Zapewnienie odpowiedniej dostępności przestrzennej do podstawowych usług oraz ocena tego poziomu stają się coraz istotniejszymi wyzwaniami współczesnych miast i regionów. Niezbędne są zatem odpowiednie metody kompleksowej oceny zjawiska dostępności, narzędzia do jej symulacji i modelowania, a także systemy pozwalające lokalnym władzom, jak również mieszkańcom, wykorzystać zdobytą wiedzę do podejmowania optymalnych decyzji przestrzennych, na przykład decyzji dotyczących lokalizacji nowych inwestycji lub prowadzenia świadomej polityki przestrzennej. Niniejszy artykuł ma na celu ocenę wybranych metod analizy dostępności przestrzennej i ich wpływu na uzyskiwane wyniki czasów dojazdu. Porównaniu poddano metodę izochron (stref obsługi) oraz metodę pól odniesienia. Obie metody zastosowano do oceny dostępności wybranych obiektów użyteczności publicznej w Toruniu.
EN
Ensuring adequate spatial accessibility to primary services and its assessment are becoming increasingly important challenges for modern cities and regions. Appropriate methods for comprehensive accessibility assessment, tools for simulation and modelling, as well as systems that allow local authorities and residents to use their knowledge to make informed spatial decisions (e.g. location-based decisions or spatial development policies) are essential. This paper aims to evaluate selected methods of spatial accessibility analysis and their impact on calculated travel times. The results obtained from the isochrone map and the hexagonal sampling grid method were compared. Both methods were applied for the analysis of spatial accessibility to selected public amenities in Toruń.
2
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule przedstawiono propozycje wskaźnika dotyczącego dostępności czasowej do centrum analizowanego obszaru. Wskaźnik ten następnie testowano na wybranych przykładach z aglomeracji stołecznej: dojazdu do centrum stolicy oraz dostępności czasowej ze strefy podmiejskiej. We wnioskach stwierdza się, że proponowany wskaźnik dostępności czasowej pozwala na ocenę ilościową poziomu obsługi obszaru zarówno transportem publicznym, jak i indywidualnym. Główny problem metodyczny dotyczy ustalenia parametrów określających stan idealny (pożądany), tj. maksymalnej prędkości transportowej oraz czasów końcowych.
EN
The article proposes a new indicator measuring temporal accessibility of centre of the area being analysed. The indicator called "temporal accessibility index" was tested using selected examples from the Warsaw Metropolitan Area: commuting to the city centre by public transport and accessibility by car from the suburban zones. It is concluded that the proposed "temporal accessibility index" allows for quantitative assessment of the level of service in an area of both public as well as individual transport. The main research issue is how to determine parameters of the "ideal" (desired, optimal) state, i.e. maximum transport speeds and terminal times.
W pracy poruszono problem poprawy funkcjonowania/ dostępności miejskiego transportu zbiorowego w wyniku inwestycji infrastrukturalnych w dwu okresach. Przedziały czasowe dla 2013 i 2020 roku mają odpowiedzieć na pytanie, na ile środki z planowanej perspektywy finansowej 2014–2020 poprawią dostępność komunikacji miejskej w Lublinie. W analizie uznaje się, iż inwestycje infrastrukturalne z perspektyw UE 2007–2013 i 2014–2020 będą głównym impulsem zmiany czasów przejazdu komunikacją zbiorową. Inwestycje infrastrukturalne, na których oparta jest analiza zmiany dostępności transportem miejskim w Lublinie przedstawione zostały w dwu ekspertyzach dla miast wschodniej Polski. Głównym celem opracowania jest wykazanie wpływu funduszy strukturalnych z perspektywy UE na lata 2014–2020 na potencjalną poprawę dostępności komunikacją zbiorową w Lublinie. Analiza poprawy dostępności transportu zbiorowego w sposób jednowymiarowy przedstawi zmiany powierzchni izochrony, czasu dojazdu, liczby osób oraz gęstości zaludnienia znajdującej się w izochronach w latach 2013 i 2020.
EN
In this article the issue of improving urban transport functioning / accessibility as a result of infrastructure investments in two periods is considered. Analysis of investments of financial perspectives 2007–2013 and 2013–2020 are to answer the question of how funds from current will improve the access to public transport in Lublin. In the analysis, it is stated that infrastructure investments of the EU perspectives 2007–2013 and 2014–2020 will contribute with change travel times by public transport. Infrastructure investments, which are based on the analysis of changes in the accessibility of public transport in Lublin were included in two expertises focused on cities in Eastern Poland. The main objective of the study is to prove the impact of structural funds of the EU perspective for 2014–2020, for improvement of the functioning and accessiblity of public transport in Lublin. Analysis of improving the accessibility of public transport in a one–dimensional surface changes presents isochrones, arrival time, number of people and a population density located in the isochrones in 2013 and 2020.
4
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Inwestycje w infrastrukturę kolejową są energochłonne (czas i koszt inwestycji), stąd decydenci rezygnują z tego typu przedsięwzięć na rzecz modernizacji. Analizowana wielkość powierzchni izochrony kolejowej pozwala przedstawić możliwości jej poprawy z uwzględnieniem planów rozbudowy sieci wg PKP S.A. w 2011 r. Powstałe w ten sposób mapy i wykresy obrazują dostepność kolejową, tj. izochrony kolejowej wg rozkładu jazdy PKP 2011/2012, izochrony kolejowej z uwzględnieniem inwestycji infrastrukturalnych po 2020 r., obliczeń powierzchni izochron. Celem opracowania jest porównanie dostępności kolejowej miast Polski Wschodniej w wariacie inwestycyjnym (wymiana i rozbudowa infrastruktury, wymiana taboru, budowa nowych połączeń), jak również przedstawienia zmian dostępności przed i po inwestycji.
5
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule przedstawiono propozycje wskaźników dotyczących dostępności czasowej do punktów (przystanków) transportu publicznego oraz związane z przemieszczaniem się nim. Wskaźniki te następnie testowano na wybranych przykładach z Warszawy i województwa mazowieckiego: planowanej obsługi tramwajowej Tarchomina, dojazdu do centrum stolicy oraz dostępu do sieci autobusowej na Mazowszu. We wnioskach stwierdza się, że miary dostępności czasowej w transporcie publicznym pozwalają na ocenę ilościową zarówno istniejących, jak i planowanych systemów transportu publicznego, a główny problem metodyczny dotyczy ustalenia parametrów modelu: dogodnego i maksymalnego czasu podróży.
EN
The article presents proposed measures of accessibility to public transport stops as well as measures of accessibility by public transport to travel destinations. The measures were tested using examples from Warsaw and the Mazovian region: planned tram service to Tarchomin residential district, accessibility of the Warsaw city centre and access to bus stops in rural areas. It is concluded that the proposed public transport accessibility measures are useful for evaluating both existing as well as planned public transport systems. The main research problem lies in establishing the values of convenient and maximum allowable travel times.
6
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Mapy dostępności, zwane także mapami dostępności czasowej lub komunikacyjnej (Pietrusiewicz, 1996), opracowywane są od ponad stu lat. Przedstawiają one czas dojazdu do wybranego miejsca różnymi środkami transportu lądowego, wodnego i powietrznego. Pierwszą taką mapę zaprezentował w 1881 r., na konferencji Królewskiego Towarzystwa Geograficznego, Francis Galton. Mapa przedstawiała dostępność czasową Londynu z dowolnego miejsca na świecie, wyrażoną w dobach (Galton, 1881). Od tamtej pory opracowano wiele map izochronicznych, różniących się skalą, zasięgiem, sposobem liczenia czasu przejazdu, uwzględnianymi środkami transportu oraz metodami szacowania czasu pomiędzy punktami pomiarowymi. Dostępność czasową przedstawia się najczęściej za pomocą linii jednakowych odległości czasowych, zwanych izochronami, linii jednakowych kosztów podróży, czyli izodapan lub ekwidystant . linii jednakowej odległości od punktu. Używa się również terminu izohemera, oznaczającego linie równych odległości czasowych, wyznaczane w dobach. Na mapach przedstawiany jest najczęściej dostęp do szkół, przystanków, stacji kolejowych, lotnisk, dróg, rzek, osiedli, wybranych punktów w miastach, lub w przypadku opracowań małoskalowych - miast. Metody opracowania map dostępności czasowej są czasochłonne, wymagają zebrania dużej ilości danych oraz przeprowadzenia żmudnych obliczeń. Artykuł prezentuje wyniki badań naukowych, których celem była analiza rozwiązań stosowanych przy opracowywaniu map dostępności, poczawszy od dziewiętnastowiecznej mapy Galtona do współczesnych, interaktywnych map udostępnianych w sieci Internet, w tym Globalnej Mapy Dostępności wykonanej w JRC w Isprze. Szerokie rozważania metodyczne umożliwiły opracowanie mapy dostępności Wojskowej Akademii Technicznej oraz ocenę dokładno.ci szacowania czasu dojazdu do WAT różnymi metodami interpolacji IDW, spline i krigging.
EN
A accessibility map presents the travel time to a selected location by different means of transportation (land, water, air travel) in the form of isochrones defined as lines connecting points of equal travel time. The first map presenting accessibility was the world map by F. Galton, elaborated in 1881 and entilted .Isochronic Passage Chart for Travelers.. The map showed the smallest number of days for journey from London by the quickest means of transportation available in that time at a reasonable cost. Author found that the elaborated principles could be adapted in many ways for the convenience of tourists and such maps might be easily constructed for continental travelers or for home excursions. After over 127 years, in 2008 the European Commission.s Joint Research Centre released and published in the .World Bank.s World Development Report 2009. a new world map entilted .Travel time to major cities: A global map of Accessibility.. This map shows measures of urbanisation from the new perspective of travel time to 8,500 Major Cities (cities with population of 50,000 or more in 2000). The accessibility here was defined as the travel time to any location using land (road/off road) or water (navigable river, lake and ocean) based travel. This accessibility was computed using a cost-distance algorithm which computes the .cost. of travel between two locations on a regular raster grid. The cells in this raster grid contain values which represent the cost (measured in units of time) required to travel across them, hence this raster grid is often termed a friction-surface. The friction-surface contains information about the transport network and environmental and political factors that affect travel times between locations, while transport networks include road and rail networks, navigable rivers and shipping lanes. Environmental factors generally contribute to travel speed off the transport network, such as land cover and slope. Political factors such as national boundaries and border crossings can act as barriers or travel delays. The global map of travel time to major cities is a useful dataset in many fields of application and fills an important gap in our understanding of economic, physical and even social connectivity. The paper presents different methodological approaches to construction of accessibility maps, discusses the methods and the obtained results. The study was conducted for the Military Academy of Technology, developing isochronic surface from the territory of Warsaw by means of public transport. On the basis of the results obtained we found that the slightest interpolation error occurred in the surface created by IDW interpolation method and there were also no small isochronic islands. The largest interpolation errors occurred in the nearest neighbor method, but the least favorable distribution of isochronous islands was in the surface created by the spline method.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.