Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wielokryterialna analiza wartości retrospektywnych kulturowego i naturalnego dziedzictwa podziemnych wyrobisk w aspekcie jego ochrony i adaptacji

Wieja Tomasz, Radziejowska Aleksandra

Wiadomości Konserwatorskie

|

2024

|

Nr 77

149--167

PL

Kilkusetletnia działalność wielu pokoleń górników ukształtowała w starych wyrobiskach fascynujący podziemny świat. Obecnie następuje reaktywacja nieczynnych wyrobisk jako produktu turystycznego. Współczesne metody wielokryterialne, których podstawą jest matematyczny model dyskretny, zawierający zagadnienia o policzalnej liczbie kryteriów i/lub decyzji, umożliwiają uzyskanie obiektywnej oceny zasobu kulturowego i naturalnego dziedzictwa podziemnych wyrobisk. Przedstawiony zbiór kryteriów oparty jest na analizie interdyscyplinarnej wartości antropogenicznych i georóżnorodności. Do ustalenia ważności badanych cech autorzy zaproponowali wykorzystanie metody AHP, natomiast do przeprowadzenia wielokryterialnej oceny danego obiektu podziemnego metodę wskaźników syntetycznych, w szczególności wskaźnik sumacyjny skorygowany. Pozwala to na obiektywną ewaluację zasobu i może być podstawą opracowania głównego planu kompleksowej interwencji technicznej i konserwatorskiej.

EN

The centuries-long activity of many generations of miners has shaped a fascinating underground world in old excavations. Currently, there is a revival of inactive excavations as a tourist product. Contemporary multi-criteria methods, based on a discrete mathematical model containing issues of a countable number of criteria and/or decisions, enable obtaining an objective assessment of the cultural and natural heritage stock of underground excavations. The presented set of criteria is based on an interdisciplinary analysis of anthropogenic and geo-diversity values. To determine the significance of the examined features, the authors propose using the AHP method, while for conducting a multi-criteria assessment of a given underground site, the synthetic indicator method, especially the adjusted summative indicator, is recommended. This allows for an objective evaluation of resources and may serve as the basis for developing the main plan of comprehensive technical and conservation interventions.

2

Economic sub-criteria included in multi-criteria analyses of different national road route options

Ołdakowska Ewa

Materiały Budowlane

|

2024

|

nr 12

138--143

EN

The possibility of achieving a single, common result in the face of the existence of a multidimensional, complex decision problem is the domain of multi-criteria analyses, often used in the evaluation of road investment options. The lack of standardised guidelines for carrying out analyses affects the freedom to select criteria, sub-criteria, and their impact weights. The article emphasizes particularly the economic sub-criteria included in sample design documents for the construction of bypasses and ing roads in Poland. It has been found that the most frequently occurring sub-criterion was the development cost/construction cost and the economic internal rate of return.

PL

Możliwość osiągnięcia jednego, wspólnego rezultatu w obliczu wielowymiarowego, złożonego problemu decyzyjnego to domena analiz wielokryterialnych, wykorzystywanych często w ocenie wariantów inwestycji drogowych. Brak ujednoliconych wytycznych wykonywania analiz wpływa na swobodę w doborze kryteriów, podkryteriów i wag ich oddziaływania. W artykule zwrócono szczególną uwagę na podkryteria ekonomiczne ujmowane w przykładowych dokumentacjach projektowych budowy obwodnic i dróg ekspresowych na terenie Polski. Ustalono, że najczęściej pojawiającym się podkryterium jest koszt realizacji inwestycji/koszt budowy oraz ekonomiczna wewnętrzna stopa zwrotu.

3

A multi-criteria approach for selecting an explanation from the set of counterfactuals produced by an ensemble of explainers

Stepka Ignacy, Lango Mateusz, Stefanowski Jerzy

International Journal of Applied Mathematics and Computer Science

|

2024

|

Vol. 34, no. 1

119--133

EN

Counterfactuals are widely used to explain ML model predictions by providing alternative scenarios for obtaining more desired predictions. They can be generated by a variety of methods that optimize various, sometimes conflicting, quality measures and produce quite different solutions. However, choosing the most appropriate explanation method and one of the generated counterfactuals is not an easy task. Instead of forcing the user to test many different explanation methods and analysing conflicting solutions, in this paper we propose to use a multi-stage ensemble approach that will select a single counterfactual based on the multiple-criteria analysis. It offers a compromise solution that scores well on several popular quality measures. This approach exploits the dominance relation and the ideal point decision aid method, which selects one counterfactual from the Pareto front. The conducted experiments demonstrate that the proposed approach generates fully actionable counterfactuals with attractive compromise values of the quality measures considered.

4

Wielokryterialna ocena wariantów modernizacji systemu zaopatrzenia w wodę - przykładowa analiza w oparciu o model symulacyjny oraz QGIS

Jany Artur Marcin, Bylka Jędrzej, Brodziak Rafał, Mróz Tomasz

Instal

|

2024

|

nr 3

47--55

PL

W pracy dokonano analizy przypadku modernizacji systemu zaopatrzenia w wodę wybranego fragmentu obszaru miejskiego. Punktem wyjścia do rozważań rozbudowy systemu było zebranie informacji o stanie obecnym. Przedstawiono proces budowy komputerowego modelu hydraulicznego, na przykładzie pokazano w jaki sposób można zastosować GIS w celu integracji informacji pochodzących z różnych baz danych. W pracy wskazano, w jaki sposób określić przyszłe wymagania systemu zaopatrzenia w wodę w kontekście zmian demograficznych. Dla tak zidentyfikowanych wymagań zaproponowano trzy warianty rozbudowy systemu, wszystkie spełniające podstawowe wymagania stawiane systemom wodociągowym w Polsce. W celu wskazania najkorzystniejszego z rozwiązań zdefiniowano kryteria, dla każdego wariantu obliczano oceny cząstkowe. W celu dokonania końcowego wyboru zastosowano metodę wielokryterialnej analizy decyzji TOPSI. Wszystkie obliczenia i analizy wykonano z użyciem oprogramowania EPANET oraz QGIS. Praca pokazuje kompleksowe podejście do modernizacji systemu zaopatrzenia w wodę, wykorzystując narzędzia komputerowe.

EN

The work analyzes the case of modernization of the water supply system of a selected part of an urban area. The starting point for considering the expansion of the system was collecting information about the current state. The process of building a computer hydraulic model is presented, with an example showing how GIS can be used to integrate information from various databases. The paper shows how to determine the future requirements of the water supply system in the context of demographic changes. For the requirements identified in this way, three variants of system expansion were proposed, all of which meet the basic requirements for water supply systems in Poland. In order to indicate the most advantageous solution, key evaluation criteria were defined, and partial scores were calculated for each variant. To make the final selection, the Topsis multi-criteria decision analysis method was used. All calculations and analyzes were performed using EPANET, QGIS software.

5

The issue of using annual rainfall maps in multi-criteria analysis to identify flood-prone areas

Tout Faicel, Rebouh Nouh, Dinar Haythem, Zouak Zakaria, Benzid Yacine

Geomatics, Landmanagement and Landscape

|

2024

|

no. 4

267--278

EN

Interest in flood risk prevention has been growing steadily in recent years, with multi-criteria analysis frequently used to develop prevention plans. One of the common factors included in these analyses is annual rainfall. This study aims to assess the role of annual rainfall in identifying flood-prone areas, using Geographic Information Systems (GIS) to conduct the research in two stages. The first stage involved identifying at-risk areas using factors such as the Topographic Wetness Index, Height Above Nearest Drainage, proximity to watercourses, and drainage density. In the second stage, these results were integrated with annual rainfall maps, applying consistent weights across both stages. The findings suggest that while rainfall is a crucial factor in flood assessment, its inclusion in multi-criteria analysis may inadvertently distort results. This distortion occurs because rainfall distribution is influenced by topography, making it the only variable criterion among otherwise stable basin characteristics. As a result, rainfall data may shift the focus from lower basin areas, which are typically at greater risk but receive less rainfall, to higher basin areas with more rainfall. Furthermore, the study argues that annual rainfall is not a reliable basis for prevention planning, as it fails to accurately represent the characteristics of rain events – such as intensity, duration, and frequency – that are critical in flood studies. The research highlights the need for more appropriate criteria tailored to the specific study area and emphasizes the importance of developing new methods that focus on the impact of rainfall rather than just its distribution.

PL

Zainteresowanie zapobieganiem ryzyku powodzi stale rośnie w ostatnich latach, a analiza wielokryterialna jest często wykorzystywana do opracowywania planów zapobiegania. Jednym z powszechnych czynników uwzględnianych w tych analizach są roczne opady deszczu. Niniejsze badanie ma na celu ocenę roli rocznych opadów deszczu w identyfikacji obszarów podatnych na powodzie, wykorzystując systemy informacji geograficznej (GIS) do przeprowadzenia badań w dwóch etapach. Pierwszy etap obejmował identyfikację obszarów zagrożonych przy użyciu czynników takich jak Topographic Wetness Index, Height Above Nearest Drainage, bliskość cieków wodnych i gęstość drenażu. W drugim etapie wyniki te zintegrowano z rocznymi mapami opadów deszczu, stosując spójne wagi na obu etapach. Wyniki sugerują, że chociaż opady deszczu są kluczowym czynnikiem w ocenie powodzi, ich uwzględnienie w analizie wielokryterialnej może nieumyślnie zniekształcić wyniki. To zniekształcenie występuje, ponieważ rozkład opadów deszczu jest pod wpływem topografii, co czyni go jedynym zmiennym kryterium wśród w innym przypadku stabilnych cech dorzecza. W rezultacie dane dotyczące opadów deszczu mogą przesunąć uwagę z obszarów dolnego dorzecza, które są zazwyczaj bardziej zagrożone, ale otrzymują mniej opadów deszczu, na obszary górnego dorzecza z większymi opadami deszczu. Ponadto badanie dowodzi, że roczne opady deszczu nie są wiarygodną podstawą planowania działań zapobiegawczych, ponieważ nie odzwierciedlają dokładnie cech zdarzeń deszczowych – takich jak intensywność, czas trwania i częstotliwość – które są krytyczne w badaniach powodzi. Badanie podkreśla potrzebę bardziej odpowiednich kryteriów dostosowanych do konkretnego obszaru badań i podkreśla znaczenie opracowywania nowych metod, które koncentrują się na wpływie opadów deszczu, a nie tylko na ich dystrybucji.

6

Purpose change of a selected area – multi-criteria analysis with formal and legal procedure

Bołtryk Piotr, Ogrodnik Karolina

Economics and Environment

|

2024

|

No. 3

art. no. 1037

EN

The priority goal of this article is performing a multi-criteria analysis of the development method for a selected area, along with the characteristics of the main stages of formal and legal procedures related to changing the purpose of such an area. The theoretical part reviews the literature on the multi-criteria decision support in the field of area development planning. In addition, an analysis of the selected legal regulations is made. Then, based on the example of an area located in the suburban zone of Białystok, a multi-criteria analysis is developed using selected MCDM/MCDA methods: Fuzzy AHP and PROMETHEE. The approach proposed in this paper is addressed both to entities responsible for area development planning, as well as to individual investors.

PL

Priorytetowym celem artykułu jest analiza wielokryterialna sposobu zagospodarowania wybranego terenu wraz z charakterystyką głównych etapów procedury formalnoprawnej związanej ze zmianą przeznaczenia tego terenu. W części teoretycznej dokonano przeglądu literatury z zakresu wielokryterialnego wspomagania decyzji w planowaniu przestrzennym. Ponadto, dokonano analizy wybranych przepisów prawa. Następnie, na przykładzie terenu zlokalizowanego w strefie podmiejskiej Białegostoku, opracowano analizę wielokryterialną przy użyciu wybranych metod MCDM/MCDA: Fuzzy AHP oraz PROME-THEE. Zaproponowane w niniejszej pracy podejście kierowane jest zarówno do jednostek odpowiedzialnych za planowanie przestrzenne, jak również do indywidualnych inwestorów.

7

Analysis of a data set in a multi-criteria assessment of variants of a building development

Jurczak Marlena Anna, Harasymiuk Jolanta, Szafranko Elżbieta

Archives of Civil Engineering

|

2024

|

Vol. 70, nr 4

291--305

EN

One of the most important things to do at the stage of preparing an investment process in the construction business is to develop a few possible solutions and then to choose the variant which best fulfils the expectations of various groups of stakeholders. Making a decision about which variant to select depends on how it satisfies a number of criteria, which in turn reflect the requirements set for the planned investment. The process analysing variant solutions employs multi-criteria analysis methods. In order to make analyses and to identify the importance of measurable and non-measurable criteria, surveys and interviews are carried out to acquire the information on the role of the previously defined criteria. Opinions given by experts tend to be divergent due to differences in education, professional background as well as various professional and private experiences. This article reviews data processing methods, and discusses an example of a procedure, which is part of a more extensive analysis of the route of a planned road. The case presented in this paper focuses on the evaluation of five criteria from the category ‘impact on the natural environment’, which are significant in such development projects. The calculations involved in this assessment proved to be time- and labour-consuming, while raising a number of doubts concerning the stage of data aggregation. Hence, the objective of this study has been to develop a method that will enable more efficient data processing while taking into account all assessments.

PL

Na etapie przygotowania procesu inwestycyjnego w budownictwie jedną z ważniejszych czynności jest przygotowanie kilku wariantów rozwiązania i dokonanie wyboru spełniającego w najwyższym stopniu oczekiwania różnych grup interesariuszy. Opracowanie rozwiązań alternatywnych z jednej strony narzucają przepisy (tam, gdzie mamy do czynienia z finansowaniem ze środków publicznych), z drugiej zaś strony jest postępowaniem logicznym optymalizującym proces inwestycyjny dla inwestorów prywatnych. Podjęcie decyzji o wyborze rozwiązania z reguły jest uwarunkowane spełnieniem wielu kryteriów, które odzwierciedlają wymogi stawiane przed planowaną inwestycją. Dlatego też w procesie oceny wariantów zastosowanie znalazły metody analizy wielokryterialnej [1-9]. Metody analizy wielokryterialnej są przydatne wszędzie tam, gdzie wiele czynników decyduje o wyborze rozwiązania dopuszczalnego realizacji inwestycji budowlanych. W celu przeprowadzenia analiz i określenia znaczenia czynników niemierzalnych przeprowadza się ankiety i wywiady dostarczające informacji o znaczeniu wcześniej zdefiniowanych kryteriów. Takie badania są źródłem ogromnej ilości informacji, które wymagają przygotowania do dalszych obliczeń. Ocena przydatności uzyskanych danych i przygotowanie ich do dalszego postępowania wymaga odpowiedniego podejścia opartego na doświadczeniu. Jest wiele prostych metod opracowania danych, ale można również zastosować bardziej zaawansowane techniki. Uzyskane dane mogą mieć różny charakter. Najlepsza, z punktu widzenia oceniającego, jest sytuacja gdy odpowiedzi są spójne i wyraźnie wskazują jak ważne jest oceniane kryterium. Jednak taka sytuacja występuje niezwykle rzadko. Odpowiedzi ekspertów są z reguły różnorodne i wynika to z różnego wykształcenia, przygotowania zawodowego, różnych doświadczeń zawodowych i pozazawodowych. Wówczas podjęcie decyzji o ważności kryterium komplikuje się. Jest wiele metod proponujących postępowanie z dużymi zbiorami danych [11-14]. W artykule przedstawiono przegląd metod przetwarzania danych oraz przykłady postępowania stanowiące fragmenty szerszej analizy wariantów przebiegu trasy inwestycji drogowej. W przedstawionym przykładzie skupiono się na ocenach pięciu kryteriów z grupy „oddziaływanie na środowisko naturalne”, które są bardzo istotne przy realizacji tego typu inwestycji [17-20]. Analizowane kryteria: naruszenie obszarów chronionych, długość przebiegu tras przez obszary leśne, ilość drzew do wycięcia, przecięcie szlaków wędrówek zwierząt oraz przecięcie cieków wodnych. W artykule przedstawiono różne podejście do ustalenia wartości wymienionych kryteriów, przykładowe obliczenia a całość wieńczą wnioski.

8

Holistic framework for flood hazard assessment in a trans-boundary basin

Baruah Anupal, Barman Diganta, Arjun Balakrishna Madayala, Chyne Bajitborlang L., Aggarwal Shiv P

Acta Geophysica

|

2024

|

Vol. 72, no. 2

1017--1032

EN

The rainfall in the upper catchments associated with the hydro peaking events disturbs the regular flow regimes and is often responsible for downstream flooding in alluvial plains. The unregulated release from a hydropower dam abruptly alters the flow dynamics and inundates the adjacent floodplains. In this work, an integrated modeling framework is developed by linking a semi-distributed hydrological model, a two-dimensional hydrodynamic model with a multi-criteria decision approach, to investigate the downstream flooding of Beki River in Assam, India due to the storm runoff and release from the Kurichu Dam, Bhutan. A 48-h rainfall event and dam release flow from 16/06/2022-18/06/2022 is selected for the hydrological simulations. The computed hydrograph is used as an upstream boundary condition in the 2D model to generate the different flow scenarios up to the confluence point of the Brahmaputra River. The results indicate that a peak of 4970.86 m3/s is attained at downstream with an attenuation of 5.976%. The velocity in the stream ranges between 0.77 and 1.14 m/s, and near the meanders, it reaches up to 1.31 m/s. The computed hazard map indicates that some embankments and the road networks in the four revenue circles are significantly affected due to flooding. The proposed methodology and outcomes of the study will be useful for the effective management and monitoring of floods, especially in flood-prone regions.

9

Multicriteria evaluation of competitiveness of container terminals in the Baltic Sea region

Bartosiewicz Aleksandra, Jadczak Radosław

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2023

|

z. 175

9--26

EN

Purpose: After the outbreak of the covid-19 pandemic and Russo-Ukrainian war, the situation in the Baltic Sea Region (BSR) changed, especially regarding maritime container terminals. The aim of the article is to identify major Baltic container terminals and to perform a multicriteria analysis of their competitiveness. The analysis will be carried out before (2019) and after (2022) the turmoil on the market in question. Design/methodology/approach: The study uses the Preference Ranking Organization Method for Enrichment Evaluations (PROMETHEE II) with subjective criteria weights, as well as the entropy method with objective criteria weights. Findings: The obtained results show that two Polish maritime container terminals, DCT Gdańsk and GCT Gdynia, as well as Finnish Vuossari can be assessed as the most competitive both in 2019 and 2022. At the same time, in the analyzed years, the lowest positions in the rankings were maintained by Swedish GCT Gavle and Vasthamnen, Finnish Euroports Finland as well as Latvian BCT Riga. Research limitations/implications: Limited data availability influenced the choice of criteria used in the study. Moreover, website data sources used in the study may result in the inaccuracy of our calculations. Finally, the subjectivity involved in the selection of chosen criteria and some of their weights could lead to different competitiveness assessment results of maritime container terminals in the BSR. Practical implications: Our findings should be of interest to terminal operators and managers planning their strategy for next years, especially if they want to maintain their competitive advantage in the region after the lifting of sanctions imposed on Russian ports. Originality/value: This is the first paper to compare the multicriteria rankings of competitiveness before and after the turmoil on the BSR container market, especially as industry reports and research on the BSR usually consider the annual results achieved by individual ports, ignoring the efficiency of the terminals that comprise them.

10

Modernizacja systemu odprowadzenia wód opadowych z bezodpływowych niecek na terenie zlikwidowanej kopalni

Chmiela Andrzej, Czerwiński Stefan, Kania Jan, Wysocka Małgorzata

Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji

|

2023

|

Vol. 12, iss. 1

109--119

PL

Wieloletnie wydobycie węgla kamiennego wpływa na deniwelację powierzchni terenu. Analiza zmian warunków hydrogeologicznych i stanu zagrożeń wodnych w zakładach górniczych wymusiły pracę nad nowymi możliwościami oceny i zwalczania zagrożenia wodnego. Obecnie szczególnym przedmiotem zainteresowania są zmiany morfologii terenu, zmiany stosunków wodnych, których najczęściej spotykanym przejawem są zalania i podtopienia stref najbardziej obniżonych oraz zmiana kierunków i natężenia spływu wód powierzchniowych. W publikacji przeprowadzono analizę możliwości obniżenia kosztów likwidacji nieczynnej kopalni przez modernizację funkcjonującego systemu odprowadzenia wód opadowych z bezodpływowych niecek. Analiza ujawniła główne czynniki zakłócające przebieg procesu odwadniania i wynikające z nich najważniejsze problemy. Przy pomocy analizy wielokryterialnej z grupy zaproponowanych technicznych wariantów modernizacji wybrano warianty optymalne.

EN

Many years of hard coal mining affect the leveling of the land surface. The analysis of changes in hydrogeological conditions and the state of water hazards in mining plants forced the mine to work on new ways of assessing and combating water threats. Currently, the special subject of interest is focused on changes in the morphology of the area, changes in water conditions, the most common manifestations of which are flooding and water damages of the most depressed zones as well as changing the direction and intensity of surface water runoff. The publication analyzes the possibility of reducing the costs of liquidation an inactive mine by modernizing the existing rainwater drainage system from drainless basins. The analysis revealed the main factors interferring the dewatering process and the crucial problems resulting from them. Using a multi-criteria analysis, the optimal variants were selected from the group of the proposed technical modernization variants.

11

Indicators method of aesthetics analysis using spatial datasets

Pluto-Kossakowska Joanna, Cuprjak Marika

Przestrzeń i Forma

|

2023

|

nr 55

179--204

EN

The research aimed to propose and test a methodology for evaluating spatial aesthetics using a grid of basic fields and comparing them with indicators related to the administrative borders of municipalities. The indicators used in such analysis refer to attributes of the landscape that enable the assessment of its structure and components. This paper proposes a methodology for calculating selected indicators based on available spatial datasets. A mathematical formula was adapted or prepared for each indicator to determine its value using different datasets, including vector databases or raster files. The analyses of space order allowed presenting the spatial distribution in the form of maps and the possibility of adjusting the relevance of individual criteria, weights, and profiles.

PL

Badania miały na celu zaproponowanie i przetestowanie metodologii oceny estetyki przestrzennej przy użyciu siatki pól podstawowych i porównanie ich ze wskaźnikami związanymi z granicami administracyjnymi gmin. Wskaźniki wykorzystywane w takiej analizie odnoszą się do atrybutów krajobrazu, które umożliwiają ocenę jego struktury i komponentów. W artykule zaproponowano metodologię obliczania wybranych wskaźników w oparciu o dostępne zbiory danych przestrzennych. Dla każdego wskaźnika zaadaptowano lub przygotowano formułę matematyczną określającą jego wartość z wykorzystaniem różnych zbiorów danych, w tym wektorowych baz danych lub plików rastrowych. Analizy ładu przestrzennego pozwoliły na przedstawienie rozkładu przestrzennego w postaci map oraz możliwość dostosowania istotności poszczególnych kryteriów, wag i profili.

12

Analiza porównawcza wybranych technologii budowania obiektów mieszkalnych w kontekście socjalnym

Radziejowska Aleksandra

Przegląd Budowlany

|

2023

|

R. 94, nr 1-2

65--70

PL

W artykule podjęto się porównania budynków mieszkalnych budowanych w dwóch najczęściej występujących technologiach w Polsce. Porównanie wykonano z uwagi na aspekt socjalny, jeden z trzech głównych aspektów zrównoważonego budownictwa. Do porównania wykorzystano autorską metodę oceny socjalnej, która pozwala określić wskaźnik jakości socjalnej oraz wartości ocen cząstkowych w ocenianych kategoriach i subkategoriach. Wykazano, że ocena taka pozwoli zarządcy nieruchomości wskazać najważniejsze i priorytetowe działania prowadzące do poprawy jakości socjalnej obiektów, a co za tym idzie zadowolenia mieszkańców.

EN

The article undertakes a comparison of residential buildings built with the two most common technologies in Poland. The comparison was made in view of the social aspect, one of the three main aspects of sustainable construction. For the comparison, the author’s method of social assessment was used, which allows to determine the social quality index and the values of partial assessments in the assessed categories and subcategories. It has been shown that such an assessment will allow the property manager to identify the most important and priority measures leading to the improvement of the social quality of the facilities and, consequently, the satisfaction of residents.

13

Analiza porównawcza systemów fotowoltaicznych w aspektach kryteriów technicznych i architektonicznych z wykorzystaniem analizy wielokryterialnej MCE

Posuniak Yaryna, Rogalska Magdalena

Przegląd Budowlany

|

2023

|

R. 94, nr 1-2

83--87

PL

W artykule poddano analizie zastosowanie systemów fotowoltaicznych w budynku jednorodzinnym. Analizowano dwa systemy fotowoltaiczne: panele fotowoltaiczne i dachówki solarne. Przeprowadzono wielokryterialną analizę porównawczą w aspektach kryteriów: wiatroodporności, obciążenia śniegiem, wytrzymałości termicznej, możliwości zdalnego sterowania, uniwersalności rozwiązania, kosztu instalacji, kosztu utrzymania w cyklu życia zastosowanej technologii, gwarancji na elementy systemu (zapewnienie producenta o sprawności systemu oraz gwarancji wykonania bezpłatnych napraw), estetyczności, ekologiczności. Opracowano metodykę badań. Wybrano kryteria, nadano im wagi, porównano kryteria parami, wykonano aplikację obliczeniową w programie EXCEL,prawidłowość obliczeń zweryfikowano obliczoną wartością współczynnika RI (RI = 9,68% max= 10%). Badaniom wielokryterialnym poddano zaprojektowany budynek jednorodzinny z zastosowaniem dwóch rodzajów systemów fotowoltaicznych. Wykonano analizę wielokryterialną, na podstawie, której sformułowano wnioski.

EN

The article analyzes the use of photovoltaic systems in a single-family building. Two photovoltaic systems were analyzed: photovoltaic panels and solar roof tiles. A multi-criteria comparative analysis was carried out in the following aspects of the criteria: wind resistance, snow load, thermal resistance, remote control capability, universality of the solution, cost of installation, cost of maintenance in the life cycle of the technology used, warranty for system components (the manufacturer’s assurance of the system’s efficiency and guarantee of the performance of free repairs), aesthetics, eco-friendliness. Research methodology was developed. Criteria were selected, given weights, criteria were compared in pairs, a calculation application was made in the EXCEL program, the correctness of the calculations was verified by the calculated value of the RI coefficient (RI = 9,68%max= 10%). The designed single-family building with the use of two types of photovoltaic systems was subjected to multi-criteria tests. A multi-criteria analysis was performed, on the basis of which conclusions were formulated.

14

Zastosowanie analizy wielokryterialnej do wyboru technologii realizacji domu mieszkalnego

Miedziałowski Czesław, Klimasara Jan

Materiały Budowlane

|

2023

|

nr 2

19--23

PL

Wyboru technologii realizacji domu mieszkalnego z zastosowaniem analizy wielokryterialnej dokonano, stosując do kodowania standaryzację oraz metodę Pattern. Przyjęto 3 warianty technologii realizacji budynku, a jako miary wariantów przyjęto 5 kryteriów. W przypadku poszczególnych wariantów założono 2 zestawy wag (priorytet czasu oraz ceny) oraz określono wskaźniki sumacyjne i skorygowane. Metoda pozwala na optymalny wybór rozwiązania technologicznego.

EN

The issue of choosing the technology for the construction of a residential house using multiple-criteria decision analysis, which was carried out using standardization and the Pattern method for coding. 3 variants of the building construction technology were adopted, 5 criteria were adopted as the measures of the variants. For individual variants, 2 sets of weights were assumed (priority of time and price), summative corrected indicators were defined. The method allows for the optimal selection of a technological solution.

15

Multi-criteria analysis of the possibility of retrofitting the system of rainwater drainage from subsidence basins in a liquidated mine

Chmiela Andrzej, Wysocka Małgorzata, Smoliński Adam

Journal of Sustainable Mining

|

2023

|

Vol. 22. iss. 4

295--307

EN

Mine closure is the natural final stage of mining activity. The process of financing mine liquidation is complex and expensive. The many years of conducted hard coal extraction affect the surface height differences. Analyses of the shifts in hydrogeological conditions and water hazard states in mining plants led to legal regulation adaptations, primarily in terms of hydrogeological documentation preparation, and made it necessary to conduct work concerning new options for water hazard assessment and prevention. Current subjects of particular interest include shifts in terrain morphology and the water regime, resulting in periodic flooding and permanent flooding of the most depressed areas as well as changes in the directions and intensity of surface water flows. This publication presents a multi-criteria analysis of the possibility of reducing the liquidation costs of an inactive mine through the retrofitting of the existing system of rainwater drainage from subsidence basins. The analysis revealed the primary factors disrupting the course of the drainage process and the problems resulting from them. Technically feasible solutions is presented, together with their assessment. Applying the multi-criteria analysis made it possible to select optimal solutions from a group of proposed technical system retrofitting variants.

16

Geospatial modeling for enhanced landslide susceptibility mapping in atlas mountains of the northeast of Algeria

Boudjellal Rania, Fehdi Chemseddine, Baali Fethi

Geomatics, Landmanagement and Landscape

|

2023

|

no. 4

41--57

EN

This study presents a practical geospatial approach, based on geomatic principles, to create landslide susceptibility maps that meet contemporary landscape and land management priorities. By employing a GIS-based statistical modeling, our methodology seamlessly integrates a wide range of factors including topography, lithology, land use, and precipitation. This comprehensive approach allows for a holistic evaluation of landslide susceptibility. We use two widely recognized multi-criteria techniques, namely the Analytic Hierarchy Process (AHP) and the Fuzzy Logic Ratio (FR), which in result produce two distinct yet complementary landslide susceptibility maps (LSMs). The creation of these LSMs relies on a carefully curated dataset of landslides, collected through rigorous analysis of high-resolution satellite imagery, interpretation of aerial photographs, and extensive fieldwork. Eleven key factors are selected to inform the modeling process. To assess the accuracy of the LSMs, we employ ROC curves, with the FR method demonstrating superior predictive performance, achieving an impressive accuracy rate of 75% compared to the AHP model’s 65%. These findings highlight the effectiveness of our approach in identifying high landslide susceptibility areas, providing valuable insights for informed land use planning, hazard mitigation strategies, and rapid emergency response measures. The GIS-based statistical modeling technique showcased in this research provides a robust framework for generating precise landslide susceptibility maps in complex mountainous landscapes. This research makes a significant contribution to the evolving field of geomatics, enhancing landscape resilience and promoting sustainable land management practices.

17

Zastosowanie wielokryterialnej metody hierarchicznej analizy problemów decyzyjnych do wyboru kierunku rekultywacji

Kos Wojciech, Szyłak-Szydłowski Mirosław

Gaz, Woda i Technika Sanitarna

|

2023

|

Nr 6

25--31

PL

Rekultywacja to proces przywracania funkcji i jakości zdegradowanych obszarów naturalnych lub zniszczonych terenów. W przypadku terenów zdegradowanych działalnością górniczą, podlegają one rekultywacji oraz zagospodarowaniu, których głównym celem jest nadanie lub przywrócenie wartości użytkowych lub przyrodniczych. Najpopularniejszą formą rekultywacji jest wypełnienie wyrobisk wodą lub - w przypadku zwałowisk i terenów przyległych - kierunek leśny lub rekreacyjny. Przed dokonaniem wyboru optymalnego kierunku rekultywacji, należy szczegółowo przeanalizować czynniki charakteryzujące zdegradowany obszar, a także wziąć pod uwagę m.in. czynniki ekonomiczne, społeczne, geologiczno-inżynierskie, formalno-prawne i środowiskowe. W niniejszej pracy wykazano, iż metody analizy wielokryterialnej do których można zaliczyć metody hierarchicznej analizy problemu (AHP) mogą być narzędziem, które z powodzeniem można zastosować do optymalnego wyboru kierunku rekultywacji terenów zdegradowanych działalnością górniczą.

EN

Reclamation is the process of restoring the function and quality of degraded natural areas or damaged land. In the case of areas degraded by mining activities, they are subject to reclamation and development, the main purpose of which is to impart or restore use or natural values. The most common form of reclamation is the filling of pits with water or, in the case of dumps and adjacent areas, a forest or recreational direction. Before choosing the optimal direction for reclamation, the factors characterising the degraded area should be analysed in detail and economic, social, geological-engineering, formal-legal and environmental factors, among others, should be taken into account. This paper demonstrates that methods of multi-criteria analysis, which include the hierarchical problem analysis (AHP) method, can be a tool that can be successfully applied to the optimal selection of the direction of reclamation of land degraded by mining activities.

18

Multi-criteria methodology for evaluating university campus facilities using the AHP approach

Blachowski Jan, Hajnrych Monika, Trybała Paweł, Tankielun Marek

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Organizacja i Zarządzanie

|

2022

|

Nr 86

57--72

EN

Wroclaw University of Science and Technology carries out a project titled “University of New Opportunities”. Within the frames of this project a Digital Accessibility Guide (DAG) is developed with the aim to provide comprehensive information on the university’s facilities with special emphasis on people with disabilities. The Analytical Hierarchy Process (AHP) methodology was applied to select the 25 facilities to be included in the DAG. The proposed methodology included development of a hierarchical structure of the model, the determination of seven evaluation criteria, adoption of a scoring scale (1–5) of sub- criteria for each criterion, and their pairwise comparison by an interdisciplinary group of experts. The selected criteria comprised of the functions and services of buildings, the number of users, communication and architectural accessibility, the number of indications in the accessibility survey and the number of classrooms. The final ranking of facilities was created based on the evaluated characteristics of nearly fifty buildings and the results of the AHP evaluation of the selection criteria and their weights. The consensus of the expert group involved in the pairwise comparison was 2.8% and the weighted score of the facilities ranged from 4.68 to 1.29 with a median of 2.16. The applied approach structured the decision problem in accordance with the multicriterial decision analysis approach. The proposed methodology for selecting the University's strategic facilities is universal and may be used in other universities.

PL

W ramach realizowanego na Politechnice Wrocławskiej projektu „Politechnika Nowych Szans” tworzony jest Cyfrowy Przewodnik, którego celem jest udostępnienie użytkownikom informacji o obiektach uczelni z uwzględnieniem potrzeb osób z niepełnosprawnością. Wybierając 25 najważniejszych obiektów, które znajdą się w Cyfrowym Przewodniku, dokonano ich oceny metodą hierarchicznej analizy problemu decyzyjnego AHP. Metoda obejmowała opracowanie przez interdyscyplinarną grupę ekspertów struktury hierarchicznej modelu, wyznaczenie siedmiu kryteriów oceny, opracowanie skali punktacji (1–5) lub podkryteriów, a następnie znaczenia. Przyjęte kryteria obejmowały m.in. funkcje i usługi budynków, liczbę użytkowników, dostępność komunikacyjną i architektoniczną, liczbę wskazań w ankiecie dostępności oraz liczbę sal dydaktycznych. Na potrzeby analizy dane zostały pozyskane od jednostek administracyjnych Politechniki Wrocławskiej, a także w trakcie audytów każdego z analizowanych budynków. Na podstawie analizy charakterystyk blisko pięćdziesięciu obiektów uczelni oraz wyników oceny kryteriów wyboru i ich znaczenia utworzono ostateczną listę rankingową. Konsensus grupy ekspertów wyniósł 2,8%, a ważona punktacja obiektów zawierała się w zakresie 4,68-1,29 przy medianie 2.16. Zastosowane podejście pozwoliło na ustrukturyzowanie i zobiektywizowanie analizowanego problemu decyzyjnego. Zaproponowana metoda wyboru obiektów strategicznych uczelni ma charakter uniwersalny i może być wykorzystana w analizie kampusów innych uczelni wyższych.

19

The ELECTRE I decision supporting method in the selection of the organization of the transport of oversized military equipment

Lasota Michał Krzysztof, Jacyna Marianna, Sweklej Paweł

Systemy Logistyczne Wojsk

|

2022

|

Vol. 57, no. 2

19--40

EN

The publication presents an example of the application of the selected method of multi-criteria consideration. The purpose of the research undertaken was to identify the leading technical and technological features of oversized low-loader combinations used in the structures of the Polish Army and units of the United States Army, and to select the most favorable decision option using the ELECTRE I multi-criteria method. The research area analyzed in the publication is very important from the point of view of military units, with emphasis on the ever-increasing total weight and dimensions of this type of combat vehicles used by the Polish Army. The article reviews the literature on the essence and importance of multi-criteria methods. Identification of technical parameters of vehicles used in the transportation of militaria was made, taking into account their individual equipment, necessary during the organization of transportation. In the second part of the article, a multi-criteria analysis of vehicle assemblies used in the movement of the heaviest combat units was carried out using the ELECTRE I method. The analysis of the results shows that the parameters that had the greatest impact on the course of the study were: maximum engine torques and the permissible weight of the transported load. The study indicates that the most favorable solution turned out to be the vehicle combination offered by the American company Oshkosh.

PL

W publikacji przedstawiono przykład zastosowania wybranej metody rozważania wielokryterianego. Celem podjętych badań było wyłonienie wodzących cech techniczno-technologicznych ponadnormatywnych zestawów niskopodwoziowych stosowanych w strukturach Wojska Polskiego i jednostkach Armii Stanów Zjednoczonych oraz wyłonienie najkorzystniejszego wariantu decyzyjnego przy użyciu metody wielokryterialnej ELECTRE I. Obszar badawczy analizowany w publikacji jest bardzo ważny z punktu widzenia jednostek wojskowych, z naciskiem na ciągle rosnącą masę całkowitą oraz wymiary tego typu pojazdów bojowych wykorzystywanych przez Wojsko Polskie. W artykule dokonano przeglądu literatury dotyczący istoty i znaczenia metod wielokryterialnych. Dokonano identyfikacji parametrów technicznych pojazdów wykorzystywanych w przewozach militariów uwzględniając ich indywidualne wyposażenie, niezbędne w trakcie organizacji przewozu. W drugiej części artykułu przeprowadzono analizę wielokryterialną zespołów pojazdów stosowanych w przemieszczaniu najcięższych jednostek bojowych z zastosowaniem metody ELECTRE I. Analiza wyników wskazuje, że największy wpływ na przebieg badań miały parametry: maksymalne momenty obrotowe silników oraz dopuszczalna masa przewożonego ładunku. Przeprowadzone badania wskazują, że najkorzystniejszym rozwiązaniem okazał się zespół pojazdów oferowany przez Amerykański koncern Oshkosh.

20

Wielokryterialna analiza wyników badania wypalenia zawodowego

Mikołajewski Dariusz, Masiak Jolanta, Mikołajewska Emilia, Wójcik Grzegorz M.

Studia i Materiały Informatyki Stosowanej

|

2022

|

T. 14, nr 3

32--37

PL

Celem niniejszego badania poświęconego wielokryterialnej analizie wypalenia zawodowego jest wypełnienie istniejącej luki badawczej, wnosząc element nowości i umożliwiając przysżłosciowe oorównanie z innymi metodami analitycznymi stosowanym do oceny wypalenia zawodowego. Koncepcja wykorzystania MCA w analizie wyników wypalenia zawodowego wydaje się przydatna i efektywna. MCA działa w tym przypadku jako użyteczne narzędzie obliczeniowe. Może być skutecznie stosowane w obszarze wypalenia zawodowego i stresu zwiazanego z pracą, gdzie metodologie oparte na pojedynczych kryteriach dają niepewne wyniki, są dyskusyjne lub mogą być uznane za nieskuteczne, gdyż istotne dla własciwej oceny i podjęcie decyzji czynniki (organizacyjne, społeczne, środowiskowe i inne) nie mogą być wyrażone w kategoriach wartości obiektywnych lub są wyrażane lingwistycznie. Dalsze badania z wykorzystaniem logiki rozmytej mogą przynieść kolejny etap rozwoju proponowanej metody w kierunku podejścia całościowego.

EN

The aim of this study on multi-criteria analysis of job burnout is to fill an existing research gap, bringing an element of novelty and enabling a near comparison with other analytical methods used to assess job burnout. The concept of using the MCA in the analysis of occupational burnout outcomes appears useful and effective. The MCA acts as a useful computational tool in this case. It can be effectively applied in the area of job burnout and work-related stress, where single-criteria methodologies produce uncertain results, are debatable or may be considered ineffective, because the factors (organisational, social, environmental and other) relevant for proper assessment and decisionmaking cannot be expressed in terms of objective values or are expressed linguistically. Further research using fuzzy logic may bring the next step in the development of the proposed method towards a holistic approach.