drugiego. Dla rozwiązania pierwszego etapu użyto rozmytego uogólnienia tradycyjnej metody programowania liniowego simplex za pomocą programowania obiektowego. Przy tym w realizacji operacji arytmetycznych na liczbach rozmytych zastosowano procedury ich przedstawienia w postaci sieci a-przekrojów. Istotnym problemem w realizacji tego podejścia jest porównywanie liczb rozmytych, dlatego używano oryginalnej procedury opartej na probabilistycznej interpretacji przedziałów ostrych i rozmytych. W drugim wielokryterialnym etapie rezultaty pierwszego etapu posłużyły jako podstawa do dalszych obliczeń, dających w wyniku optymalne rzeczywiste wartości szukanych wielkości transportowanych towarów, uwzględniając niepewność transakcji. Wychodząc od danych obarczonych niepewnością, dochodzimy do rozwiązania rzeczywistego uwzględniającego niepewność parametrów zadania wraz z oszacowaniem ryzyka.
Zagadnienie optymalizacji działalności dystrybutora sformułowano jako uogólnienie klasycznego problemu transportowego. Uwzględniono nie tylko koszty transportu, ale ograniczenia związane z możliwością spełnienia kontraktu zawartego pomiędzy dystrybutorem i odbiorcami oraz między dystrybutorem i dostawcami. Otrzymano numeryczne rozwiązanie problemu w sytuacji stałych parametrów na przykładzie trzech odbiorców i trzech dostawców: Oprócz tego zagadnienie rozwiązywano w sytuacji niepewności parametrów modelu. Przy tym używano probabilistycznego podejścia do formalizacji niepewności. Problem został rozwiązany algorytmem programowania liniowego simplex przy zastosowaniu liczb losowych z wykorzystaniem metody Monte Carlo. Ciekawym wynikiem zastosowania podejścia Monte Carlo jest niejednoznaczność rezultatów. Otrzymane gęstości prawdopodobieństwa dla ilości dostaw są dwuekstremalne. Jednocześnie oceniono ilość eksperymentów numerycznych losowych niezbędnych do otrzymania adekwatnych rezultatów przy zastosowaniu procedury Monte Carlo w zagadnieniu optymalizacji działalności dystrybutora.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.